AMERSFOORTSCHE
COURANT-
•A085.
viiu DINGSDAG,
6 December i859.
lfit Rluil verschijnt tweemaal in de weck dn i—
elke regel meerder 10 Cent*, behalve bet Ve e ^r'js van het Abonnement i» ƒ1,50 in de 3 maandenVan AdvertentiënI tot 6 regels 60 Cents,
Amersfoort, toomede bij alle' Boekhandelaren en'ri>mt-WrMÜar^",ib Ul'T' Brievea tran0°' Ue9tel,in8en gwchieden bij den Uitgever A. U. aam aet ff, te
AMERSFOORT, 5 December 1839.
Dc kamer ,a„ Koophande! c. Fabrieken ^m!oon bee(l hel ,0^ Mm
Aan <le Eerste Kamer der
c«* m.i a Stalen-G ener aal.
E Zeït M nkenr>en de Ka,ner Tan Koophandel en Fabrieken ie Amersfoort.
tiuing van cctiiee artikebm Hor v ®,e''in8 18 geweest te zien, hoe het Ontwerp van Wet tol bekrach-
slaande de vele krai-htioó .-i> p Concesstën van de Noorder- en Zuiderspoorwegen, nicttegen-
heid der leden tm dc T» regjmatige verloogen van verschillende zijden, door eene geringe meerder-
«lal .11 2. iu l! Ka,ne[- der Sta ten-Generaal is aangenomen geworden; b 8
vc.stieinsf om in 0,.!° xaI ^a,ner 'iel billijke en regtvaardige der eischen van de Stad harer
«vertuiud' al* tli ia r ^e^r'an<*®ch Spoorwegnet te worden opgenomen, in het breede aan te toonen,
adiw*Mn i lit>( Wetsontwerp; llekcndl,dd met dc geschiedenis «an - en de rerschillende
„II, d"', "jin'i"1",'' "dl !'erj,liHt gc'celt, Uwe Vergadering door een ceDig feil te hew|jiendat lij,
alitor wi strjpkiHle voor de belangen van Ammfoor!wellis handel In gcral ran de dcSniliere bclrach-
liluul luka'le^oebir,Tu.|!o'"<:l a'8c,IMl™ °"dCT8a"g wordt bedreigd, daarmede echter gcensiins
',""ïr" 'T' roje t tan Utrecht, dat i(j nog altijdnieUegcnslaande de Tweede Kamer die meening
«nol lic. lt gedeeld, om t|jne ligging in het hart des lands als het noodwendig centraalpunt tan elk
goed georganiseerd -Nederlandse!; Spoorwegnet blijft beschouwen, orer Arnhem naar Zwolle, de
route tiilgens liet Wetsontwerp. lictlraagt een' afstand van 27 uren; terwijl ditzelfde traject over
Herenter il en over Harderwijk slechts omstreeks 18 uren bedraagt; zoodat op eene distancie van 27
lire», volgens net Wetsontwerp, fi uren kunnen worden uitgewonnen, wanneer de route over Deventer
wordt genomen en zelfs ruim 9 uren, of «neer dan een derde gedeelte van dien geheelen afstand,
wanneer ineti den weg over Harderwijk neemt; tcrwyl in beide gevallen noodzakelijk de Stad Amersfoort
moet worden aangedaan; weshalve liet der Kamer voorkomt, dat op een' afstand van 27 uren eene
Ite-paiing van meer dan 9 uren te verkrijgen voor ieder, die zich van Utrecht naar Ztcolle en omge
keerd wil In-iievenvoor haar geen geringe prikkel kan zijn, oin zooveel mogelijk bij U te protesteren
tegen bet Wetsontwerp, «lat hem van die lijduitwjnning zoude lierooven en bijgevolg meerdere kosten
In-rukkenen celie tjjduitwinning, die niet alleen de provinciën Noord-Holland, Ulrechteen deel van
deldirlnnd en van Overijssel, maar ook Drenthe, Groningen en Friesland, dus een zeer groot en aan
zienlijk gedeelte van ons land ten hoogste zoude haten;
dat zij derhalve in liet volste vertrouwen op liet bekend slreven Uwer Vergadering, om het alge
meen In-lang boven enkele lokale ten nolle te zijn. eerbiedig Uwe Kamer nadert met de dringende
In-de, om uwe goedkeuring Ie onthouden aan het door dc Tweede Kamer aangenomen Wetsontwerp eo
hetzelve zoo als het «laar is liggende te verwerpen.
