AHSRSFOOBTSGHE
COÖRASfr
JtS 1078.
van VRIJDAG,
08 September d863.
I)it Blad verschijnt des Dingsdugs en Vrijdags. l)e Abonnementsprijs is 1.50 in dc 3 maanden.Van Advertent!
legale Advcrtciiticn per regel 15 ("cuts, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummers f0.10. Brieven franco.
Amersfoort, Uur eau A mersfoorlsche CourantLangstraat, Wijk F, Na. 43, over de Oude Vischinirkt, zoo mede bij
en, 1 tol G regels 60 Cents, elke regel meerder 10 Cents;
Bestellingen bij den Uitgever A. van Clceff, te
alle Boekhandelaren en l'ost-Dircctcaren in lint Rijk.
AMERSFOORT. 17 September 18G3.
Verheugde men zich sedert ecnige weken alhier
des avonds tusschen Oen 10 ure de des namiddags
geschreven brieven en ook de Couranten met de
beursnoteringen uit Amsterdam en Rotterdam te
ontvangen, sedert gister is groote teleurstelling
daarvoor in de plaats getreden, want nu arriveren
vele dezer brieven niet vroeger alhier dan des
anderen daags ten 10 ure 's morgens aan liet posl-
kantoor, zoodat de geadresseerden die tusschen 10}
en 11} ure per brievenbestellers ontvangente laat
om te antwoorden per beursspoorpost, waarvan de
busligting aan hel postkantoor ten H ure geschiedt.
Aldus hebben Couranten en brieven een veertien-a
zestiental uren noodig oin van Amsterdam en
Rotterdam de stad Amersfoort te bereiken, welke
op slechts '2 spooruren afstaud daarvan is ver
wijderd
Of de handelaren enz. alhier zich dal moeten
laten welgevallen laten wij aan hun eigen oordeel
over. Wij bepalen ons tot die weinige regelen
welke onder de oogen des Ministers van Fiuanciën
zullen komen en achten daarmede liel onze te
hebben gedaan, vooral wanneer wij ons herinneren
hoe onze steeds gelukte pogingen voor verbeterd post
wezen niet alleen alhier luttel werden gewaardeerd
maar wij van sommigen zelfs miskenning daarom
trent moeten inoogsten.
Onlangs is naar elders geschreven, dat slechts
enkele (zijnde een achttal) leden ter jongste ver-
gadering der kiesvereeniging Amersfoort waren op
gekomen maar waardoor dit is veroorzaakt, werd
niet gemeld. Als oorzaak dier beperkte opkomst
kunnen wij mededeelen dit dc bode dier kies
vereeniging de bezorging van een aantal der con
vocatie-biljetten aan een ander had opgedragen,
die gemakshalve vele dezer biljetten niet heeft
bezorgd waardoor zijdie anders stellig waren
opgekomen onkundig van bet houden der verga
dering bleven. Voegt men daarbij de stortregens
van den vergadérings-avond dan zal thans deze
beperkte opkomst wel opgehelderd zijn, en wordt
hoofdzakelijk hiervan melding gemaakt, opdat dit
tol les strekke, om hel bezorgen van biljetten
door boden nu en dan te coutróleren.
liet hof van Drenthe heeft 1.1. Vrijdag bij
een uitvoerig arrest J. M. B.ontslagen brieven
gaarder te lloogeveen schuldig verklaard aan het
verduisteren van geld of geldswaarde en hem dien
ten gevolge veroordeeld tot eene tuchthuisstraf van
(i jaren 7 kleine geldboeten en in de kosten van
het geding.
Deze brievengaarder had zich een aangeteekenden
brief, met 300.daarin, toegeëigend, verzonden
door den lieer N. L. te Amersfoort aan een han
delaar in bovengemelde streek woonachtig. Gcrui-
men tijd daarna bevond zich deze handelaar te
Amersfoort, en het bleek toen, dat hij d'en brief
en dat geld niet ontvangen had weshalve door
den lieer II. J. LeinweberCommissaris van Policie,
onmiddellijk de noodige maatregelen werden aan
gevangen die tot gevolg hebben gehaddat de
dadernu veioordoeld, in handen der justitie is
geraakt.
