EEN HUIS,
Alexander von Humboldt.
Friedrich Hcinrich Alexander vrijheer von Humboldt,
de onsterfelijke geleerde en natuuronderzoeker, heeft
den C dezer te Berlijn het tijdelijke met het eeuwige
verwisseld. Beze treurmare werd onmiddellijk door
den telegraaf wereldkundig gemaakt en de belang-
stelliug die »oo velen in dezen man stelden, wet
tigde de haast, waarmede zijn overlijden werd
bekend gemaakt. Von Humboldt was de roem van
Duilschland en het voorwerp der vereering van ge
heel Europa. Als geleerde welligt door menig ander
overtroffen in de kennis van enkele takken der
natuurwetenschappen, overtrof hy op zijne beurt
alle anderen in de genialiteit, waarmede hy de
afzonderlijke deeleo der wetenschap tot een grootsch
geheel wist te vereenigon. Hy stierf, 89 jarenoud,
in de bewustheid van oen wèl besteed leven en met
de blyde voldoening, nog in zijn laatste levensjaar
het ineest omvattende van zyne werken, de natuur
wetenschappelijke beschryving der wereld Kosmos"
de vrucht van zijoe schier alles omvattende uaspo-
ringen, te hebben mogen voltooijen.
Aan een Duitsch blad ontleenen wy de volgende
korte levensschets:
Alexander voti Humboldt was geboren den 14 Sep
tember 1769, het geboortejaar ook van Napoleon I
en Wellington. Ily had reeds te Frankfort a/0, ge
studeerd en was naar Göttingcn verhuisd toen de
Fransche revolutie uitbrak. Lodewijk XVI regeerde
nog als Koning van Frankrijk en Navarre toen
Humboldt zijn eerste werk, «over de bazalt aan den
Rijn", uitgaf. Korten tijd daarna deed hij met
Forster de beroemde reis door België, Nederland,
Engeland en Frankrijk, ia Freiburg genoot hij het
onderwijs van Werner op de akademie aldaar met
zyn vriend Leopold von Buck en hielp dezen van
toen af om de nieuwe wetenschap der vorming van
de aardoppervlakte te vestigen. Vijf jaren lang was
hij opperbergmeester en deed in dien tijd verschil
lende practische uitvindingen, en het was nog altijd
in de vorige eeuw dat hij, aangespoord door Gal-
ronfs ontdekkingen, zijn uitstekend werk «til>erdie
gereizte Muskei und Nervenfaser" (Berlijn 1797—
1799) uirgaf. Op den 5 Junij 1799 begon hy met
Bonpland de reis naar Amerika, een werelddeel dat
hij wetenschappelijk als het ware het eerst ontdekte.
Vyfjaren later, den 3 Augustus 1804, keerde
vom Humboldt rijk aan natuur-wetenschappelykc
collectie» weder te Bordeaux terug. Van toen af lot
in 1810 bleef hij bijna uitsluitend in Parijs en gaf
aldaar zyne uitgebreide werken uit, die zijn roem
in alle declcn der aarde hebben gevestigd. Doch
ook in staatsaongelegenheden was hy werkzaam,
want hij begaf zich in het belang daarvan naar
Engeland en nam in 1818 deel aan het congres
van Aken. Eerst in 1827 keerde hij weder naar
Berlijn terug en begon daar, toen 58 jaren oud,
voorlezingen te houden over de physische gesteld
heid der aarde en van het heelal. *Jn 1829 begon
hij zyne reis in het noordelijk Azie, waarmede hij
negen maanden doorhragt. Na zijne terugkomst bleef
hij te Berlijn altoos voor de wetenschap bezig. Hij
was echter niet alleen geleerde, hy was tevens
staatsman, die het hijzonder vertrouwen van den
Koning genoot. Van alle mannen die den Koning
omringden, was r. Humboldt het meest met hem
vertrouwd; bij was in den waren zin een vriend
des Konings. Herhaalde malen werd aan Alex, von
Humboldt een staalkundige last opgedragen, waar
toe zjjn heldere geest en zijne wereldkennis hein
uitermate geschikt maakten.
lk>or zijn langdurig verblijf in Tarijs had r. Hum
boldt eenigermate Fransche vormen aangenomen, doch
overigens was hij door zijne humaniteit een echt
Duitscher. Hij was een voorbeeld van vastheid
van karakter; nooit is hij de vrijzinnige rigting
ontrouw geworden, die hij in het leven als in de
wetenschap huldigde. Steeds is hij aan zijne poli
tieke rigting trouw gebleven. Zijne innige vriend
schap met den Koning beletten Item niet, zijne
pligteo als burger trouw te vervullen en herhaalde
malen bragt hij bij de verkiezingen zyne stem
tegen de minister uit. Ijverige theologen hebben
Alex, ton Humboldt verweten dat hij by zijne
onderzoekingen niet genoeg gelet heeft op dc theo
logie, en in zijne schriften geene bepaalde duide
lijke geloofsbekentenis heeft afgelegd, doch de
diepe bewondering, waarmede hy de sporen des
Scheppers in Zijne schepselen volgt, de hooge
eerbied waarmede hij, terwijl hij staat aan de
grenzen van menschelyke kennis, van dc zigtbarc
wereld tot eene onziglbare opziet, maken toch op
eiken lezer een waarlijk vromen en verheflenden
indruk.
