AHEBSFOORTSGHE
COÜRAIT^
M 472.
Poster ij eu.
Tan DIWGSDAG,
24 November d857,
r Mri^'1'n' gemaal in de week des Dmgsdagt cn Vrijdagt. - De Prijs Tan het Abonnement is ƒ1.50 in de 3 maanden. Van Advertentiënvan 1 tot 6 regels 6
e .e rt8C ,nCe' cr 0 (^ntsbehalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, ƒ0,10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. H. van CUt/f,
te Amersfoort, soomede b.j alle Boekhandelaren en Post-Directeoren in het llijk.
Ingevolge magtiging van Zjjne Exellentie den
Minister van Financiën zal de Dienst van de
Brieven-post binnen deze Stad voorlaan op eiken
Zondag aldus zyu geregeld:
Het Kantoor is geopend des morgens van 7—8
uur, als wanneer de eerste uitgifte der Brieven
en Couranten mede op dat tijdstip plaats vindt,
vervolgens van 12—1 uur 's namiddags en des
avonds van 5—6 uur, wanneer de tweede uitgifte
der Brieven zal plaats vinden.
Het tydstip van de eipedilie der posten onder
gaat geene verandering, evenmin de daarmede in
verband staande ligtiugen der Brievenbus aan het
Postkantoor.
Er zullen alsdau slechts drie. bestellingen plaats
vinden, te weten: ten 8 uur 'smorgens, ten 12
uur des middags en ten 4 uur des namiddags.
Amersfoort, 10 November 1857.
De Directeur van het Postkantoor
W. B. de BH LIJN.
De Heer ttiatou Bisschop van Brugge
de Hamper Co ar au t cn rtv Tij tl.
Men leest in het bekend werkje van dien Bel
gischen prelaat hetgeen volgt:
Het Protestantisme doet nog meer dan geweld
hel doet een beroep op de begeerlijkheidhet
maakt gebruik van de armoede; liet smeedt zich
een wapen van de hartstogten en behoeften. Het
zegt, welke som begeert gij voor het Prolestanlsch
worden uwer kinderen De afval van een huisge-
ziu brengt aan de Protcstantsche leeraren naar het
getal der personen, waaruit het bestaat, van 5U0
tot 1500 francs op, in eens te betalen. Heelt men
ooit van zulk een Godonteerenden handel hooren
gewagen
Dat is te lezen in een werkje van een man, die
in België den Bisschopsstaf zwaait eu de Heer
Malou heet. Zoo onbeschaamd wordt in dat werkje
gelogen en gelasterd.
wwuwvwwwl,
En wat staat geschreveu in de Kamper Courant
van 3 November? Doch vooraf een woord tot
inleiding. Men weet, dat ua en door het herstel
der jezu'tten-ordedoor byna geheel Europa heen
zich eene partij heeft gevormddie men in België
inet den naam van de Clericale in ons laud met
den naam van de Ultramontaanse/ie heeft bestem
peld. Tegen die partij slaat in Bolide over de Li
berale en in ons laud de Protestantsche partij. Van
de Protcstantsche |>artij is. gelijk men weel, de
Fakkel een voornaam orgaan. Regtstrceks in be
trekking lot de Fakkel, en tevens tot de partij,
waarvan zij een voornaam orgaan is, staat in de
Kamper Courant geschreven:
Maar thans is er jKiging tot brandstichting
door het geheelc landdoor middel van scheeve
voordragten, valsche insinuationleugen en laster,
en op dit alles gebouwde opzweeping der volks
driften. En dat ten gevolge eener hccrsehzuchlige
trots, die niet bevredigd is, zoo lung niet het ge-
hcele land kruipt aan hare voeten.
Men veinst zich (jsseljjk hoos over de H. C.
kerkregeling. Men fulmineert op de gelyke
staatkundige regten der Catholieken. Men springt
als een razendeomdat H. Calholieke ambachts
lieden. winkeliers en auderc nyvere burgers het
Prolestanlsch brood eten. Voor is die party reeds
meester van 's Lands toekomst; nog eene gelukkige
poging cn dan is zy hel volkomen. En dan slaat
zij de Grondwet aan stukkenBreekt achtereen
alle twregten der burgerenoverheerscht naar
hare domme autocratische opvattingen, lendbouw,
nijverheid, wetenschap, handel en kunsten en alles
wat zy kan bereiken.Enz. enz.
