l'.IUf.
SOCIËTEIT DE VEREENIGING.
M>. A. W. ENGELEN.
Kr. V.J. G. VAN HASSELT.
be sterke diauk eischic voor eenige dage»
zoo niet een nienschcnieventen minste het voor
uitziet op ellende. Twee vrienden te Breda, kregen
door den drank verhit, oneeuigheid, die zoo ver
liep dal de een den ander ter aarde wierp, zyn
aangezigt ze«r mi3maalrtc, zoo zelfs dat zijn éene
oog geheel verdwenen Is: in zijne woede beet hy
hein zelfs de vyf vingers van de hand. Hierop wer
den zij gescheiden en de belhamel in verzekerde
bewaring gcbragt.
In den boomgaard van den Heer Zeehner te
Voorburg bevindt zich een appelboom, die, naast
een aantal rype vrachten op nieuw bloesems draagt,
waarvan sommigen reeds tot vrucht gezet zijn.
llot vertier san brood uit de te Amsterdam
gevestigde eu sedert primo Aug. jl. in werking zijnde
meel- en brood-fabriekneemt dagelijks zoo zeer
toe, dat per week reeds omtrent 30,000 ponden
brood door verschillende depót-houders worden ver
kocht. Wanneer mea nu in aanmerking neemt
den korten tijd, dat deze fabriek nog maar werk
zaam is, dan mag dit aanmerkelijk worden genoemd.
Terwijl men van elders uit het spoedig ver
trek der ooijevaars een droog najaar en een strengen
winter voorspelde, wordt nu weder uit Harlingen
medegedeeld, dat een paar dier vogels nog in het
oude nest zitten en dus bedoeld voorgevoel met
hunne makkers niet schijnen te deelen. Daaren
tegen heeft men aldaar opgemerkt, dat de mieren
thans zeer werkzaam zyn en diep in de aarde hare
voorraadschuren aanleggen, 'tgeen ook wel eens
als een voorteeken van een strengen winter wordt
beschouwd.
De vraag is: uit welken stand de schoolopzieners
voornamelijk te kiezen? Of moeten zij weder als
vroeger uit verschillende standen genomen worden?
Het is een onderzoek waardig.
Men beeft vier tijdperken sedert 1801toenbij
besluit van 45 Juny, de eerste schoolopzieners be
noemd werden.
Het eerste tijdperk is dat der geestelijken.
Het tweede tijdperk is dat der regtsgeleerden.
Het tierde tijdperk is dat der rectoren.
Het vierde tijdperk, dat nog in de geboorte was
dat der onderwijzers.
Ongetwijfeld beeft het tijdperk der geestelijken
de meest verdienstelijke en werkzaamste schoolop
zieners opgeleverd. Zij gaven nuttige wenken en
handleidingen in het licht en vertaalden andere uit
liet Hoogduitse!). Zij schreven circulaires aan de
onderwijzers, spraken redevoeringen uit en gaven
omstandige verslagen van hunne bevindingen. On
derscheidene van hen, hebben zich zeer getrouw
gekweten, om onderwyzers le vormen en te onder-
rigten cn aankomende onderwijzers geregeld lessen
te geven. Maar hun bestuur had eene schaduw
zijde. liet kenmerkte zich over het geheel door
heerschzucht, door oneenigheid met gemeente-be
sturen, door beperking van betamelijke vrijheid
der onderwijzers, door het opdringen van bepaalde
leerwijzen.
Het tijdperk der regtsgeleerden kenmerkte zich
door naanwkeurige administratie, door grooten in
vloed bij gemeente-besturen, door het behartigen
van de stoffelijke belangen der onderwijzers. De
onderwijzers-gezelschappen werden door hen zeer
weinig bijgewoond, de scholen werden weinig be
zocht, raadgevingen en wenken niet gegeven. Bij
het inwijden van nieuwe schoolgebouwen waren zij
present.
Het tijdperk der rectoren kenmerkte zich door ken
nis van zaken door het beter afnemen vau rang
en vergelijkende examens, door het geven van naauw-
keurige verslagen over den toestand van het onder
wijs door het ter sprake brengen van onderwerpen
uit dc schoolwereld, door het opwekken van den
naijver, door het bijwonen en medewerken op on
derwijzers-gezelschappen, door het schryven van
schoolboeken en eindelijk door achting, die kennis
cn bekwaamheid verwerft.
