I1ERSF00BTSGHI
CODRilT
M 857.
van DINGS DAG,
18 Mei *864.
Dit Iliad verschijnt tweemaal in de week des Dingsdagt en Vrijdags. De Prijs ran het Abonnement is ƒ1,59 in de 3 maanden. Van AdvertentiënI tol 6 regels 60 Cents,
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, /O.IO. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. U. rass Cf re ff, te
Amersfoort, Bureau Amerifoortsche Courant, Singel Wijk E N°. 61, xoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directciiren in bet Bijk.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER es WETHOUDERS DE* GEMEENTE
AMEIlSFUOItT
Gezien de aanschrijving van den Heer Commissaris des Koning]
in de provincie Utrecht d.d. 24 April 1861 N". 2 N M en S
(provinciaalblad N 1139)
Brengen ter kennis vau de belanghebbenden, dat in het lokaal
de POTH, op tfoensdag, den 5 Jnnij aanstaande, des voor-
middags ten elf ure door den Kolonel Militie-Commissaris
INSPECTIE aal gehouden worden over alle Miliciens-verlof
gangers der ligtingen van 1857 en 1858 en voorts die der ligling
van 1859welke lich op het tijdstip der inspectie reeds langer
dan drie maanden in het genot van groot verlof bevinden.
Amertfoortden 25 Mei 1861.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Bnrgemeetter
De Secretarie. A. G. W IJ E R S.
w. is. scii Ei. rus.
DE BURGEMEESTER van ANEHSFOOllT
Brengt ter kennis van de Ingezetenen dezer gemeentedat de
door den Commissaris des Konings in deze provincie executoir
verklaarde kohieren No. 9 van de PERSONELE BELASTING,
en van 't PATENTREGTover het dienstjaar 181 /ss t
aan den Ontvanger van 's Rijks Directe Belastingen alhier zgn
ter hand gesteld, aan wien ieder verpligt is zijnen aanslag, op
den bij de Wet bepaalden voet te voldoen.
Cedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aangeplakt te
Atnersfoortden 25 Mei 1861.
De Burgemeetler voornoemd
urne mee:
A. G.
WIJERS.
Rij llurst en Blnckett is uitgekomen: Java, of op welke
wijze ecne kolonie ie Ie beheerenzijnde eene practische
oplotting der moei lelijkheden die thans in Britsch-Iudie
betlaan, door J. R. Money, advocaat, in 2 deden. De
heer Money hield zich vier jaren te Calcutta op, begnf
zich in 1858 naar Javana nog te Singapore vernomen
tc hebben, dat het Nedcrlandsche gouvernement een ach
terhoudend monopoliserend tyranniek bewind wasgehaat
door de Javanen.
De Timet zegt over dit werk, waarin het Nederlandsche
stelsel in lndië door een Engelschinaa ten hoogste gepre
zen en aanbevolen wordt, onder anderen bet volgende:
aIndien wij zonder omslag de beletselen, welke in den
weg staan, ter zijde konden stellen, dan zouden de ge
volgtrekkingen welke de heer Money in lijn boek mede
deelt, ons de oplossing schenken der chronische moeije-
Iijkhei>1 van ons Indisch deficit. De heer Money wijst ons
op list Nedcrlandsche bewind te Java, om daarvan eene
les tc ontvangen, die even onverwacht is als toepasselijk
op onze eigene behoeften. De Nederlandsche Oost-Indische
politiekzoo algemeen verguisdis tot heden in dezelfde
male miskend gewordenen wij vernemen nu dat men
■net die politiek in alle opziglen is geslaagd en zij in vele
punten edn voorbeeld voor ons is. In 25 jaren zijn de
inkomsten van Java tweemaal verdubbeld, is de schuld
afbetaald, het jlarlijksch tekort in een overschot veran
derd de handel verdrievoudigdhet bewind verbeterd
misdaad en regtspleging verminderd; hst volk geniet rust,
veiligheid en overvloed, de Europssche erf Inlandsche be
langen zijn vereenzelvigd, en wat nog meer verwondering
baart, de Ooslersclie bevolking is verdubbeld en tien
iniiliocn overwonnen zielen, tot het Muzelmanscbe ras
bchoorendezijn tevreden met het beheer hunner Over-
zccschc overwinnaars. Deze gevolgen, thans onmogelijk te
betwisten, schijnen lot de verhalen van een looverland te
hehooren. en wij wenschen het geheim te welen van den
tooverstaf, die verdrukking en geldgebrek in tevredenheid
en voorspoed veranderdeons verbeeldende dat de heer-
schende beschermgeest eener Nederlandsche kolonie in
eenige betrekking staat tot dc^ geachte pleegmoeder van
onze oude kennis: Roodkapje." En dit in den Timet
Doch verder: «Het antwoord dat het Nedcrlandsche orakel
(ile lieer Money) ons geeftbegint met ecne vergelijking
die verre van bemoedigend is voor onze nationale ijdel-
heid. De lieer Anient deed den schrijver opmerken, dat
vóór 1833 Java ««in denzelfden ellendigcn toestand ver
keerde. waarin Indië (Brilsch-lndië) zich thans bevindt,""
en inderdaad, zegt de heer Money, er bestond, even als
thans in lndië, toen op Java armoedemisdaad, ontevre
denheid onder de inboorlingen, mislukking en algemeen
ongenoegen onder de Europeanen ecne groote schuld een
jaarlijksch tekort in de inkomsten der koloniën en een
gemis van goede verstandhouding tusschen Europeanen en
inboorlingen. Dc verandering is te danken aan het kul -
tinirstelsel van generaal van den Roscli, in 1832 ingevoerd
op de overblijfselen van het Engelsche beheer in Java,
nadat dit door de Nederlanders hij hunne terugkomst in
1816 gewijzigd was geworden."
