AMERSFOORTSCHE
M 514.
ran DINGSDAG,
20 April J858.
Dit Blad verschijnt tu cemaal in de week des Dingsdugs en Vrijdagt. - De Prijs van het Abonnement is /"1.50 in de 3 maanden. Van Advertentiënvan 1 tot 6 regels 60
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zcgelrcgt. Afzonderlijke nu.ninerfOAO. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. van CUeff
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en l'ost-Directcurcn in liet ltijk.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER es WETHOUDERS oen GEMEENTE
AMERSFOORT,
Gezien de aanschrijving van Hccrcn Gedeputeerde Staten
der provincie Utrecht, van den 29stcn October 1857, No.5,
(Provinciaal blad No.79);
Gezien eencn brief van den Arrondisscmciits-IJkcr te
Amersfoort, d.d. 7 April 1858, No. 8;
Brengen ter kennis van de Ingezetenendat de Her-IJk
der Malen en Gcwigten voor het dienstjaar 1858 op de
hierna bepaalde tijden, door den Arrondisscments-lJker
in bet locaal «de Hoofdwacht» op de Appelmarkt alhier
zal geschiedenen dat de letter O van het Golhische Al
phabet bestemd is tot jaarlcller voor den IJk en Her-IJk
der Maten en Gcwigten.
Tot dien her-ijk zal worden zitting gehouden van af
Maandagden 19 den April tol en met Zultirdag den Istcn
Mei 1858 (uitgezonderd de in te vallen Zondag en Vrijdag 30
Apriltelken dagedes voormiddags van 8 lot 12 ure en des
namiddags van 1 tot 4 ure.
En wordt wijders den belanghebbenden herinnerd:
lo. Dat het aan niemand geoorloofd iszich van andere
maten en gewigtcn te bedienendan van de nieuwe Nedcr-
landsche maat
2o. Dat het aan de kooplieden winkeliersfabrikeurs
handwerk- rn neringdoende lieden, verbodenis. om eenige
afgeschafte maten en gewigten in hunne winkels, magazij
nen, verkoop- en werkplaatsen, of uitstallingen voorhan
den tc hebben
3o. Dat het verboden isde prijzen der waren en goe
deren bij het gewigt of de maat verkocht wordende, in
winkels, opene magazijnen of markten en andere openbare
plaatsen, anders te regelen en schriftelijk aan tc wijzen,
dan. voor zooveel hel gewigt betreft; hij het Ncderlandschc
Pondde Ncderlandschc Once en het Ncdrrlandsche l.ood
voor zooveel de lengte maat aangaat: uitsluitend bij de
Ncderlandschc Elen voor zooveel dc inhoudsmaat betreft
hij het Nederlandschc Mud. het Ncderlandschc Schepel en
den Nederlandschen Kop: alles in Ncderlandschc Guldens
en Centen uitgedrukt, cn dal deze bepaling eveneens van
toepassing isop alle openbare aankondigingen van prijzen
op alle gedrukte prijs-courantentarieven, enz.;
4o. Dat het insgelijks verboden isMaten en Gewigten
ter verkoop tc stcÜcn of daartoe aan te bicdenwelke
niet zullen gemerkt zijn met den jaarletter O. cn dat alle
anderen zullen worden in beslag genomencn proces-ver
haal tegen de eigenaars zal worden opgemaakt.
5o. Dat degenen, die nalatig zullen zijn in het aan
bieden hunner maten en gewigtcn tot den her-ijk, cn
mitsdien alle zoodanige koopliedenwinkeliersfabrikeurs
handwerk- cn neringdoende lieden, in welker winkels ope
ne magazijnenverkoop- cn werkplaatsen of uilstallingen,
onhcrijkte Maten cn Gewigten(daaronder begrepen de
Duimstokken van Timmerliedenenz.benevens de bij dc
vulling van inhouds-malcn voor droogc waren te bezigen
StrijkselsJ, na verloop van den door den her-ijk gestel
den termijn, aanwezig of voorhanden mogten bevonden
worden dc straften beloopen bij de Wet van den 6dcn
Maart 1818 (Staatsblad No. 12) vastgesteld, met ver
beurdverklaring tevens van de bij hen gevonden onhcrijkte
Maten en Gewigten:
6o. Dat de Politie-beamhtcn zijn gemagtigd. om. af
zonderlijk of wel gezamenlijk met de ijkers, te dien ein
de visitation te doenzoo dikwerf dit raadzaam zal wor
den geoordeeld, en om van de gepleegde overtreding bij
behoorlijke processen-verbaal tc doen blijken.
