COO JU 798. ran VRIJDAG, dZ Januarij d86d. Dit Blad verschijnt tienmaal in de week des Dingsdagt en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 miandenVan Advertentie, I tol 0 regels 00 Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijks nummert, f0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. li. van CU»ff, ta Amersfoort, Bureau Amersfoortsch* Courant, Singel Wijk E N®. 61, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk. WATERSNOOD. De berigten nopens de ellende veroorzaakt door den watersnood der laatste dagen welks voortgang welligt nog heviger wordt, zijn hartverscheurend. De Red. van de Amersfoortsche Courant is bereid tot ontvangst van giften ter leniging dier ellende, en kunnen deze in de brieven bus van het Bureau worden gegledenzullende het bedrag successivelijk en ten spoedigste aan de Hoofd-Commissiën, welke zich daartoe hebben geconstitueerdworden overgemaakt. KENNISGEVING. BURGEMEESTER WETHOUDERS act GEMEENTE AMERSFOORT, Gezien eene aanschrijving van Heeren Gedeputeerde Stalen der nrovincie Utrecht, in dato 16 Jnlij 1844 (Pro- vinciaalblad N°. 53); Herinneren de Ingezetenen op uitdrukkelijk goedvinden van Zijne Majesteit, aan de bepalingen der Wet van 1 Maart 1815 N". 18 (Staatsblad N°. 21), houdende voor schriften ter vierit.g der dagen aan de openbare Christe lijke Godsdienst toegewijdzijnde van den volgenden inhoud Wij WILLEM, au de oratie GODS, Paras va* Oranje-N assac Sooverei* Vorst du Vereericde Naau- landen. enxenz. enz. Aan alle degenen die deze zullen zien of booren lezen saliltdoen Ie weten Alxoo Wij in overweging genomen hebben de noodzake lijkheid omop het voetspoor onzer godsdienstige voor vaderen die daarop steeds den hoogilcn prijs steldende pligtmatigc viering van den dag des Heeren en andere dagender Openbare Christelijke Godsdienst toegewijd door eenparige, voor de geheele uitgestrektheid der Ver- ernigde Nederlanden algemeen werkende, maatregelen te verzekeren. Zoo is liet, dat Wij, den Raad van State gehoord en inet gemeen overleg der Skaten-Generaal dezer landen hebben goedgevonden en verstaangelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze 1". Dat op Zondagen en op zoodanige godsdienstige Feest dagen als door de Kerkgenootschappen der Chris telijke godsdienst dezer landen algemeen erkend en gevierd wordenniet alleen gecne beroepsbezigheden zullen mogen verrigt worden, welke de godsdienst zouden kunnen storenmaar dat in het algemeen geen openbare arbeid zal mogen plaats hebbendan ingeval van noodzakelijkheid als wanneer de Plaat selijke Regering daartoe schriftelijke toestemming zal geven. 2°. Dal op deze dagenmet uitzondering van geringe eetwarengcene koopwaren hoegenaamd op markten stralen, of openbare plaatsen, zullen mogen worden uilgeslald of verkocht, en dat kooplieden en winke liers hunne waren niet zullen mogen uitstallen noch met opene deuren verkoopen. 3°. Dat gedurende den tijd voor de openbare godsdienst oefening bestemd, de deuren der herbergen en andere plaatsenalwaar drank verkocht wordtvoor zoo verre dezelve binnen den besloten kring der gebou wen liggende zijn zullen gesloten zijnen dat ook gedurende dien zelfden tijdgeenerhande spelen hetzij kolven, balslaan of dergelijke mogen plaats hebben. 4°. Dat gcene openbare vermakelijkhedenzoo als schouw burgen publieke danspartijenconcerten en hard draverijen op de Zondagen ei; Algemccnc Feestdagen zullen gedoogd worden; zullende hel aan de Plaat selijke Besturen worden vrijgelatenhieromtrent eene uilzindering toe te staanmits niet dan na het volkomen eindigen van alle godsdienstoefeningen. 5°. Dat de plaatselijke policie zorg zal dragen ten einde alle hinderlijke bewegingen en gerucht in de nabij heid der gebouwen tot de openbare eeredienst be stemd, en in het algemeen alles, wat dezelve zoude kannen hinderlijk zijn, voor te komen of te doen ophouden. 6°. Dat de overtredingen tegen de bepalingen van dit besluit naar gelang van personen en omstandighe den, zullen gestraft worden met eene boete van niet hooger dan vijf en twintig gulden*of met eene gevangenis van niet langer dan drie dagen voor de overtreders, die buiten staat mogten zijn deze boete te betalen. 