AMEHSFOORTSCHE
COUR AH
J®. 882.
vnu VRIJDAG,
d November dS6J.
clkp'rcepl mpprrl ^inWec'' ('es Dingtdagt en Vrijdags.De Prijs van Let Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden.Yan Advertentiën1 tot 6 regels60Ce%te
A.nrrZ r bchal^^ Z^lregt. Afzonderlijke nummers, ,0.10. - Brieven franco. - Bestellingen geschieden bij den Ditgerer A. U. ran CUeff, t.
Ainersloort, Bureau Amersfoorlsche Courant, Singel Wijk E N°. 61zoomede bij alle Boekhandelaren en Po.t-Directcuren in het Bijk.
Het woelen der ultra-liberalen.
Luidcns de laatste bcrigtcn heeft het onderzoek in
de afdeelingen der Tweede Kamer, omtrent de be-
grooting van het departement van Binncniandsche Zaken
tot een betrekkelijk ongunstig resultaat geleid. Men zegt
zelfs, dat er veel kans bestaat tot afstemming.
Een en ander bevreemdt ons volstrekt niet. Reeds
i sedert maanden en maanden loert de ultra-liberale
I dagbladpers en kamer-oppositie om den Minister van
Binncniandsche Zaken te doen tuimelen; niet zoo zeer
i zaaks- of persoonshalve, maar omdat men den pro-
S fessor Thorbeckeen niemand dan hem, als den gc-
schikten kabinetsleider acht te zijn. De strekking is
X hoogst duidelijk. Onverholen lagen dit de artikelen in
de Arnhemsche Courant blootop do felste wijze werd
den Minister van Binncniandsche Zaken, in de Nieuwe
Hotterdamche Courant, door zekeren Robrecht van
L. Peenc ongeschiktheid voorgehouden; vervolgens zon
dc Minister, naar veler inzien, in strijd met den wil
der Tweede Kamer omtrent de restauratie der loterij-
i zaal gehandeld hebben; wijders besprak reeds bij den
aanvang van het zittingjaar de heer Thorbecke den
Koord-llollandsclien waterweg, hoewel op een geheel
I ontijdig oogenblik, on als ware het om den Minister
al dadelijk den handschoen toe te werpen; deze Am-
jit sterdamsche levenskweslie-rcminisccns wekte den Rot-
j tcrdanischen naijver op, cu onmiddellijk werd in den
f Baad dier slad de Voorzitter onverwacht door eeu
Raadslid nopens den Zuid-Hollandschen waterweg ge-
interpelleerd; beide interpellation golden den arbeid
van den betrokken Minister, en nu trekt men tegen
zijne begrooling te velde l
De zaak der waterwegen treedt meer op den achter-
i grond als aanval tegen den Minister, vermits de
desbetreffende concession ia hare plaats treden. Zul
dat drijven en woelen der ultra's thans triomferen,
deze is de vraag, welke eigenlijk nt de hoofdvraag
omtrent dc binncniandsche politiek wordt. Zal de
Minister in de Tweede Kamer cenc meerderheid voor
zijne begrooting erlangen? Men kerinnerc zich hoe in
der tijd de Minister Simons tot altreden genoodzaakt
werd. Even als destijds hij, bezit de tegenwoordige
Minister het vertrouwen en de genegenheid des
Konings en van alle gematigde liberalen is hem de
sympathie verworven. Laat ons dus beletten, dat de
ultra's weder hun doel zullen bereiken.
