Hervormde EeredieiKl bij herhaling hebben deel geno
men. In korte woorden komen do inededeelingen en
inlichtingen der Regering neder op de feiten, xoo als
die dezer dagen in de meeste binnenlandsche dagbladen
zijn opgenomeneen Aartsbisschop van Utrechtbelast
blijvende niet bet bestuur van het dioces 's liertogcn-
bosch, de lieer Zwijnen, en Bisschoppen van Haarlem,
Breda en Roermond, de llècreii van Pree, ran llooy-
dotick en Faredis. De Regering meent uitgegaan te
zijn van het grondwettig standpunt, bij 't welk aan
«ik Kerkgenootschap het regt is verzekerd, om zijne
inwendige aangelegenheden vrijelijk te regelen, behou
dens de zorg der regering voor het doen eerbiedigen
van de wetten van den Slaat; hebbende zij zich bereid
verklaard, al de te dezer zake gewisselde stukken,
waaruit echter niets anders blijkt dan betgeen reeds
bekend is, ter griffie neder te leggen, ter inzage van
de leden.
De Hccren van Ilall en Groen hebben hun oordeel
opgeschort tot na de inzage der stukken, zijnde aan
eerstgenoemdenop zijne vraag, of de Bisschoppen
door den Paus zijn benoemdeen bevestigend antwoord
gegeven; door den lieer Gevers afgekeurd, zoowel dal
door dc Regering in deze niets is gedaan, als dut de
onverwachte regeling niet is voorkomen althans dat
het status quo van het concordaat van 1827 niet voor-
loopig is gehandhaafden door den lieer Metman
aangedrongen op de volledige vrijheid van hel Hervormd
Kerkgenootschap, en bijzonder op de intrekking der
elf reserves, die bij de goedkeuring van het Reglement
voor dat Kerkgenootschap zijn gemaakt.
Eene Commissie, bestaande uit de lleeren: Dr.
B.ter Ilaar, Ds. J. E. de Poogt, Dr. JJ. Mounier
Staatsraad Jhr. J. vrn Iddekinge, Staatsraad F, van
der Oudermeulcn, Jhr. H. D. Hooft van fPoudenbcrg
van Geerestein, Professor A. des Amorie van der
Hoeren, Mr. G. Schimmelpenninck Js., Raadsheer, Mr.
C. F. GulcherLid van de Arrondissements-Regtbank
11 uilolphe le ChevalierIP, 11. H arnsinck Ba. en
Muysken Fz., heeft de eer gehad den 15 April ter ge
hourgeving des Konings le worden toegelaten, en een
adres, ter zake der Pausselijke allocutie, door ruim
51000 personen onderteekendaan 'L M. te overhandigen.
De Koning heeft de Commissie met de meeste wel
willendheid ontvangen. Met het grootste genoegen zag
hij zuik een achtbaren kring van overheidspersonen,
mannen, aanzienlijk van geboorte, sieraden van den
handelsstand, beroemd door wetenschap en geleerdheid
om zich heen geschaard. Even als de Commissie was
de Koning diep doordrongen van het gewigt van den
gedaneti stap. Menige treurige oogenblikkeu had zijne
Regering hein opgeleverd, maar hij had steeds opwek
king en bemoediging gevonden in de hartelijke
bijna zoude hij zeggen kinderlijke, echt kinderlijke
liefde van zijn volk. en «deze dag» dus vervolgde
de Koning «mankt het, mijne heeren! aan allen,
welke gij vertegenwoordigt, bekend deze dag heeft
den baud tusschen het Huis van Oranje en Nederland
nog hechter vastgesnoerd en dierbaarder aan mijn hart
gemaakt.
