wees op Koord-Amcrikneens bekend door 't overvloe
dig gebruik vj»n slcrken drank, cn waar thans, omdat
het volk er Iret heilzame van had ingezien, de Regering
bet stoken b$ eene wet had kunnen verbieden; hij
wees op de .ongelukken met rijtuigen en schepen,
wagrnu '/it aa" den drank worden geweten; terwijl
men ttjden» do groote dagen onzer republiek op onze
roemrijke vloot genever Doch tirnndewijn had gekend!
Veel deelde de Uoogleeraar ook mede over den invloed
van den sterken drank op de misdaden en dus op de
bevolking der gevangenissen. Hier hoorde men de ge
tuigenissen van een aantal rrgterlijke ambtenaren, ver
klarende Prof. Jonkh. Mr. J. de Bosch Kemper, te
Amsterdam, dat of »/i o der misdaden onmiddellijk
of middellijk uit sterken drank voortkomen. Hij her
innerde, hoe verreweg de meeste geneesheereno. a.
van Gemis, reeds voor 40 jaren, en nu onlangs weder
Prof. Sohröder v. d. Kolk, ook zelfs het matig gebruik
hadden bestreden, als slecht voor de verlering, voor
de zuivering van het bloedvoor spieren en zenuwen
voor gemoedsgesteldheid en voor hersenen, die hij
bederft en verstompt. Twijfelde men, bij os/ioo der
zieken in hel groote Aondon-hospitaal wordt hunne
krankheid oorspronkelijk toegeschreven aan 'l gebruik
van sterken drank, en van eene levensverzekering al
daar, die enkel afschaffers opneemt, was de sterfte
slechts als 7 1000, cn bij eene andere, zonder die be
perking, als 13 of zelfs 21 1000. Daarentegen zijn
bieren wijn, met mate gebruikt, gezond; want, al is
er ook in deze gegiste dranken alcohol of wijngeest,
die is daarin inet andere beslanddeelen vermengd en
verdund; maar één glas genever bevat evenveel alcohol,
als een gehcelc flesch wijn en die alcohol, in
verdunden toestand heilzaam wordt in de genever een
doodend vergif. En wat de verstomping der hersenen
betreft, de Heer Ramoer te Zulphen stelt de krank
zinnigen door dronkenschap als 1:16, en dal is
nog te weinig gezegd; ook zelfmoord moet daaraan
worden toegeschreven, ineer dan men weet, en vooral
meer geringe afwijking van het hersenlcven, die lot
meer of minder ergen graad van idiotisme leidt, en
waarvan de Heer Ramoer o. a. vermeldtdat in een
huisgezin, waarvan vader cn moeder door den drank
verstompt warenook hunne seven kinderen idioten
waren. Voorts komen ook vele vrouwen in de krank
zinnigenhuizen, dewijl zo door het verdriet over de
dronkenschap hurcr mannen het versland hadden ver-
loréh.
Op de vraag: hoe tot de afschaffing van den sterken
drank te gerokenverklaarde Spreker zich er tegen,
dat dit nu dadelijk door de Regering zou geschieden.
Dat mngt goed zijn ill Rusland, hier moet het de
volkswil zijn, die de Regering daartoe, den weg baant,
zooals in Amerika. Het volk dan, in den edelen zin
des woords, moet zich er toe verbinden, om geen
sterken drank meer te gebruiken, noch hein aan te
bieden. Afschaffing dus, algeheele afschaffing; de pest
moet uitgeroeid! Dan zal het beter worden; dan zal
de arbeider voor 't bespaarde beter brood en vleesch
'kunnen eten, althans koren en aardappelen niet meer
verstookt worden tot een drank der hel! een
drank, die alleen in Nederland 4 inillioen 's jaars aan
de schatkist opbrengt, waarvoor 1517 millioen moet
worden uitgegevencn die alleen den armen jaarlijks
20 tonnen gouds kost.
Spreker besloot eindelijk deze zijne toespraak met
een krachtig cn ernstig woord tot opwekking. Men
twijfelt, men spreekt van overdrijving, van te veel
bewijzen, van een stokpaardje van philantrnpen.
Maar al moest men van al hel aangevoerde ook de
helft afdoen, is er dan nog wel op te noemen eenig
verderf, niet dien verfoeijelijken drank te vergelijken?