Z. M. heeft benoemd bij het wapen der artillerie:
bij den staf van het wapen tot generaal-majoor en
directeur in de Ie arl.-dir., den kolonel J. C. Wagner,
kommand, van het regem. veld-art.; bij het legem,
vcld-art. tot kommand, van liet corps, den luit.-kol.
A. C. W. L. J. F. Ivellncrvan het corps.
Naar men verneemt zal de lieer Luitenant-Kolonel
Jhr. Witewaal van Stoetwegen te Amersfoort als Gar-
nizoens-Kominandant en Kom mandaat van het deta
chement van het Regeinent Veld-Artillerie in dc plaats
vau den lieer Luit.-Kolonel Kcllner optreden.
Men meldt uit Nijmegen van 14 September:
Wij melden met leedwezen dal onze geachte
stadgenoot, de gewezen Minister van Justitie Mr.
.1. J. L. van der Rrtigghenop zijn buitengoed te
IJbbergeneene hevigen aanval van apoplexie heelt
gehad waardoor hij geheel van zijne spraak be
roofd is en in zeer gevaarlijke omstandigheden
verkeert.
Dc heer Alstorphitis Grevelink, hoofd-inspec-
teur van 's Rijks gevangenissen heeft hij gelegen
heid van zijne laatste inspectiereis dc gevangenis
te Vechlain het groothertogdom Oldenburg, be
zocht, en het rapport, daarover hij den Minister
van Justitie ingediend is thans uitgegeven. Daaruit
blijkt onder anderen dat het stelsel, te Vechta ge
volgd is een gewijzigd lersch stelsel. Het hoofd
beginsel is eerst cellulaire opsluitingdan gemeen
schappelijke arbeid bij aanvankelijke verbetering
cn daarna meer vrijheid in een overgangshuisbij
voortdurende beterschap en goede gezindheid. Ge
meenschappelijke godsdienstoefening onderwijs en
arbeidonder goed loezigt en met dc noodige
voorzorgen, worden toegelaten. De schrijver is over
hel algemeen zeer ingenomen met deze gevangenis.
Het N.Dagll. van 's Crav. deelt mede, «dat
in de Residentie het berigt uit Japan is aangeko
mendat onze consul-generaal aldaar eene aan
schrijving van den Mikado (den geestelijken Keizer)
heeft ontvangen om dat rijk onmiddellijk met alle
Nederlanders tc verlaten. De consul-generaal had
dadelijk daarop tegen deze handeling protest aan-
getcckcndals in strijd zijnde met het volkenregt
en onze gesloten overeenkomsten. Aan het Ministerie
van Ruilenlandschc Zaken houdt men zich onledig
met instruction voor den generaal-consul op te
maken. Naar Indiü zijn bevelen gezonden om vier
oorlogsschepen naar Japan te zenden, deze ter be
schikking te stellen van onzen consul-generaal
inel magtiging om, des noodig, met geweld van
wapenen te ageren of, des geraden, met Engeland
gemeenschappelijk te handelen."
Dezer dagen was uit Japan het hcrigt ontvangen
dat door twee Japanschc oorlogschepen eerst op
een Amerikaansch later ook opeen Fransch en op
een Nederlandsch schip was geschoten. Dat berigt,
zegt de N. It. C.vinden wij bevestigd in een par
ticulieren brief, die ons welwilllend ter inzage werd
toegezonden. Uit dit schrijven blijkt, dat die ver
raderlijke handelingen uitgaan van zekeren Prins
Siosi, een ijverig voorstander der partij van den
Mikado, die. gelijk men weet, bevel beeft gegeven
tot verdrijving der vreemdeliugeu uitliet Japansclie
rijk. Om nu den vreemdelingen zooveel mogelijk
afbreuk te doen heeft genoemde Prins aan de
Binnenzee een fort opgeworpen van waar hij die
manoeuvres tegen de aldaar passerende schepen
bestuurt. Nadat hij op die wijze eerst het Ameri-
kaansche en daarna het Fransclie schip genoodzaakt
had zoo spoedig mogelijk de wijk Ic nemen, besloot
hij ook een kans te wagen op het Nederlandsche
oorlogsvaartuig Medusa. Dit bekwam hem evenwel
minder goed aangezien de bevelhebber hein on
middellijk het hoofd bood en een gevecht aanging,
met het gevolg dat het geschut op het fort to:
zwijgen gebragt en een Japansch oorlogsvaartuig
in den grond geboord werd.