- lu de zitting van de Tweede Kaïner der Sinten-
Generaal van 18 April j.l., is door den Heer v. Doorn
eene motie van orde gedaan, strekkende oin, wegens
het hooge belang der zaak, met verschuiving der be
raadslaging over het gan de orde zijnde gewijzigde
reglement voor de stenographic, de prioriteit toe
te kennen van de behandeling der zaak wegens de
organisatie van het R.-C. Kerkgenootschap in Nederland
waaromtrent hij in de zitting van 1.1. Woensdag eene
interpellatie aan de Regering had gerigt, en waartoe
de stukken ter inzage van de leden waren gelegd.
De Kamer vereenigl zich zonder eenige discussie met
deze motie, zoodat het bedoelde vraagstuk andermaal
aan de orde gesteld wordt.
De Heer van Doorn, alsnu het woord bekomende,
heeft in het breede betoogd'dat de door de Regering
gegeven inlichtingen onvoldoende warenen ten slotte
dc ineening te kennen gegeven, dat de Regering, in
het belang van 'sLands waardigheid, alsnog met kracht
en ernst bij het Hof van Rome over de door hetzelve
gevolgde wijze van invoering van den betrokken maat
regel vertoogen behoort in te leveren.
De Heer van Hoëvell heeft nagegaan: 1°. Wat ons
Gouvernement heeft gedaan? waarop hij antwoordde,
dat het zich heeft geplaatst op het juiste, d. i. op het
grondwettige standpunt. 2°. Wat het Hof van Rome
heeft gedaan Het heeft de organisatie tot stand gebragt,
zonder daaromtrent vooraf te waarschuwenhetgeen
officieus was toegezegd, en dit beschouwde de Spreker
als eene grief van onzen Slaat tegenover eene vreemde
Mogendheid. 3°. Wat thans behoort gedaan te worden?
De Regering behoort voort le gaan op den eens inge
slagen weg, om aan het Hof van Rome hare gevoelig
heid te kennen le geven. Daarin dient zij door do
Kamer ondersteund te worden.
De Heer van Lijnden meende, dat de overgelegde
stukken niet alles bevatten wat in de aanhangige zaak
is voorgevallen. Hij heeft betoogd, dat de Regering
niet behoorlijk de belangen des Lands behartigd, zijne
eer en waardigheid niet gehandhaafd heeftdat aan
art. 165 en aan art. 65 der Grondwet door haar is le
kort gedaan.
Verscheidene leden en de Ministers voor de Eere
diensten de Buitenl. en Binnenl. Zaken hebben bij
herhaling het woord gevoerd. De laatste heeft verklaard
dat aan den Nederl. Gezant tc Rome last is gegeven,
om bij het Pausselijk bewind vertoogen in te leveren
wegens het niet vooraf medcdeclen van de lot stand
gebragle regeling: dat reeds den 0 April aan dien
Gezant is geschreven om van de gevoeligheid onzer
Regering daarover te doen blijken, en hem vrijheid is
gelalen, oin zich onverwijld uit Rome tc verwijderen,
zonder den tijd van zijn terugkeer le bepalen. Z. Exc.
heeft daarbij gevoegd, dat de Gezant reeds vroeger zijn
verlangen had kenbaar gemaakt, om verlof le bekomen,
ten einde Rome le kunnen verlaten.
De Heer van Doorn heeft daarop het volgende ge
motiveerde orde van den dag voorgesteld:
«De Kamer, kennis genomen hebbende van de gedane
mededeelingenbetreffende de onderhandelingen over
de regeling der kerkelijke aangelegenheden van do
Roomsch-Calholijken hier le landeen gehoord heb
bende, dal daaromtrent krachtige vertoogen aan hel
Hof van Rome zijn of zulleu worden gedaan, verklaart
over le gaan lot de orde van den dag.
Blijkens de toelichting van den Heer van Dqgrn,
heeft het voorstel alleen betrekking gehad tot den
vorm, en geenszins lot de zaak zelve, namelijk do
kerkelijke organisatie.
De minister van Buitenl. Zaken heeft verklaard, het
voorstel ook alleen in dien zin op te nemen, en heelt
ook do mededeeliug van de verder in dezen gewisselde
stukken toegezegd.