Een zeer zonderling incident heeft de openbaarma
king der circulaire van den Minister van Buitcnlandseht
Zaken aan onze gezanten te weeg gebragt. Aanvan
kelijk werd hare echtheid betwijfeld; daarna werd
i voorgegeven, als zou zij verminkt gepubliceerd zijn;
en ten slotte wil dc ultra-liberale dagbladpers, dat de
j Minister deswegens voor dc Tweede Kamer als boe
teling zal paraderen. Wij zien niet in wat de Tweede
Kamer met deze correspondentie tc maken heeft. Dat
de circulaire ten gevolge ccner indiscretie in de
klaauwen der ultra-liberale dagbladpers is gevallen,
is geen grond voor de Vertegenwoordiging den Minister
voor den inhoud ter verantwoording te roepen. Zij is
geen openlijk staatsstuk, behelst niet het gevoelen van
het Ministerie, maar ten strengste genomen, welligt
het individueel gevoelen des Ministers. Kan nu in
gezonden zin in den geest der Grondwet liggen, dat
Volksvertegenwoordigers een niet-officicel stuk tot
onderwerp hunner beraadslagingen maken? Let men
vervolgens op de allures der koloniale oppositie; op
dc zonderlinge houding des Ministers van Koloniën
wat de Lehcers-rigting aanbetreft; op de verderfelijke
inmenging in het koloniale van afgevaardigdendie Indië
en de Indische huishouding niet bij ondervinding ken
nen, dan baart het welzijn onzer koloniën grooto
zorg. Meermalen is vooruitgezet, dat de toepassing
van Wcsterschs begrippen op Uostersche toestanden tot
1 losrukking der koloniën van het moederland zal leiden,
j Steeds hebben wij dit aangetoond en volharden or in,
I dat men in Indië het liberalisme te veel voedsel geeft;
wil men voordeel on nut van dc koloniën trekken
(en dat is toch drijfveer en dool), dan moet men
Indië niet in démocratisclicn zin verwikkelenwant dan
zal dc Inlandschc bevolking zich émanciperen cn ccn
zelfstandig rijk weten tc vonnen. Alleen door traps
gewijze on/wikkeling van Indië, en steeds gebreideld
door oppcrhcerschappclijkc magt uil Nederland, kunnen
I dc onschatbare koloniën voor Nederland behouden
blijven.
Hot schijnt in dc laatste 12lal jaren ecno onmo
gelijkheid te zijn ccn langaanblyvcnd Ministerie tc ver
krijgen. Het voortdurend op- cn aftreden van Ministers
werkt zeer nadeelig op den gang der zaken. Het is
dus tc hopen, dat het tegenwoordig Ministerie zich
in weerwil der oppositie blijft staande houden.
Sedert de invoering der nieuwe Grondwet ontwaart
men van de zijde der ultra-liberalen niets dan drijven
en woelen; geen Ministerie kan rustig aan het werk
blijvenaltijd en altijd schermen de ultra's met de
woorden: constitutionalismepolitieke rigting, homo
geniteit, en dergelijke. Wat kan dit voortdurend onrust
stoken voor goeds in Staatszaken, Binnenlandsch en
Koloniaal beheer baren Waarlijk het belang van het
dierbare Vaderland vordert, dat men eindelijk dien
dwaalweg verlate en de mannen, die thans als Minis
ter het Staatsschip besturen, niet langer bemoeijelijkt
en deze zonder plagen en dreigen hunne moeijelijke
bezigheden laat verrigten. Wij zijn vrienden van rustig
arbeiden, en vooral Ministers hebben reeds van zelve
in den aard hunner ambten genoeg onaangenaamheden
dat het allczins billijk is geene meerdere voor deze
hooge amblsbekleeders te scheppen.
Ook wij hebben genoeg grieven te publiceren, maar
ter wille van de prioriteit der hoogste staatsbelangen,
laten wij deze vooreerst rusten.
AMERSFOORT, 31 October 1861.
De verkoop van garnizoens-fournituren en andere
goederen der gemeente Amersfoort, eergister en gister
gehoudenheeft ruim 6000 opgebragL Er waren
een aantal kooplieden van elders overgekomen.
De Hooge Raad der Nederlanden, kamer van
strafzakenheeft uitspraak gedaan in de zaak yan
G. II. Schafstalrekwirant' van cassatie tegen een
arrest van het provinciaal geregtshof in Noord-Holland
bij hetwelk hij wegens twee moedwillige brandstich
tingen, waarbij te voorzien was dat eenig menschen-
levcn kon worden in gevaar gebragt, is veroordeeld
tot de straffe des doods. Op grond van het niet-voordragen
noch van het aanwezig zijn van eenig middel van
cassatie, is dit beroep in cassatie verworpen.