't Welk doende
De Kamer van Koophandel en Fabrieken tc Amersfoort,
II. G. VAN DEN BERG».
President.
W. P. A. VAN WERKHOVEN.
Secretaris.
AnrnsFooBT, den December 1859.
liet Bestuur der Amtrsfoorlschc Spaarbank
heeft in hare laatste zitting ontvangen 100.59 van
elf verschil lende inbrengers, waaronder cén nieuwe.
Kenige dagbladen bevatten het volgend bcrigt:
De algemecnc kerkeraad heeft de ledematen der
Hervormde gemeente te Amersfoort by circulaire op-
gewekt tot het doen van milde bijdragen, opdat een
vermoedelijk le kort van ongeveer ƒ1700 op de
diaconie-rekening over lietloopende-jaar, goeddeels
veroorzaakt door de jaarlijksclie vermindering van
subsidie uit «le stadskas, wierd voorkomen, en
diakenen niet i» de verpligling zouden worden
gebragl dc verzorging van een gedeelte hunner
armen aan het sledel.,k bestuur over le laten, een
maatregel, waardoor z|j ztiuden medewerken tot
de niet gewenschte oprigling van een ateemeen
burgerlijk armliertuor. Dc daarloc op 28 Nov. ge
dane eerste win tercollecte heeft, zooals men met
genoegen verneemt, de aanzienlijke som van ƒ2000
"^1)]'! onjuist. De opbrengst is geweest 17C8.581.
lerwiil bet uitzigt bestaat, dal deze som door enkele
niflen nog eruigzins zal verweerd,ren.)
L Bil de («handeling der liegrooting voor het
iaar I860 heeft dc raad der gemeente Zwolle
Koten om dc gemeente met voortdurend te
bezwaren met uitgaven voor liet onderhoud van
kazernerings-gebouwenals vindende l.y met het
Trt 187 der Grondwet, tot het doen dier
oog op art. ,.hcid (e min(ler nog orn(|at
uitgaven g uitgaven, die enkel in liet
het rjk «ersWken. rat. liererleile
belang ran I „„brarrt. Om echter
d'etklijle «orins in Je hnisresling der tr,iepen
te brengentollen de harcrnerings-pelionwen,
gcene
teweegtc»re"Pb ej2end0[n dgr gemeentc zijn
voor zoover ze i h t gouverncment
Toorloopig ^de "arliikX ran
pelaten "?rde"' d in |8S0 'oor liet onderbond
f|40° aangeboden, niet langer dan
dier gebouwen I worden aangewend,
tol den 30 arrond.-reglbank te'Zwolle,
Bjj vonnis van - p Zffcers, {|e eerste
zijn Pb- "'"P.™ ,meJc drukken en uitgever «an
ue i««-b -lor «pp 7-atfe van
schrijver en
bet klticbispnl Jonas ne ™-- j s <]en
irin «komenden ,croo,deeld tot
de' eerde «an «es
„emaand. '»'"d'
luiden elk afto^bnnnn Straf heb-
daarin
de Bankroetier, ter aake «an
er en b~-
T il. P. Ie ''"b""'
persoon «an - ,e [an re« maanden en de
ge«angenisstraf de ee ,Mrlijeder in tv.ee geld-
„liilair in de kosten; met
tvfccdo van eene
iHietcn elk «an
„„Helling van Jen da„
Iwn ondergaan, van de regten, vermeld bij art. 8
der wet van 29 Junij 1854 Staatsblad N". 102),
de eerste gedurende «len tjjd van vyf jaren en de
tweede voor den lijd van drie jaren.
In dc laatste zitting van den gemeenteraad van Leiden
is ingekomen een brief van den kerkeraad der Ncd.
