COUR ART,
AS
t), e*J
van DINGSDAG,
lb February J857.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week, des Dingtrlagt en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiën, van 1 tot b regelt 60
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het ZegelrcgtAfzonderlijke nummers, ƒ0,10Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. H. ean CUeff,
to Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER er WETHOUDERS de* GEMEENTE
A MEHSFOOll T
Gezien art. 74 der Wet van 8 Januarij 1817 Staats
blad No. IJ.' brengen ter kennis van de ingeschrevenen
voor de Nutionalie Militie van den jare 1857, dat de
Alphabelischc Naamlijst van alle personen, die aan de
ligling van dit jaar moeten deelnementen Uaadhuize
dezer Gemeente voor een ieder ter lezing zal liggen van
Donderdag, den llJ Februarij tot Donderdag, den 5 Maart
1857 (uitgezonderd de in te vallen Zondagen), telken dage
van tien lot een ure, opdat ieder in slaat zoude zijn,
omingeval hein op die lijst cenigc personen of omstan
digheden uiogten voorkomendie er nog op zouden hchooren
te worden aangeleekend of er van moeten worden wegge
latenaan den Heer Militie-Commissaris daarvan kenni
te geven; met last om zieb op Zaturdag, den 7 Maart
185/des voormiddags ten e 1 f ure, te bevinden in het
Gebouw Ainicitia. gelegen aan het Plantsoen, tusschen
de Utreehtscbc- en Slijkpoorten alhier, ten einde voor
de dienst der Nationale Militie te loten, en redenen van
vrijstelling hebbendedie alsdan op tc gevenalsmede
om dc bij de Wet gevorderde bewijzen tot staving van de
vrijstellingenuiterlijk binnen v ij f dagen na de loting
over te leggen aan het Bestuur der Gemeente.
Amersfoort, den 18 Februarij 1857.
Burgemeester en Wethouders voornd.
A. G. W1JERS.
De Secretaris,
W. L. SCilELTUS.
DE LIBERALEN.
I.
Terugblik op twee Ministeriën
Liberaal is het kunstwoord van den tcgenwoor-
digen tyd. Zoo velen noemen zich liberaal, willen
liberaal genoemd worden. Dat modewoord der ne
gentiende eeuw is het masker waarachter eerzucht
en eigenbelang zich verbergen, waarachter Ultra-
inontaneu en Jczuïten hunne intrigues bewerkstel
ligen. Waarom is in Nederland het romanisme
liberaal Waarom in SpanjeItaliëOostenrijk
auti-liberaal Het antwoord is niet ver te zoeken.
Het Ultramontaanschc belang vereischt in Neder
land, wegens de numerieke minderheid zijner
geloofsledeneene liberale vermomming. Zij die
zich in Nederland de liberalen noemen zyn de ware
liberalen niet. Ware liberalen beoogen het Vader-
landsch belangd. i. de verbetering van den toestand
van allen; daarvoor schieten hunne middelen te
kort, want tot heden werd door hun pogen slechts
de toestand van enkelen verbeterd.
De Nederlandsche liberalen verhellen den libera-
len-miuistcriëleu tijddie voor acht jaren geleden
aanving en van vierjarigen duur was. Het Ministe
rie Thorbecke, zegt men, was liberaal; toen, zoo
gaat men voort werd Nederland goed geregeerd;
wij willen daarover niet twisten, dat zou te ver
leiden, maar de eenvoudige vraag opperen: ol' tucu
de belastingen verminderd werden? Er word toen
zoo zegt men, een liegin met vereenvoudiging en
bezuiniging, gemaakt en ook alles ging beter. Wij
vragen ol' het den burger beter ging? Men heelt
dat Ministerie zoo opgehemeld, men heelt zooveel
schoons van dien tijd gezegd, doch bewezen heeft
men niets. Bewijzen zijn in ons oog, vermindering
van armoede, vermindering van lasten verbetering
van den toestand van den middenstand, die de
kern eener, natie is. Niets van dit alles heeft men
onder dit Ministerie, regeerende naar de nieuwe
grondwetgezien.