Pruissen en met hem de gcheele wetenschappe
lijke wereld hebben een onherstelbaar verlies gele
den. De oorlog is ontbrand en de moorddadige
stryd zal spoedig duizenden bij duizenden ontijdig
naar bet graf slepen; doch hoe gespannen Europa
ook door den oorlog en het daarmede za men han
gende lot der volken zij, dc aandacht daarvoor
is toch zoo groot niet, of de dood van dezen
«énige, die in de Tolhcid zijner levensjaren ontsliep,
zal de deelneming opwekken van eiken beschaafden
mensch in alle deeleu der bewoonde aarde. Hy
toch had, gelyk niemand anders, alle dcelen der
aarde, ja van het heelal in zijnen alles omvauenden
geest opgenomen.
Den 10den dezer is het stoffelijk overschot van
ro« Humboldt, ter aarde besteld, 'sMorgens te 9
uur zette de lijkstoet zich in beweging. Alle de te
Berlyn aanwezige beoefenaren van wetenschap en
kunst hadden zich vcreenigd om den afgestorvene
de laatste eer te bewijzen. Dc talrijke ridderorden
die de borst des ontslapenen sierdenwerden door
drie kamcrliecren des Konings iu eene gala-koets
vooruit gedragen voor de lijkkoets, die met zes
paarden uit dc koninklijke stoeterij bespannen
was. Dc lijkwagen was eenvoudig met bloemen
en lauwerkransen versierd, dc doodkist was niet
bedekt. Ter weerszijde van de rouwkoets gingen
twintig studenten met groene palmtakken, inde
hand. Eene onafzienbare reeks rytuigen sloot den
trein. De prins-regent en al de prinsen en prinsessen
van het koninklijke huis wachtten het lijk iu de
Domkerk af.
Het Oostenrijkschc leger, opoorlogsvoctis samengesteld
als volgt:
llaliaaiische troepen (uit I.onibardijëVcnetie, aanseh.
Italiaanse!) Tyrol)85,UÜÜ
Poolsche troepen (Galliciëllul.owiua) 86,000
Tiechsche troepen (s/6 va" Moravië en liet hertog
dom Silezië, V» van Bohème)63,000
Slavonische troepen (Illyrië, DalmaticCroatië
Slavonic. Servisch Voidië, Ranat, Zeven
bergen) 122,000
Hongaarsehe troepen (HongarijeZevenbergen)134,<100
Humaanselic troepen Zevenbergen) 9,000
DuiUche troepen (anrlshcrlogdom Oostenrijk
SaUburg. Duitsch Tyrol. Vorarlberg, Stier
marken, Bohème, '/o Moravië, Zeven
bergen ccnige districten Illyrië en Hongarije). 120,000
Totaal 619,000
Dexc 619,000 manschappen zijn bij de verschillende
wapens verdeeld als volgt
Infanterie458.000 man.
Zware Kavallcric17,000
l.igtc Kavallcric39,000
Artillerie met 792 stukken 55.000
Genie13.000
Trein12.000
GendarmerieMariniersenz. 25,000
Totaal. 619,000
Bij dit cijfer komen nog 79.000 manverdeeld als
volgt: 27.000 in bezetting in de militaire etablissementen
scholen, stoeterijen, strafbala'llons, enz. en 52,000, die
ingeval van oorlog kunnen gemobiliseerd worden te we
ten: 2000 infanterie en dragonders van den staf en 50.000
man vrijbataillons. onregelmatige ruiterij cu artillerie.
Het cijfer der Oostenrijkschc lcgcrmagt bedraagt dus
totarl 698,000 man.