Het voorstel van den Heer van Doorn is met 40
tegen 12 stemmen aangenomen.
De Rolterdamschc Courant meldt, dat van eene
op 10 April j.l. in de Groule Kerk te Rotterdam ge
houden toespraak en gebed door Dr. J. J. van (lostersee
naar aanleiding van Opeub. 10 vs. 16h, den 15 dezer
reeds het vierde duizendtal is Ier perse gelegd, terwijl
de aanvrage onafgebroken voortduurt. «Dit woord,»
zegt hel blad, «vol vun wegslepende welsprekendheid,
vol vau hougen ernst, van waarschuwing en bemoedi
ging, maar levens vol van liefde en verdraagzaamheid
jegens dc leden van andere ofdeelingen der Christelijke
Kerk moet wel booijen cii indruk maken. Moge het ook
wél begrepen worden en gezegende vruchten dragen.»
De Keizerin van Frankrijk verkeert in een be
langwekkende» toestand. Dit uerigt wordt op stellige
wijze in de officiële kringen medegedeeld.
Volgens de Poss. Zeil. zouna de invoering der
nieuwe Kalholijk.c Bisdommen iu Engeland en Neder
land, de Katliolijke kerk thans haar oog op Noord-
Duilschland vestigen, en er ernstig op bedacht zijn,
ook le Hamburg en Berlijn Bisschopszetels te vestigen.
RAl'l'ORT der Commissie, betrekkelijk de aangelegenheid
der Stads- Teckenschool.
l)e Commissienaar aanleiding van het door den lieer A. Ver
hoeren als stads-Tcekenmecstcr gevraagd en aan dezen verleend
eervol ontslag, benoemd tot liet uitbrengen van een Rapport,
omtrent het al of niet nuttige of noodige van de benoeming eau
eenen stads-Teeke.nmecslcrof irel van het brengen van wijzi
gingen in de thans bestaande Teckenschoolgeelt zich de eer*
aan den Raad ,dcr Gemeente Amersfoort te doen kennen.
Dut de tot dus verre alhier bestaande stads-Teekenschool,
bij besluit van Burgemeester en Wethouders dezer stad van
'21) Novomber 1819. ingevolge Z. M. Besluit van 13 April
1817, N°. 22, is daargesleld, met benoeming tegen I Januarij
1820. van den Heer Jordanus Hoorn tot feefccnnieester op
dezelve, provisioneel tegen een jaarlijkseb tractcment van ƒ100
en verdere dienaangaande te maken bepalingen, welk tractc
ment door den Raad, op 2 April 1821is verhoogd met ƒ100,
in te gaan met I Januarij 1821 terwijl uit dc rekeningen
over 1822 en volgende jaren blijkt, dat bovendien aan ge
zegden Tcekenmeeslervo«r onkosten van gezegde schooleen
jaarlijkseb bedrag van ƒ100 is uitbetaald;
Dat op den 25 Maart 1834, de onlangs ontslagen stads-Tce
kenmecstcr, Albertus Verhoeren, is benoemd, op een tractc
ment van ƒ200 envoor dc bezorging van tcckcnbehoeftcn
vuur en licht, voor dc van '.idswego onderwezen wordende
leerlingen, ƒ100 'sjaars; welk gezamenlijk bedrag van ƒ300
iu het jaar door laatstgenoemden is genoten, voor onderwijs
in hel tcekencn aan een tot twaalf beperkt getal leerlingen;
Dat, niettegenstaande in het plan voor dc inrigting van het
onderwijs op de Teekenscholendaargesteld ingevolge Kon.