Hel Ministerie viel of liet zich vallen, al naar
men zulks noemen wil. Die val ontstond niet te
's Graven/iage, maar te Amsterdam. Geknakt dooi
de Hisschoppcii-kwestiedeed de liberale party
door hare organen vertwijfelende angstkreten weer
galmen. Het «arme Vaderland» zoo heette het,
was overgeleverd aan «een volkswaan van den dag.»
Zij vvas niet driest genoeg om het woord «Vorsten-
waarite bezigen; zoo erg vergreep zy zich niet
in woorden.
De grootc meester moest plaats maken voor den
grijzenmeester.
Het Ministerie Donker van Hall trad op, doch
zij die zich om den gevallen bewindvoerder schaar
den gaven den moed niet op. Zy bicvcu doorwer
ken; onvermoeid werd gearbeid aan liet versterken
der agglomeratie van de menigte negatieve en te
genstrijdig gcloovige bestauddeelen der liberale par
tij; het monstruvuse verbond met zyne inwendige
heterogeniteit, vormde eene zoodanige compacte
massa, werd zoo uitwendig homogeen, om zich
sterk genoeg te gevoelen als eene aauecngesloteno
phalanx zich in den weg van het Ministerie te
stellen en dusdanig te bestokendat hetzelve oin
zich staande te houden van gouverneeren lot ap-
paisecrcn overginglerwyl het in den laatsten tyd
van zijn aanzyu lot deze liberalen overhellende,
door de overmagl verzwolgeneene geregeerde rege
ring werd. Toen werd de loftrompet van dat Minis
terie zelfs in de Nieuwe Rotterdamsche Courant op
gestoken, zijne daden werden goedgekeurd, «om
dat» risum tcnealis.amici!) zoo sprak die Courant
de Heer van Hall in hare rigting was.Dat moest
de veroordecling van een Ministerie zijn, hetwelk
toen zijn oorsprong, zijne scheppers verloochende,
datooA liberaal zooals de liberalen begon te worden.
Wij zeggen: begon te worden; wie zal durven
zeggen dat de Heer van Hall in opregtheid ééne
lijn met den Heer Thorbecke kon trekken, of dat
de Heer Thorbecke welgemeend een politiek vriend
van den Heer van Hall non worden? Genoeg, dit
Ministerie, als Vader landsch Ministerie in het leven
geroepen en opgetredennaderde al meer en meer
de liberalen en begon zich met hen te verstaan;
door die toenaderingdoor die verstandhouding
werd zyne aftreding noodig voor het belang van
het Vaderland. Het werd ontslagen. De liberalen
op het punt van hunne zegepraalden Kamerlei
der» op nieuw «Ministerieleider» wanende, zagen
op eenmaal hunne plannen verijdeld. Een kleine
eene vadcrlandsche party had gezegevierd. Het
Ministerie van der Iirugghen-Simons trad op.
De «groote» meester en de «grijze» meester
waren onttroond.
INGEZONDEN STUKKEN.
Tweederlei Maat en Gewikt.
In het Uaiulelsblad van den 21 sten dezer leest
men, dat er een adres aan de Tweede Kamer,
betredende het Reglement op de Drukwerken in
Nederlandsch Indië, van Amsterdam met 128 on-
derteekeningen is ingezonden, en er wordt bijge
voegd, dat «ook Rotterdam en nog andere groote
steden met een dergclijken stap niet zullen achter
blijven. Het Handelsblad juicht die adresseu toe
en zegtdat de onderteekenaars zijn Chefs van
aanzienlijke handelshuizen, mannen van letteren
en wetenschap eu zoodanige particulieren, aan wie
men noch onbeduidendheid, noch onbekendheid mei
de zaak kan ten laste leggen.»