Herv. gemeente, waarin deze zijnen dank betuigt voor
de vaststelling der verordening betreffende diegenen
welke zich in een toestand van kennelijke dronkenschap
op de openbare straat bevinden. De kerkeraad zet in het
breede uiteendat dc maatregel noodig was bij «le schrik
barende hoogte, welke het kwaad in Leiden beeft bereikt
waar vooral buiten de stad bepaald kweekplaatsen van
dronkaards worden gevonden, waar men tal van jonge
lieden van beiderlei geslacht aantreft, die den sterken
drank in den zak dragen, en tal van vaders en moeders
wordt gezien, die door mededeeling van drank ook aan
hunne kinderendeze en zich zeiven voor altijd ongeluk
kig maken. Vooral op den Zondag komen dergelijke er
gerlijke tooncelen voor. In zoodanigen stand van zaken
moeten dc maatregelenom liet kwaad paal cn perk
te stellendoor alle wcldenkcnden met warmte worden
toegejuicht.
De kerkeraad heeft verder een adres gerigt aan den
minister van financiën, in 't welk de overtuiging wordt
uitgedrukt, dat dc vervanging van den plaalsdijkcn
accijns op den sterken drank door eene voor alle jdaatsen
gelijke rijks-belasting krachtig zal kunnen werken tegen
de dronkenschap. In dc tweede plaats dringt de kerke
raad aan op de afschaffing't zij der dienstboden-belasting
't zij van de bepaling dat vrouwelijke dienstboden op haar
achttiende jaar aan eene verhooging van bei.isting zijn
onderworpen, waardoor dikwijls jonge vrouwen op den
gevaartijkslcn tijd van bel leven uit hare dienst worden
ontslagen cn gcruinien tijd buiten betrekking blijven.
Eindelijk beeft dc kerkeraad dc medewerking van «Ie
plaatselijke militaire overheid ingeroepen in 't belang der
orde en zedelijkheid, wat de militairen aangaat, cn wor
den pogingen aangewend van zijnen kantten einde dc
fabrikanten en werkbazen tc bewegenoin geene kinderen
aan le nemen op zoo jeugdigen leeftijdals thans dikwijls
het geval is, en om den wekclijkschen betaaldag op Woens
dag in stede van op Zaturdag te stellen.
De algemeene synode der Nedcrlandsche
Hervormde kerk heeft de meening der provinciale
kerkbesturen en door hunne lusschenkomst die
der klassikale vergaderingen gevraagdten aanzien
van eene wyzigjng van art. 18 van liet synodaal
reglement voor dc diakonien. welke zij voorloopig
aannam en die ten doel heeft aan het klassikaal
bestuur de bevoegdheid te verschaffen om afschrift
te vragen aan den legger der diakonie-bezittingen,
zoo als die bij den admioisterenden diaken en in
afschrift in het archief van den kerkeraad behoort
aanwezig te zijn.
Bij de laatste verkiezingen te Leuven tot leden
van de Kamer van volksafgevaardigden, bekwamen
de kandidaten der Katholijke partij aldaar de
meerderheid. Evenwel liep toen reeds dadeljjk het
gerucht, dat by die verkiezingen schandelijke
omkoopingen hadden plaats geba<1en nog voordat
de benoemden in dc Kamer zitting hadden geDomen
kwam eene petitie in van een aantal ingezetenen
van Leuven, waarbij de Kamer verzocht werd,
de gekozenen niet onder hare leden toe te laten
daar de uitslag der verkiezing door omkooping
en door onbehoorlyken invloed van de geestelijkheid
was bewerkt.
De Kamer besloot alzoo van het regt van enquête
gebruik te maken en benoemde eene commissie
van vijf leden om de zaak grondig te onderzoeken.
Deze nu beeft in de zitting van den 29s(en November
haar rapport uitgebragt. waaruit bleek, dat te
Leuven door de geestelijkheid groole somuien geld
waren uitgedeeld, ten einde de kiezers over te
halen om voor hunne candidaten te stemmen, en
dat ten gevolge daarvan alleen de keuze ten voor-
deele der Katholjjkc candidaten was uitgevallen.