Terwijl voorts de belanghebbenden in het bijzonder wor
den opmerkzaam gemaakt
Dat ingevolge Zr. Ms. Besluit van 5 February 1826.
No. 153, (Provinciaal blad No. 36), ook de me
dicinale Gcwigten aan den her-ijk zijn onderworpen.
b. Dat, krachtens Art. 17 van Zr. Ms. Besluit van
25 Julij 1819. (Staatsblad No. 40) geene Ncder
landschc Ellen veelvouden of onderdeden daarvan
in cenigen handel hoegenaamd mogen gebruikt wor
den waarop tevens eenige andere lengte-maat, van
welken aard ook, geplaatst is, of zelfs eenige tcc-
kens, die dezelve aanduiden, gevonden worden.
Dat dc Arrondisscments-lJker het verlangen heeft
te kennen gegeven, dat in het algemeen alle IJk-
pligligenen bepaaldelijk de houders van aardap
pel-. kalk-, teer- en oliematen, hunne aan den
her-ijk onderworpen voorwerpen niet dan goed gereinigd
aanbieden, ten einden cene naauwkeurigc verificatie tc
kunnen bewerkstelligen.
En .opdat niemand hiervan eenigeonwctenhcid voorwende,
zal deze worden gedrukt, cn aangeplakt op dc daarvoor
gebruikelijke plaatsen. Wordende de ingezetenen aange
maand, zich getrouwelijk van hunne vcrpligtingcn ten
deze te kwijten, ten einde bij dc visitatie, welke na den
afloop van borcngemelden iermijn sal plaats hebben, be
waard te blijven voor de onaangename gevolgen cn boeten,
legen dc nalntigen vastgesteld.
Amersfoort, den 14 April 1858.
Burgemeester en If 'ethouders voornd.,
De Burgemeester
A. G. WIJ KUS.
Dc Secretaris
W. L. SCI1ELTUS.
In de zilling van tic Tweede Kamer der Staten-
Generaal van 17 April is ingekomen een Koninklijk
besluit houdende de benoeming van den lieer Schitn-
mclpcnniiiek van der Oije tot Voorzitter der Kamer
gedurende het overige tijdperk van liet loopemie
zittingjaar.
De nieuw benoemde Voorzitter heeft z(jnc betrek
king aanvaard.
Het Programma van het Ministerie.
Het valt voor een ministerie veelal moeijelijk zijne
daden naar de woorden van zijn programma in te
riglen. Van woorden maakt het oogenblik zich
meester, van daden wordt de tijd regter. Er is van
het nieuw Ministerie een programma verwacht en
gekomen. Zijn woorden leggen zijn voornemens bloot.
Deze voornemens, zjjn mededeelingenbij monde
van zijucn grondvesterden Minister Rochussenom
trent de (/rondslagen zijner vorming, leveren ons
allezins stof tot tevredenheid op. Ten minste bij
die niet tot de pessimisten behoort, zal gereedelijk
instemmen, dat men in woorden niets beters ver
langen kan, dan de belofte van een eerlijk rege
ringsbeleid. Later zal men kunnen oordeelcn of de
belofte nagekomen wordt. Voor dit oogenblik mag
men niets meer dun opmerken en nagaan hetgeen
beloofd wordt.
Wat on^Jtoofdzakelijk in het programma in het
oog valt, is, dat liet Minsterie het juste milieu be
oogt, dus niet tot reactie cn niet tot ultra-libera-
lisme overhelt. Het wil, den middelweg houdende,
in gematigd liberalen zin regeren. Het verklaart
dat de beginselen welke de rigtsnoer van het rege
ringsbeleid vormden benige wijziging ondergaan.