Bij het provinciaal geregtshof van Noord-Holland
(voorzitter mr. J. M. van Maanen) stonden gister teregt
twee vrouwen, moeder en dochter, dc eerste ongeveer
70 jaren, de laatste 24 jaren oud, wegens diefstal
bij nacht in een bewoord huis door meer dan een
persoon. De feiten komen hierop neêr, dat de beide
vrouwen als waaksters bij cenc naastbestaande werk
zaam warendat eenige effecten certificaten van
f 10004 pCt. en 2.j- pCt. gemist werde" en
dat dienadat de dochter gearresteerd was op ver
moeden dat zij beschuldigd werd, eindelijk in een
kist onder vodden en krullen in een slaapmuts ge
wikkeld gevonden werden. De besch. zeggen niet te
weten hoe die effecten in hare kist komendoch de
agenten geven op, dat dc moeder bij de ontdekking
zou gezegd hebben: «Houd jc nu maar stil, jc heb
ze nu toch," cn «neem er maar wat van" enz. Ook
is een wollen deken gemist, die bij de beschuldigden
is teruggevonden. De dochter beweert die ten geschenke
te hebben bekomen, hetgeen door de eigenares echter
ontkend wordt.
De E. G. A. heer mr. M. Schooneveld P. Jz., adv.-
gen., rekwireerde de schuldigverklaring van beide de
aangeklaagde en condcmnatie van de eerste beschul
digde (dc moeder) tot ccne gevangenisstraf voor den
tijd van 5 jaren, en de tweede besch. (dochter) voor
den tijd van 18 maanden. Voor de beschuldigden
pleitten de hccrcn mu. T. M. A. Asser en Marchant,
ambtshalve toegevoegd. De eerste droeg dc verdediging
der moeder, dc tweede die der dochter voor.
De uitspraak is bepaald op Woensdag 6 November
ten 10 ure.
Do Arnhemsche Courant schrijft, dat de lieer
van Bossc zijn ontslag als Voorzitter der commissie
voor dc spoorwegen heeft genomenomdat hij de
eenige autoriteit was die, na het spoorwegfecst tc
Zutphen, niet op het Loo was genoodigd.
Ook aan de Rolt. Ct. wordt uit 's Rage dezelfde
bijzonderheid gemeldzoodat zij werkelijk dc reden
schijnt tc zijn van dc uittreding van den lieer van
Bosse uit ccne commissiewaarin hij nimmer zitting
had moeten nemen.
Uit llarlingcn schrijft men van den 28 dezer:
Er liep hier in dc vorige weck een gerucht, als
zouden hier lieden 300 polderjongens" beginnen aan
de werkzaamheden voor den spoorweg. Ze kwamen
echter niet, wat bij eenig nadenken volstrekt geene
verwondering kan baren, aangezien raeu zuster Anna
nog altijd ontkennend moet antwoorden op de vraag,
of zij op het spoorterrein iets ziet komea; er is nog
geene aanbesteding geschied. Zelfs is er op eene der
sociëteiten onder getuigen eene weddingschap aan
gaan over het kwestieuse vraagstuk, of Holland order
zal zijn doorgegraven op zija smalst, dan wel do
noorderspoorweglijn in exploitatie gebragt."
Andermaal wordt ter openbare kennis gebragt,
dat de reizigers die gebruik maken van de wagen-
diensten der firma van Gend Loos of van andere
ondernemers, alleen dan verpiigt zijn een plaats-
billet aan te nemen en daarvoor vijfcent te betaleo.
wanneer zij vooraf eene plaats bespreken en hiervan
een bewijs verlangen.
Door de Regtbank te Parijs is nietig vertelaard
eeu door zekeren heer J. aan mej. E. afgegeven schuld
bekentenis, krachtens welke hij haar 12,000 fr. moest
voldoen en haar zoo lang zij leeft een lijfrente van
100 fr. moest uitkeeren. De nietigverklaring is uitge
sproken op grond, dat tusschen den heer J. en mej.
