COO
JU 798.
ran VRIJDAG,
dZ Januarij d86d.
Dit Blad verschijnt tienmaal in de week des Dingsdagt en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 miandenVan Advertentie, I tol 0 regels 00 Cents,
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijks nummert, f0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. li. van CU»ff, ta
Amersfoort, Bureau Amersfoortsch* Courant, Singel Wijk E N®. 61, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk.
WATERSNOOD.
De berigten nopens de ellende veroorzaakt
door den watersnood der laatste dagen
welks voortgang welligt nog heviger wordt,
zijn hartverscheurend.
De Red. van de Amersfoortsche Courant
is bereid tot ontvangst van giften ter leniging
dier ellende, en kunnen deze in de brieven
bus van het Bureau worden gegledenzullende
het bedrag successivelijk en ten spoedigste
aan de Hoofd-Commissiën, welke zich daartoe
hebben geconstitueerdworden overgemaakt.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER WETHOUDERS act GEMEENTE
AMERSFOORT,
Gezien eene aanschrijving van Heeren Gedeputeerde
Stalen der nrovincie Utrecht, in dato 16 Jnlij 1844 (Pro-
vinciaalblad N°. 53);
Herinneren de Ingezetenen op uitdrukkelijk goedvinden
van Zijne Majesteit, aan de bepalingen der Wet van 1
Maart 1815 N". 18 (Staatsblad N°. 21), houdende voor
schriften ter vierit.g der dagen aan de openbare Christe
lijke Godsdienst toegewijdzijnde van den volgenden inhoud
Wij WILLEM, au de oratie GODS, Paras va*
Oranje-N assac Sooverei* Vorst du Vereericde Naau-
landen. enxenz. enz.
Aan alle degenen die deze zullen zien of booren lezen
saliltdoen Ie weten
Alxoo Wij in overweging genomen hebben de noodzake
lijkheid omop het voetspoor onzer godsdienstige voor
vaderen die daarop steeds den hoogilcn prijs steldende
pligtmatigc viering van den dag des Heeren en andere
dagender Openbare Christelijke Godsdienst toegewijd
door eenparige, voor de geheele uitgestrektheid der Ver-
ernigde Nederlanden algemeen werkende, maatregelen te
verzekeren.
Zoo is liet, dat Wij, den Raad van State gehoord en
inet gemeen overleg der Skaten-Generaal dezer landen
hebben goedgevonden en verstaangelijk Wij goedvinden
en verstaan bij deze
1". Dat op Zondagen en op zoodanige godsdienstige Feest
dagen als door de Kerkgenootschappen der Chris
telijke godsdienst dezer landen algemeen erkend en
gevierd wordenniet alleen gecne beroepsbezigheden
zullen mogen verrigt worden, welke de godsdienst
zouden kunnen storenmaar dat in het algemeen
geen openbare arbeid zal mogen plaats hebbendan
ingeval van noodzakelijkheid als wanneer de Plaat
selijke Regering daartoe schriftelijke toestemming
zal geven.
2°. Dal op deze dagenmet uitzondering van geringe
eetwarengcene koopwaren hoegenaamd op markten
stralen, of openbare plaatsen, zullen mogen worden
uilgeslald of verkocht, en dat kooplieden en winke
liers hunne waren niet zullen mogen uitstallen noch
met opene deuren verkoopen.
3°. Dat gedurende den tijd voor de openbare godsdienst
oefening bestemd, de deuren der herbergen en andere
plaatsenalwaar drank verkocht wordtvoor zoo
verre dezelve binnen den besloten kring der gebou
wen liggende zijn zullen gesloten zijnen dat ook
gedurende dien zelfden tijdgeenerhande spelen
hetzij kolven, balslaan of dergelijke mogen plaats
hebben.
4°. Dat gcene openbare vermakelijkhedenzoo als schouw
burgen publieke danspartijenconcerten en hard
draverijen op de Zondagen ei; Algemccnc Feestdagen
zullen gedoogd worden; zullende hel aan de Plaat
selijke Besturen worden vrijgelatenhieromtrent
eene uilzindering toe te staanmits niet dan na
het volkomen eindigen van alle godsdienstoefeningen.
