ABERSFOORTSCHE
CODRA
M 690.
Tim RIJ DAG,
30 December 3859.
iaD<WhJ'<« rnjiU,.. -De Prij, het Jhonnemeet i. ƒ1,50 in Ae 3 nuanden. V,n Ad.erunlienI tot 6 regel, 60 Ce«u
Aiurrrfoorl .«,,„.1 •to'»,,™ '"'S'1"!1- - -d/WferAJAe ƒ0,10. Brie.eo - Be.lellingeii gerehiedeo bij deo Oitgeeer A. II. no Onff, to
c 'J a c """kbandclareii en I'ust-Dircctouren in het Rijt.
AMERSFOORT, 29 December. 1859.
rommuJrk f* Tan de spaarbank-
3 nS f KS d°°r 12 inbrenSers. waaronder
e,,/ u "8 s eene som van ruim f 300.—
Sedert 9 Mei toen de Spaarbank geopend werd,
hebben alzoo 74 personen bjjna f 3-200.— aan deze
inrigting toevertrouwd, en is daardoor een kapitaal
toon brengend kunnen worden aangewendwaarvan
iet grootste gedeelte vroeger renteloos bleef. Op
J Januari) e. k. zal de eerste zitting voor 1860
plaats hebben en zullen alsdan de renten worden
Ingeschreven der gelden iugebragt vóór op 12
September j.l. e
Io den nacht van Maandag op Dingsdag j.l.,
tusschen 1 en 2 ure is te Amersfoort, in het
duister, nabij eene gaz-lantaarn, op de Langegracht,
een koloniaal onwillekeurig in het water gegleden
die. na geruimen tijd onder veel getuimel en geruisch
daarin te hebben gesparteld, door de pogingen
van bewoners en bewoonsters aldaar met eene ladder
aangewendheelhuids aan wa! werd getransporteerd
in de nabjjlieid van het Paternoslcrstraatje.
Te Amersfoort zal in het begin van 1860
eene proeve plaats hebben om den houwitser van
12 duim hij ligle kanonnen te bezigen, waartoe
zich aldaar alsdan eene commissie vereenigt,
lieslaande uil hoofd- en verdere ollicieren van de
regeineuten veld- en rijdende artillerie.
Berigtcn uit West-Indië vermelden het over
lijden van den kapitein G. T. E. M. Abel, bevorens
leluilby do veld-arl. te Amersfoort in garnizoen,
kort na zijne aankomst aldaar.
De aandacht der Burgerij wordt verzocht voor
de in het vorig nummer staande kennisgeving be
tredende de Volkslelling. De strafbepaling van
art. 1 der wet van 6 Maart 1818 (Staatsblad N®. 12) is:
eene slraf ran f 40.— lol f 100.— boete, en eene
gevangenis van 1 lol 14 Jagen, httzij afzonderlijk,
hetzij le zameti.
In eene plattelands gemeent», in de provincie
Overijssel, werden 24 dezer de veldwachters belast
de biljetten voor de lOjarige volkstelling in de ver
spreide buurtschappen rond te brenjjen, van hunnen
burgemeester in last hebbende bij let afgeven mede
te deelcn dat er 31 Dcc. 1859 iemand zou komen
om hel op te halen, cn was het <an nog niet of
niet "ocd ingevuldhet in orde te maken. Bij her
haling bleef evenwel de vraag: t< dat ding dan
over den spenrweg doar wie niks an hebbel, of is
het veur de belastinge, zeg hel mie tich.
jfen verneemt, dat na de plaatjng der dezer
dagen tot ollicieren te benoemen «ïderofficieren
bij ons leger nog circa 70 plaatsen van 2e luitenants
vacant blijven. Hoezeer dit getal voor eenige jareu
ruim 200 bedroeg, kan men hieruit echter op-
maken, dat legen den aansL herfst de onder
officieren, die naar den graad van officer dingen,
weder goede kans tot plaatsing zullen lebben.