Schoolbezoeken werden minder gedaan en lessen
aan kweekelingen en aankomende onderwijzers min
der gegevendan men zou verwacht hebben.
Het tijdperk der onderwyzers, betwelk in den
laatsten tijd begon aan te koinen, doch in zjjuc
geboorte is blijven steken, beeft noggeenegenoeg
zame gelegenheid gehadom te toonenwat het
kan uitwerken. Tegen een uitmuntend individu staal
een ander over, die zich ongunstig onderscheidt.
Tegen een ander allezins bekwaam en werkzaam
individu staat weder iemand over, die zich door
het voeren van een' hoogen toon en kleingeestigheid
ja door nog veel ergers onderscheidt. Doch als lig-
cbaam was het nog te klein, om onverwegenden
invloed uit te oefenen, zoodat er van dat tydperk
nog weinig te zeggen valt.
Men lieeft de onderwijzers over het geheel de
gelegenheid benomen, orn te toonen wat zjj in het
bestuur van het schoolwezen vermogen.
In 4801 werden er reeds drie onderwyzers tot
schoolopzieners benoemd, een kennelijkbewijs.dat
men de kiem van het schoolbestuur in de onder
wyzers trachtte te ontwikkelendoch men heeft het
daarbij gelaten, en nadat alle drie overleden waren
is men eerst tot ééne andere nieuwe benoeming
gekomen. Dc onderwijzers-schoolopzieners hebben
weinig van zich laten booren, en bij ontstane va
catures dc benoeming van andere onderwyzers tot
schoolopzieners niet in handen gewerkt. In de Com
mission van onderwijs hebben zy zich niet bijzon
der onderscheiden. De later benoemden hebben ook
weinig van zich doen spreken.
liet is dus ccncmoeüelük te beantwoorden vraag:
uit weJken stand de schoolopzieners voornamelijk
ie kiezen
Wij geven den raadon» uit verschillende stan
den, die personen te zoeken, welke toonen lusten
liefde voor het onderwijs te hebben, en volstrekt
geen acht te slaanop de sollicitatiën welke er
mogten gedaan worden. Z. M. de Koning ia geheel
vry in de keuze, en is volstrekt niet gebonden aan
voordragten van Commission van onderwijs of Ge
deputeerde Staten, zoo als volgens de wet van 3
April 4806.
CORRESPONDENTIE.
Ingevolge Hooge toezegging der opgave, zullen wij, te
beginnen met on* volgend nummerue Burgerlijke Stand
weder geregeld kunnen plaatsen.
ADVERTENTIE N.
jIngevolge de Advertentievoorkomende
in de Amersf. Courant Tan den 44den
dezer, wordt ter algemeene kennis gebragt, dat
de OPTOGT op heden Ditigsdag 4li September,
des namiddags ten 4 ure zal plaats hebben, als
volgt: van uit de Slooveuslraatlinks de Lange-
straat, naar de Varkenstnarklverder de Doelen-
Cingel, langs het Weeshuis, tot de Kampstraat;
regts dc Kampstraat, tot de Kreupelslraatvervol
gens omslaande naar de Nieuwe Stads-Herberg,
aldaar op te houden, ten einde het Bestuur van
het Genootschap voor Landbouw enz, af te balen.
Terugtogt nog onbepaald.
De Directie acht bet overbodig, de Leden der
Sociëteit en in het algemeen de Ingezetenenals
mede de Vreemdeliugendie ter bezigtiging der
Tentoonstelling herwaarts gekomen zyn, tot een
bezoek in bet Locaal der Vereeniging uit te noodi-
geu. Bovendien koestert, zij de vaste overtuiging,
dat ieder Burger van Amersfoort in het bjjzonder
èn gedurende den optogt èn in de Sociëteit, ter
bevordering en handbaviug der orde, bet zyne zal
trachten by te dragen, ten einde de gunstige
reputatie onzer rustige stad op nieuw te doen uit
blinken en het genoegen van den Dag te vermeer
deren.
Amersfoort, 44 September 4857.
Namens het Bestuur der Sociëteit de Vereeniging,
L. E. LAGERWEIJ, Pres.
G. NIEUWLAND, Vice-Pres.
J. DE JONGSecr.
MATINEE MUSICALE des
namiddags Tan 2 tot 4 nre.