5°. Dat de plaatselijke policie zorg zal dragen ten einde
alle hinderlijke bewegingen en gerucht in de nabij
heid der gebouwen tot de openbare eeredienst be
stemd, en in het algemeen alles, wat dezelve zoude
kannen hinderlijk zijn, voor te komen of te doen
ophouden.
6°. Dat de overtredingen tegen de bepalingen van dit
besluit naar gelang van personen en omstandighe
den, zullen gestraft worden met eene boete van
niet hooger dan vijf en twintig gulden*of met eene
gevangenis van niet langer dan drie dagen voor de
overtreders, die buiten staat mogten zijn deze boete
te betalen.
7°. Dat, bij eene tweedo overtreding, de boete of straf
zal verdubbeld worden, en wijders alle de te koop
gelegde of uitgestalde goederen verbeurd verklaard
en de herbergen of andere publieke plaatsen voor
ëéne maand gesloten.
En dat door deze algemccnc verordeningen, alle daar
mede niet overeenkomstige provinciale of plaatselijke re
glementen en inriglingen zullen worden gehouden voor
vervallen.
Lasten en hevelen dat deze in het Staatsblad zal wor
den geïnsereerden dat een genoegzaam getal exemplaren
gedrukt en aan de Staten in de onderscheidene Provin
ciën of Landschappeningevolge art. 86 der Grondwet
ter uitvoering zal worden gezonden, met last otn dezelve
alomme te doen publiceren en aflïgerenen van de pre
dikstoelen der onderstheidene Christelijke kerkgenootschap
pen te doen aflezen.
Lasten en bevelen voorts dat Onze ministeriële depar
tementen en andere autoriteitenjusticieren en officieren
wien zulks aangaat, aan de naauwkeurige uitvoering de
band zullen houden, zonder eenige conniventie of dissi
mulatie.
Gegeven in 's Gravenhage, den Isteu Maart des jaars
1815, het Tweede van Onze Regering.
(gettekend) WILLEM
Ter ordonaanlie van Zijne Koninklijke
Hoogheid
(geleekend) A. R. Falcr.
Gedaan te Amersfoort, den 9 Januarij 1861.
Burgemettler en Welkandert voornoemd
De Burgemeetter
De SecretarisA. G. W IJ E R S.
W. L. SCHELTU8.
SPAARBANK.
Het Bestuur tal zijne eerstvolgende zitting houden op
Maandag; 14 Januari j e. k. ten Raadhuizc te
Amersfoortdes namiddags van 12 tot 1 ure, en alsdan
tevens vaceren tot het bijschrijven der verschenen renten
waartoe regtbebbende worden uitgeooodigd hunne boekjes
in die zitting in te leveren.
VAN DE POLL, Secretaris.
AMERSFOORT 7 Januarij 1861.
Z. M. heeft eervol ontslag verleend aan den beer
G. J. G. van Bockom Maas als plaatsvervangend
Kantonregter te Amersfoort, en in zyne plaats
benoemd den beer Mr. J. van der Leeuw, advocaat
aidaar.
Z. M. heeft benoemd tot Minisler van Kolo
niën Jhr. J. P. Cornets de Groot van Kraaijenburg,
oud-lid van den Raad van Ned. Indië.
Heden nacht zullen te Amersfoort nachtkwar
tier houden 19 jongelingen, die te Kampen bij het
instructie-bataillon tol korporaals zijn bevorderd,
om op morgen naar hunne respective regemenlen
te wandelen.