Men meldt uit Rotterdam
Houders en speculanten in petroleum zijn in
de laatste dagen door een panischen schrik over
vallen. Bij eene steeds vooruitgaande markt waren
gedurende de maanden Mei, Junij en Julij belang
rijke partijen in entrepot opgeslagen en toonden
de fusten niet de minste teekenen va n lekkage.
Sedert eenige dagen echter bemerkte men. dat liet
water in do havens voor de pakhuizen waar die
partijen lagen, als met petroleum overdekt was,
cn hoewel telkens de eb die tweemaal duags weg
voerde. steeds was petroleum op hel water te zien,
zoodat de bewoners in den omtrek hel water niet
meer als drinkwater konden gebruiken. Nu werden
dezer dagen cenige partijen inet ca. 20 pCt. winst
op den prijs gerealiseerdmaar hoe groot was
de teleurstelling, daar men in plaats van winst
te behalen, tot 40, 50 ja zelfs op enkele partijen
meer dan 00 pCt. wigtverlies heeft geconstateerd
waardoor kapitale verliezen geloden worden. Het
schijnt nu, dat de petroleum terstond in den grond
zakt, om na eenigen lijd weder naar het water uit
tc loopen, waarvan de sporen langs de kaden voor
de pakhuizen zeer goed zigtbaar zijnen dat het
artikel 't welk zeer gasrijk is, tevens vervliegt;
zeker is het niet geëigend om hel op speculatie op
te doen.
Naar men te Hardenberg uit goede bron
verneemt, hebben dezer dagen zich een honderdtal
ingezetenen van stad Ommen per rekwest tot Z. M.
den Koning en tot den Minister van Binuenlandsche
Zaken gewend, houdende verzoek, dat ook zij (als
niet bevonrregte burgers) insgelijks van de verdeeling
der marke-gronden mogen profiterenof indien
hierin niet kunde worden voorzienalles te laten
zoo als liet vroeger was.
Men zal zich welligl nog herinneren de veel
gerucht gemaakt hebbende regls/.aak tegen D. Kramer,
burgemeester van Urk cn zijne zuster Jannetje Hak-
voort, welke voor het prov. geregtshof van Noord-
Holland, in December 18(52. tereglstondenbeschul
digd van valschheid in onderhandsch geschrift. De
burgemeester werd destijds veroordeeld tot één jaar
eenzame opsluiting, zijne zuster werd vrijgesproken.
Die zuster was echter door de arrond.-regthank te
Hoorn lot 14 dagen correciionneele gevangenisstraf
veroordeeld, wegens het aanzetten tol wederspan-
nigheid aan de openbare magt, by gelegenheid der
arrestatie van haren broeder, ten gevolge waarvan
de arrestatie is misluktcn eerst later rnet hulp
van de bemanning van bel oorlogschip de Cycloop
is kunnen worden ten uitroer gelegd. De Urkers
toch hadden zooveel genegenheid voor hunnen bur
gervader, dat zij hem niet dan noode in handen
der justitie overgaven. Jannetje Hakvoorl kwam
echter van dit ten haren laste gewezen vonnis in
appel. Dit appèl werd evenwel niet behandeld, dan
na den definitive!) afloop van de criiriineele regts-
zaak waarvoor zij negen maanden in voorloopige
hechtenis werd gehouden. In de vorige week werden
de motieven van het vonnis eo de daarbij aau deze
ten laste gelegde feiten gegevene kwalificatie, door
den advocaat A. S. van Nierop bestreden. Het pro
vinciaal geregtshof van Noord-Holland heeft zich
echter bij arrest van eergister met dit vonnis volko
men vcreenigd.
Men schrijft uit Ylissingen van 13 Sept.
