provisionele concessie gesteld, als gevende de beste en
eenig mogelijke waarborg van welslagen; 2®. eene ver?
bindtenis in originali overleggende van de Heeren Fox,
Henderson en Co. (vervaardigers van het tentoonstel
lingsgebouw te Londen, van onderscheidene spoorwegen
in Denemarken, ontwerpers van het seheepvaartkanaal
door de landengte van Panama, ens.) en eenige andere
geaccrediteerde huizen, die de voorwaarde willen ver
vullen door Balkema op zich genomen, en 3°. ver
zoekende, dat Z. M. den Minister van Binnenlandsche
Zaken mogt gelasten, de voorwaarde, vervat in de
provisionele concessie van 6 Meiop te heffen of, zoo
niet, den termijn van storting te verlengen, totdat
de bevrediging van het Turksch-Russisch geschil en een
daardoor herstelde gunstige toestand der geldmarkt de
openbaarmaking van het plan en openstelling der
inteekening raadzaam hebben gemaakt.
Op dit verzoek heeft adressant nog geene beschikking
ontvangen. De reden van dit uitstel schijnt te zijn, dat
het Gouvernement, alvorens op dat verzoek te beschikken,
gemeend heeft te moeten beproeven, of de aanvragers
der bijzondere lijn van Harlingen naar Leer in staat
waren, om, ten opzigle van hunne aanvraag, eene ge
lijke voorwaarde, nis hein werd gesteld (de storting
van voorloopig waarborgskapitaalofschoon van mindero
grootte, binnen zekeren termijn) Ie vervullen.
Die proeve is, als adressant niet verkeerd is ouder-
rigt, mislukt; de Regering is daardoor van de met
die aanvragers aangegane voorwaardelijke verbindtenis
ontheven en alle aanvragers van concession voor spoor
wegen in de Noord-Oostelijke Provinciëu des lands staan
weder volmaakt op dezelfde lijn.
Het is in deze omstandigheden, dat de Heer Balkema
op nieuw zich tot Z. M. heeft gewenddaarbij op den
voorgrond stellende, dat het gunstige tijdperk van 21
Oet. 1852 voorbij is en dat, door den ernst en omvang
van het Turksch-Russisch geschil en de daardoor zeer
verontruste geldmarkt, elke bemoeijing in spoorweg
ondernemingen, zich thans hiertoe moet bepalen, dat
men zorge volkomen gereed te zijn, om, zoodra de
toestand der geldmarkt het tot stand brengen mogt
gedongen, het plan te kunnen openbaar maken en de
inschrijving openenvoortsin het breede ontwikkelende,
dat het door hem aangeboden zamenslcl van spoorweg-
liniën het meest verkieslijke is en tevens den nieeslcn
waarborg van slagen oplevert; verder opmerkende, dal
het voor de onderneming gevorderde kapitaal 31 millioen
bedraagt en, bij medeopneming der lijn van Deventer
over Apeldoorn naar Putten, 34 millioen, en dal de
finnntiële deugd van het samenstel steunt op vaste be
rekening van beweging, welke de spoorweg-statistiek
elders aan de hand heeft gegeven en in geschiktheid
en omvang alle andere aanvragen overtreften eindelijk
Z. M. eerbiedig verzoekende, den Minister van Binnen
landsche Zaken te willen gelasten, met hem over de
voorwaarden te onderhandelenwaarop aan hein eene
concessie mogt kunnen worden verleend tot daaistclling
van spoorwegen in de Noord-Oostelijke Provinciën des
Rijks en wel bepaaldelijk van Utrecht over Amersfoort
en Zwolle naar Groningen van Harlingen over Leeu
warden en Groningen tot aan de Hannorersche grenzen
van Kampen en Zwolle, zoowel over Almelo en Enschedé
tol het llannorersch grondgebied, als langs den IJssel
naar den Rijnspoorweg, en eindelijk van Deventer over
Apeldoorn tiaar Putten, en, nadat men hel over die
voorwaarden eens zal zijn gewordendienovereenkomstig
de concessie aan hem uit te reiken.
