giftbeker rondzwaaidenIreden tij (n.l. de Roomsehen)
op niet open viticr, omgord met het wapen der waar
heid en des regis, en strijdende voor eene goede, ecne
heilige taak. O, men moet de gansche discussie lezen.
Wat was hij groot, de lieer Meeussen, toen hij, aan
de spits tredende, het eerste vuur gaf; wat was hij
groot, de lieer van Nispen, toen hij den heer JUackay
onder de oogen durfde uien! Wat tijn tij alle groot!
(die Roomscben)
Men vergelijke echter daarmede het, over die rillin
gen in de Fakkel van Vrijdag 26 Aug. j.l. geplaatste
allerinteressantste artikel.
Wij vernemendal het Gemeentebestuur van
Appeltern, in Gelderland, liet pensioen van den voor
ruim 20 jaren gepeiisionneerden onderwijzer te Alphen,
oud 83 jaren, sedert 1 Januarij j.l. heeft ingetrokken.
Het pensioen bedroeg uit de gemeentekas 50. De
grijsaard heeft zich over die zaak beklaagd hij Gede
puteerde Staten van Gelderland en hij den Minister van
llinnenl. Zaken; doch hoewel beiden hel Gemeente
bestuur hebben aangespoordom dit besluit in te trekken
zoo heeft evenwel hel Bestuur volhard bi) hot eens ge
nomen besluit.Men lette wel, dat de hoog bejanrde
onderwijzer Protestant, het tneerendecl van den Raad
van Appeltern Roomsch is.
Naar men uit Rome verneemt, is de Paus sedert
eenige dagen weder lijdende. De berigten uit de pro
vinciën luiden ook hoogst bedroevend, wegens de overal
lieerschende duurto der levensmiddelen.
Men heeft getracht den Paus meteen brood te werpen,
en de policie te Rome heeft 26 jonge lieden van den
eersten stand gevat, die een aanslag op het leven van
den Paus beoogden.
In de Zuid-Duilsche Staten is de aandacht bijna
uitsluitend .gevestigd op den verderen loop van de
crnsligc geschillen met de Roomsch-Knth. Bisschoppen
aldaar. Onder den naam van «Episcopaat der Bovcn-
rijiische -kerkelijke provincie,» hebben vier Bisschoppen
en een Aartsbisschop, die tot onderscheidene Stalen
beboeren, zich tot eene geestelijke magl vereenigd
met het doel, zegt men, om zich in elk opzigt aan
het wereldlijk gezag te onttrekken, en oiu zoowel het
openbaar onderwijs, als een aantal andere, geheel maat
schappelijke aangelegenheden aan hunne jurisdictie te
onderwerpen. Tegen deze handelwijzu verhellen zich
van alle zijden stemmen, die opmerkzaam maken op
de gevaren, welke hieruit voor de openbare orde en
rust moeten ontstaan.
De Amersfuorlsche Raad schijnt, bij de benoeming
van Wethouders, lot dusverre meer op representatie
van kerkgenootschappendan op geschiktheid van de
tot die betrekking te kiezen personen gelet, en op
dien grond altijd, in plaats van een aftredend Protes-
fantsehen Wethouder, een Protestant en, in plaats van
een aftredend Ruuinscheu Wethouder, een Roouischeu
gekozen.
Dat beginsel is, onzes inziens, verkeerd en, als «iel
strekkende tot bevordering van de belangen der ge
meente, in strijd met den door ieder Raadslid alge
legden eed.
Doet hel ons leed, aan dien eed bij herhaling te
moeten herinneren, en zulks omdat dezelve, bij door
den Raad uit te brengen keuzen, meestal schijnt te
zijn vergeten, wij achten het niet ongepasL den Raad iu
bedenking te geven, oin voor liet geval liet vleesch
nog te zwak nmgt zijn, lot liet afleggen in eens van
voorzegd beginsel in September e. k., als wanneer
de Raad, onzes inziens, tweo Wethouders moet be
noemen evenmin eenen Protestant als cenen Rooinschcn
maar voor ditmaal, als middel van overgang, eenen
oud-Roomsehen en eenen Israëliet hel Wethouderschap
op te dragen, dan zouden de Protcslaiitschc Raadsleden
welligt later doen, wat eed, pligl en historische her
innering gebieden.