Dc Jaeatche Courant van den 25 Maart deelt omtrent
deze roemrijke zege door dc Nedcrlandselie krijgsmagt be
haald liet volgende mede: Aanvankelijk was bepaald dat
op den 23 Fcbruarij tegen de hoofdplaats Boni zou orden
opgerukt: aanhoudende slagregens maakten echter het toch
reeds moeijclijkc terrein geheel onbruikbaar. Op den 28
daaraanvolgende waren evenwel weder en terrein in die
mate verbeterddal eene snelle beweging tegen dc hoofd
plaats uitvocrlijk en doeltreffend geacht werd waartoe dc
troepen dan ook zoo ligt mogelijk werden uitgerust. Dc
weg naar de hoofdplaats werd gekozen langs liet terrein
waar dc verkenning op den 16 Fcbruarij bad plaats ge
had. ook omdat aldaar op den linkerflank eene grootc
opene vlakte «as en de vijand ons vermoedelijk in die
rigting niet verwachtte. Deze omtrekking van den vijand
gelukte volkomen. Wel ontmoette men een lievigen tegen
stand van achter hoornen verborgene vijanden en toege
snelde ruiterscharen, doch de elders opgestelde lioofdmagt
der Boniëzcn was door onze beweging zoodanig verrastdat
zij niet hij magtc was om op het juiste oogcnldik in haar
geheel aan den strijd deel te nemen.
ADVERTENTIE N.
Heden overleed ten gevolge Tan een lang
durig lijden tot mijne en mijner Bchuwdkindcren
diepe droefheid, mijnen waarden Echtgenoot den
Heer JAN VAN DÉ KLASHORST Jz., ia den
ouderdom van ruim 09 jaren.
FBEDERIKA JOHANNA van i»e KLASIIORST,
Amersfoort, Bock.
44 Mei 1859.
Algmecne en bijzondere Kcnnugcving.
Op Zaturdag1 den 18 Junij
e. k. des avonds ten 7 ure, zal
door den te Amersfoort residercu-
den Notaris Mr. j. DE LOUTER. in het gebouw
Ajhutu aan het Stadsplantsoen tc Amersfoort onder
meerder worden verkocht:
Het aan de rivier de Eem in de Gemeente
Hoogland even buiten dc stad Amersfoort aangenaam
gelegen
BUITENGOED,
genaamd Oud Molesteinbestaande in eene
HEERENHUIZINGE met MARMEREN GANG
drie BENEDEN-KAMERS waarvan twee en suite,
rijf R0VEN-KAMERS allen Behangen en de meeste
van Stookplaatsen voorzien, met ruime ZOLDERS
henevens KEUKEN'. KELDER, met REGEN* en
WELWATERSPOMPENeen afzonderlijk staand
KOETSHUIS en STALLING, ruime VOLIÈRE en
groeten TUIN met exquise HEESTERS, BLOEM-
HOUT, fijne VRUCHTB00MEN benevens zware
B00MEN en opgaand HOUTGEWAS met Water
doorsneden, groot ruim Een Bunder, tc aan
vaarden 1 September c. k. of vroeger.
Zijnde inmiddels op franco aanvrage nadere
Informatie» te bekomen bij bovengenoemden Notaris.
Wordt te Huur GEVRAAGD te
Amersfoort, om in het najaar of later
tc betrekken:
op volkrfjke en vrolijke standplaats; behoo-
rendc te bevatten TWEE a DRIE KAMERS, een
ruim en breed LOCAAL, beschenen door helder
daglicht, geschikt tot Nette Werkplaats, zoo
mede TUIN or TUINTJE.
Vochtige Iluizen komen niet in aanmerking.
Aanbiedingen te adresseren aau den lïitgcvci
vau de Amersfoorlsche Courant.
KIESVEREENIGING AMERSFOORT.
Uoo/tl-Kiesdistriet Amersfoort.
Dc KIKSVEREENIGING heeft in hare laatst ge
houden vergadering tot Candidaat voor het Lid
maatschap der Provinciale Staten gesteld den Heer
Jhr. Mr. J. E. GODIN DE PESTERS,
te Ammisfoobt,
die op nieuw bij de herstemming op 25 Mei c. k.
der Kiezers wordt aanbevolen.
Amkrsfoout, 48 Mei 4859.
Het Bestuur der Kiesvereeniging Amersfoort
L. A. VAN BEEK, Poorzitter.
W. II. J. BREIJL, Secretaris.
gepatenteerd vrachtrijder
0p vertrekt eiken
Dingsdag, Donderdag; en Zaturdag* des mor
gens ten zes ure van hier naar Utrecht. De goederen
worden aan huis afgehaald cu eveneens aan huis
bezorgd, op verantwoording van den Vrachtrijder.
Hij verzoekt minzaamst de gunst cn recomman
datie van allen die vrachten hebben mede te
geven, liclovende eene accurate bediening tot
civiele prijzen.
Het eerste vertrek heeft plaats gehad den 17 Mei.
De Kantoren zijn gevestigd: tc Amersfoort, by
D. A. SCHULD, in de Utrechlsche straal, en
te Utrechtby D E WAAL, naast het Vergulde
Poortje op de Neude.
Blill MMJÏ&T
F.rn Horologicmakcr(lie aan ern hardnekkige!) hoest
lecil genas iloor liet gebruik van eene Bus Heralenta.