Zoo liegt en lastert, zoo scheldt, raast cn tiert
de Kamper Courant tegen de Prolestantsche, d. i.
tegen de anti-clericale cn dus de wczenlyk libe
rale party in Nederland. Zy doet dat ja in een by
haar ingezonden stuk, dat zy zegt geschreven te
zyn door een B. Catholiek. Doch aan dal stuk
hecht zy onbewimpeld haar zegel en spreekt daarby
veruchtend van «Evangelisatie-manie,» even alsof
zy het blad ware van den Bisschop van Brugge.
Enqaod per alium facts, ipse facts.
w/wvwvwwv/w»
En wat zegt de Tijd, het bekende blad der UI-
tramontaansche party iu Nederland l)ie vaart
niet minder heilig uit, maar natuurlijk slechts
tegen de thans bovendrijvende party in België.
««l)ie party, zegt zij, bestaat uit revolutionnairen
die d« hefboom zijn, uit eerzuchtigendie
daarvan party trekken, zoo lang als 't duurt;
eu uit onrtoozelendie getal maken cn niet weten
wat zy doen.Nu is dan bcheerscheresse van
België», zegt de Tijd, «de party van 't geweld, die
niet dan door miskenaing en vertreding der con-
stitutionnele beginselen, zich een weg heeft ge
baand en zich niet kan handhaven, dan door de
voortzetting van dezelfde revolutiounaire middelen,
waardoor het in de hoogte kwam.Volgens de
Tijd, trachten de liberalen in België de harts
togten in beweging te brengen en het volk tot
verzet op te xweepen.De party der beroe
ring scbryft de Tijd, heeft van den Belgische
Geineenteraads-verkieziugefi gemaakt eene politieke
quaeslie. De overwinning, door haar behaald, is
eene nederlaag voor de constitutionnelebeginselen,
ten voordeele van het liberaal geweld.
wwwiwwww,
Uit deze medegedeelde staaltjes bljjkt het zoo
klaar als de dag, dal de Bisschop van Brugge,
de Kamper Courant en de Tijd van eeuerlei geest
zyn en van eeuerlei spraak. De Tarlu/fe, wij be
doelen de Kam/ter Courant, heeft zich zelf verra
den. Men denke niet, dat wij hier tegen het drie
tal schrevenover hetgeen hel drietal schreef.
Zyn redeneringen maken tegenschryveu over
bodig. Slecht schrijven vonnist zich zelf. Waartoe
dus zijn taal wederlegd? Blootelijk wordt zyu
schryfverband geconstateerd. Zulk schrjjveu ontcert
den geestelijke, het nieuws- en het dagblad.
Er is geen onzaliger polemiek dan die
welke er werk van maakt, om landgenooten legen
laudgenooten op te zetten, om der geloofswille.
De onzaligste polemiek is die van het Nieuwsblad,
dal van deze polemiek ongeroepen en moedwillig
bladvulling of mengelwerk maakt. Zulke polemiek
raakt zoodanig blad of blaadje niet. liet blyve er
buiten, al ware het tevens om de roede_te ont
gaan.
(®J Ik Tijd i* niet het orgaan der R. Catholieken cn
wordt door de BiMchoppen aU zoodanig ontkend. Op de
Fakkel slaat niet groote letters: Proteitantich Volksblad
en komt alioo rond uit voor de zaak, die zij voorstaat,
waarom doen dat de Kamper Ct. en de Tijd niet evenzoo?
AMERSFOORT, 23 November 1837.
