■M 1814.
AMERSFOORTSCHE
COURANT,
4
vau Y RIJ DAG d5 November dS67
Dit blad vcrichijnt des Vaandagt en Donderdag s *s avönds. De Abonnementsprijs is ƒ1.59 in de 3 mi in Ian. Van AdvertentiëtiI tot 6 regels 63 Cent
10 Cents; legale Adrcrtcntièn per regel 15 Cents behalve het Zegel rcgt. 4fz. nummers ƒ0.10. Brieven franco. Bestellingen bij den Ui tg. .4. II. van C
Bureau Amersfcortscke CourantLangestraat, Wijk F, N°. 43, over de Oude Vischmirklzoo mede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren i
AMERSFOORT, 14 November 1867.
Met genoegen kunnen wy vermeldendat de
fraajje woonhuizen, die de in dit jaar opgerigle
Bouwoereeniging te Amersfoort daaistelt aan den
Soeslerstraatweg. in de onmiddellijke nabijheid van
deze stad en het spoorwegstationweldra voltooid
en reeds verhuurd zjjn en in de lente des volgenden
jaars zullen wordeu betrokken.
Velen hier ter stede, en welligt ook elders,
zagen sedert geruimen tijd in gespannen ver
wachting hel nieuwe werk van den Heer R. E. de
Haan te gemoet, dat thans, hierachter aangekon
digd bij de Heeren B. Blankenberg Zoon alhier
is verschenen. De schrijver, die eenige jaren als
hoofd-onderwijzer der burgerschool fungeerde en
onlangs van hier naar Nijmegen vertrok tol leeraar
aan de hoogere burgerschool aldaar aangesteldis
een man van veelzijdige bekwaamheden en talenten,
die hem zelfs zijue tegenstanderswilden zy eerlijk
zijnnooit konden betwisten eb zijn nieuw product,
de nu outloken Gondibald, levert daarvan weder
ontelbare onmiskenbare blijken. Is het waar, dat
de vorm waarin hij veelal zijne denkbeelden giet,
met ieders sympathie, weiligtom zijne overhelling
naar het verheveneten volle mag genieten niet
minder waar is hetdat die vormals vorm reeds
uiterst moejjelijk tuetepasseu eu voltehoudenzeer
verdienstelijk door hem wordt in practijk gebragt
en hel boek van zjjn meesterschap over taalstjjl
en terminologie getuigt. Het slechts kort in banden
hebbendenoopt tijdgebrek ons voor thaus lol dit
voorloopig allouclieinentdoch hopeu wij later iels
te plaatsen over den meer specialen inhoud van
hel werk dal wij in veler hauden wenscheo en
zoover reeds nu ons bescheiden oordeel reiktzulks
in de ruime mate verdient.
Wij maken Uil. Olliciereu van het garnizoen
alhier opmerkzaam op achterstaande annonce van
hel Kanloor van vaste goederen te Arnhem.
Bij koninklijk besluit van 13 November is
aan den Heer Mr. A. G. J. Biron Taels van Ame-
rongen, op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als majoor-kointnandant der dd. Schutterij ie Utrecht
onder dankbetuiging voor de door hein bewezen
langdurige eu goede diensten.
Bij het bestuur der maatschappij van welda
digheid was den 9 dezer opgaaf oatvaogeu van het
gecollecteerde in 768 gemeententerwijl 249 ker
kelijke collecten waren bekend geworden. Een
en ander wees toen een totaal bedrag aan van
f 47.659.18}.
Het beeft Z. M. den koning behaagdbij
besluit van 9 November jl., n®. 76. het beheer
over hel departeineut van Justitie tijdelijk op te
dragen aan Mr. J. Heemskerk Azn., liDs. Minister
van Biunenlandsche Zaken.
In de week van 21 Oct. tot 2 Nov. 1.1. zijn
in het geheele rijk aan cholera overleden 16 personeo.
waarvan te Maastricht 9. ie Helder 2. te Vianea
2te Rotterdam I te Zeveabergen 1 en te Oos-
Ierland 1.
Naar men verzekertbestaat te Leiden het
plan, een standbeeld op te rigteq voor Boerhave
den grooten geneeskundige.