Hel wordt doelmatig geacht de aandacht te ves
tigen dat ook dit jaar tot aanmoediging van de
werving bjj het regement veld-arlillerie door Zyne
Majesteit is bepaald, dat. tot nader order, met
betrekking tot de werf kosten voor gezegd regement
1°. zoo voor kosten van aanwerving van iederen
recruut als voor ieder miliciendie, ingevolge art. 171
der Wet van 8 Januarij 1817, bij de staande armee
overgaat, zal worden te goed gedaan vijf en negentig
gulden, waarvan, wegens handgeld of premie aan
den aangeworvene zal worden uitbetaa'd tachtig
gulden; 2®. ten behoeve van ieder vrywilligdienend
soldaat van de regementen vesting-artillerie niet
ouder dan 30 jaren zijnde, en minstens nog twee
jaren moetende, dienen, die genegen is bij het
regement veld-arlillerie voort le dienen, ter zake
van den overgang bij dat corps, zal worden te
goed gedaan twintig gulden, welk montant, nadat
de betrokken militair bij de veld-arlillerie zal zijn
in dienst gesteld, in eens aan hein zal worden
uitbetaald.
Omtrent de waterramp, welke Pouderoijen
den 3 dezer getroffen heeft, deelt een ooggetuige
het volgende mede:
Nadat men zich aldaar reeds sinds eenige da
gen over den hoogen waterstand der rivier de
Maas had bekommerd gemaakt, welke tot beneden
anderhalf voet van de oppervlakte des dijks gere
zen was, werd men niet minder vsrontrust door
de tjjding dat ook de rivier de Waal, op een uur
afstands van de Maas bjj Pouderojjen, eene aan
merkelijke was had bekomen, zoodat rnen een
doorbraak bij het dorp Brakel duchtte. Deze vond
werkelijk des Vrijdag avonds ten half negen ure
plaats, als wanneer men te Pouderoijen hel luiden
der noodklok vernam.
Die doorbraak was verschrikkelijk in hare ge
volgen. Want niet alleen dat te Brakel verschei
dene huizen werden omgespoeld, maar het water
vulde zoo snel de polders van Brakel eu Poude
roijen, dat den volgenden dag des voormiddag?
te»i II ure die polders zoodanig gevuld waren,
dat het water te Pouderoijen over den Maasdijk
in de Maas stroomde met een verval vau een
voet. Benard was de toestand dier gemeente. Alle
huizenwelke op- of aan den dyk waren gebouwd
liepen in. Graan- en hooibergen, stallen en schu
ren stonden onder water, zoodat er aan bergen
niet te denken viel.
«Naarmate het water wies, begaven mannen,
vrouwen en kinderen zich naar de hoogste plaat
sen van den dyk. lol ook deze onderstonden, en
de menschen in het heerenhuis of op enkele zol
ders een goed heenkomen moesten zoeken, vee
en paarden op den djjk in hel water latende.
«Zooals de zaken nu staan, heeft men zoo goed
als alles verloren, en mag men verheugd zijn,
het leven er te hebben afgebragt, want Maas en
Waal is thans éen, en van Pouderoijen blijft niets
over dan eenige buizen, welker daken zich uit bet
water verheffen. Ware er wind geweest, dan had
den de jjsscbollen geheel Pouderoijen vernietigd."
Een berigt uit Brakel van 5 Jan. j.l. melde,
dat hel water in de buizen van eene verdiepiog
lol aan het dak stondin die van twee verdiepingen
tol aan de tweede verdieping. De bewoners van
een heerenbuis, waar met de ergste vroegere
overstroomingen naauweljjks een voet water stond,
hebben die woning nu met alles moeten verlaten
en slechts hun leven in de woning van den predi
kant kunnen redden. i)ocb ook daar waren zjj in
^den kommervolsten toestand want toen 5 Jan.