Dit laatste ontkeuuen wy, dewijl, otn over dat
Reglement te kunnen oordeelen, men zaakkennis
moet bezittenen deze slechts in het bereik is van
die weinigen, welke met de gebeele inwendige
huishouding van Java bekend zyn. Dij bet minste
nadenken ook valt het in 't oog, dat, om inet
zaakkennis over dat Reglement te kunnen oordee
len bet zelfs niet genoeg is op Java te hebben
gewoond: men moet met de betrekkingen der
Europeschc planters zoo wel als der ambtenaren
niet enkel onderling, maar ook met den Javaan
goed bekend wezen. En hoe velen van al die tee
kenaars zullen zich vermelen, zoodanige kennis te
bezitten
En datzelfde Handelsblad heeft zich niet ge
schaamd tc beweren, dat zydie in 1853, iu
4856 en nu weder onlangs zich met adresseu ge
wend hebben tot den Koning, niet wisten wat zij
deden! Hoe, wanneer het de dierbaarste belangen
van den Nederlander betreft, wanneer het geldt
de handhaving van het Prolestantisinus en den
Bybel, zou hij niet weten wat hy deed, iugevalle
hij het waagde, daarover een oordeel uit te spre
ken! Daarentegen zouden honderden wel weten,
wat zij doenwanneer zij zich een oordeel aan
matigen over de beperkingen der drukpers op
Java!
Kan dc partydighcid grootcr en onbeschaamder
zyn! Of is dit niet hetzelfde alsof de oppositie
zeide: aan onze zijde is iiet «egt, om te zeggen
en te doen, wat wij goeovindbn, inaar de
vrienden van Godsdienst, Vaderland eu Oranje
mokten zwijgen en vettduagen 1
Amsterdam, 49 February. Het verwondert
mij niet, dat mijne letteren, opgenomen iu uw
blad van den 17dcu dezer, uls liet ware in een
vat buskruid zijn gevallen en bij de oppositie eene
algeuieeuc ontsteltenis hebben veroorzaakt. Die op
positie weet maar al te wel zich te herinneren
hoe in 4853 niet minder dan 30000 ingezetenen
van de Hoofdstad zich vereenigdeuom eene pe
titie aan den Koning tc teekeueuwelke door
f. M. met woorden, den echten Oranje-telg waar
dig, is aangenomen. De lieer Thorbecke moge
schimpen op den geest, die iu de Hoofdstad leeft,
die geest is uoglhans zoo krachtig, dat ze zich
weet tc toonen, wanneer het nood is, om in de
schaal een gewigt te werpen, dut geenszins is te
verachten. Zoo zal het ook nu wezen. Aclitons-
waarde vrouwen, die, „zoo wel uls de mannen
van de beurs eu van de balie, de stuatkundigo
bewegingen iu ons Vaderland met aanducht en
niet minder met bezorgdheid gadeslaanzyn door
drongen van bet denkbeeld, dat de parlementaire
almagt slechts gefnuikt kan worden door eene
wyziging der Grondwet. Hoe nu die zal wezen
daar te stellen, zonder aanwending van het red
middel, dat, zoo als bereids zeiden, in Amsterdam
vry algemeen onder de aanzienlijkste ingezetenen
als bet eenige mogelijke redmiddel wordt be
schouwd, is ons onbekend.
Heden viert menigeenvooral in zjjn hart en
in zyn huisgezin en onder zjjne vrienden, het
geboorte-feest van onsen Koning. Moge de Vorst
nimmer vergeten, dat de dierbaarste kleinoodiën
van Nederland, Godsdienst cn Onafhankelijkheid,
met Oranje aan het hoofd, aan zijne bewaring zijn
toevertrouwd! Maar de waardige Oranje-telg zal
zulks niet vergeten. Hydie in April 4853 het
Amstcrdamsche adres, uit handen van den Heer
ter Haar, ontving; Hy, die in September 4853
het album aanvaarddedat op het Paleis te 's Gra-
venhage als een kostbaar gedeukteeken van den
Nederlandschen geest wordt bewaardHydie by
de onthulling van het beeld, dat te Amsterdam op
den Dam prijkt, iu Augustus 4856 met de Ne
derlandsche Natie feest vierdeHij kan zijne eeden
niet vergetenHij kan zijne afkomst niet verloo
chenen. Voor God en het Vaderland, met
Oranje, zy derhalve steeds onze leus!