7°. Dat, bij eene tweedo overtreding, de boete of straf zal verdubbeld worden, en wijders alle de te koop gelegde of uitgestalde goederen verbeurd verklaard en de herbergen of andere publieke plaatsen voor ëéne maand gesloten. En dat door deze algemccnc verordeningen, alle daar mede niet overeenkomstige provinciale of plaatselijke re glementen en inriglingen zullen worden gehouden voor vervallen. Lasten en hevelen dat deze in het Staatsblad zal wor den geïnsereerden dat een genoegzaam getal exemplaren gedrukt en aan de Staten in de onderscheidene Provin ciën of Landschappeningevolge art. 86 der Grondwet ter uitvoering zal worden gezonden, met last otn dezelve alomme te doen publiceren en aflïgerenen van de pre dikstoelen der onderstheidene Christelijke kerkgenootschap pen te doen aflezen. Lasten en bevelen voorts dat Onze ministeriële depar tementen en andere autoriteitenjusticieren en officieren wien zulks aangaat, aan de naauwkeurige uitvoering de band zullen houden, zonder eenige conniventie of dissi mulatie. Gegeven in 's Gravenhage, den Isteu Maart des jaars 1815, het Tweede van Onze Regering. (gettekend) WILLEM Ter ordonaanlie van Zijne Koninklijke Hoogheid (geleekend) A. R. Falcr. Gedaan te Amersfoort, den 9 Januarij 1861. Burgemettler en Welkandert voornoemd De Burgemeetter De SecretarisA. G. W IJ E R S. W. L. SCHELTU8. SPAARBANK. Het Bestuur tal zijne eerstvolgende zitting houden op Maandag; 14 Januari j e. k. ten Raadhuizc te Amersfoortdes namiddags van 12 tot 1 ure, en alsdan tevens vaceren tot het bijschrijven der verschenen renten waartoe regtbebbende worden uitgeooodigd hunne boekjes in die zitting in te leveren. VAN DE POLL, Secretaris. AMERSFOORT 7 Januarij 1861. Z. M. heeft eervol ontslag verleend aan den beer G. J. G. van Bockom Maas als plaatsvervangend Kantonregter te Amersfoort, en in zyne plaats benoemd den beer Mr. J. van der Leeuw, advocaat aidaar. Z. M. heeft benoemd tot Minisler van Kolo niën Jhr. J. P. Cornets de Groot van Kraaijenburg, oud-lid van den Raad van Ned. Indië. Heden nacht zullen te Amersfoort nachtkwar tier houden 19 jongelingen, die te Kampen bij het instructie-bataillon tol korporaals zijn bevorderd, om op morgen naar hunne respective regemenlen te wandelen. Hel wordt doelmatig geacht de aandacht te ves tigen dat ook dit jaar tot aanmoediging van de werving bjj het regement veld-arlillerie door Zyne Majesteit is bepaald, dat. tot nader order, met betrekking tot de werf kosten voor gezegd regement 1°. zoo voor kosten van aanwerving van iederen recruut als voor ieder miliciendie, ingevolge art. 171 der Wet van 8 Januarij 1817, bij de staande armee overgaat, zal worden te goed gedaan vijf en negentig gulden, waarvan, wegens handgeld of premie aan den aangeworvene zal worden uitbetaa'd tachtig gulden; 2®. ten behoeve van ieder vrywilligdienend soldaat van de regementen vesting-artillerie niet ouder dan 30 jaren zijnde, en minstens nog twee jaren moetende, dienen, die genegen is bij het regement veld-arlillerie voort le dienen, ter zake van den overgang bij dat corps, zal worden te goed gedaan twintig gulden, welk montant, nadat de betrokken militair bij de veld-arlillerie zal zijn in dienst gesteld, in eens aan hein zal worden uitbetaald. Omtrent de waterramp, welke Pouderoijen den 3 dezer getroffen heeft, deelt een ooggetuige het volgende mede: Nadat men zich aldaar reeds sinds eenige da gen over den hoogen waterstand der rivier de Maas had bekommerd gemaakt, welke tot beneden anderhalf voet van de oppervlakte des dijks gere zen was, werd men niet minder vsrontrust door de tjjding dat ook de rivier de Waal, op een uur afstands van de Maas bjj Pouderojjen, eene aan merkelijke was had bekomen, zoodat rnen een doorbraak bij het dorp Brakel duchtte. Deze vond werkelijk des Vrijdag avonds ten half negen ure plaats, als wanneer men te Pouderoijen hel luiden der noodklok vernam. Die doorbraak was verschrikkelijk in hare ge volgen. Want niet alleen dat te Brakel verschei dene huizen werden omgespoeld, maar het water vulde zoo snel de polders van Brakel eu Poude roijen, dat den volgenden dag des voormiddag? te»i II ure die polders zoodanig gevuld waren, dat het water te Pouderoijen over den Maasdijk in de Maas stroomde met een verval vau een voet. Benard was de toestand dier gemeente. Alle huizenwelke op- of aan den dyk waren gebouwd liepen in. Graan- en hooibergen, stallen en schu ren stonden onder water, zoodat er aan bergen niet te denken viel. «Naarmate het water wies, begaven mannen, vrouwen en kinderen zich naar de hoogste plaat sen van den dyk. lol ook deze onderstonden, en de menschen in het heerenhuis of op enkele zol ders een goed heenkomen moesten zoeken, vee en paarden op den djjk in hel water latende. «Zooals de zaken nu staan, heeft men zoo goed als alles verloren, en mag men verheugd zijn, het leven er te hebben