Uc Minister van Oorlog heeft bij afschrijving
van 21 Deo. 1859 bepaald, dat voorttan de t(jd
van dienst, die ecu militair in de ilasse van
discipline doorbrengt, moet gerekend lorden gis
interruptie van dienst door eigen toedoet, en dat
hn dus, na het eindigen van zijn andert loopend
engagementzoo veel langer in dienst zi moeten
verblijven; zullende deze bepaling met 1 ia. I860
in werking treden. Hierdoor zullen zij, dit,anders
bü de klasse van discipline met een paspdtrt van
de 2de soort uit den dienst worden verwijderd
en later tot gcene dienstneming meer nogteri
worden toegelatenthans door het in later dienst
tijd aan den dag leggen van een verbeterd gtirag,
niet voor het leger verloren gaan, maar ttsdan
tot een re-engagement kunnen worden tocgdaten.
Van af 1 January 1860 zullen dc sollijen
en het reisgeld, aan ondcr-officiercn en vegere
manschappen des legers te verstrekken, verhoogd
co hun tevens van dien datum in slede vaneen
ration brood van 50 looden, een van 75 looien
worden uitgereikt.
f De Eerste Kamer der Stalen-Generaal lifcft
ZaturHeg j h"aar aanleiding van een door le
hoeren van Swinderen cn van Nispen gedaan voorst!
na eenigéaiiscussic beslist, dat zij de spoorweg-vqt
zal behandelen in den loop der maand Janualj
of in de eerste helft der maand Februaryop de.
dag daartoe nader door den heer voorzitter aat
te wyzen. Amsterdam gehouden stemming*l
voor een lid ter Tweede Kamer, in de plaats van
willen den heer II. Slolte, zijn uilgcbragt 1285
stommen, waarvan vier van onwaarde zijn verklaard.
Geldige stemmen 1281volstrekte meerderheid 641.
Vwkozen de heer Mr. J. Heemskerk met 716 stem
man; op den heer W. Poolman waren 515 stemmen
uilgebragt.
By de verkiezing in het hoofdkiesdistrict
Dordrecht zijn uitgebragt 973 geldige stemmen.
De heer Sander bekwam 302, de heer de Raadt
274 en de heer Blussé 250 stemmen, zoodat er
tusschen de twee eerstgenoemde heeren moet her
stemd worden.
Men verneemtdat de Gemeentebesturen van
Uden en Veghel aan Levi Hartog, elk eene gratificatie
van ƒ50 hebben toegekend, ter belooniog van zyn
moedig en rnenschlievend gedrag by het ongeluk
aan dc Veghelsche schuit op den 18 Nov. j.l.,
waarbij hjj met groot levensgevaar vyf personen,
allen uit dc gemeente Udcn, van ecnen gewissen
dood gered heeft.
Te Harderwyk is van het koloniaal werf-
dépdt een soldaat, door de hulp van een burger,
gedeserteerd. De man die hem geholpen heeft is
reeds bekenden wordt door de politie opgespoord.
Het provinciaal geregtshof in Noord-Holland
heeft Dingsdag uitspraak gedaan in de zaak van
Ilenricus Swaans, beschuldigd van poging tot
moord op zijne huisvrouw. Het hof heeft den
beschuldigde schuldig verklaard en hem veroordeeld
tot eene tuchthuisstraf voor den tijd van 18 jaren
en in de kosten.
In den tyd is melding gemaakt van een
geval van brandstichting onderSint Anna-Parochie,
waarvan de daderes, eene gehuwde vrouw, gevao-
kelijk te Leeuwarden overgebragt en aan een ge
neeskundig onderzoek onderworpen werd, dewijl
er vermoeden bestonddat zij aan brandstichtingzucht
(pyromanie) zou lijden. Het dezer dagen ten einde
gebragt onderzoek beeft echter aangetoond, dat
van het bestaan van zoodanige zielsziekte niets is
gebleken, ten gevolge waarvan deze zaak bereids
naar den procureur-generaal ,by het prov. geregtshof
is gerenvoyeerd.
Dingsdag den 3den January aanstaande zal voor
genoemd geregtshof worden behandeld de zaak
van O. Odolphie, van Harlingen, beschuldigd van
brandstichting io de door hem bewoonde behuizing.
De beschuldigde heeft de misdaad reeds bekend.
De nieuwe gaz-fabrijk van dc stad Stade, in
Hannover, is in den nacht van den 21 dezer inde
lucht gesprongen. De uitbarsting was geweldig
maar behalve de gebouwen der gaz-inrigling is
weinig schade aangerigt. De nabijzijnde huizen
hebben hunne vensters en dakpannen verloren;
slechts twee personen zijn ligt verwond.