Opium misschien? Maar opium is vergif, geen voed
zaam koren, lot vergif gestookt!
Niet om lof en toejuiching, dit waren ten slotte
nagenoeg 's Hoogleeraars woordenhad hij zoo ge
sproken; hij had voldaan aan de inspraak van zijn ge
weten. En had hij bij sommigen welligt afkeuring of
wrevel verwektdit ook wist hijdal hij velen een
atigel in het hart had geworpendie er niet meer zou
uilgaan, en waarvoor zij ncm welligt nog inden hemel
zouden danken.
In de Jlerkaauwer van 6 Febr. j.l. leest men liet
volgende:
't Verwondert ons too veel effronterie cn zoo weinig
dnorzigt bij De Tijd, N.-ll. C.te vinden.
Bij dc keuze van een lid voor den Gemeenteraad te
Amsterdam schrijft hjj: «Opmerkenswaardig is het
weer, dat geen der drie Kiesvereenigingen (de Grond
wet, de Vrijzinnige Kiesvereeniging en Nederland en
Oranje) loyauteit genoeg gehad heeft, om een Katholiek
ditmaal ter benoeming voor te dragen; wij maken
daarvan melding', omdat het bij die vereeniging al
«neer en meer coutume schijnt te worden, zich torg-
vnldig van de aanbeveling van een Kandidaat, die
zicii teekent met het leeken des kruises, te onthouden.»
De Nederlander laat op deze bespottelijke ontboeze
ming ronduit volgen:
li Meent De Tijddat de gewijzigde houding der
Roomsch-Katliolieken hier en elders, de reconstructie
der volkshistorie en het stilzwijgend of zelfs openlijk
goedkeuren der afschuwelijke vervolging van onze ge-
loofsgenoolen in Toscane, geenerlei invloed hebben op
de Proteslantsche Kiezers?»
De Nederlander heeft nog te weinig gezegd.
Neen! Hoe zullen do ProtcstanteiiRoomsch-Katholieken
durven kiezen, zoo long als er kans bestaal, dal zij
even belagchelijke figuren zullen maken, als dc onge
lukkige lUadiai's; zoo lang er kans bestaat, dat zij
even zoo zullen verjaagd worden uil hunne betrek
kingen, als te 's llertogenbosch geschied is; zoo lang
als de personen, die op hel kussen geraken, in welke
betrekking ook, ieder tegenwerken, die niet bepaald
Roomsch-gezind is; zoo lang de inquisitie en de aulo-
da-fé's nog hunne verdediger» vinden; zoo long als er
nog gevaar dreigt van de zijde der Jezuïten?
Het ware immers zich handen en voeten gebonden,
op genade of ongenade overgeven.
Mogen de eerlijke Roomsch-Kalholieken zien, wer-
wanrts de Jezuïten hen sleuren; mogen zjj inzien,
vverwaart» de opgestookte gemoederen van weerskanten
geleid worden; mogen zij toch tueer en meer onder
zoek doen naar de leer cn du verderfelijke beginselen
van de Jezuïlen-orde; moge het toch spoedig bewaar
heid worden, wat we met vreugde vernemen, dat cr
onder de .Katholieken meer en meer een openlijken
strijd zich ontwikkelt tegen de ültrainontanendun
zal er weder, als van ouds, vrede en vriendschap
ontstaan, terwijl de Kalholiek volkomen dezelfde regten
geniet, als ieder ander staatsburger.
Do Roomsohe Indêpendance meldt 't volgendé:
«Er komen thans vele klaglen in van den kant der
Protestanten in Frankrijk, over de luoeijelijkheden die
zij ondervinden in de uitoefening hunner godsdienst,
lu verschillende plaatsen wordt hun die belet, op
grond van het decreet vuil 25 Maart 1852, dat aan de
toestemming van de moires en prefects de godsdienstige
bijeenkomsten onderwerpt. Eenige agenten der rege-
gering, door een to groeten ijver gedreven, maken
van die bepaling gebruik, om de vergaderingen der
Protestanten, die reeds sinds de hervorming plaats had
den, te belemmerendour de Predikanten tot boete te
veroordeelen en de Proteslantsche scholen te doen sluiten.