Na eenige minder belangrijke aanmerkingen over Bata-
via en dc zeden der Nederlanders in Indië, gaat het vnr-
slag aldus voort: «Wel verre dat liet Nederlandsche
gouvernement deze gevolgen zijner polilick wenscht te
verbergenis de jaarlijksche uitgave van een parlementair
blue book dat meer inlichtingen naar Nederland zendt dan
wij van lndic ontvangen een feil. liet is waar dat het
gouvernement op Java de pers onder den duim houdt
ten einde eenige zijner eigene fouten of overtredingen zoo
mogelijk te verhelen, doch in plaats van opzettelijk en
algemeen geheimhouding te hroogen. beslaat de voornaam
ste wijze van verbergen in liet bezigen van de Nederland
sche taal. Een eigenlijk gouverneinciilsinonopolie is er niet,
- behalve (als in lndië) wal opiumzout en gambier be
ft treft. De groote uilgestrektheid der kroonlanden en het
4 uitsluitend regt der Handelmaatschappij om prodneten
- uit te voeren is genoeg om een tegenovergestelden indruk
I (dien van monopolie) te werg te brengen. Er bestaat voor-
sekcr geen monopolie in spccereijendoch deze leveren
een zooveel nadeeliger uitkomst op dan andere voortbreng-
w telendat sij alleen op de gouvcrncmcnla-gronden worden
geteeld, en dus slechts voor rekening van het Nederlandsch
bewind worden uitgevoerd. Vreemdelingen staan achter
bij de Nederlanders en zonder twijfel worden er hooge
differentiële en beschermende regten geheven. Dc zende
lingen zijn aan met groote zorg vastgestelde bepalingen
onderworpen, en kunnen zich slechts in de havens met
gemengd ras bezig houden, terwijl de inboorlingen van
het Binnenland opvoeding moeten missen en aan geene
pogingen der zendelingen blootstaan. Dc inwoners en
vooral vreemdelingen lijden voortdurend last van c.e vei-
ligheidslicpalingen reispasseu en policie-maatregelendoch
er beslaat niets dat naar dwingelandij zweemtbehalve
in het brein van zekere jonge Nederlanders, wier oordeel
door Money niet zeer hoog wordt geschat, omdat zij ge
lijktijdig den wentch uitten naar een terugkeer van Engel
sche heerschappijom de niet zeer vleijende reden dat onze
vrije en onbelemmerd politiek de kroonlanden dadelijk in
particulier eigendom zou doen overgaande Javaausehe
grooten van alle magt berooven, en dat dan elke Euro.