RAPPORT dhr COMMISSIE, over de voortdurende be
stendiging der inning van de Rem- en Slapcrdijkstuslcn
door de Gemeente.
Dc Commissie heeft de eer aan den Raad te rapportecren
dat zij liet CoUegie ran Gecommitteerden lot de directie ran
den Slaperdijk en het CoUegie ran Wat er graaf en Heemraden
der rivier de hem heeft uitgenoodigdhaar te willen inlichten
omtrent de volgende punten
Waarom deze gelden niet door de Collegiën zelvcnd. i.
door ondermeestersdoor hen aangesteld, worden gcind, even
als zulks bij de andere waterschappen in deze Provincie liet
geval is, die ook zeiven de Kohieren (Gnderlijstcnj arrcstceren?
Of cr verordeningen bestaan (buiten degenenvernield in bet
Utrcchlsch Placaatboek)waarop dc thans plaats grijpende
inmenging van het Gemeentebestuur van Amersfoort in deze
zaken steunt?
Of ditzelfde thans eveneens plaats grijpt in dc overige Ge
meenten of Communiteitenwelke mede die lasten betalen
Tevens heeft de Commissie zich bereid verklaardomhij
haar uit te brengen rapportmede aan den Raad over te
leggen zoodanige consideration dier Collegiënals zij mngt.cn
noodig oordeclcnbij de beslissing van dit puntter kennis
van den Raad te moeten brengen.
Op gemelde punten heeft bet cerstgcmcldc ('.ollcgic geant
woord dat dc wijze van inning der Slapcrdijksgeldcnzoo
als die te Amersfoort plaats grijpt, door gocrie verordeningen
of andere bepalingenvoor zoo ver bet CoUegie bekend is
wordt gewettigd; dat deze bij gevolg is in strijd met het
Reglement of zoogenaamde Ordre op ucn Slaperdijk (van 20
Doc. 1053), volgens hetwelk die inning moet uitgaan van rn
geschieden door of namens de Gecommitteerden der Communiteit
Amersfoort, even als zulks in dc overige Communiteiten plaats
"X'
fïet Heemraadschap van de Ecm heeft omtrent liet boven
staande de volgende inlichtingen gegeven:
Datkrachtens eene Resolutie van de Staten 's Lands van
Utrecht, van 26 April 1638, door hun Ed. Mog. is besloten,
dut tot bet vinden der onkosten van het uitdiepen van de
Ecm van de landengelegen in de vrijheid van Amersfoort cu
verdere dorpen van Kernlandjaarlijksals opcenten van liet
aldus genaamd oud schildgeldzouden worden geheven 2 stuivers
op ieder oud schilden dal de Stad Amersfoort zelve zoude
betalen ƒ120, welke gelden dc Schouten en Gadermccstcrs
tegelijk met het oud schildgeld moesten innen en vervolgens
verantwoorden aan den Caineraar van het Heemraadschap.
Dat latei- deze wijze van inning is veranderd en bij eene
Resolutie van Gcdcp. Staten dezer Provincie, d.d. 6 Aug. 1825
N". 21, bepaald is. dat die gelden zouden worden gevonden
door opcenten op de Grondbelasting van de ongebouwde eigen
dommen; dat de Gemeentebesturen, die (zoo als hel daar heet)
dc Ecmgeldcn verschuldigd zijn, jaarlijks, vóór de uitgifte dor
Kohieren van dc Grondbelasting op de ongebouwde eigendom
menden omslag der Ecmgeldcn zouden opmaken en ter
goedkeuring opzenden aan Gcdcpiitcerdrn ten einde die gelden
na jjoedkcurinj; dier omslagen, door den Gemeente-Ontvanger
Omtrent de tegenwoordige wijze van inning der Ecmlastcn,
in dc overige Gemeenten daaraan contribueercade, is door
bet Heemraadschap geene bepaalde inlichting gegevendoch
wordt die, zoo ver der Commissie bekend is, krachtens ge
melde Resolutieop gelijke wijze als te Amersfoort omgeslagen
cn grind.