«elke bij bij mij voor fl grkoelit bad; hij kwam mij
met blijdschap zijn herstel mededeclcn.
Groningen, 1858 C. RIKKERS.
Dc llcvalcnta is eene voedzame, krachtige spijs en
belooft leven en gezondheid nan alle lijdersniemand be
hoeft meer aan zijne genezing tc wanhopen.
Horst en maagkwalenkoorts zinkingsverstoppingen
maagkramp, maagpijn, hoest, aamborstigheiddiarrhoea
oprispingen, zuur. koljk. zenuwziekte, sluipen, vloed,
slijm hartkloppingen hoodpijn duizeling graveel
maagkanker scheurbuik klierentering. rhnmatisehe
aandoeningengriepmisselijkheid en braking cn nog
vele andere ziektengeneest zij spoedig en zeker.
Het is zonder tegenspraak de eenvoudigste cn minst
kostbare wijze van genezing. Gezondvoedend en kracht
gevend kan zij alle nnderc spijzen vervangen. Wij
moeten er bijzonder op aandringen dat ze coeii «kkookt
wordtMen zie daarover de kleine gchruiks-aanwijzing
die bij iedere Bus los afgegeven wordt en zorge, dat men
daarbij met een weinig oplettendheid to werk ga.
Men zij op zijne hoede legen nagemaakte soorten: dc
echte RfcVALKNTA van dc Herren BABKY Ut RARKY
en Co., 77 Hegenstreet bonden, wordt alleen verkocht
door het VERKOOPHUIS en dcszelfs Depóts.
.tien lette er vooral opdat iedere Pus, tot traarljorg der
echtheid door V. VOX 9IMXIHI I.IW Co.,
Verkoophuis, get eekend is.
De prijs der RKVALLNTA is: Kleine Russen 87'/, Gt.
1 tó 2. 2 3.50. 5 8. 12 fc 16. Zij is te verkrijgen
in het Verkoophutcn de bekende Depóts.
Eene Brochure die over dit heilmiddel handelt, wordt
Gratis afgeven.
AmsterdamVerkoophuis.
Amersfoort, G. C. T. vai
de Roemer Gebr. Hruning
A. II. van liuijven en )l
Strijreiff.
BaarnE. i
Zcijst. C. G. Atllnng.
Utrecht, T. Uilenbroek. Oude
gracht bij de Hamburger
brug. T. Uhlenbroek. Ghoor-
slraat. E. J. II. Bosch cn
I'. J. Iluinek.
V iancnII. Sicaving.
Wijk bij Duurstede, Wed.
C. Zom.
lJsselstein J. J. Groenhoff.
Baarn, t.. ran Jlnpjier
Gez. Petersen Doble.
Bodegraven, B. E. C. Schlat-
llilvcrsum II. J. J. van
Alphen.
En in de bekende Depóts in dc andere Steden.
°0° DE PILLEN va» HOLLOWAY zijn een zeer goed
geneesmiddel tegen den aandrang van het bloed naar het
hoofd, wiltu rkuseks te Stellenbacliaan de Kaap dc
Goede Hoop. leed veel van aandrang van het bloed naar
het hoofdofschoon hij zeer matig was in eten en drinken
overviel hem deze ongesteldheid somtijds in een zoo hoo-
gen graad, dat hij in het midden ccner redevoering,
zijne hoorders moest verlaten. Daar hij de goede uitwer
king der pillen van llolloway dikwijls gezien hadbe
sloot hij dit middel tc beproeven, en om zijne eigene
woorden tc bezigen, zij werkten als op eene tooveraebtige
wijze. Het :s nu 14 maanden geleden dat hij begonnen
heeft die pillen te gebruiken, en in twee maanden tijd»
was hij volmaakt hersteld. Deze pillen zijn ook buiten
gewoon heilzaam bij ongesteldheden der maag cn der
ingewanden.
Boor het vermeerderd debiel zijn de prijzen als volgt:
Doosjes Pillen a ID,80fl.85, f3,00, 46.75. 113.50, f20,50.
Potjes Zalf a 10,80. fl.85,'13,00, 17,05, 113. '5. f20,95.
Zijn op franco aanvragen a contant te bekomen bij
L. J. GROOTEN DORST, te Utrecht; hij G. C. T.
var db ROEMER, te Amersfoorten bii J. STRAAT
MAN, hoofd-Depot houder tc 's Bosch, alsmede te
Londen Strand 244. en te /Vete- York80 M.iidcn-
Lanc, HOLLOW AYS ETABLISSEMENTEN.
Gedrukt, ter Boek-, Kantoor- en Courantdrukkerij
van A. II. VAN CLEEFF tc Amersfoort.