(ieueei.e wijziging kan dit Ministerie niet ter sprake
brengen. Zulks zou alleen een ministerie Thorbecke
kunnen beloven en het isdank zij den Koning
nog zoo ver niet gekomen, om reeds tot die wan
hopige proef over le moeten gaan. Wel zal er eenig
verschil bestaan tusschcn dc beginselen van het af
getreden en het opgetreden ministerie, doch het
laatste belijdt geen aan het eerste geheel tegenover
gestelde beginselen en dat stelt ons gerust; trouwens
in een Ministerie llochusscn was dergelijke geruststel
ling reeds als van zelve opgesloten. Met de verklaring
van eenige wijziging kunnen wij ons zeer goed ver
eenigen. Het is waar, de ultra-liberalen wenscben
meer dan eenige wijzigingmaar die wensch is
ongerijmdom dit tc kunnen vergen had het Minis
terie uit bijna geheel andere bestanddeelcn moeten
zaïnengesteld zijn. Wij drukken op het woordje:
bijna. Immers de ultra-liberalen die eerst alle mid
delen in het werk stelden om den Heer van Bossc
de aanvaarding der ministeriëele portefeuille te belet
ten, kwamen naderhand toen hij die aanvaard had,
gansch niet onduidelijk voor den dag met hunne
wenschcn en eischendat sijne aanwezigheid in
het Kabinet, de belijdenis hunner beginselen voor
het Ministerie moest in zich bevatten. Het spreekt
van zelf dat zij van een hunner voormalige aan
voerders die ommekeer, of beter gezegd, die over
gang lot bedaarde constitutioneele vrijzinnigheid niet
goedkeuren kunnen; van daar hunne teleurstelling,
welke zij zoo goed mogelijk bemantelendat het
programma door zoo weinig overhelling naar hunne
beginselen schittert.
Een gematigd liberaal miuisteric belooft het op-
getredene te zijn. Gematigd is den Thorbeckcrs een
politieke gruweldoch juist gematigde toepassing
van de bepalingen der grondwet kan alleen heil
aanbrengen. Dat begrijpen de Koning, de nieuwe
Ministers en de weldenkendeu. Die toepassing sluit
mimsieriëele alleenheerschappij en parlementaire
almagl uit. Juist gematigdheid zal dc hoofdeigenschap
van het tegenwoordig regeringsbeleid zijn en voor
Nederland heilzame vruchten opleveren. Het Miuis-
tcric kondigt nu reeds onder de vele onderwerpen
welke voorziening behoeven, spoedige regeling van
de incest noodzakelijke en gewigtigste aan. Kan
men meer verlangen van een bewinddat naau-
welijks opgetreden is En toch is de ultra-liberale
journalistiek al dadelijk na het uitspreken der rede
tloor den Minister Rochussen in de weer otn hare
vitlnst bot te vieren. In plaats van zich te bepalen
het geheel of de perioden der rede te bespreken,
houdt zij zich, met veel omhaal onledig, niet alleen
enkele volzinnenmaar enkele woorden ellenlang
te ontleden en komt zelfs hare betweterij aan den
dag leggendoor hare aanmerkingen nopens de
zienswijze van het Kabinet ten opzigte der onder
werpen welke de spoedigste regeling vorderen.
Doch het zal wel onnoodig z(jn tot vervelens toe
te herhaleu, dat geen Ministerie iets naar den sinaak
der ultra's kan zeggen oïdoen, tenzjj het een Ministe
rie Thorbecke is Men verledige zich dus niet in
liet tegenspreken hunner aaumerkingen.
Het programma heeft, in het algemeen genomen
een goede indruk gemaakt. Het is te hopendat
de Tweede Kamer nu de werkzaamheden hervat zijn
in plaats vau het Ministerie te bemoeijelijken of
enkelen zijner leden verwijten van overgang tot
gematigdheid te doen, krachtig met de Regering
te zatnen werkc om hetgeen deze beoogt tot stand
te brengen.
Nieuwe wonderen!
Tien en een half milioen guldens winst aan Rijst.)
De onvermoeide Heer F. H. van Vlissingen, die.
zooals wij welen aan den Nederlander de muskaat
noot als een surrogaat voor vleesch en vet toegedacht
heeft, en ook van meening is, dat de Nederlander
zeer goed tieren kan op Sumatra omdat er de mus-
kaalboom goed tiert, heeft thans wedefom wat
nieuws uitgedacht.
In de 2e ed. van het Handelsblad v. d. I2e April
bespreekt bij eene verbetering in de rijstcultuur op
Java, welke tien en een half millioen guldens zal
opleveren. Welke weldaad.
Maar om die weldaad te. verkrijgen, moet de
Javaansche landbouwer van alle vrijheid in handelen
worden beroofd. Nederlandsche ambtenaren
moeten hem ter zijde staan om te zorgen, dat zijne
rijstvelden goed bewaterd worden, niet te veel of
niet le min. De ambtenaar moet hem dwingen waar
die het noodig oordeelt, om voor de bemesting van
zijnen te schralen grond dierlijke mestwat den
zindelijken Javaan een afschuw is te gebruiken.