Gister middag zyn te Amersfoort, onder geleide
van den Heer Ros. Ridder der Militaire Willems
orde 4de klasse, aangekomen, gaande naar llur-
derwyk. 28 recruten, Franschen en Belgen, allen
bestemd voor het Kolouiaal Werf-dëpót, om later
by het leger in Oost-lndië over te gaan; liet be
hoort vermeld te worden, dat by dergelijke trans
porten de beste orde steeds alhier waargenomeu
wordt.
In de zitting der Prov. Staten van Utrecht is liet
verslag uitgehragt nopens het verhandelde in de af-
dcclingeu omtrent het voorstel van ged. Staten, be
tredende de daarstelling van het Tienhovensche
kanaal. Blijkens dit verslag is de beerschende mee
ning der afdeelingcn, en blijkens de conclusie
ook die van de rapporteurs, dat dit voorstel alle
aanbeveling verdientwordende bovendieu geadvi
seerd den hoofdingenieur den dank der vergadering
te betuigen voor zijne uitmuntende bewerking vau
het verslag te dier zpke door hem uitgebrugt cn
van de bjjbeboorende plans en leekeningeu, welke
door den opzigter van den waterstaat den Heer
Muurschalkcrwccrd op zoo uitnemende wjjze aan
de leden zyn toegelicht en verklaard.
Dc H.ll. J. J. Bos, predikant te Soest, Mr.
P. M. de la Court, eigenaar van het landgoed
Zandbergen, M.. J. J. 0. Nepveu, eigenaar van het
landgoed Dijuselburg, beiden onder Zeist, en L. J.
Moesveld, ouderwijzer, uitmakende de commissie
lot stichting eeuer hervormde gemeente te Soester-
berg, doen te dien einde een vernieuwd beroep
op de liefdadigheid. De poging daartoe in February
des vorigen jaars aangewendwas niet vruchteloos.
Uit allerlei standen en uit byna alle prot. kerkge
nootschappen kwam hulp. en er is reeds ƒ12,000
bijeen. De commissie ontving inlusschen zekerheid
dat de regering, onder eene billjjke voorwaarde,
aan du beslaande plannen hare goedkeuring schonk.
Wanneer namelijk buiten bezwaar van de schatkist
iu den opbouw van kerk en pastorie zal worden
voorzienen het halve tractcuient uit den interest
van eene inschrijving op het Grootboek kau genomen
worden, zal de Minister Soestcrberg voordragen
voor de wederhelft van het tracteineut ten laste
der Slaatsbegrooling. De commissie berekent onge
veer ƒ13,000 ten behoeve van kerk cn pastorie en
ƒ10,000 voor dc inschrijving op het Groothoek
noodig te liebbeuhaar ontbreekt dus nog ƒ13,000.
£(j vraagt thans of een gift in eens, of gedurende
2 ol'3 jaren, óf eeu renteloos voorschot in aandeelen
van ƒ230, later by uitloting af te losseu, en heeft
te dien einde inschrjjving-biljetten verspreid, met
een geleidenden brief, waarin de dringende behoefte
om te Soesterberg, dat thans 400 hervormden telt,
die verre, som zeer ver zelfs van de bedehuizen
verwijderd zyn, eene gemeente te stichten. Reeds
in 1840 verkregen de Roomsch-Katbolieken dier
buurt, welke zich meer en meer uitbreidt en in
belangrijkheid toeneemt, eene eigene kerk. met
een pastoor, uit 'stands kas bezoldigd. Het is
derhalve zeer te hopen dat de hervormden niet
langer verstoken biijven van hetgeen xy dringend
behoeven. Wy bevelen onzen landgenooten de be
vordering en ondersteuning van de plannen der
commissie met nadruk aan.
De ingezetenen van Scheemda werden eens
klaps door het geroep van brand en bet luiden
der torenklok verontrust. Weldra hoorden zjj dat er
brand ontstaan was in de kom van de gemeente,
en wei iu de behuizing van de weduwe Zylstra,
die met hare huisgenooten afwezig was. Gelukkig
dat men hel gevaar tydig ontdekte, want by het
tegenwoordig gebrek aan water had het zoo ligt
de ergste gevolgen kunnen hebben, terwjjl nu door
jjverige werkzaamheid en goede directie de brand
spoedig weder gebluscht werd.