Een telegram uil Monmouthshire meldt het
volgende
De kolenmijn uit Femdale in de vallei van
Rhoudda in Glamorganshire is in brand geraakt,
terwijl 300 personen zich daarin bevondeu zoodal
inen vreest dal velen daarvaa met in staat zullen
zijn te ontsnappen."
De Prov. Staten van Overijssel hebben besloten
den Staal te sommeren hel prov. geregtshof te ont
ruimen. omdat voor dit gebouw nog nimmer huur
is betaald. Nog is in de vergadering mededeeling
gedaandat zich een comité heelt gevormd om
het plan van een spoorweg van Zwolle op Mcppel
te bevorderen
De Stoompost meent te welendat de voor-
uitzigten voor bet welslagen van het plan tol het
aünleggea van een spoorweg van Amsterdam naar
Rotterdam, over Alphen, geenszins ongunstig zyn
en dal de ingezouden voorloopige plannen door
deskundigen zijn goedgekeurd.
De «Leeuwarder Courant" meldt:
«Het Provinciaal geregtshof van Frieland heeft
eene 34jarige weduwe uit het dorp Koudum moeder
van vier in echt verkregen kinderen, wegens kin
dermoord tot eene tuchtliuistraf van tien jaren ver
oordeeld. Van deze misdaad is vroeger reeds melding
gemaakt. De bijzonderheden zyn te afschuwwekkend
om te worden medegedeeld. Alleen vermelden wjj
dat de 74jarige moeder der veroqrdeelde, terstond
□a de ontdekking der door hare dochter gepleegde
misdaadzich door verdrinking van bet levea
beroofde, en dat baar verleider, die van zijne
vrouw gescheiden was en op wiens aandrang zij
verklaarde te hebben gehandeld, toen insgelijks
door ophanging een einde aan zijn levea maakte."
Het ongeluk op den staatsspoorweg voorge
vallen in den avond van den 23 September jl., te
Oisterwyk is zeker nog niet uit het geheugen. De
trein die van Tilburg kwam en naar Boxtel moest,
geraakte op een verkeerd spoor, botste tegen goe
derenwagens en kwam in eene sloot te rcgt. Dat
behalve eenige kneuzingea hierdoor gceae grootere
ongelukken zijn ontslaanis onbegrijpelijk, liet
ongeluk ontstond doordien de wisselwachter den
wissel n®. 3 had open gelalen. Togen dezen werd
daarom verbaal opgemaakt eu ook tegen den destijds
plaatsvervangeuden stationschef, omdat bjj zich
niet had vergewist dat wissel n®. 3 gesloten was.
Deze beklaagden erkenden hunne schuld en het
O. M. eischle voor ieder 45 dagen cellulaire gevan-
geuisslraf. liet publiek, dat veel belang heeft bij
de veiligheid op spoorwegenzal zeker inet belang
stelling de uitspraak van de regtbauk op 14 dezer
te gcinoct zien.
In zake de bewapening van het leger meldt
het Dagblad van ZuUlh.dat thans een wapen ia
gebruik is, waarmede 6 schoten in de tniauut
wordeu gedaanterwijl de patronen te Delft ge
maakt wordenwaarvan de huls 3 ceat kostdie
5 a 6 maal kan gebruikt worden. De millicieos van
1863 in de wapeuen geblevea voorliet blijvead ge
deelte of voor dé afsluilingslija zjjn alle met het
uieuwe geweer gewapend, evenals de miliciens van
1837in 't aanstaand voorjaar zullen 70,000 van
die geweren aanwezig zijn en zal het geheele leger
bij de uajaarsoefeuing met het geweer kuouen
gewapend eu geoefend zijn.
Hel Dagblad beweert, dat het veranderde geweer
veel beter is dan de zundnadeldal nieuwe geweren
te laten maken 3 millioen zou gekost hebben en
de verandering slechls 6 ton vorderde.