Door die dwangmaatregelen aangemoedigd, beginnen
ook de Bisschoppen de Protestanten aan te vallen; dat
gedrag is zeer lakcnswaanl, vooral in 't Zuiden, waar
de oude godsdiensthaat nog niet uitgedoofd is. Er zijn
reclames gedaan aan den Minister van Eeredienst, doch
bij zulke onderwerpen dringt de waarheid niet altijd
door. Evenwel is het in liet belang van het Bestuur,
de Protestanten niet geheel te veroiiaclilzartien. Ze
tellen bijna twee milliueii zielen in Frankrijk, en
onder hen bevinden zich invloedrijke en zeer gegoede
mannen.»
De Kardinaal Aartsbisschop van Besan^on heeft Ier
gelegenheid van de Vasten een brief aan zijne (ligt) geloo-
vige leeken geschreven, waarin hjj verklaart, dut de
ijzeren spoorwegen zijn uitgevonden, omdat God de
herbergiers wilde straffen voor hunne misdaad, om,
op vastendagen vette spijzen aan de reizigers toe te
dienen. De wegen, sleed» gevuld met niej vastende
reizigers, waren thans ledig, door dien men per spoor
de verslafgelegen plaatsen kon bereiken, zonder herber
gen aan te doen. Hadden de herbergiers in de vasten
geene spijzen verkocht, nooit hadden de lielsche geesten
van Ifatt eu Fulton den stoom als beweegkracht toe
gepast op onze wegen van gemeenschap!
De Bisschop van la Roebelle heeft van zijnen kant de
boekhandelaars aangemaandom alle onzedelijke boeken
waaronder in de eerste plaats de geschriften over
niet-Roornsch-Knlholijke geloofsbelijdenissen belmoren
ter wille van de ware leer, te verbranden.
Men mag wel vragen, of ook de vrijheid van gods
dienst, een der meest heilige beginselen, die de om
wenteling van 1789 heeft gevestigd, haar einde in
Frankrijk nadert?
27 Jan. is te Stadskanaal een vnlsche Rijksdaalder
geajiprchendeerd. 29 Jan. is, nabij Hoorn, zekere
A. de Jong, zich in cenen staal van algeheele dron
kenschap bevindende, in een sloot gevallen en daarin
gestikt, zonder dat zijne beide inedgezellen, even dronken
als hjj, hem eenige hulp konden toebrengen. 30 Jan.
is te Breda, des avonds teil 9} ure, uit minnennijd
een verraderlijke aanval gepleegd en eene doodelijke
wonde hel offer der wrake loegebrnglde dader, ten fine
van ad rijs bij Gerrit Nieuwland, zich naar Amersjoort
willende begeven, alwaar dergelijke sujetten worden
vrijgesproken, is echter nog bij tijds door de pulicie
ingehaald en gearresteerd. 31 Jan. is te Rotterdam
een sohipperskneehPover boord gevallen en verdronken
te Leeuwarden veroordeeld tot de straffe des doods,
door verworging aan een paal, Aartje Sijbrans Kikstra
wegens moord door vergiftiging van liet kind haars mees
ters Ie 's Bosch de eerste veijaardag der geboorte van
de drielingen van Hees gevierd in het Regentkanaal een
schip van 500 tongeladen niet steenkolenin brand
geraakt en nagenoeg geheel vernield; in de haven te
Harlingen brand ontstaan in een beurtschip, welks
inwendige zeer is beschadigd; te IFes upgemeente
Zwello, een landbouwers woning met paard en al
hel zich daarin bevindende vee geheel afgebrand, en
heeft zich te Goes een ex-onder-adjudant uit 0. I.,
naar men verneemt uithoofde van teleurgestelde liefde
voor een meisje, door ophanging van het leven be
roofd. 1 Febr. is te Parijs gearresteerd een ralsch
portret van de nieuwe Keizerin, en te lianen gevan
gen een zalm van 19 Ned. 8 en verkocht te Kralingen
voor ƒ97,40.2 Febr. is te Arnhem een 12jarig kind
verpletterd door een zwaren up het onverwachtst neer
vallenden boom, naar welks omhakken liet stond te
kijken; Z. M. de Koning gearriveerd op het Loote
Botterdam een 2jarig kind, alleen in eene kamer gela
ten, verbrand; te Groningen een Commissionair in
granen van alle regtsrervolging ontslagen, ten opzigte
van de beschuldiging van bedriegelijke bankbreuk doch
veroordeeld tot boete en 3 maanden eenzaam gepeins,
wegeiiB enkele bankbreuk (zie ons vorrig N0.); Io Elburg
een man van zijne, door de diligence van Floor aan
gereden, kar gevallen, onder het paard geraakt en dien
ten gevolge overleden; te Onstwedde beroepen Ds. A.