Besluit van 10 Oct. 1829 in verband met bet Kon. Besluit van
13 April 1817. is bepaald, dat op dc stads-Teckenscholen
zal onderwijs gegeven wordenin het lijnteckencnhet meet
kundig en het doorziglkundig teekenen, bet teckencn der ver
schillende bouwkundige orden en daartoe bchoorende sieraden,
dc beginselen van het wasschcn en liet teekenen van gedeelten
van het menschelijk ligclinamnaar voorbeelden, bepaaldelijk
tot opleiding van aankomende handwerkslieden, op de stails-
Teekeiiscluiol alhier de leerlingen tot dus verre slechts werden
onderwezen in het tcekencn van (mardenlandschappenge
stoffeerde binnenvertrekken met krijt en oost-indischcn inkt.
ja zelfs met gekleurd crayongeenszins echter in het regt-
lijnig. meetkundig, doorziglkundig of bouwkundig teokcucn
weshalve de stads-Teekenschool alhieraan het doel barer
instelling nooit hebbende voldaanop de wijze als zij lot op
heden is bestaandeniet behoort te worden gecontinueerd
Dat de Commissie, door het te kennen geven van deze hare
meening echter niet wil geacht worden liet nut te miskennen
van de Tcekenscliolcningcrigt naar liet bij Kon. Beslnit van
10 Oct. 1829 gevoegd Plan, zijnde zij integendeel overtuigd,
dat dergelijke instellingen hoogst, nut tig en weldadig zijn
Dat zij desniettemin toch niet kan ndvijscrcn, om uilslui
tend voor stads rekening eene Teckenschoolingcrigt of gewij
zigd naar voorzegd plantc behoudenomdat aan zuik eene
inrigting te dezer stede genie behoefte is;
Dal in den jare 1819 wel is waar, bier ter stede eene stads-
Teekenschool werd opgerigt, omdat er destijds geenc gelegen
heid bestond tot het leeren van liet bij Kon. Besluit van 1817
bedoelde teekenen, doch dat in den jare 1834, omdat deze
school toen reeds niet aan het verlangde doel beantwoordde,
eene andere school in het leven is geroepen door dc alhier
gevestigde Afdceling der Maatschappij tot Nul van 't Algemeen
onder de benaming van Herhaling-en llnndwcrkschoolwaarop
dc leerlingen, thans teil getale van ruim dertig, van I Sopt.
tot uit. Maart, gedurende drie uren in de weck, onderwijs ont
vangen in het liandleckcncn en het bouwkundig tcekencn niet
alleen, maar bovendien, gedurende vijf uren in de week, in
het voortgezet lezen, schrijven en rekenen ofwel in de reken-,
stel- cn meetkunst, toegepast op de natuur-, bouw-en werk
tuigkunde: kunnende dc handwerksman, zonder ervaring in
laatstbedoelde wetenschappen, wel in staal zijn om zijn ge
reedschap te hanteren, maar nooit gezegd worden zijn vak te
verstaan.
Moet dc Raad zich kunnen vereenigen met dc zienswijze
der Commissie, om voor den vervolge geenen stads-Teckcn-
mecstcr meer aan tc stellen, en om toch onvermogende, iets
belovende aankomende handwerkslieden kosteloos onderwijs in
het teekenen tc doen ontvangen, dan zou men. naar dc inee
ning der Commissiemoeten trachtenom aan dergelijke
jongelingen dc gelegenheid te gevenom het zoo voortreffelijke
onderwijs op de Herhaling- en Handwerkschoot hij te wonen,
waartoe men hoogstwaarschijnlijk zon kunnen geraken door
liet verleenen uit stads-kas van eene bijdrage tot uitbreiding
Van gezegde school, en. voor zoo ver geheel onvermogende
jonge lieden zich als leerlingen op die school mogten aanbie
den, met verstrekking, ten koste «Ier Gemeente, van het
schoolgeld, ten bedrage van ƒ3 voor eiken leerling, cn van
de bcnoodigde tcckcnbehoeftcnzijnde de Commissie van oordeel:
Ten aanzien van de voor stails-rekening te plaatsen leerlingen,