Dat de wijsheid soms in de flesch zit, be
wees dezer dagen een dronken handwerksman
die, na eea bruiloft bijgewoond te hebben, zulk
een speclakel op straat maakte, dat de policie
hem naar de wacht moest brengen. De hand
werksman protesteerde onder weg op alle mogelijke
manieren en riep tea slotte uitAls ik honger
en dorst heb bemoeijen jullie je er niet mee; laat
me nou ook maar met rust nu ik te veel gegeten
en gedronken hebLigt in dit onnadenkend uit
gesproken woord niet een sociale les van diepe
beteekenis
De gijzeling voor schulden zal weldra in Oos
tenrijk verdwijnen. De Minister van Justitie heeft
aaa het Lagerhuis van den Rijksraad medegedeeld,
dat hy in December a. s. zal indienen het ontwerp
van een wetboek van strafvordering, waarin de
gijzeling niet voorkomt. Hjj voegde er zelfs bij
dat hij geen bedeokingen zou opperen tegen een
voorstel strekkende lot het uilvaardigen van een
speciale welwaarbij verklaard wordt dat gevan
genzetting en gevangenhouding van schuldenaars
reeds nu geschorst zijn, in afwachting van de aan-
bieding van hel nieuwe wetboek.
Zondag acht dagen is de internationale ten
toonstelling voor bet laatst geopend geweest. Zy
is dien dag niet zoo druk bezocht geworden als
men verwacht badhoewel het aantal bezoekers
toch honderd twintig duizend bedragen heeft. Den
vorigen zondag en den daaropvolgenden maandag
was de toevloed van bezoekers naar gemeld wordt,
dubbel zoo groot.
Hel Londensche postkantoor heeft berigten uit
St.-Thoinas meldende dat de beide postbeambten
uit het Londensche kantoordie zich op de Rhone
bevonden, wegdreven terwijl zij bezig waren de
brieven te rangschikken. De stoomboot was op 7
uren van Sl.-Thomas geankerdnabij het eiland
St.-Peler, zoo als gewoonlijk, wanneer de gele
koorts hcerscht. De stoom was gaande om gereed
te zijn in zee te loopenin geval van storm die
dikwijls zoo spoedig in die streken opkomtdoch
ditmaal stak de orkaan zo» plotseling op. dit cr
geen tyd tot rcdJiug was. en de Rhone verging op
de koraal-klippen vau hel St.-Peicrseiland.
Politieke Rcviie>
Nj de nederlaag bij Moote Rotondo te Passo-
Corese gekomen zijnde, heeft Garibaldi aldaar de
hand geleend tol de uitvoering van het bevel der
Ilaliaansche Regering, om de vrijscharen tc ont
binden. Daarna heeft hjj de volgen Ie verklaring
aan de Italianen uitgevaardigd die te Corese den
3Jen November gedagteekend is.
«De Keizerlijke en Koninklijke tussclienkoinst op
het Pauselijke gebied, maakt het bepaalde doel
onzer zending. Rome's bevrijding, voor ons onbe
reikbaar. Uit dien hoofde maakten wj heden aan
stalten oin ons van het oorlogstooneel te verwijderen
dc Apenijnen tot steunpunt nemende; doch door
liet Pauselijke leger, geheel ontheven zijnde van
de taak om Rome te bewaken ea
krachten vereenigd hebbende, werd di? Wg
sloten. Wij moesten het gevecht aannew^n.je®
onze positie nagaat kan het niet bevreènwélfd
vinden, dat wij geene nieuwe overwinning aan
Italië hadden te verkondigen.
De Pauselijke troepen zijn met zeer zware ver
liezen van het slagveld getrokken en ook aan onzer
zijde is het verlies aanzienlijk.
Nu zullen wij toeschouwers bljjven b(j de ont-
knoopiag welke bel Italiaansche en het Franscbe
leger aan het Romeinsche vraagstuk zullen geven
in geval die ontknooping niet ware zoo als de Natie
wenscht, zal ons Land in zich zelf nieuwe kracht
tindenom de zaak weder in handen te nemeir
en om zelf dal vraagstukwaaraan zija bestaan
hangt, tol oplossing te brenged."