BINNENLAND,
AMERSFOORT, 23 February.
By besluit heeft Z. M. goedgevonden op zyn
verzoek eervol outslag te verleunen aan Jhr. J. F.
L. Coenen, als heemraad in het collegie van de
rivier de Eem.
De tooncelvoorstcllingen van het Declamato
risch gezelschap In Liefde üloeijcnde te Amersfoort
vonden den I Oden en 48den dezer plaats en werden
met guustigen uitslag bekroond. Een zeer talrylc
publiek gaf door zyne opkomst blijk van belang
stelling. |Ouze regel volgende, om nimmer iu by-
zondere beoordeeling te treden, van hetgeen in
het openbaar belangeloos op het gebied der kunst
ten gehoore of ten uitvoer gebragt wordt, zoo
inogen wij ook thans daar niet van afwijkendoch
gewagen wij desniettemin met welverdienden lof
van den goeden geest, die by allen heerschte,
welke tot de voorstellingen hebben medegewerkt,
terwyl wij gulweg bekennen, dat niet alleen de
costumes extra fraai, maar ook vrij goed geëigend
waren aan bet tydperk van de opgevoerde ge
schiedenis.
De opbrengst der beide representatiëngestrekt
hebbende ten voordeele van de armen der Ver-
eeniging van den II. Viuccntius a Paulo, bedroeg
bruto p. m. ƒ700, netto ruitn 500.
Douderdag II. is de verjaardag des Konings
alhier gevierd door het uilsteken van vlaggen en
bet houden van parade, door het in garnizoen
zijnde detachement veld-artillerie. Die viering wordt,
terwijl wy deze Courant drukken, mede door het
uuslekeu van vluggcumet een optogt en feest
van onder-oiRoiereu der schutterij enz. vervolgd.
Met betrekking tot de ongelukkige Maleyers,
beschuldigd van poging tot oproer eu begane brand
stichting aan boord van het Ncdt. koopvaardyscbip
Twenlhe, inet Zr. Ms. fregat Prins Alexander der
Nederlanden van Madera gevankelijk herwaarts ge
voerd eu per lauds vuurtuig naar Rotterdam aan
de justitie uitgeleverd, verneemt men dat die ramp
zalige misdadigers zich aan boord uiterlst zacht
moedig, vreedzaam en zeer geschikt hebben gedra
gen, dat zy ten hoogste gevoelig en dankbaar
waren voor de meuschlievende behandeling, die
onze brave zeelieden hun dedcu ondervinden. l)e
inuiidour of hun opperhoofdwas door een pistool
kogel, aan boord van het schip Twenlhe, getroffen
eu droeg die kogel nog iu zyn ligchaam. Ervaren
zeelieden, met du geaardheid der Javanen bekend,
zyp niet vreemd vau het denkbeeld, dat welligt
harde bejegeniug, hoon of mishandeling hen in
dien slaat van woede hebben gebragt, die lien lot
zulk een ontzettend vergrüp hebben uoeu besluiteu.
Voor eenige dagen had te Steenwyker wold
het volgende ongeluk plaats. Een vrouw die zich
voor eenige oogeublikken uit hare woning bcgar,
om eene boodschap tc doen, had haar kind, van
bijna vier jaren oudal'»en iu huis gelaten. Zon
der opzigt tynde, kwam hetzelve te digt by het
vuur, zoodat dcsxelfs kleedereu weldra iu brand
geraakten. Hel kiudiu angst nuar builen loopende,
werd door dc bureu ontdekt, die spoedig hel vuur
bluschtendoch slechts twee dagen mogt het kind
deze gebeurtenis overleven en is toen aan de ge
volgen duurvau gestorven.