Buning van Eeen te Zuidwotdc Ds. H. Boon van
Mcdemblikte Rotterdam door den Kerkeraad der
Hervormden een 0lal geformeerd lot vervulling eener
predikants-vacalure aldaar, zijnde van de 38 briefjes
tien in blanco gevonden, en te Hontenisse een reeds
in lichlelnaije vlam zittend kind van nog geen jaar
oud, door de moeder alleen Ie huis gelalen, door eene
voorbijgangster aan den dood ontrukt. 3 Febr. is te
Breda in arrest gebragt eene vrouw, die haar pas ge
boren kind in bet privaat had geworjien; te Maastricht
een leidekker gevallen van hel dak, waaraan bij werkte,
en dien ten gevolge overleden; te 's Hoge bevestigd
het Rotterdamsche vonnis, waarbij J. Zuidoeld, van
Gouda, wegens opligterij, is veroordeeld tot 5 jaren
gevangenisstraf en ƒ1000 boete, en te Groningen in
de diaconie-kas der Hervormden een te kort bevonden
van 8675,76j, hoe is 'l mogelijk? 4 Febr. heeft
te Giessen-Nieuwkerk een boerenmeid, bij eene poging
tot eigen hals afsnijdingeene hoogst gevaarlijke wonde
zich loegebragt; is te Lonneker, bij het omhakken
en opladen van een boomeen landbouwers zoon
door denzelvcn verbrijzeld; te Texel de prijs der
kabeljaauw geweest voor opkoopers ƒ2,75 a 3,00, en
lo Steenwijk gearresteerd een schapendief van lOjatigen
leertijd. 5 Febr. heelt de Koning een bezoek gebragt
op Nederlandsch Mettrayte Rjsselt bij Zulphenis
to IFeesp de Pastoorsmeid in de kolk geraakt, doch
gelukkig gered; te Amsterdam, door het Provinciaal
Gercgtshof bekrachtigd het vonniswaarbjj de magne
tiseur IF. van der Lee, wegens onwettige uitoefening
van een tak der geneeskunde, is veroordeeld lot 100
boete, en lo Amersfoort de ex-Burgemeester N". 2
ondertrouwd met eene precies 35jarige schoone.
6 Febr. is te Utrecht verlost van drie welgeschapene
dochters Maria Foerman, huisvrouw van Comelis
Honigs, een behoeftig man, wonende in de Keuken-
straat. 7 Febr. is te 's Hage in 't groot gegeten bij
den N.-Amerikaanscheii zaakgelastigde; heeft te Nieuw
Lekkerland Ds. G. Boete ran Schagen zijn 25jarig
jubilé gevierd, en is te IFestwoud een te Grootebroek
gestationeerde marechaussee, ten gevolge van dronken
schap, verdronken; heeft in dc Rotterdamsche Courant,
jufvrouw Kuijt, uit de Kipstraat, een ieder gewaar
schuwd om geen crediet Ie geven aan haar eigen man,
en is te Leijden plegtiglijk geopend eene school voor
havelooze kinderen.
Gedurende het jaar 1852 zijn de Leden van den
Raad der Gemeente Amersfoort 30 malen ter vergade
ring opgeroepen; afwezig zijn gebleven:
II. G. van den Bergli23 malen.
M. BrouwerII
Gerrit Nieuwland8
W. P. J. Maas Geesleranus 3
D. Scbeerenberg3
G, J. G. van Bockuin Maas 2
B. E. Herschel2
J. I. Diemonl2
Mr. A. R. van Bel2
Mr. F. G. R. II. van Lilaar 1
Mr. H. Verloren1
Jj. A. »an Beek1
ADVERTENTIE N.
FAILLISSEMENT.