De Leden der Pruissische Eerste Kamer, die bij
den Minister van Binnenl. Zaken klagten hebben inge
leverd over de houding der Proteslantsche drukpers
tegenover de Roomsche kerk, hebben dezer dagen van
dien Minister de belofte ontvangen, dal teu deze maat
regelen zullen genomen worden.
Er is te Amersfoort eene Latijnschc Schooldie ann de stad
jaarlijks ƒ2375 kost. eene Fransche jonge llecren school, die
aan de stad jaarlijks ƒ300 kost, en eene Fransche jonge Juf
vrouwen schooldie aan de stad jaarlijks ƒ350 kost.
Al die schoolinrigtingen zijn ten behoeve van de kinderen
der vermogenden.
Niettegenstaande er reeds eene Fransche jonge Heeren school
die /300 aan de stad kost, bestaat, zal er nog een Instituut
worden opgerigtmet eene subsidie van ƒ600 uit de stads
kas. ook ten behoeve van de kinderen der vermogenden.
Dus zullen er voortaan ƒ3600 in het jaar uit de stads kas
worden betaald, ten behoeve van de kinderen der vermogenden.
Nog is er te Amersfoort écne school voor de kinderen der
armen, die jaarlijks ƒ1100 aan de stad kost.
Aan die school zijn verbonden twee onderwijzerseen hoofd
onderwijzer die een karig jaargeld van ƒ550 ontvangt en een
hulji-onderwijzcrdie een rijksdaalder tractement heeft in de
Er zijn te Amersfoort niet veel vermogenden. geen bloei-
jende middenstand en een aantal huisgezinnendie den stand
'der bedeelden naderen veel armen (zie 't Raiiport der
Raads-Commissie omtrent een alhier in te voeren Belasting-
stclsel).
Voor die weinige vermogenden wordt een bedrag van ƒ3600
uit de stads kas verstrekt, voor die vele armen een bedrag
van ƒ1100.
Daarom kunnen al de kinderen der armenvoor wie zulks
wordt verlangdgeene plaats op de armenschool bekomen
daarom mogen zij, die geplaatst zijn, niet lang op de school
blijven, daarom moeten ze, verre van volleerd, de school
verlaten.
Dat 's onregt, dat 's onstaatkundig.
Het onderwijs der armen moet door allen hekostigd worden.
De beschaving toch is een der middelen tot wering der armoede;
daarom hebben alle ingezetenen belang erbij, dat de kinderen
van hen, die volstrekt niet kunnen betalen, geheel kosteloos
onderwijs ontvangen.
De vermogenden echter moeten zclven in het onderwijs hunner
kinderen voorzien. Zij moeten zelvcn de kosten van dat onderwijs
dragen, 't Is onregt, dat zij die van een zaak geen genot hebben
daaraan toch betalen, 't ls onregt. dat al de ingezetenen betalen
voor het onderwijs in 't Latijn, 't Gricksch, 't Fransch enz.
dat slechts enkelen noodig hebben en genieten.
't ls bovendien eene absurditeit, dat de personen uit dien
zelfden stand voor het onderwijs hunner kinderen, alvorens
deze naar de Fransche school of het Instituut kunnen gezonden
worden, 30 'sjaars moeten betalen, om hen het A B te laten
leeren, en dat ze. voor het onderwijs in't Latijn en Grieksch,
nog geen 45 behoeven te betalen.
Behalve de klasse der vermogenden en die der armenis er
nog eene derde klasse van ingezetenen, die het meest is in
zielental.
Het is de klasse der burgers, de burger- of middenstand.
Tot dien stand, die 't meest betaalt aan de inkomsten der
stad, behooren allen, die niet aanzienlijk zijn of arm.