Alvorens tot de afzonderlijke behandeling der voorgestelde
vragen, voor elk der bewuste Waterschappen, over te gaan,
moet de Commissiein het algemeenomtrent beide opmer
ken datvolgens de Generale ordonnantie van de Staten
'sLands van Utrecht, rakende het invorderen ende executeeren
van alle reële en personele ongelilenmet den aankleve tan dien
mitsgaders hel houden tan praeferenlte en andere reohtsplegingen
daartoe specteerendevan 28 Jan. 108G (Utrechtsch Plmcaatboek
11, p. 518), alle 's l/eeren ongelden belastingen), polder- of
molengelden door de Schouten of Gadermecsters werden ont
vangen en wel jaarlijks, onder welke polder- of aio' jngelden bij
art. 4 worden opgenoemdde Lecktndijks- hrfdijk-Vecht-
Sla/ierdjks-Cromme Rltijns-, Molen- en Zetdijlsgeldeit en ver
der alle diergelijke.
Alle dijks- en poldcrlasten werden derhalve destijdste
gelijk met dc toenmalige Grondbelastingenbekend onder de
■amen van Oud SchildgeldSchellingsgtldeu Vijf Stuivcrsgeld
cn de Personele belastingen, als dc Quotisatie- en Consumtie-
geldcn, het Hoofd- of Fumiliegeld, lluysgeld, Logysgeld enz. enz.,
ontvangen met cn benevens de Buurt- ofte Dorpshtslenalles
met magt van parate executieop de wijze aldaar vermeld
waarbij ook de volgorde der prael'erentieii en privilegiën voor
de liefastiiigcu van de Provincie, de Gemeente en de Dijks-
en Poldcrlasten was geregeld.
De invordering van al deze gezamenlijke lasten cn belas
tingen geschiedde door de Schouten, of, in de steden cn
grootere dorpendoor afzonderlijkedaartoe aangestelde
Gadermecsters. Dit is dun ook dc reden waarom men in de
vroegere verordeningen van Waterschappen van de inning der
omslagen eigenlijk niets aantreft. Toen sprak het van zelf dat
die inning geschiedde door den Schout of üadcriucestcr. Dc
bepaling van de Generale Ordonnuntie was bovendien niet dc
invoering van iets nieuws ter dier zake, maar slechts eene
nadere regeling van het reeds bestaande, want reeds vóór de
uitvaardiging derzelvc greep die gecombineerde ontvangst plaats.
Hieruit is echter nog geenszins het besluit af te luiden,
dal destijds die Dijks- cn Poldcrlasten als Gemeente-Belastingen
werden beschouwd en geheven, even min als thans dc Ge-
mccnle-OprcuLen on het Personeel en de Grondbelastingen, in
die Gemeenten, alwaar zij door den Rijks-Ontvanger geïnd
worden, daardoor /«iirfi-llelastingen worden. Zoo wel thans als
vroeger doet het niets af tot het karakter van ongelden of
belastingen door wie zij geïndmaar wel door wie zij uitge
schreven worden.