In het rapport werd aangetoond, dat de pastoors
niet alleen in het openbaar geld hebben uitgedeeld
onder de kiezers, maar ook van hunne geestelijke
wapens hebben gebruik gemaakt; dat zij de kiezers
in hunne woningen gingen bezoeken om bun raad
te geven; dat zij hun, die kwamen biechten,
geene andere boete oplegden dan voor de clericale
candidaten le moeien stemmen; dat zij eene bende
van 150 ontslagen veroordeelden hadden georga
niseerd, die aan dc liberale kiezers vrees moesten
aanjagen, enz.
l>e meerderheid van de commissie stelde dan
ook. op grond van de aangehaalde feilen, de ver
nietiging voor van de Leuven gehouden verkie
zingen. «Smoort die schandelijke kwaalde politieke
veilheid, in hare kiem (zoo eindigde het rapport),
anders zou het gevolg zijn dat al onze volksvryheden
ondermynd werden en instorttenen dat dit heilig
dom, waarin gy vergadert, met baar instortte.
Het geldt hier niet het belang van de Katholyke
partij noch dat van de liberale partjj, maar het
beginsel hetwelk de drijfveer voor beide zijn moet,
he'. geldt hier de openbare zedelijkheid, zonder
welke er geen vrjj tolk kan bestaan."
Iets over het gebruik van giftige
kleurstoffen.
Reeds meermalen is gewaarschuwd legen het gebruik
van giftige kleuren, met name derzulken die arsenicum
bevatten.
Het grootste gevaar bestaat natuurlijk, wanneer giftige
kleurstoffen tol het kleuren of versieren van banket of
andere eetwaren gebezigd worden; maar ook in andere
gevallen, b. v. bij het vervaardigen van gekleurd en be
hangpapier, wordt dikwijls te weinig acht geslagen op
het gevaar dat sommige kleuren en vooral de groene kleur
die onder den naam van Schweinfurter groen bekend is
aanbrengen.
Ja boe noodig dit is. daarvan levert de hoogleeraar
P. B. vak Keiczboff in het laatste nommer van de Volks
vlijt weder een sprekend voorbeeld. Hij acht het, daar cr
in ons vaderland geene bepalingen brclaanwelke het ge
bruik van giftige stoffen verbiedenniet ondienstig dc
aandacht van hel publiek op nieuw hierop te vestigen
ten einde ieder zich tegen het gebruik van zulk groen be
hangpapier kunne in acht nemen.
Het bedoelde geval wordt aldns door den hoogleeraar
beschreven
a Door den heer n. B. K. werd ik verzocht het behangsel
van eene zijner kamers te onderzoeken in welke cenigeu
zijner huisgenooten zich onpasselijk hadden bevonden in dc
dagen dat men die kamer had schoongemaakt, bij welke
gelegenheid het behangsel was afgeveegd, liet overgeblevene
van eene rol van hetzelfde papier diende tot het onderzoek
de gedrukte kleur was zoo los er op bevestigddat door
sterke schudding een wolkje fijn stof wegstoof, en de hand
dadelijk groen gekleurd werd door er zacht over heen tc
strijken. Al spoedig bleek het, dat een weinig afschraapsel
van die kleur, behalve eenig ijzer-oiydc en andere onscha
delijke stollen, ecue ruime hoeveelheid koper-oxyde cu
arsenigzuur bcVatte. Om de hoeveelheid van dit Laatste te
bepalen werd van de rol een stukje afgenomen van 6 Ncd.
duimen in het vierkant. Deze 36 vierkante Nod. duimen
leverdenna behoorlijke behandelingeen gewigt van
0.4132 Ned. wigtjes arsenikzure ammoniak-magnesia waar
uit men du aanwezigheid van 0.2153 wigtjes arsenigzuur
berekent. Eene oppervlakte van éene vierk. Ned. el bevat
er dus 59.8 wigtjes van. Stelt men, dat eene kamer van
5 Ned. ellen lengte, 3 Ncd. ellen breedte cn S'/j Ned. cl
hoogte met dat papier behangen is, en trekt men een
derde van de oppervlakte «Ier zijwanden af voor deuren en
vensters, dan zijn er 42 vierk. Ned. ellen met dat papier
bedekt. Daarop bevindt xicli eene fijn pocdervormigc af
stuivende kleurdie zelve giftig is en welker beide bcstand-
deelen namelijk arsenigzuur en koper-oxydezeer giftig
zijn. De hoeveelheid van het arsenigzuur alleen bedraagt
dan ruim 2</« Ned. pond.
«Men zal zich wel niet verwonderen, dat zulk eene
wandbcklceding gevaarlijk isals men in hel oog houdt
dat dergelijke giftige stoften in kleine doses werken. Zoo