De Hooge Baad der Nederlanden heeft gister
behandeld bet beroep in cassatie van IJ. B. de
Graatf, door het provinciaal geregtshof in Friesland
tot de strafte des doods veroordeeld wegens moed-
willigen doodslag gepleegd met voorbedachten rade
en met geleider lage, na reeds te voren tot crimi
nele straifen te zyn veroordeeld. Na het uitbrengen
van rapport door den raadsheer Pape, werd door
den proc.-gen. van Maanen geconcludeerd tot ver
werping van het beroep. Uitspraak 4 January.
Den 23stcn October is hel lie bal. infanterie,
bestemd voor de tweede Bonische expeditie, te
Batavia scheep gegaan en den 23en het 4e bat.
infanterie, onder de levendige belangstelling der
bevolking en inet de wenschen, dat de expeditie,
met het kleinst mogelyk verlies en met de schoonste
laauweren bedekt moge terugkeeren.
Blijkens eene telegr. dépêche is het vertrek
van den eersten gevolmagligde van den Paus naar
het congres uitgesteld, ten gevolge van de te Parijs
verschenen brochure le Pape cl le Congres, en
naar men verneemt zouden ook de afgevaardigden
van Oostenrijk cn Napels zich weigerachtig betoo-
nen de reis aan te nemen.
Maandag 26 December, werd te Bonn met
zeer veel plegligheid de 90ste verjaardag van den
beroemden Ernst Morilz Arndt, hoogleeraar aan
de Rjjnschc FrederikWillems-Universiteit aldaar,
gevierd, by welke gelegenheid hy het eerburger
schap der stad Keulen ontving «als een blyk van
waardering van zijn roemrijke bemoeyingen ter
bevrijding van Duitschland van het vreemde juk
eu ter opheffing en bevordering van den nalionalen
geest in Duitschland, door zijne geestdrift wekkende
gezangen.
In Ddtlgcrs polytechnischcs Notizblatl, worden
de proefnemingen van professor Knstner bevestigd
volgens welke zoowel ratten als muizen door net
gebruik van fijn gesnedene met meel besloven
bittere amandelen zeer snel gedood worden.
Dc dooi maakt het reizen niet gemakkelijker.
\n 's Bosch naar Utrecht was men dezer dagen
24uren onderweg en zeker iemand, die van Breda
nai>- Utrecht moest vertrekken, ging, om meer
zekc dc plaats zijner bestemming le bereiken,
dcrwnrts, over Antwerpen eu Keulen.
Met eenige kleine wijzigingen wordt het onder
staand stukje uit een blaadje, 'twclk tot deonge-
huldigde grootheden behoort, teruggegeven
Eene voor de stoffelijke welvaart van Nederland
allergewigtigste zaak hield vooral onze regering
bezig.
Wij bedoelen den topic of the dag, dc spoorweg
kwestie.
Zelden heeft eene zaak zoo vele hartstogten gaande
en de regering zoo broeyelijk gemaakt als deze.
Nederland scbynt zyn aloude spreuk: Eentlragt
maakt magt, geheel vergeten te hebben.
In plaats van algemeen, het belang van het
geheele land te helpen bevorderen, en de onheil-
ryke plannen der regering, ten opzigtc van deze
levensvraag voor Nederlands handel cn nijverheid,
zoo veel mogelyk uit de hand te werken, werden
plaatselijke belangen op den voorgrond geschoven,
en geene middelen, zelfs dc onkieschste, door
openbare en in het verborgen werkende raddraai-
jers ontzien, om zoodanige plaunen te doen door
gaan, al ware het ook ten koste der welvaart
van een groot gedeelte des Vadcrlatids.
Ongelukkig echter heeft de goede zaak in do
Tweede Kamer de zege niet behaald ten gevolge
van zooveel tegenwerking!
Wij hopen vurig, dat de Eerste Kamer bij de
behandeling der spoorwegwet in Januarjj of Fe
bruary aanstaande, het werk der Tweede Kamer
de kroon niet zal opzetten. Door het regerings
voorstel te verwerpen, wordt aan den billijken
wensch van bet grootste deel der natie beantwoord."
ZITTING van den Raad der Gemeente Amersfoort
van Dingsdag '27 December 1859.
Afwezig de II.H. Herschel cn Scheltus.