De gadcring dier gelden was slechts daarom aan den Schout
opgedragenomdat men destijds meendedatindien één
persoon alle Lands- cn Gemeente-BelastingenDijks- en
Poldcrlasten gaderde, zulks op de gemakkelijkste cn daardoor
minst kostbare wijze kon geschieden. Dit nam echter niet
weg. dat, voor zooveel betrof dc Dijks- cn Poldcrlasten, dc
Schout dit vrrrigtte voor en namens de besturen dier Water
schappen, die dan ook hel bedrag bepaalden der opbrengst,
rn zulks niets gemeen had met net bestuur der Gemeente
zelve, gelijk dan ook in die tijden geen spoor is te vinden van
eene inmenging van het bestuur der Gemeenten in die zaken-
Toen echter in het begin dezer eeuwhij de verandering
van het belastingstelsel, ook dc inning der belastingen door
dc Schoutenalsmede de Generale Ordonnantie van 20 Jan.
1686, verviel, geraakte daardoor ook die der Dijks- en Pol
dcrlasten in de war.
Van dat tijdstip af dagleckent dc verwarring, tegenstrijdig
heid cn stelselloosheid hij vele Dijks- en Polderbesturen ui
deze Provincie gchcerscht hebbende, cn op enkele plaatsen nog
plaats grijpende; eene verwarring, grooten.n-els daaraan toe
te schrijven, dat men niet genoeg bedacht, dat. ofschoon die
gelden door de Schouten geïnd werdenzij echter waren cn
bleven opbrengsten gelieven door en voor vercenigiiigrn van
grondbezitters, rn geenszins belastingenzoodat de Schout,
z ver de gad
lier Dijks- en Polderhui
oiulergcsc^ikte beambte der Dijks- cn Poldi
besturen.
Dat, hetgeen gezegd is omtrent den gang van zaken in het
algemeenook iu hel hijzonder geldt voor dc Ecm- rn Slaper-
ilijkslaslcnblijkt uit eene missive van den voorin,iligcn
Ontvanger drzer geldend.d. 12 Junij 1852, vroeger belast met
den ontvangst van het. Oud SchildgeldReëel en Personeel
Morgengeldwaarbij gemeld wordt ual eertijds door hem de
Eem- cn Siapcrdijkslastentegelijk met deze gelden cn als
een toevoegsel of verhoogd hedcag dcrzelve, grind en daarna
verantwoord werden aan liet CoUegie. Later, bij de verande
ring in bet belastingstelsel, is hij benoemd (door wien wordt
niet gemeld) als Ontvanger der Eem- en Siapcrdijkslasten u als
zijnde met deze zaak nog al bekend.
Omtrent de tegenwoordige wiizc van administratie, uitzetting
en inning der Dijks- cn Poldcrlasten in 't algemeen in deze
Provincie, wenseht de Commissie alleen aan te geven, dat
die, voor zooveel betreft, de Pohlers, Kroos-Heemraadschappen
.Voleiit, Erfdijk, Kerspel en alle andere Binnenlandtclie Be
sturen, welker kosten reëel gedragen worden, is geregeld hij het
Reglement voor dc administratie dier genoemde Collegiën en
Besturengearresteerd door de Staten der Provincie den 15
Jul ij 1826 (Pror.bl. van 1826. N°. 101Hoezeer het nuuit
die opsomming van benamingen, niet duidelijk is, of daar
mede alle, zoowel Dijks- als Polderbesturen, dan alleen de
kleinere, worden bedoeld, zoo schijnt echter, uit eene latere
aanschrijving van Gedeputeerde Stalen van 23 Febr. 1830
(Pror.bl. van 1830, N". 25), te moeten opgemaakt worden,
dat zulks ook op Dijkbesturen toepasselijk isdaar cr aldaar
o. a. ook van Zeedijks- cn Lekdjkslaslen wordt gesproken.