Na het uitvaardigen dier verklaring steeg Gari
baldi met vergunning van de Italiaansche overheid,
in een specialen spoortrein, om zich naar Florence
en vervolgens naar Caprera te begeven. Doch te
Foglino gekomeo zijnde vond hij er het spoorweg
station inet Italia'aasclie troepen bezet en werd hij-
door een hoofdofficier bekendgemaakt met eea uit
Florence gekomen bevelom hem ia hechtenis te
nemeowaarbij evenwel geeae regelmatige order
van arrestatie was gevoegd.
Garibaldi antwoordde aan dien hoofdofficier:
gij begaat eene onwettigheid. Ik ben niet schuldig
aan eenig vergrijp tegea den Italiaaaschen Staat of
tegen 's lands wetten. Ik ben lid der Italiaansche
Kamer van Afgevaardigden ik ben Romeinsch
generaal benoemd door eene wettelijk gevestigde
Regering en ik ben Amerikaansch burger. Als
zoodanigen niet op heeter daad gevat zynde
verklaar ik dat ik niet mag worden gearresteerd.
Gij en degenen die u zendenplegen wetschennis.
Ik zal niet anders dan voor geweld bukken."
Na eenige aarzeling, en na ruggespraak met de
Regering te Florence gaf de gemelde hoofdofficier
bevel aan vier gendarmes om Garibaldi te vatten.
Deze liet zich door hen vaa zijne zitplaats ligtea
en in het rijtuig dragen terwijl hij aan de hem
vergezellende vrienden die de hand aan den degen
sloegengebood de wapenen te laten rusten. Eea
van hen de Volksafgevaardigde Crispibragt toen
uit aller naam protest in tegen «de schending der
wet en tegen de beleeding ltalie's grootsteo burger
aangedaan gelijk hij zich uitdrukte.
Daarna werd door Crispi een verhaal van de
arrestatie opgemaaktdoor hem en eeD dertigtal
aodere aanwezigen onderteekend en aan dagbladen
van Florence toegezonden.
De Fransche troepen zullen Rome verlaten en
ook uit de andere Pauselijke steden vertrekken
welke zij nu bezet houden, en zich om en bij Civita-
Vecchia zamentrekken doch dit zal eerst gescbiedea
wanneer rust en orde in den kerkelyken staat hersteld
zullen zijn. De Moniteur verkondigt dit besluit des
keizers en berigt tevens dal diens regering aan
hel kabinet van Florence hare tevredenheid over
het terugtrekken der Italiaansche troepen beeft doeo
betuigen. Onbelangrijk is deze tijding voorzeker
niet, maar het gewigt ware nog grooter, indien
de Fransche regering een tijdstip bepaald bad
waarop de ontruiming een aanvang zal nemen.
Verslaan Napoleon en zyne raadslieden onder her
stel van orde en rust" ia den Kerkelyken Staat,
den toestand die daar geboren moet. worden uit
dc besluiten der hjjeen te komen conferentiedan
is het te vreezen dat de Fransche adelaars nog
geruimen tyd te Rome zullen aanschouwd worden,
want, gelijk wij reeds aanmerkten, op enkele zeld
zame uitzonderingen nais de diplomatie niet
gewoon vlug te arbeiden.
Nadat de Italianen Ijjdeljjk hadden toegezien hoe
uitmuntend bel Franssbe chassepot-geweer cenigo
honderde broeders vermoorde, komt bet gevoel in
werking en geeft koning Victor Emmanuel 50,000
francs voor de nagelaten betrekkingen vèb hen die
bij Montana sneuvelden.
'l Is te hopen dat de Italiaansche Volk voorkome,
dat een enkele dier ongelukken zulk een aalmoes
behoeve nan te nemen.
Waarlijkals men vreemden met vernielend
wapentuig eene proef laat neinen op eigen zonen
dan moest men voor de verminkten de weduwen
en weezen zijn geld maar te huis houden.
De Minister van Finantiën in Oostenrijk spreekt
thans zuiver constitutionneel.
Ilij zegt onder anderen:
Alle overschrijving van posten op dè verschil
lende afdeelingen van het budget zullen voorlaan
niet meer plaats hebben
de verantwoordelijkheid der Ministers en de
ontwikkeling van echt conslitutionneie beginselen
geven den besten waarborg voor het herstel der
finantiën.