dat een getal van tien jongeliedendaaronder begrepen de
llurgerweeskindercn, cn dan alleen aankomende handwerks
lieden. voldoende is. daar men niet kan vporonderstellen dat
er onder jongeliedendie de tot toelating op die school zoo
te regt vereisehte bekwaamhedenwaarschijnlijk niet kosteloos,
zieli hebben eigen gemaaktzelfs tien zullen gevonden worden
die het onderwijs aan voorzegde school en dc noodige tccken-
heliocftenden onvermogende» niet in eigendom maar slechts
teil gebruike tc gevenniet kunnen bekostigen
Ten aanzien van dc jaarlijks uil stads-kas te verleenen
bijdrage, dat, met bet vooruilzigt van uitbreiding dier school,
een bedrag van honderd vijftig gulden niet anders dan billijk
is te noemen;
Ten aanzien der voorwaarden, waaróp die bijdrage verleend
worden en dc aanneming van jongelieden voor stads-reketimg
plaats hebben zoudat aan net Bestuur der Gemeentebe
paaldelijk aan Burgemeester en Wethouders, moet worden
opgedragenom daaromtrent met het Bestuur der Herhaling
en Handwci-kschool j„ overleg tc treden cn vervolgens te dier
zake een bepaald voorstel tc doen aan den Raad, met inacht
neming van door den Raad aan te geven punten, waaronder
dc Commissie, behalve de reeds bovengesteldenog wenscht
begrepen te zien. eerstens: dat het Gemeentebestuur, in geval
van toekenning cn aanneming cener janrlijkscbe bijdrage uit
stads-kas aan die school, cn van aanneming op die school van
leerlingen ten koste der Gemeente, toch als zoodanig zich zal
onthouden van alle bcmoeijing van toezigt of regeling der
aangelegenheden van die schoolals begrijpende de Commissie
dat bestuurderen dier inrigting daarin geheel vrij en onaf
hankelijk dienen te blijven; ten andere, dat in het schoolgeld
cn de tcekcnbehocfteii van het bedoeld getal leerliugen alleen
dan uit stads-kas zal worden voorzienbijaldien van hun on
vermogen lot betaling van een cn ander zal zijn gebleken,
door eene verklaring van het Hoofd des Gemeentcbcstuurs
Voorts, dat aan het Bestuur der Herhaling- en llandwerk-
scliool ter vrije beschikking zal worden gesteld de, of eene
dergelijke, zilveren medaille, als bedoeld is hij art. 4 van het
Kon. Besluit van 13 April 1817, cn eindelijkdal, aangezien
liet Gemeentebestuur niet is bevoegdomzonder eenige ver
antwoording deswege aan hetzelve, eenige betaling uit stads
kas te doenhet Bestuur der Herhaling- en Handwerkschool
zich vcrhïndeom van den toestand (lier school en bet daarop
gegeven onderwijs, jaarlijks, vóór 1 April, mededeeling te
doen aan den Raad der Gemeente.
Op alle welke gronden dc Commissie advijscert aan den
Raad, om te besluiten:
1°. Om voor alsnog geenc benoeming van cencn stads-Tce-
kenmecslcr tc doen;
2°. Om eene juurlijksche toelage, ten bedrage van honderd
cn vijftig gulden, aan de hier ter stede bestaande Herhaling
en Haiiawcrkscliool tc verleencu, mits die School zoodanig
worde uitgebreid, dat daarop een tiental leerlingen meer dan
lot dusverre bepaaldelijk dezulken die tot den handwerkstand
worden opgeleid, na het daartoe vereiseht examen tc hebben
afgelegd, worden opgenomen, zonder dat dit getai verbindend
zijn zal, wanneer geenc genoegzaam kundige jonge lieden zich
aanmeldenmet opdragt aan Burgemeester eu Wethouders
omna omtrent dc in deze aangegCvenc voorwaarden met
Bestuurderen dier School te zijn overeengekomente dezer zake
een nader voorstel tc doen aan den Raad.
Amersfoort, den 5 April 1853.
L. ZecERS Vacuus,
F. G. R. H. Txii Li lub,
D. Scheerexseiig.
ADVERTENTIE W.