Echter wordt het daarin onder N". 2 gegeven voorschrift (in
dien de Commissie wel geïnformeerd is) niet nageleefd door
dc meeste DyXiliesturendie alleen hunne rekeningen (waarbij
dan tevens het bedrag per hupder van den aanstaanden omslag
wordt vastgesteld) doen goedkeuren door Gedeputeerden, maar
niet tevens eene Gaderlijst. De gadcring geschiedt daarentegen
bloot volgens den eenmaal vnstgcstcldcn Legger, die jaarlijks
wordt bijgehouden. Eene speeiaïc zoogenaamde Gaderlijst voor
elk jaar wordt niet opgemaakt. Bij alle Dijks- en Polderbe
sturen cn Waterschappen in deze Provincie is echter regel,
dat dc rekening vuu uitgaven en ontvangsten cu dc uitzetting
der omslagen door de Collegiën zeiven worden vastgesteld en
geregeld welke de geiden daarna regtslreeks laten invorderen
van de ingelanden door een of meerdere Ontvangers of Gader
mecsters. door hen zeiven aangesteld, waartoe veeltijds dc
Gemeente-Ontvangers worden gekozen. Er bestaat dus gccnc
onder- of lusschcii-admiiiistralic van Gemeentebesturen oi wie
dan ook.
Nergens in dc Provincie helibcn de Gemeentebesturen daarin
iels tc zeggen of worden daarmede lastig gevallenzoodat men
met regt mag vragen, waarom dit bij de Ecm- cn Slapcrdijks
lasten geheel anders moet wezen?
IVordl vervolgd.
correspondentie.
Ter voldoening aan het verlangen van den geachtcn brief
schrijver uit Rhcncn, maken wij bij deze dc door Z.Ed.
gemaakte aanmerkingop het in ons vorig na. opgenomen stuk
van een bewoner van den bergkant, bekend, dut namelijk dc
subsidiedoor dc Staten der Provincie Utrecht voor den Greb-
bcudijk verleendniet bedraagt zestien-maar slechts drie
duizend gulden.
ADVERTENTIE N.
De ondergeleckendenvernomen hebbende,
dat men het gerucht verspreidt, als zouden
hunne Vrouwen, die met eene CANT1NE in het Kamp
bij Zejjst zioh bevinden, wegens het loopen na bezetten
tijd in hel Kamp, gearresteerd en in de propoost ge-
brogt zijn geworden, loven bij deze eene premie van
honderd gulden uit aan hein, die dit gerucht
zal waar maken.
D. VERSCHUUR,
(284) T. VAN BE BEEK.
POSTIVAGENDIENST DE SNELHEID,
ONDERNEMING VAN
A. TAN MJ1WEGEN, te Amehsfooht.
Do ondergeteekeiide berigt bij
deze, dal, gedurende het KAMP,
olie dagendes morgens ten
set, half acht en elf ure en des namiddags ten kalf
twee ure, van het Kantoor zijner Onderneming, in de
Slijkstraat te Amersfoort, zal afrijden ecne
Diligence nnnr hel KAMP, en, van het KAI1P
naar AMERSFOORT, de» namiddags ten kwartier róór
twee ure, kwartier orer ryf ure, kwartier ar er teven
ure en kwartier over negen ure.
Voorts zal hij icderen Donderdag, des morgens teu
half teren ure, laten afrijden een Wagen naar
BAKNEVKLD, die van daar des namiddags ten vier
ure naar AMERSFOORT weder terug rijdt.
(283) a. TAS XtMWUZI.
PIIOTOGR APHIE. X
G. DE BOER, heeft de eer te
beriglen, dat hij, door eene geheel nieuwe
Methode, is in staat gesteld PORTRETTEN OP PAPIER
te VERVAARDIGEN, tdekleurd en Oisgektewrd,
naar de volmaaktste gelijkenis, die niets to wenschen
overlaat. Dc Poseering duurt, onverschillig de weérs-
gesteldheidslechts weinige secondengeschiedende
de werkzaamheden ten huize van C. VAX DOORNIK
op hel Cingel over den Gniutcn Toren, alwaar nadere
Information te bekomen en Modellen te hezigiigcn
zijn; ook zijn er bij dc Hecrcn JACOBS HBIJEIIS
Boek- cn Kunsthandelaren, in de Laiigestraal alhier,
Modellen ter Bezigliging gesteld. (280)
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
Van 21 tut cn met 27 Augustus 1853.