peaan naar verkiezing met het landvolk zou kunnen om
springen, in plaats van, zoo als nu. op zoogenaamde
tyranuieke wijze verpligt te zijn, zich tot maatregelen
om geld te winnen te bepalen, als schadelijk noch belee-
digend zijn voor de inboorlingen. Het verslag behandelt
vervolgens de ruwe Javasche baten, die op 3 a 3'/s mil-
lioen p. st. worden geschat ci» volgens den schrijveruit
den zak komen van den Europeschen verbruiker. De in
komsten in Java bereiken 16 sh. 6 d. per hoofd, met
slechts I sh. 6'/. d. reglstreeksche belasting, ia plaats
van. zoo als in lndië (Uritsch-Indië)5 sh. d. per
hooft met 2 sh. 8'/« d- reglstreeksche belasting. «Wan
neer wij de onverschilligheid" (zoo leest men verder),
«om niet te zeggen den tegenstand die de pogingen ter
bekeering van de Mahomedanen tot het christendom on
dervinden, voorbijzien, dan worden aanzienlijke baten,
niet uitzondering van genoemde omstandigheidverkregen
zonder iemand te benadeeten." Daarna beschouwt de stel
ler van het overzigt de Nedcrlandsche politiek van vóór
1811, dan ondergang der Oist-lndische kompagnie, het
bewind der Engelschen, de invoering na 1816 van de
kuituur-contracten door generaal van den Bosch wijders
vergelijkt hij de voordeden die Java oplevert met de na-
d eel en van Britsch-Indië, en besluit met dc volgende
aanmerking: «Het bock van den heer Money geeft ons
geene handleiding omtrent de wijze van invoering van
zulk een stelsel (het Nederlandsche) in Brisch-lndië. De
bestaande beletselenzoo als eene vrije drukpersvaste
bezittingen, pleglig bekrachtigde regten en bepalingen
die in werking zijn, konen hij den eersten oogopslag
onoverkomelijk voor. Doch indien de schrijver een te
hoogen dunk heeft van hetgeen mogelijk waredan bezit
hij nogthans een deugdelijken grondslag van feiten waar
op hij steunen kan. Hij heeft zich verdienstelijk gemaakt
door die op te merken, te verzamelen en toe te passen,
en door hem is eene aangelegenheid ter sprake geliraht.
waarvan wij in alle geval meer en meer hooren zullen."
Dit werk van een Engelsch schryver verdient
des te meer de aandacht, omdat men thans in
de Tweede Kamer nopens de Koloniale Zaken tot
eene politiek begint over te hellen, die geene andere
dan onzalige vruchten kan dragen. Men wil thans
aanvangen in het Koloniale het goede af te breken
en gerust kan worden voorspeld, dat als men
daarvan Diet afziethet Vaderland allengskens
van de zoo noodige Indische baten zal worden
verstoken, liet genoemd merkwaardig werk wordt
echter nu reeds door een blad, dat in stokebranden
zijn heil zoekt, gedeprecieerden het wil aan dat
werk alle gezag ontnemen door de verklaring dat
Jaoa, or how to manage a Colony is geschreven
met een enthousiasme de commandehet werpt
de insinuatie op. dat liet werk is geschreven op
last en voor rekening van eenige vermogende
Nederlandsche contractanten op Java. De nietigheid
dier beschuldiging springt evenwel van zelve in
hel oog als men het doorleest.
Java en Nederland bloeijen met het tegenwoordig
Koloniaal stelsel. Wat wil men meer? De Indische
heethoofden in de Tweede Kamer willen dat stelsel
in hunnen ultra-liberalen geest veranderd hebben.
De treurige gevolgen zullen niet uitblijven.
AMERSFOORT. 27 Mei 1861.
De Ie Algeinecne Vergadering der Nederlandsche
Centraal-Spoorweg-Maatschappij Vrijdag 31 Mei e. k.
zullende plaats hebben te Amsterdam, des middags
ten l ure in het lokaal van 'l Nut wan algemeen,
zoo worden de aandeelhouders daarop opmerkzaam
gemaakt, en hoopt men, dat zy in groot getal
aldaar zullen tegenwoordig zijn. De afliop van de
aanbesteding der werken op de eerste sectie der
(Utrecht-Amersfoort), welke Zaturdagjl. zou plaats
hebben, is ons nog niet bekend.
De tirailleur-kompagnitln van het 1 bataillon
van het 7 reg. inf. en die van het en 4 bataillon
van het 8 teg. inf., welke den 20 July a. s. de
legerplaats te Zeist tulleu betrekken, zullen den
17 Augustus dat kamp vorlaten en alsdan naar
de legerplaats te Milligen oprukken, om aldaar te
gelijk met hunne bataillons aan te komen, welke
zyn aangewezen om daar te kamperen. Da overige
tirailleur-kompagniën in do legerplaats te Zeist
zullen den 23 September dat kamp eerst verlaten.
Men verneemt dat Z. M. de Koning eerst
tegen den verjaardag van II. M. de Koniogia uit
de residentie naar bel Loo zal vertrekken; zullen*
de tegen dat tydslip ook H. M. van Stuttgart al
daar aankomen.
Sedert jaren is te Hoorn omstreeks dezen
lijd van het jaar zoo veel boter niet aangevoerd
als thans. Gewoonlijk werden in dezen tijd van
het jaar hoogstens 1000 a 1200 kopoen boter aan
gevoerd thans is die aanvoer geklommen tot 3000
a 3500 koppendie tot redelijk hooge prijzen
verkocht werden. Men zegt dat het lang op stal
houden en het met hooi voeren van het vee hier»
van de oorzaak is, daar de thans verkregen melk
voordeeliger voor hel maken van boter dan voor
kaas is.