afgebragt, want Maas en Waal is thans éen, en van Pouderoijen blijft niets over dan eenige buizen, welker daken zich uit bet water verheffen. Ware er wind geweest, dan had den de jjsscbollen geheel Pouderoijen vernietigd." Een berigt uit Brakel van 5 Jan. j.l. melde, dat hel water in de buizen van eene verdiepiog lol aan het dak stondin die van twee verdiepingen tol aan de tweede verdieping. De bewoners van een heerenbuis, waar met de ergste vroegere overstroomingen naauweljjks een voet water stond, hebben die woning nu met alles moeten verlaten en slechts hun leven in de woning van den predi kant kunnen redden. i)ocb ook daar waren zjj in ^den kommervolsten toestand want toen 5 Jan. hadden zij slechts voor 4 dagen levensmiddelen en zouden na dien tijdwanneer er geen uitkomst opdaagde, moeten honger Ijjden. De schrijver van deze berigten was de eenige die toen nog schrijven kon. Wanneer er ijsgang kwam of zware wind was men beducht, dat het buis geen weerstand zou kunnen bieden. Sinds dien melden de Cou ranten, dat bet water nog 7.3 duim gerezen was, hetgeen de ongelukkigen genoodzaakt sal hebben op den zolder of op het dak hun toevlugt te zoeken. Het ijs. dat reeds een week kruidde, zette zich den 3 vast op de hoogte van Gorin- chem, waardoor de waterstand sinds tot eene schrikbarende hoogte werd opgevoerd en op alle plaatsen langs den Waaldijk groot gevaar tot in breken ontstond. Het is dan ook ingebroken niet alleenmaar het water is zoo hoog. dat bet op verscheidene plaatsen over den dijk loopt, waar van het gevolg is, dat, daar de dijken langs Maas en Waal om Brakel heen loopen, alles ondergaat tot dat de waterstand binnen en buiten den djjk gelijk staat. Nog wordt uit Brakel gemelddat het veedat niet verdronken is. op den dijk staat te verstijven van de kou. De buizen staan tot aan den zolder in het water. De bewoners, 23 gezinnen van 17 weggespoelde huizenzijn bij elkaar op zolders geborgenmaar er is aan alles gebrekdaar zjj die iets haddenspoedig bet hunne hebben afge staan en door de verdeeling thans de nood alge meen wordt. Men scbryft uit Vuren van den 6 dezer: Na den doorbraak te Brakelwaarbij men zegt dat 4 a 7 huizen medegesleept en 12 menschen omgekomen zouden zijn (ofschoon daaromtrent niets zekers bekend is), beeft men hier eene belangrijke daling waargenomen, liet is evenwel, sedert 4 ure dezen nacht, tot bijna een palm onder het hoogste standpunt weder opgeloopen, en op dit oogenblik nog langzaam wassende. Het ijs wordt aanhoudend sterker en zit onbewegeljjK vast Te Dalem is bet water veel hooger en is men met alle inan aan het kisten; men vreest zeer voor het behoudt van den dijk. Daartegenover, even boven Woudrichem, is men bezig met 3000 zakken, met zand gevuld, tegen en in de sluis te werpen, die als het ware staat te schudden en met den djjk aldaar waarop ree ls een el boog gekist is, elk oogenblik dreigt le bezwijken. Overal werkt men dagen nacht door, zoodat de krachten zyn uitgeput, terwyl by too buitengewonen rivierstand materialen gaan ontbre ken. Te Gorinchem wast het water mede aanmer kelijk en is men evenzeer voor inundatie van den Alblasserwaard bevreesd; 300 inan zyn aldaar ge reed, om, zoo noodig, de overlaten door te steken. Als de sluis en dyk by Woudrichem bezwykt, dan zal dat voor het land van Altena hoogst ongelukkig zijn. Op den steenoven ziet het er verschrikkelijk uit; de huizen staan rondom iu het ijs en de stroom stort zich met geweld over deu dam en tusschen been. In bet algemeen neemt de nood hand over hand toe. Mogl boven verwachting redding nabij zijn! Heden morgen is de Commissaris des Konings uit Arnhem alhier gearriveerd. Het wemelt hier van belangstellenden. Men schryft uil Zall-Bommel van den 7 dezer: lu den afgeloopen nacht deed de noodklok zich hooren. Ten 3 ure was de dijk boven Zuiiichem doorgebroken. Zelfs de koormnolen werd wegge spoeld. De nood en wanhoop zijn groot. De redding booten. welke van hier uitgezonden zijn om menschen te reddenhebben zeer met de massa ijs le kampen. Met zorg zien wy nadere tijdingen te gemoeL Het water was 83 duim gevallen, doch is nu weder wassende. De doorbraak boven Zuiiichem heeft alle dorpen die lager gelegen zyn onder water gezet De red dingsboeien hebben haar best gedaan om zoo veel mogelyk menschen te redden. De verwoesting, door water en ijs veroorzaakt is uiet te beschrijven. Tot heden kunnen wy geen berigt geven hoe veel uienscheu er bij omgekomen z|)a, daar er nog

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1861 | | pagina 1