BEVALLEN: 22 Aug., Aartje de Jong, geb. van
Keulen, D. 23 Aug., Gceriruida Brizee, geb. Everts,
D. 25 Aug., Anna Il.Hig<,veldgeb. Sleeking, Z.
Joliniinn deJeger, geb. Lablaus, Z. 26 Aug., Geerlio
Horstgeb. van Grueneslein Z.
ONDERTROUWD: Hendrik van Ni.nwegen met Eli
sabeth van Minnen. Wilhelmus Mol met Alijda van
Niniwcgcn.
GEHUWD: Jail Jacobus van Douren niet Kvcrard.i
Christina van de Roemer. Gcrrit Jan Alferiuk met
Jacob» Cathnrina llendrika Mecsscn. Jacobus llooglniid
met FraiKjina van Niinwegen, Johannes Schonjj met
Alijda Welling. Servaas Arnoldus Apeldoorn niet
Trijntje Brtiinekool. Jan Withoos met Elisabeth
Boiniiiclshoiifd.
OVERLEDEN: 21 Aug., Petronello van den Hoek,
3 j. 22 Aug., Jannetje van den Bos, 74 j.wed!
van Rijk van Raait. 24 Aug., Anna Alijda Putman,
23 in. 25 Aug., Johannes Kierseh, 62 j., gehuwd
met Rijiiiera Schouten. Een levenloos kind van het
Vrouwelijk geslacht van Carl August lleijiti, 26
Aug., Een levenloos kind van het Mannelijk geslacht
van liartog de Zoete. 27 Aug., Willem Petrus
Jacobus Maas Geestrranus, 46 j., gehuwd niet Gijsberta
Johanna Bousquel.
221ste STAATSLOTERIJ.
Prijzen en Premiën ran f 100 en daarboven.
EERSTE KLASSE.
lsle Lijst. N». 56, 11426 en 17850 ieder ƒ1000;
N". 7301, 18670 en 19785 ieder ƒ200; N°. 11781
15877, 18997 co 19109 ieder ƒ100.
2de Lijst. N\ 19747 ƒ5000; N». 12789 en 13072 ieder
ƒ1250, N°. 2450 ƒ1000; N\ 9016, 10622, 12518
13260 en 14701 ieder ƒ400; N°. 2534, 6612, 12027'
17426 en 17622 ieder ƒ200; N°. 2370, 4050, 8899*
10675, 15698 en 10525 ieder ƒ100.
3de Lijst. N°. 13887 ƒ20000; N". 11447 ƒ2500-
N°. 3581', 4072, 10060, 14972 en 15849 ieder 1000
N". 1908,9879, 17553en 18246ieder/400; Ff*. 11985en
15404 ieder ƒ200; N». 1607, 4753 en 17712 ieder 100
4de Lijst. N°. 13350 ƒ1000; N". 912/400
VERTREK DER BEURTSCHEPEN.
van Amersfoort,
's morgeus ten 6 ure:
Vrijd. 2 Sept. Houtmager
Zond. 4 Koekoek.
Woensd. 7 de Weerd,
Amsterdam
vóór Boomsluilen
1 Sept. de Weerd.
'-at. 3 Bos.
Dingsd. 6 Uoulsaager.
Dond.
Van Amersfoort op Rotterdamover Haarlem, Leijdeti
's Gracenhage en DelftMaandag 29 Augustus; en van
Rotterdam op Amersfoortover Gouda, Leijden eu
Haarlem lerug, Dingsdng 6 Sept.Schipper J. Houtsuger.
Van Amersfoortover Kampen, Sneek en Leeuwarden
naar Groningen, eiken Znturdag, 'smorgens ten 9 ure-
van Groningen, over Kampen cn Harderwijknaar
Amersfoort, eiken Woensdag, 'anamiddags ten 2 ure-
Schipper U. Koster.
Te Amersfoort, bij VEECKENS VAN KU1JKH0F.