Daaronder zijn er velen, die zelfs geen ƒ10 voor het onder
wijs hunner kinderen kunnen betalen, en die, omdat ze niet
tot de armen behoorenhunne kinderen niet op de armenschool
kunnen geplaatst krijgen.
De kinderen van zulke ingezetenen zijn dus van het onder
wijs verstoken.
Elders beeft men cn armenscholen en stads tusschrnscholcn
of burgerscholen op eerstgenoemden wordt aan de kinderen van
hendie niet in staat zijn om iets te betalenkosteloos onder
wijs verstrektop de anderen wordt aan hendie iets maar
niet genoeg kunnen betalende gelegenheid gegeven om hunne
kinderentegen eene geringe retributieter schole te zenden
terwijl liet ontbrekende van wegc de stad of gemeente wordt
juden zulke burgerscholen ook niet in Amersfoort zijn tot
stand te brengenof zouden de bestaande burgerscholen niet
daaraan zijn dienstbaar te maken?
Of moet het te Amersfoort altijd zoo blijvendat drie tierde
van 't geen voor 't onderwijs wordt betaald strekt ten behoeve
van de vermogendenéén vierde ten behoeve van .de armen
maar dat geen cent voor 't onderwijs van den burgerstand wordt
gegeven?
Het artikel over het vloerkleed en de gordijnen (29 Maart)
kan niet geplaatst worden.
Het artikel over de Hulp-Marechaussee te Baarn zal geplaatst
wordenindien de Inzender zich bekend maakt.
ADVEHTENTIEN.
METALEN KRUIS.
Daar er, in de meeste plaatsen van ons Vaderland,
AFDEELIM VAN HET METALEN KRUIS
zijn gevestigdhebben eenige GEREGTIGDEN tot hot
dragen van hetzelve het plan gevormdom ook in
Amersfoort eene AFDEEUNG op te rigten; ten dien
einde noodigen zij diegene, welke genegen zijn om
daartoe mede te werken, uit, lol eene BIJEENKOMST,
op Dingsdag den 4 April e. k., des Avonds ten 7 uur,
ten huize van den Heer C. VAN WAGENINGEN
in hel Logement het Wapen rnn Utrecht. (423)
MAATSCHAPPIJ ter bevordering rer
TABAKSKlILTliH te AMERONGEN.
Algcmeeue Vergadering, op Maandag 3 April e. k.,
de§ nademiddngs ten 5 ure, in DE R00DE LEEUW,
lo Amerongen. Nieuwe Leden kunnen op de Vergade
ring aangenomen worden.
De Secretaris,
(424) Dr. N. B. DONKERSLOOT.
(425) TE HUUR,
Eene te Hoogland, een kwartier uur van
Amersfoort aan den weg gelegen
LANDELIJKE WONING,
naar verkiezing met eenigen GROND, vnor den
Huurprijs van ƒ100 A ƒ125 beslaande het I1UIS
uit drie VERTREKKEN, KEUKEN, KELDER, ZOLDER,
enz. en een SCHUURTJE; met Brieven franco Ie Be
vragen bij den Heer C. DE BREE, te Amersfoort.
TE HUUR,
tegen 1 Mei 1854:
een IIIIIS «et KOE-IIOIIDERU
(420) te Bevragen bij H. STOL.
TE KOOP,
DEN HOF, te AMERSFOORT, gelegen
n sterk
hecht e
IIEES, «ET TUIN en PAKIIIIS,
dat, in aanmerking genomen de |>Inats waar het staat,
evenzeer geschikt is tot uitoefening daarin van eene
AFFAIRE, als voor een HEEREN HUIS. De hierop
Reflecterendcn gelieven zich met franco Brieven
te Adresseren aan de Wed. A. C. RU SB AC Ubij
welke tevens te Bevragen is eenmet 1 Mei aanstaande
te aanvaardenzeer netgoed ingerigt en vrolijk
gesitueerd BOYENHUIS. (427)
De ondergeteckende beveelt bij deze,
zijnen HANDEL in
ZOUT, ZEEP en AZIJN,
van de BESTE KWALITEITEN en tegen de MINSTE
PRIJZEN, beleefdelijk aan.