De ambtenaar zorgt, dat er goed zaaizaad is en
dat de oogstnaar zijn gevoelenbehoorlijk ge
schiede. Eerbied voor de voorouderlijke adat
van den Javaan, komen, dit gevoelt men, niet in
aanmerking.
Wat zou de Nederlandsche landbouwer wel zeg-
gen, indien het Gouvernement, zich in zoodaniger
voege in zijne zaken zoude bemoeijen En daar
zouden de ambtenaren met die hatelijke taak belast,
landgenooten zijnterwijl zij op Java vreemdelingen
zouden wezen met taal en zeden onbekend. Of er
derhalve ontevredenheid, weerstand, misschien op
roer uit de invoering van den maatregel mogt
voortvloeijen is iets dat den Heer van Vlissingen
niet bekommert.
Maar in de veronderstelling zelfs dat de voorge
stelde maatregel, de beloofde voordeelen mogt af
werpen zoo zoeken wij in de berekening van
den Heer r. F. te vergeefsch naar eene berekening
van dc onkosten.
Hoeveel zullen de bezoldigingen beloopen Tan
een tal van welligt vijf honderd nieuwe ambtenaren,
die over de geheele oppervlakte van Java zullen
moeten verspreid worden? Wat zal er noodig wezen
om hun eene genoegzame taalkennis te verschaffen
en de bekwaamheid om aan het hoofd te staan
der rijstcultuur op Java? Welke zullen dc verder
uitgaven wezen, die jaarlijks door dezen maat
regel zullen worden noodzakelijk gemaakt?
Ziedaar wat de Heer v. V. vergat in berekening
te brengenen dat voorzeker de 101- milioen gul
den om niet weinig zou verminderen. En toch heeft
die lieer meer dan twee volle kolommen van hel
Handelsblad gevuld om zijne utopie aan den man
te brengen. Wat is eigenlijk het doel van al zijn
geschrijf Denkelijk om liet volk zand in de oogen
tc s'.rooijen, en zich een naam te maken.
Het Reglement voor de Water»chappen
in dc Provincie Utrecht.
VI.
Opdat er gecne onzekerheid zon bestaan ten aanzien van
iemands sleuigeregtigdheidwordt jaarlijks in de maand
February eene lijst van stemgercgtigdc ingelanden opge
maakt. bevattende tevens het aantal stemmen door ieder
uil tc brengen, cn de namen van hen die anderen verte
genwoordigen. Deze lijst wordt gedurende 14 dagen ter
inzage der belanghebbenden gelegd na voorafgaande ken
nisgeving, terwijl aan ieder, wiens naam daarop voorkomt
of behoort voor tc komende gelegenheid wordt gegeven
om zijne beswaren schriftelijk in tc brengen, waarover door
bet bestuur, of des noods in hooger beroep door Gedepu
teerde Staten wordt beslist.
Eenmaal vastgesteld zijnde blijft deze lijst den grondslag
van ieders stemgeregt'gdheid uitmaken tot na dc vaststelling
der nieuwe lijst in het volgende jaar. Wie daarop niet
voorkomt, wordt derhalve niet tot eenige stemming toe
gelaten. Niettemin heeft men op dezen regelbehalve na
tuurlijk voor het geval dat Gedeputeerde Stalen zulks in
hooger beroep hebben gelastook deze uitzondering toege
laten. dat. bij overgang van eigendom, erfpacht of vrucht
gebruik, de nieuwe verkrijger geregligd is te vorderen,
dat daarvan terstond aanteekening op de lijst worde gedaan
en hij alsdan onmiddelijk treedt in al de regtrn daaruit
voortvloeiende. Of ook in dit geval zoowel aan den verzoeker,
als aan andere stemgeregtigden verset of hooger beroep i*
toegelatenen binnen welken termijn is niet regt duidelijk.
Misschien heeft uien gemeenddat zich iets dergelijks zelaeo
sou voordoen.
Het behoeft niet tc worden opgemerkt, dat de stemlijsten
groolcndcels sullen siin uittreksels der kadastrale legeer*,
die evenseer de grondslag sijn der omslagen, soo als wij later
sicn sullen.
Even als Gedeputeerde Stalen het regt hebben om cene
vergadering van een watcrschaps-bestuur te verlangensoo
is hun dit ook verleend ten aansicn der slcmgeregtigda
ingelanden, cn wel, naar het schijnt, hoofdzakelijk met
het oog op de voorschriften der Wet van 12 Julij 1855.
Maken «ij van dit regt gebruikdan moet de vergadrriug