CONCERT en BAL des avonds
ten 7 ure.
Ingang Valkestraat NIET
Slooveuslraat.
Eenige KIEZERS uit het Geldersche
gedeelte van het HOOFD-KIESDISTRICT
AMERSFOORT hebben besloten, op den 22sten
dezer hunne stem tot Lid der Tweede Kamer van
de Slaten-Generaal uit te brengen op den Heer
oud Lid dier Kamer en Raadsheer in het Provin
ciaal Hof van Noord-IIoiland.
KIEZERS IN HET KIESDISTRICT AMERSFOORT
Onderscheidene Candidaten zyn U voor het be-
kleeden van het Lidmaatschap van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal aanbevolen, in de
plaats van den Heer van Rappard, die zijn ontslag
heeft genomen. Onder deze wordt de Heer Mr.
A. W. ENGELEN aangetroffen, bij velen uwer ook
in zijde parlementaire loopbaan eervol bekend
en aanbevolen door de Amersfoortsche Kiesveree-
niging dc Eendragt.
Tweemaal is de Heer ENGELEN als Lid voor
de Tweede Kamer voor dit Kiesdistrict opgetreden
Cn stond bij meer dan vier jaren als Volksverte
genwoordiger met eere op dien post. Door de
April-omstaudigheden van 4853 werd inet anderen
zijne parlementaire loopbaan gestremd. De tijd na
dert, waarin gij het in uwe inagt hebt, hem de
plaats weder te doen innemen, voor welke hy zich
m ruime mate waardig heeft getoond, door i.o
wjjze waarop hij zijne verpligtingen als Volksver
tegenwoordiger naleefde. Van alle dc candidaten,
die men U aanbeveelt, is er niet een te noemen,
waarvan de ondervinding U heeft aangewezen, in
zich tc vercenigen, wat den Heer ENGELEN aan
bevelenswaardig maakt. De eischen des tijds be
grijpende, voorstander van den vrijen handel, be
zield met echt vrijzinnige gevoelens, is ENGELEN
geen partij-man. By velen leggen zyne zaakkundige
en bezadigde redevoeringen over verschillende der
belangrijkste wets-ontwerpen nog versch in het
geheugen. Hij paart belangeloosheid aan beschei
denheid. Hij bestreed of verdedigde de regering,
om de zaak die behandeld werd en niet als blinde
volger van deze of gene party. Hij was een strikt
onpartijdig Lid der Kamer, cn onafhankelijk wen-
schende tc blijven, heeft hy nooit zyne overtuiging
aan zijn belang opgeollërd en was in 's Lands
Hooge Vergaderzaal altyd in de ryen te vinden
dergenen, die het algemeen belang tot rigtsnoer
namen voor hunne uit le brengen stem.
Wat kan nu voor dc andere Candidaten aange
voerd worden, tegenover ENGELEN? Wat waren
hunne verrigtingen in het parlementair leven? De
discussiën over dc Wet op bet Regentschap, over
de Vreemdelingen-wet, over vele ontwerpen van
tiuancieelen aard, over het voorstel eenerbelasting
op de inkomsten, welk laatste door ENGELEN
oin gewigtige redenen bestreden werd, getuigen
dat hy de algemeene kundigheden bezit, die
van een Volksvertegenwoordiger gevorderd kunnen
worden.
Kiezers van het District! begeert gjj tot Volks
vertegenwoordiger een man, van wien zelfs zyne
tegenstanders moeten bekennen, dat hjj een regt-
schapen en kundig man is, wilt gjj een Vertegen
woordiger, die volkomen op de hoogte van zijnen
tijd is, en do meest mogelijke onpartijdigheid met
belangeloosheid en onafhankelijkheid vereenigt, kiest
dan Woensdag 22 September den Heer
Eenige Kiezers in het bovengemeld District.
KIESVEREEN1GING AMERSFOORT.
Bjj de stemming op Dingsdag, den 22 Septem
ber 4837, ter verkiezing van een Lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, uit het Kies
district Amersfoort, is door de Kiesvereeniging
Amersfoort als Candidaat gesteld en als zoodanig
aanbevolen
Namens de Vereeniging
Mr. L. ZEGERS VEECKENS. Pres.