Bij Vunnis der Arrondisseraents-Reglbank Ie
Amersfoortvan den vierden Februarij 1853, is in
staal van Faillissement verklaard GODEFRIDITS
HENHENS, Koopman, Winkelier en Zaakwaar
nemer, wonende te Amersfoort, de aanvang van het
zelve bepaald op den dag van gemeld Vonnis, tot
Regter-Commissarii in hetzelve benoemd, de Ed.Achtb.
Heer Mr. II. VERLOREN, Lid der gemelde Arrond.-Regt-
bauk, en tot Curator Mr. J. B. HEIJMANS Procureur
wonende Ie Amersfoort..
Asehsfoort 7 Februarij 1853.
De Curator voornoemd
(215) j. B. UEIJMANS.
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
Van 30 Jan. lot en met 5 Febr. 1853.
BEVALLEN: 30 Jan., Johanna van 'l Wel, gel».
Steenbeek. Z. 31 Jan., Bercndiua Rood, geb. de
Jong, Z. Aaltje ter Schuur, geb. Kruijff, Z. 1
Febr., Willemijna Vernendaal, geb. van Minnen, Z.
Antonin Stol, geb. Moesman, Z. 2 Febr., Johanna
Schipper, geb. Siuiiik, D.3 Febr.Lamberla Gerarda
Vermolen, geb. van Beek, Z. 5 Febr., Maria Merls
geb. Mulder, Z. Hendrika van de Wakker, geb.
Meijpr, Z.
ONDERTROUWD: Aulbonij Dirk Meihorst niet Adri-
aua Johanna Christina Slonpendaal. Thomas Wijiinnds
met liendrikje Veltliuizeu.
GEHUWD: Brunis Kamphorst met Maarlje tan de
Beek. Hendrik Veldwijk met Anna Bekbergen.
A ii I hou ij Radering met Grietje van Moorst. Evert
van Brakel met Elisabeth Bliekeudaal. Breuuis Ver
schuur met Joanna Maria Stork.
OVERLEDEN: 30 Jan., Joanna van Leusdeu, 82 p,
weduwe Arnoldus van Veenhuijzen. Aiithonia Ca-
thariua Klinkenberg, 2 j. 31 Jan., Maria de Boer,
15 in. 1 Febr., Johanna Maria Lambrechts, 5 j.
2 Febr., Antoiiie Kraan, 2 j. Gerardus Wilhelmus
Ouwerkerk, 22 j. en 10 in. 3 Febr., Arnoldus
Lieverink, 26 j. 4 Febr., Willeiu de Wit, 17 j.
en 10 iu. 5 Febr.. Geerlruijda van Doornik, 77 j.,
weduwe van Jan Douw.
219de STAATSLOTERIJ.
Prijsen en PremiSn van f 100 en daarboven.
riERDE KLASSE.
lRte Lijst. N». 2175, 2904. 15134 en 15252 ieder
ƒ1000; N°. 4552, 8718 en 10301 ieder 400; N". 3819,
6870, 12630 en 14604 ieder ƒ200; N\ 2586, 4897,
9806, 9844, 13782 en 18720 ieder ƒ100.
2de Lijst. N». 17910 ƒ25000; N°. 9215 ƒ1250;
N°. 6084 en 18422 ieder ƒ1000; N°. 5117, 11994 en
14395 ieder ƒ400; N'. 965 en 8282 ieder ƒ200;
N°. 6076, 10970. 17009 en 19085 ieder ƒ100.
VERTREK DER BEURTSCHEPEN,
Tan Amersfoortvan Amsterdam
's avonds ten 8 ure: 'a namiddags ten 3 ure:
Zalurd. 12 Febr., de Weerd, Houlsaager,
Woeusd. 16 Bos. Koekoek.
Van Amersfoort op Botterdamuver HaarlemLeijden,
's Gravenhage en Delft, Maandag 7 Febr.; en van
Rotterdam op Amersfoort, over Gouda, Leijden en
Haarlem terug. Dingsdag 15 Febr.; Schipper J. Houtsiagu.
De aazssroobtscbe Coi;«»st verschijnt iedcren Donderdag
tegen den abonnementsprijs van ƒ0,90 in de drie maan
den. De prijs der Advertentiën van 1 tut 6 gewone
regels is, niet het zegelregt, 0,95; voor eiken regel
meer ƒ0.10.
Afzonderlijke Nummers worden voor ƒ0,15 afgele
verd.
Te Ahhstooit, bij VEECKENS A VAN KD1JKUOF.