Aan de orde lijn de verordeningen tot heffing cn invor
dering der belasting bij wijze van hool'dclijkcn omslag.
Dc heer van Beek zegt. dat hij legen heiden zit stem
men omdat naar zijn oordeel eene directe belasting alleen
op de huurwaarde gegrondniet op een billijken grondslag
steunten daarom ook niet goed kan werken.
Volgens de rapporten der Afdeelingcn meenden de Raads
leden, dat hij deze belasting alleen de huurwaaide der
woonhuizen in aanmerking moest koiuen. Naar aanleiding
daarvan stelt dc Voorzitter voor. ten einde dit denkbeeld
duidelijk uit te drukkenzich steeds van het woord huizen
te bedienen in deze verordeningencn ook alleen te spreken
van de bewoners dier perceclen. Verder geeft hij ingevolge
een der rapporten, in bedenking, om nok liet maximum
der belasting te behouden op bet tegenwoordig cijfer van
ƒ25000. omdat de kohieren, ook na dc aan> .ling der
voorgestelde wijzigingendat cijfer bijna zullen bereiken
cn anders misschien moeijelijklicilcn zouden ondervonden
worden bij dc executoir-verklaring. Nadat dc heer Schluitrr
had verklaard, dat dc Commissie hiertegen zich niet zou
verzetten, omdat de opbrengst daardoor niet veranderde,
cn zij het cijfer alleen op ƒ23000 bad willen brengen
daar zij geloofde dat de gewijzigde belasting omtrent
ƒ2000 minder zou opbrengen dan vroeger, verecnigdc dc
Raad zich met de voorstellen van den Voorzitter.
Bij het nieuwe artikel 2 der verordening op dc beffing
wordt brpaald. dat ter zake van huizenwier j.inrlijksclie
huurwaarde minder dan 65 bedraagt, op dc aanslagen
de navolgende remission zullen worden toegekend:
voor ccnc huurwaarde van ƒ40 tot ƒ49.
-50 -34.
v, 1» -55 -59.
-59 -64.
Sommige leden waren van oordceldat deze remission ook
moesten verleend worden aan bewoners van gedeelten tuut
huizen, die zclvcn op het rijks kohier voor dat gedeelte
waren aangeslagenindien in zulk geval de huurwaarde
van dat gedeelte minder bedroeg dan 65. Dc heer van
Bel verzette zich tegen dit denkbeeld, omdat men alleen
de bewoners van kleine perceclen had willen ontlastencn
hij vreesde, dat ook bewoners van grootere buizen door
splitsing van den aanslag in dc gunstige uitzondering van
dit artikel zouden vallen. Hij stelde daarom voor, eerst
dit beginsel uit tc maken. Over dit punt ontstaat eene
langdurige discvssic tusschen den Voorzitter, cn de H.ll.
Wolff, Schluiter cn van Bel, waarbij de heer Schluitcr
erkent, dat werkelijk op die wijze kon gehandeld worden,
onder anderen wanneer de eigenaar of eerste huurder niet
zeil in het bedoelde perceel woont; cn dc heer van Bel
aanvoert, dal het tegenwoordige kohier van 1859 de be
wijzen oplevertdat zulks thans reeds geschiedt. Het be
ginsel in stemming gebragt zijnde, besluit de Raad, met
12 tegen 1 stem (die valt den lieer van lookhorst), dat
de remissie alleen xnl gegeven wordenbijaldien de huur
waarde van bet geheele buis minder dan 65 bedraagt,
cn wordt op voorstel van den Voorzitter dit alsnu door
eene kleine bijvoeging duidelijk in art. 2 uitgedrukt.
Volgens art. 3 zal de meergemelde remissie ook worden
toegekend aan de bewoners van kamers in de bovenom
schreven kleine buizenwelke niet zelve op hel rijkskobier
der huurwaarde voorkomen.
Art. 4 handelende over do Lor'.ing, die verleend zal
worden aan verhuurders van kamers gaT aanleiding tot
eene korte discussie. Daarbij wordt namelijk voorgeschreven,
dat die personen slechts dan in hel genot der korting
zullen tredenwanneer zij gedurende drie maanden van
hel dienstjaar kamers hebben verhuurd aan personen die
deswegens afzonderlijk op bel kohier der plaatselijke be
lasting zijn aangeslagen. Dc le Afdcrling had begrepen,