E. betrekkingen bestonden van onzedclijkea aard, en
deze betrekkingen, toen deze personen, na eenige jarea
te zamen geleefd te hebben, van elkander scheidden,
tot de schuldbekentenis hebben aanleiding gegeven.
De inwoners van Chatham waren jl Zaturdag
niet weinig verrast, ongeveer 150 vreemde militairen
met vier officieren aan het hoofd de stad te zien
doorkruisen. Het was een naar Ned. Indie bestemd
transport, dat overgevoerd moet worden met hot
Nederlandsche barkschip Constance, dat onlaDgs met
een Amerikaansch schip in aanzeiling kwam en dus
genoodzaakt was voor reparatie te Sheerness binnen
te loopen. Dc militairen bleven ongeveer drie uren
te Chatham en bezochten dc voornaamste militaire en
maritieme etablissementen. Binnen acht dagen zal het
schip ongetwijfeld in staat zijn, zijne reis naar Bata
via voort te zetten.
In dc militaire academie te Woolwich heerscht
sedert voorl. weck een oproerige geest. De kadetten
zijn namelijk ontevreden over eene verkorting van
hunne vrije uren, alsook over de hoeveelheid en de
kwaliteit van eenige vivres, terwijl zij er ook over
klagendat zij in velerlei opzigt niet als gentlemen
behandeld worden. Ten einde van hunne grieven te
doen blijken, namen zij de toevlugt tot verschillende
manifestatiën. hl de eerste plaats wierpen zij een voor
het academiegebouw geplant kanon (eene troféc uit
den slag van Waterloo), in dc gracht welke het ge
bouw omgeeft; terwijl zij in de tweede plaats eenige
andere stukken geschat met de halfpondsbroodcn laad
den, welke sedert eenigen tijd een gedeelte van hun
ralion uiimakcn. Eenige der belhamels werden ges.raft
waarvan echter het gevolg was, dat den volgenden
avond bij den gouverneur de vensterruiten werden
ingeslagen. Alsnu werd eindelijk eene commissie be
noemd" om de grieven der kadetten te onderzoeken.
De Bcijersche Tweede Kamer heeft ccne wet
aangenomen tot regeling der onderwijzers-tractcmenten.
Daarbij -s bepaald, dat het geringste tractement in
eene plattelands-gemeente zal zijn 350 fl., voor groo-
tere gemeenten 450 en voor gemeenten van meer
dan 10,000 zielen 500 fl. Tevens is door de Kamer
tot de op helling van bot lottospel van Staatswege
besloten.
- De Regtbank te Rouaan heeft een persoon, van
wjen het bewezen was, dat hij in een koffijhuis bij
eenige partijen domino vaiseh speelde, tot vijftien dagen
gevangenisstraf en in de kosten van het geding ver
oordeeld.
Men verzekert, dat de kolonel dc Treuil, die
als de uilvinder wordt beschouwd van het geschut
met getrokken zielen, een nieuw kanon heeft uitge
vonden, waarmede men dc geblindeerde schepen zal
kunnen doorboren, De proeven, daarmede genomen,
schijnen geen twijfel omtrent den goeden uitslag te
laten bestaan.
Dc Engclschen, voor welke natie nog onlangs
geen ander geschut goed was of goed kon zijn dan
het Armstrong-gcschut, zullen het gebruik daarvan
weldra opgeven, cn die kanonnen vervangen door een
soort van stalen kanor, gegoten overeenkomstig de
methode waarnaar de Lancaster- en de Withwortlt-
kanonnen zijn vervaardigd.
Men is van gevoeicndat de crinolines spoedig
uit den smaak zullen geraken. Wij gelooven, dat dit
niet ligt het geval zal wezenwant dit zonderlinge
klccdiugsluk is zoo zocr geschikt om te verbergen
hetgeen deze tc veel, gene te weinig heeft.