L. A. VAN BEEK, Secr.
Ik ondergeteekende M. ROOZENDAAL Jz.,
te Tiet. verklaar bij deze, dat mijne Huisvrouw lievig
celeden heeft aan slechte spijsvertering, verstoppingen en
hartkloppingen. Na jaren lang geneeskundige hulp te heb
ben gebruikt, is zij door Da Barry's Itcvnlcntn
die ik bij den Heer C. Uiebeiidaal alhier gehaald heb,
geheel hersteld en kan bij het gebruik van dit heilsaaui
geneesmiddel alle andere spijaen "erdragen.
Tm, 8 September 1836. M. ROUZRNDAAL Jz.
7INKiNr.« hoofdpijnslijm. zuur. maagpijn,
"illilkiliUöj galziekten, aamborstigheib, hoest,
verstoppingen diarrhaeaslechte spijsverteringoprispin
gen spanning op dc maagcn ceue menigte andere ziekten
geneest Da Bnrry1» ft c vAleutn spoedig en met
weinig kosten.
Als voeding voor kleine Kinderen is lij ook bijzonder
aan tc hevelen cn verdient de voorkeur boven de voeding
met melk. Zij verteert ligt, verzuurt niet, geeft veel
voedsel cn gezonde sappen. Alle moeders raden wij aan
het REVALENTA-BOKKJK te lezen dat ze om niet in
het Verkoophal» krijgen kunnen.
De prijs is 87'/, Cents, f2, f8«/t, f8 en f 16
Guldens, in onderstaande Di'pAts.
AmsterdamVerkoophuis.
AmersfoortG. C. T. ran de
RoemerGetir. Brunitig cn
A. II. van Rttijveti.
BaarnE. van Dupperen en
Petersen Nobbe.
BodegravenJ. B. E. Schlat-
man.
IJssclstcinJ. J. Groenhoff.
En in de bekende Depóts in de andere Steden.
HilversumR. J. J. van
Alphen.
Schoonhoven, B. A. Valk.
Utrecht. T. (Jklenbroek, L.J.
R. Bosch en 1'. J. Ilumck.
Veenendaal. C. L. Dubois.
VianenM. A. Verkerk.
Zeist, C. G. Adtung.
V HE I'ILLEN VAN HOLLOWAY zijn een nitmun-
lena middel voor alle ongesteldheden der vrouwelijke knn-
nc. Dczclvcn worden bijzonder aanbevolen aan de bevol
king der Nederlanden, aangaande derzclver buitengewone
uilwerking bij ongesteldheden der vronwenzoowel in den
jeugdigen leeftijd van vijftien of zestien jarenals in dien
van veertig tot vijftig, en het is onbetwistbaar bewezen
dat door dit middel die gevaarlijke tijdvakken van het
leven ongehinderd voorbijgaan, zonder dat het gestel in
het minste geschokt wordt.
Door hel vermeerderd debiet zijn tie prijzen als volgt:
Booties Pillen ii f0,80, f1,85, f3,00, f6.75. f13,50. f20,50.
Potjes Zalf a /0,80, fl ,85, ƒ3,00, /7,05, ƒ13,85, ƒ20,95.
fégr** Zijn op franco aanvragen k contant te bekomen bij
L. J. GROUTENÜÜRST, te Utrechthij G. C. T.
vz* Di ROEMER te Amersfoort, en bii J STRAAT
MAN hoofd-Hrpóthoudcr te 'tBoscn, alsmede tc
LondenStrand 244. en te Neu>-York80 Maidcn-
LancIIOLLOlf AY'S ÉTABLISSEMENTEN.
MIDDELEN VAN VERVOER.
POSTWAGEN DIENST C0NC0RD!A,
in de Slijkstraat.
Van Amersfoort naar Harderwijk, dagelijks
morgens ten 44 ure; van Harderwijk naar
Amersfoort, 'smorgens ten 42 ure, op den Trein
naar Amsterdam cn Rotterdam.
Van Amersfoort naar Amsterdam en tusschen-
gelegene plaatsen, Maandags cn Woensdags, 's
morgens ten ure; van Amsterdam naar Amers
foort en tusschengelegene plaatsenMaandags en
Woensdags, 's middags ten 4J ure.
Gedrukt bü A. II. vain CLEEFF, te Amersfoort.