hadden zij slechts voor 4 dagen levensmiddelen
en zouden na dien tijdwanneer er geen uitkomst
opdaagde, moeten honger Ijjden. De schrijver van
deze berigten was de eenige die toen nog schrijven
kon. Wanneer er ijsgang kwam of zware wind
was men beducht, dat het buis geen weerstand
zou kunnen bieden. Sinds dien melden de Cou
ranten, dat bet water nog 7.3 duim gerezen was,
hetgeen de ongelukkigen genoodzaakt sal hebben
op den zolder of op het dak hun toevlugt te
zoeken. Het ijs. dat reeds een week kruidde,
zette zich den 3 vast op de hoogte van Gorin-
chem, waardoor de waterstand sinds tot eene
schrikbarende hoogte werd opgevoerd en op alle
plaatsen langs den Waaldijk groot gevaar tot in
breken ontstond. Het is dan ook ingebroken niet
alleenmaar het water is zoo hoog. dat bet op
verscheidene plaatsen over den dijk loopt, waar
van het gevolg is, dat, daar de dijken langs Maas
en Waal om Brakel heen loopen, alles ondergaat
tot dat de waterstand binnen en buiten den djjk
gelijk staat.
Nog wordt uit Brakel gemelddat het veedat
niet verdronken is. op den dijk staat te verstijven
van de kou. De buizen staan tot aan den zolder
in het water. De bewoners, 23 gezinnen van 17
weggespoelde huizenzijn bij elkaar op zolders
geborgenmaar er is aan alles gebrekdaar zjj
die iets haddenspoedig bet hunne hebben afge
staan en door de verdeeling thans de nood alge
meen wordt.
Men scbryft uit Vuren van den 6 dezer:
Na den doorbraak te Brakelwaarbij men zegt
dat 4 a 7 huizen medegesleept en 12 menschen
omgekomen zouden zijn (ofschoon daaromtrent niets
zekers bekend is), beeft men hier eene belangrijke
daling waargenomen, liet is evenwel, sedert 4 ure
dezen nacht, tot bijna een palm onder het hoogste
standpunt weder opgeloopen, en op dit oogenblik
nog langzaam wassende. Het ijs wordt aanhoudend
sterker en zit onbewegeljjK vast Te Dalem is bet
water veel hooger en is men met alle inan aan het
kisten; men vreest zeer voor het behoudt van den
dijk. Daartegenover, even boven Woudrichem, is
men bezig met 3000 zakken, met zand gevuld,
tegen en in de sluis te werpen, die als het ware
staat te schudden en met den djjk aldaar waarop
ree ls een el boog gekist is, elk oogenblik dreigt
le bezwijken. Overal werkt men dagen nacht door,
zoodat de krachten zyn uitgeput, terwyl by too
buitengewonen rivierstand materialen gaan ontbre
ken. Te Gorinchem wast het water mede aanmer
kelijk en is men evenzeer voor inundatie van den
Alblasserwaard bevreesd; 300 inan zyn aldaar ge
reed, om, zoo noodig, de overlaten door te steken.
Als de sluis en dyk by Woudrichem bezwykt, dan
zal dat voor het land van Altena hoogst ongelukkig
zijn. Op den steenoven ziet het er verschrikkelijk
uit; de huizen staan rondom iu het ijs en de stroom
stort zich met geweld over deu dam en tusschen
been. In bet algemeen neemt de nood hand over
hand toe. Mogl boven verwachting redding nabij
zijn! Heden morgen is de Commissaris des Konings
uit Arnhem alhier gearriveerd. Het wemelt hier
van belangstellenden.
Men schryft uil Zall-Bommel van den 7 dezer:
lu den afgeloopen nacht deed de noodklok zich
hooren. Ten 3 ure was de dijk boven Zuiiichem
doorgebroken. Zelfs de koormnolen werd wegge
spoeld. De nood en wanhoop zijn groot. De redding
booten. welke van hier uitgezonden zijn om menschen
te reddenhebben zeer met de massa ijs le kampen.
Met zorg zien wy nadere tijdingen te gemoeL Het
water was 83 duim gevallen, doch is nu weder
wassende.
De doorbraak boven Zuiiichem heeft alle dorpen
die lager gelegen zyn onder water gezet De red
dingsboeien hebben haar best gedaan om zoo veel
mogelyk menschen te redden. De verwoesting, door
water en ijs veroorzaakt is uiet te beschrijven.
Tot heden kunnen wy geen berigt geven hoe veel
uienscheu er bij omgekomen z|)a, daar er nog