Vour eenc Manufact uur-Affaire
hier Ier slede, wordt gevraagd een FAT
SOENLIJK JONGELING, van 15 a 16 jrffen,
van de R.-C. Godsdienst, voor hel loopeude Werk,
tegen beloouiug van ƒ1,per week, zonder kost
noch inwoning.
Adres onder de Letter Bhij den Boek- en Papier
handelaar JOH. VAN WERMESKERKEN D.Rz.met
opgave van Woonplaats en Ouderdom. (234)
S. M. DE VRIES,
Zevenhuizen, n". 423. te Amersfoort,
heeft voor de 220'" Staats-Loterij
tTjJfy waarvan de trekking der Eerste Klasse zal
beginnen op Maandag cerstkomendenlegen
PR IJS-COURANT, te Koop en in Huur, zoowel
6ëheele Loten als Gedeeltes» derzeive, Doorgefourneerde
en Klassikale. (235)
BURGERLIJKE STAXD VAX AMERSFOORT.
Van 10 lot en met 16 April 1853.
BEVALLEN: 10 April, Evertjc Meijer, Z. Heintje
Vanevcld, geb. van Schaveren, Z. Emiiielina Ever-
di.ia van de Roemer, geb. van Sweden, D.11 April,
Adriana Hendrika van Gelder, geb. van Koot, Z.
12 AprilIkndrika Gerth, geb. KoolZ. Maria Gouw,
geb. Kraan, Z. 14 April, Heintje vau Beek, D.
Dilia Geesinggeb. Burgwal, D. 15 April, Neeltje
Vlug, geb. Thuijllo, D. 16 April, Rikje Malestein,
geb. van GoorZ.
ONDERTROUWD: Geene.
GEHUWD: Dirk Anthunij Okhuijzen met Johanna
Cathariua Falder. Joseph Mozes Goudsmit met Sara
de Jongh. Hendrik Wakclkainp met Reijertje Val-
kenhoef. Coruclis van Arnhem met Dirkje Korcman.
OVERLEDEN: 10 April, Maria Dieiers, 63 j., gehuwd
met Elderl Schuurman. Evert van de Visch, 55 j.,
gehuwd met Francina van den Ham, Willem Vol-
mer, 15 j. 11 April, Antonia Alijda Maria Clotilda
Kok, 4 ru. 12 April, Geertruidn Kraaijkamp, 57j.,
gehuwd niet Jan Jansen Hoefsloot.13 April, Antouia
Gieliks, 1 j. Gerrilje Gouw, 2 j. Een levenloos
Kind van liet Mannelijk Geslacht van Curnelis Post.
14 April, Carol Louis Richard, 18 in.
VERTREK DER BEURTSCHEPEN,
van Amersfoort, van Amsterdam,
's morgens ten 6 ure: 1 uur vóór Boomsluiten:
Vrijd. 22April.Houlsaager. Dond. 21 April,de Weerd.
Zond. 24 Koekoek. Zat. 23 Bos.
Woensd.27 dc Weerd. |Dingsd.26 Houtsaager.
Van Amersfoort op Rotterdamover Haarlem, Leijden,
's Gravenhage en Delft, Maandag 25 April; en van
Rotterdam op Amersfoortover Gouda, Leijden en
Haarlem terug, Dingsdag 3 Mei; Schipper J. Houtsixger.
Van Amersfoortover Kampen, Sneek en Leeuwarden
naar Groningen, eiken Zaturdag, 'smorgens ten 9 ure;
van Groningen, over Kampen en Harderwijk, naar
Amersfoort, eiken Woensdag, 'snamiddags ten 2 ure;
Schipper H. Koster.
De AneRerooRTScHE Cocrsrt verschijnt iedcren Donderdag
tegen den abonnementsprijs van ƒ0,90 in de driemaan
den. De prijs der Advertenlicn van 1 tot 6 gewone1
regels is, met het zegel regt, 0,95; voor eiken regel
meer ƒ0,10.
Te Amersfoort y bij VEECKENS A VAN KUIJKUöF.