Amsssfoost, 29 Maart 1854.
(428) T. VAN DER LUGT.
DE VLIJT.
De ondergeteekende heeft de eer aan
Amersfoorts Ingezetenen te kennen te
geven, dat hij, up de LangestraatN®. 20, een
WINKEL geopend heeft van GARENS, BAND, SAIJET,
WOL, BREIKATOEN en al wat tol het vak behoort;
en dat hij nok goed is gesorteerd in DAMES HOEDEN
MUTSEN BLOEMEN en verdere MODE-ARTIKELEN
BORDDURWOL, EAU DE COLOGNE, alles ill do beste
Kwaliteiten en lot de minste Prijzen. Belovende hij
eene prompte Bediening, waarmede hij zich in ieders
gunst beleefdelijk aanbeveelt.
J. E. K ALLIES.
den 22 Maart 1854.
ggy wasehtVermaakt en Garneert ook
STR00-R0EDEN EN METSEN. (429)
J. BLOM,
Mr. BROODBAKKER, te Amersfoort,
verlangt ten spoedigste als LEERLING een 14- A lOjarigen
Flinken en Zindelijken
BURGERJONGEN, m
Wordt gevraagd op een BUITEN, drie
uur van Amsterdam
EEN BEKWAAM TUINMAN,
P. G., vooral met do MOEZERIJ bekend; liefst die
met Panrdei» kan omgaan, tegen 1 Mei of eerder.
Adres franco Brieven, letter B, te Amersfoort, bij
den Boekhandelaar W. L. 0KUUIJZEN. (431)
Dl' FONTENELLEN, Artikelen van
LE PERDRIELApotheker te Parijs,
in derxelvcr aanwending hoogst doelmatig, zindelijk,
zuinig en gemakkelijk en bestaande in BLAARTREKKEND
LINNEN, A 1 do rol; PAPIER en TAFFETAS, tot
openhouding der Fontenellen, in doosjes en rolletjes
van 00 Cis.; TAFFETAS, lot wering vim roos en
jeuking, in rolletjes van 00 Cis; C0MPRESSEN, veel
lieter dan linnen Compressenin pakjes van fJO Cis.;
KLASTIEKE GAROU-BOONTJEStot vervanging der
gewone Erwten, enz, zijn voortdurend voorhanden in
het hüofd-dépót, te Amsterdamhij
H. ULOTH, Apotheker, Zeedijk, NM88, alsmede
bij II'. COOLHAAS, Apotheker en Drogist te Amers
foort, bij wien ook voorhanden is ZENUW-, MAAG-
en INGEWANDEN VERSTERKENDE SYROOP van
J.P.LARÜZE, te Parijs, a f 1,50 per flacon. (432)
hoofdpijnengal
ziekten en bedorrrn
maag. Deze onwaar
deerbare pillen hel»—
tien de gezondheid
hersteld van menige
personenwelke
door vreemde en
inlandsrlie genrrs-
heeren als onge
neesbaar werdrn beschouwd. Deselven kunnen veilig gebruikt
worden door dirgrnrn wrlkc lijden aan algemerne verzwakking
swnre hoofdpijnen, maagziektenleverkwalen, en die write
aanleg hebben lot waterzuchtkunnen geen zekerder middel
gebruiken dan de pillen van 1/oUmeaywelke als liet ware
op de linofdspringadrrrn des levens werkengeene ziekte kan
aan haren invloed weerstaan. Ilnrc uitwerking is zacht maar
snocdig, en als huismiddel zijn zij onvergelijkelijk.
Do op nieuw verminderde prijzen zijn, als volgt:
ƒ0,80, ƒ1.85. ƒ3.00, ƒ6.75, ƒ13.50, ƒ20 50.