De Groninger Courant van 26 Mei behelst een
welgeschreven artikel nopens de zaak der schutte
rijen. waarvan wy het volgende overnemen, als
verdienende wel de overweging van daarbjj be
trokkenen:
De Wet beeft niet gewilddat ieder schutter
gedurende geheel zijn vijfjarigea diensttyd des
zomers om de veertien dagen zoude moeten
exerceren. De Wet heeft niet gewild, dat de
schultery zoude gebruikt worden voor de exercitiëa
in de battailjonschocl, waarbij het toch alleen op
de bekwaamheden der officieren en onder-officieren
aankomt. Men kan niet zeggen, dat de kennis
der battaljooschool voor den schutter onontbeerlijk
is, want zoo deze gevorderd werd, bleef er weinig
te ontberen over. Neen, zoodra bij geschikt is om
voor de manoeuvres, ia die school behandeld,
te worden gebezigd, bezit bij de bekwaamheden,
in heai gevorderd, en behoeft by ia 't vervolg
ter exercitieplaats niet weer op Ie komen.
Wij zien al verder een strijd met de Wet ia
het houden van parades door de schutters. Art.
45 der meergenoemde Wet zegt: «De schutterjjea
zullen geene parades betrekkeu." Dit voorschrift,
zoo duidelijk en ondubbelzinnig, wordt achier
overal uit het oog verloren. Wij weten wel. dat
men een; parade inet den naam bestempeld van
inspectie, en dat, wanneer men werkelijk parade
houdt, inen het doet voorkomen, alsof het eene
wapenschouwing is, bij de Wet volgeschreven,
maar het komt ons bier ntet twijfelachtig voor,
dat ten aanzien van dit punt des wetgevers be
doeling geheel illusoir wordt gemaakt. Of is het
eene gewone wapenschouwing, wanneer men de
schutters (zoo als onlangs op "s Konings verjaardag)
twee uur achtereen onder de wapenen houdt op
eene Groote Markt, hen stelt onder het commando
van een militairen bevelhebber en hen in vereeni-
cing met de infanterie de meest ongeljjke ma»
irofcuvres laat uitvoeren, waarbij aan eene eigenlijk
gezegde inspectie niet eens gedacht wordt? Er
zal wel geen zaakkundige zijn, die dit io opregt-
heid durft beweren."
Bij Koninkl. besluit van den 5 dezer sjjn
strengere bepalingen vastgesteld omtrent het examen
van hen, die op eene buitenlandsche academie
een diploma als tnedicinae doctor hebben ver
kregen. Dat examen zal voor het vervolg geschieden:
ln. in de schei-, plant-en natuurkunde, in zooverre
deze een deel uitmaken van den geheelen omvang
der geneeskundige wetenschappen; 2*. in de ont
leedkunde van den mensch. de ziektekunde, de
geneesmiddelleer, de artsenijbereidkuude; 3*. in
de geneeskundige practijk, ook door een examen
aan het ziekbed, en ia de theorie der heel- en
verloskunde. De duur vaa het examen voor elk
der 3 genoemde onderdeelen wordt bepaald op
miusteus 2 uren. De caudidaat zal in het voor
gaande gedeelte moeten voldaan hebben, om tot
het volgende toegelaten te worden.
Dit besluit zal ongetwijfeld ten gevolge hebben,
dat de knoeijerijen. die op sommige Duitsche
booge scholeu met hel verleenen van dea graa«l
van doctor worden gepleegd, voor ons laad onscha
delijk gemaakt worden.
Naar men verneemt, heeft de gemeenteraad
van Weert andermaal besloten tot eene gelijke
regeling van het onderwys, als die onlangs, bj|
Koninklijk Besluit van 23 April dezes jaars. ver
nietigd is. met bepaling evenwel, dat de broeders
der onbevlekte ontvangenis hun kloostergewaad
in de school zullen afleggen, dat da deur, door
welke iuweudig gemeenschap tusschen het klooster
en het schoollokaal bestaat, digt en uitwendig aan
het schoolgebouw eene andere kleur dan aan bet
kloostergebouw gegeven ul worden. Het schijnt
dat tnen tich vleit, dat op die wyte voldaan zyn
zal aan 's Konings Besluit en dat de Üooge Rege
ring daarin zal kuunen berusten. Er xjjn echter
anderen die meenen, dat dit noch by dc conati-