De Engelsche schooner Lord Nelsongevoerd
geweest door kapitein L. Fevre van Antwerpen
geladen met rijst, bestemd naar Engeland, die
gisteren naar zee is gezeild is iu den afgeloopen
nacht, omstreeks 12 uur, aau den grond geraakt
op de rassen, Westkapelle in peiling Z. O. ten O.,
cn omstreeks 2 uur in den morgen aldaar gezonken.
Drie rnan der equipage, zijnde üe stuurman en twee
matrozenzijn lieden morgen alhier met hunne
eigene sloep aan wal gekomende kapitein die,
terwijl de schooner begon te zinken, nog iels uit
dc kajuit wilde halen is daarbij verdronken. Hoe
weuschelijk is bel nietiu het belang der zee
varenden cn om den wille der menschelijkheid
dat liet ontworpen planoin aan Walüiercns kus
ten reddingsmiddelen te Lebben ten spoedigste
verwezenlijkt worde."
De Spoorweg Meppel—AssenGroningen zal,
volgens de betrekkelijke wet, eerst aangelegd wor
den wanneer de lijn Harlingen naar de Ilannover-
schc grenzen gereed zal zijn.
Men berekent nu, dat in hel laatste van 1865
de spoorweg van Harlingen tot Groningen gereed
zal zijn. Stelt men verder, dat er twee jaren noodig
zullen zijn voor de lijn van Groningen tot de
Hannoversche grenzendan zal in 1868 eerst met
de lijn MeppelAssen—Groningen begonnen kunnen
worden
Een Fries, die goed schrijft, zegt in d»
«Leeuwarder Courant," dat eene gedenknaald te
Scheveningentegenover de onmiddelijke zee,
tegenover het trolsche duinzal zijn een mie-
renwerk.
De kermissen hebben haar lijd gehad!"
zegt men.
Leest in het Handelsblad in de Amsterdamsche
Courant en in 't Effectenbladwat de Amsterdam
sche kermis daarop antwoordt.
Die overal wilde komen waar hij, met onbeschrij-
felijken bluf of met gemoedelijke beleefdheid wordt
verzocht, zou een aanmerkelijk deficit in zijne
Seplember-rekecing-courant vinden, en moest al
eens een ijzervast hoofd hebben, om niet van de
wijze te geraken.
De vreemdeling kan er geen greintje zielsverdriet
bespeuren over de droevige Holland opzijn smalst-
historie" en dat Amsterdam zonder dat kunst-kauaal
verloren is, schijnt op dit oogenblik een sprookje.
Dat hij die Hancy's cn IJlcnnow's paardenspel
Rappos tent cn Frascali niet bezocht, zich een
ongelukkig sterveling acht dat zou men wel
kunnen gelooven.
De bevolking der hoofdstad zwemt thans iu een
oceaan van pleizier.
Da; het haar wèl bekome
De Keizer van Frankrijk beeft in den laatstcn
tijd veel moeite gedaanom liet lot der onderwij.
zers op de openbare scholen te verbeteren. Hun
jaarlijkse!) inkomen dat vroeger ten minste (500
IV. bedragen moest, werd met" 1 Jan. 1863 opeen
minium van 700 fr. gebragt. De Keizer wil ook,
dat dc 47jj onderwijzeressen, die nu 400 frs.ge
nieten, te beginnen met 1803. 500 frs. zullen be
komen. liet inkomen der hoofdonderwijzers aan dc
normaalscholen voor lager onderwijs wordt van
-000 tot 301)0 op 2400 tot op 3(500 fr. cn «lat der
hulponderwijzers van 1000 tot 1800 fr. op 1200 tot
2000 fr. verhoogd. Het schoolgebouw niet onder
wijzerswoning zal op het platte laud naast do pas
torie het u modelhuis des dorps" zijndoor doel
matige» bouw, netheid, zindelijkheid cn luchtigheid.
De gemeenten zulleneven als de staat300 fr.
bijdragen tol aanschaffing van meubilairtclkeus-
als zij een nieuwen onderwijzer bekomen. Zoo
noodig zal de departementale cas baar to hulp
komen, üe regering zal daartoe 200,000 francs bij
dragen.