Te 'sGravenhage heeft in de Groote Kerk
het gewoon jaarlijkscli verslag van het bijbelgenoot
schap plaats gehaddoor den mede-bestuurder
Ds. Zaalberg. Uit dit verslag bljjkl. dat in het
afgeluopen jaar door hel genootschap 39,000 Bjjbels
en Testamenten waren afgegeven, waarvan door
hel genootschap ruim 700 zyn uiigedeeld, dat het
ruim 6000 leden en 2000 begunstigers telt, dat
door de Evangelische maatschappij de toezegging
is gegeven van aan het genootschap ondersteuning
te zullen schenken, dat inen zich inag verheugen,
dat de Dybelschen daar ter stede bezocht worden
en men daarvan ook in het vervolg de beste ver
wachting mag koesterendat men in het afgeloopen
jaar is voortgegaan met nieuwe vertolkingen, die
meer en meer worden verspreid.
Te Muiden gebeurde een noodlottig voorval.
Terwijl men in het machinegebouw van de aldaar
bestaande buskruidfabriek bezig was met het ronden
en glanzen van buskruid, heeft de in bewerking
zynde hoeveelheid door eene onbekende oorzaak
vuur gevat, waarvan eene hevige uitbarsting het
gevolg was en het gemelde machinegebouw geheel
in puin werd gelegd eumet uitzondering van het
groote magazijn, al de gebouwen van deze fabriek
min of meer scliade hebben bekomen, die vry
belangryk en veel grooter is dan die, veroorzaakt
door het springen van het korrelhuis, op 19 No
vember 1848. Was dat onheil destjjds en is het
ook nu weder voor de eigenaren, uit een geldelyk
oogpunt beschouwd, te betreuren, toen echter
mogt men zich verheugen, dat niemand daarbjj
eenig letsel had bekomen, terwjjl by de tegen
woordige rainp een 2ijarig jongeling, die zich
toevallig geheel alleen ui het inucliinc-gebouw be
vond, hel leven verloor, eene diep bedroefde fa
milie achterlatende. Door de spoedig eu doellref-
iëiidc auugebragte hulp was de ontstane brand
spoedig gebluscht, en ofschoon men om genoemde
fabriek als het ware door buskruid is omgeven,
is het personeel der braudspuitcu /.onder aarzelen
naar du plaats des gevaars gesueld en beeft zich
op eene lolleljjke wjjze van zjjnen pligt gekweten.
Te Maastricht had een brutaal misdrjjf plaats;
een schipper, in de uabjjheid van Luik te huis
beliooieude, niet ver van de havekom liggende,
een puntwaar vooral Zondags 's avonds veel
passage is, werd plotseling door drie met kielen
gekleede mannen aangerand, en zoo hevig tegen
den grond geworpen, dat daarbjj zjjn hoofd en
een zijner handen werdeu gewond, men ontnam
hem vervolgens eene som van 80 frs. en liet hem
daarna luilf bewusteloos liggen; daar de beroofde
zich builen slaat verklaarde, van deze dieven eenig
signalement op te geven, bleven tot nu toe de
nasporingen der policie zonder eenig gevolg.
Menigvuldig zyu de klagten, die in ons land
oprjjzen, over gebrek aan water in de rivieren,
binnenwateren en waterputten. Dc scheepvaart Ijjdt
er zeer door en men spreekt in Gelderland reeds
van vrees voor gemis aau brandstof, aangezien de
toevoer door het lage water belemmerd wordt.
Verder klaagt inen over gebrek aau drinkwater,
zoodat bier eu daar reeds van gemeentebesturen
liet verbod is uitgegaan, oin de straten te schrob
ben eu men alles iu het werk steil, oin bet aan
wezige water zoo laug mogeljjk te bewareu.
Te Antwerpen heeft men wxler een ongeluk
te betreuren. Bjj het groote bassin lag eene groote
hoeveelheid zware balkeu opeengestapeld, en 9
arbeiders warcu belast, te te verplaatseu. Naar