Doosjes Pillen h ƒ0,81
Potjes Zalf ƒ0,80.'ƒ1,85,'ƒ3,00,'ƒ7.05 'ƒ13.85. 'ƒ20.95.
CAj" Z.ijn op franco aanvragen ii coulant te bekomen bij de
NV cd. A. P. M1LIIS, te Utrecht.- bij G. C. T. van de
ROEMER, te Amersfoort, en bij J. STRAATMAN.
boofil-ltepAthouder te 'tHoseh, alsmede te Londen,
Strand 244, HOLLOWAY'S Etablissement. (433)
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
Van 19 lot en nu t 25 Maart 1854.
BEVALLEN: 19 Maart, Willemijna Buersen, geb. Hoo-
gevcldZ. 20 MaartMaria Weiulelgeb. van EijsZ.
Elberlje Entrup, geb. van Staverdcn, D. 21 Maart,
Johanna van Nieuwenhuizengeb. Bebber, Z. Jo
hanna van Naardeu, D. Gcerlruida Ok hu ijzen, geb.
ReiniiicliiikD. 24 Maart, Maria Genuvevu Antoniu
Sleeking, geb. Veldhuizen, Z.
ONDERTROUWD: Adrianus Beere met Hartje van
Bieglen.
OVERLEDEN: 20 Maart, Johannes Dorainiciis Brasem
7 m.22 Maart, Petronella Ouwerkerk, 03j.Wed.
Cornells Wels. 23 Maart, Stephnnus van Roekelen, 2j.
vertrek der beurtschepen
van Amersfoort,
's morgens len 0 ure:
Vrijd. 31 Maart.de Weerd.
Zond. 2April, Koekoek.
Woensd. 6 Bos.
I van Amsterdam,
1 uur vóór Booiusluilcn
Dund. 30Monrl, Bos.
Znturd. 1 April, Hoiitsnnger.
iDingsd. 4 de Weerd.
Van Amersfoort op Rotterdam, over Haarlem, Leijden,
'sGrarenhage en Delft, Maandag 10 Aprilcn van Rot
terdam op Amersfoortover GoudaLeijden en Haarlctn
terug, Dingsdag 18 AprilSchipper J. Hodtsiaoib.
Van Amersfoortover KampenSneek en Leeuwarden
naar Groningen, eiken Zaturdag, 'smorgens ten 9 ure;
van Groningen, over Kampen en Harderwijknasr
Amersfoort, eiken Woensdag, 'snamiddags ten 2 ure;
Schipper H. Kostis.
De Amssfoostscd* CoostsT verschijnt eiken Donderdag,
tegen den abonnementsprijs van ƒ0,90 in de drie maanden.
Afzonderlijke Nonnners kosten ƒ0,15.
De prijs der Advertentiëndie uiterlijk des Woensdags,
voor liet middaguur, moeten bezorgd worden, is: Voor
eene Advertentie, van 1 tot en met 10 regels, 0,75;
voor eiken regel meer 0,05; van 25 regels1,50
voor clkcn regel meer ƒ0,04; van 50 regels, 2,60;
voor eiken regel meer ƒ0,03; van 75 regels, ƒ3,25;
voor eiken regel meer ƒ0.02; van openbare Autori
teiten en van Besturen van Instellingen van openbaar
Nut en Liefdadigheid, onaangezien dertelver uitgebreid
heid, ƒ0,50; met bepaling tevens, dat, voordo plaatsing
van dezelfde onveranderde Advertentie in drie achter
eenvolgende nommers, voor de darde maal slechts 0,50
verschuldigd is en het zegelregt onder het bovengestelde
bedrag is begrepen.
De zinznede op bladz. 1 kbl. 1reg. 17t< dat door niet
één lid uit een godsdienstig oogpunt is verdedigd geworden»
moetonjuist zijndeals niet geschreven worden beschouwd.
Te Amsrooit, bij VEECKENS VAN KU1JKH0F.
