AMERSFOOUTSCHE COUR AWT, .12 1595. van D I Pi G S I) A C dS Augustus dS6S, Dit lilad verschijnt de» Vaandags en Donderdags avond». De Abonnementsprijs is /1.59 in de 3 maanden. Van Advertentien I tot 6 regel» 60Cent», elke regel 10 Cents; legale Advertentien per regel 15 Centsbehalve het Zcgelregt. - A/z. nummert 10. Itrieven franco. Ilestellingen hij den L'itg. A. H. ran Cite ffte Amel Bureau Amertfoorttche Courant, Lange»lraat, Wijk F, N°. 43, over de Oude Vischmarkt, soo mede bij allo Boekhandelaren en Post-Directeuren in het IIijk. De Amslerd. Cl. behelst het volgende artikel; Cieschledenls der particuliere suiker cultuur met vrijwillige»» arbeid. d in den warni zin van n voornamelijk bij de particu liere suikercultuur, beatasn beeft, uf nog bestaal, en of deze cultuur levensvstbssrhrid beril bij inlk een vrijen srbeid die traag is nu reeds 15 jaren voortdurend aanhangig. Inderdaad ieder mot gerond verstand begaafd, moet verhaald itaan over ren too iang- durigeu strijd, en dal wel een strijd die too gomakkelgk te bealivaen ia, wanneer men slechts wil. Men moet namelgk do waarheid de xuivere waarheid willen, en de feiten niet sofistisch verdraaien; men moet de hertenschimmige, bloemrijke theoretische redeneringen van de heeren Pierson vin Soest, van der Vliet, van Professoren in de studeerkamer en agitatoren iu hel parlement en daarbuiten, slechts als oefeningen in de dronomi'f politique of ala middelen en PO&'"g«° om aich een naam te maken beschouwen. Ik aal daarom trachten eene getrouwe geachiedenia van den vrij - willigen arbeid bij de auikeroultuur te leveren, onpartijdig, aonder politieke kleur. Zelf oog- eu oorgetuige geweest sijnde en in de kwestie betrokken, kan ik veraekeren en bewgsen geen jota Ie acbrij- ven, die niet alrikte waarheid is, en durf ik geruatelgk de radicale liberalen uittarten de waarheid der feilen din ik ral aanvoeren Maar, hoor ik menig veratandig lezer vragenwanneer de geschie denis tulke evidente hewgzen aaubiedl, boe ia hel dan mogelijk nog altgd het legeudecl le willen beweren en dat zelfa de Kamera niet welen wat de waarheid ia? Ook dat raadiel is, naar hel mg voor komt, niet moegelijk op te lossen. Men wilde, ter liefde vsn theorién, uit liberaliteits-AcAtivs/zrZer/, en uil egoïsme van de znivere waar- beid nieta welen. Alle rapporten en vertongeo die waarheid behels den, trok men in twijfel, en brag i, om de waarheid te verbergen, bet zoo dikwijls op Java gebruikte diplomatieke middel in prakigk, oiu nl. deu kleineu man mei commissiCu en onderzoekingen derwgee te veruiuegen, dal de Javaan eiodelgk bet geduld verliest en ant woordt wal hem door de hoofdcu en onderioetcis in ilen mond gelegd wordt En de vrg-arlietdera aau de (legering zijnde, waren daarin handige diplomalen I Dat dit geen hypothesen ago aal de geachiedenia zullen de feilen bewgzen. De schokken van 1848 lieten zich vooral en niet weinig in Ne derland, cd nog heden gevoelen. De Siste»-Ccneraal wilden nu alleiook de kolonie regeren cn van lieverlede begon men de prerogatieven der Kroon en de haar toegekende bevoegdheid ala opperbestuurder der koloniën, indirect lot een minimum te reducereu Het gevolg hiervan waa, dal een gouverneur-generaal naar Java werd gezonden wiens eeuige aanspraak eu verdieusie was lot de liberale fractie Ie behooren, en zoo zagen wg op 12 Mei 1851 het bestuur orer U, I. door deu heer Duy.naer van Twist aanvaarden, om tonder deugdelijke voorbereiding uf natuurlgke geschiktheid, hecrscher te lijn over millioenen nirnschcn. De nieuwe gouverneur-generaal, onbekend met de taal, zeden en Eehroiken van bet volk dat hg regeren moest, ja zelfs een vreemde- ng in de gewone administratie, moest uaiuurlgk alles asn anderen, ovei laten, cn aoo kwam Java feitelijk onder een oligarchie, liet ar peek l van self, dat de vice-president vsu den tlaad van Indie als tweede persoon, den meeaten invloed verkreeg. Toevallig uf gelukkig voor Java waa het de Perea een vrij-arbcider por excellence. En plotseling waa dan nq ook de leusvrije nriejil He lieer de Perez dacht zeker, dal hel jaar 1848 ook ile Jayai.u in ceo ommezien geheel zou veranderd hebben. Alzoo en derh.l.e motet er vrije arbeid beslaan en Java gelukkig inaken. Hel bew i« jou geleverd wordeo. De beer de Perez had met ver Ie zerken. Hij vond de gelegenheid bij zijn schuonrooii, den br, Sluel, Ie Poer- wowadi. die goaveruemcnia-auikerconlrautaul was. Ku natuurlijk, het grlukle aau dm achooazoon van den Tocwen flesasr (den l.rooieu lieer) prachtige vrij-arbeiders-resultaleu la bekomen, prachtiger en vuordeeliger dao zelfa door ziju gouvernrmeula con tract. Immers de Regent (inedono, klein inlimitch hoofd) en zelfs het volk willen alias, dal liet de wensch (hij beu astat.) van den rooien lieer was, dal de vrijwillige suikercultuur goede resultaten moest opleveren. De meeste zorg werd dan ook aan deu gewenschte n (d. i.gedwongen, lievolenj vrijen arbeid beileed, srlfa met e u weinig de gonveruemriila-saiipUiil le verwaarloozen, eu daar bet attn den contractant vergund wat het particulier riet Iegelijk met dat van wege hot gouvernement aangeplant te malen, I lelde de vrijwillige aanplant ecu buitengewoon mooi product. Destijds waa zulka ook elders hel getal onder anderen op Cho- rihon, waar dezelfde vergunning, om particulier- en gouvernemente- riel door elkander te malen, gegeven waa. He aanplant van particulier riet heiig op wneiten grond of soo als te Poerwodadi wvnl bijna bel dubbel booger als guuverneineots-rift gelaxeerd dus verlies voor het gouvernementverliet voor iln bevolking en alleen wmal voor den vrij-arkeidnr. Later, toen op Cheribua bii afloop van het contractde genoemde vergunning Werd ingetrokken vonu nan hit rnonucr too oaaiao dat men het niet da moeite waard hield tmalen Oui nu op den vrijwilligeti aanplant te Poerwodadi terug Ie komen, aoo hebben, vooral na den dood van den heer de Perez cenigr residenten getracht den waren toestand aan bel licht te brengen maar hrt moest en het zou vrije arbeid zijn, en zi| werden ala oud-gatleu en bemoei tuchtigen overgeplaatst, en de laatste metl-couraut zegt in hare: Sleinmea van va voor Inlanders, '1st Pak Poeloea klstgl dat de ambtenaren die aorg helihen gedragen voor den auikerrietaanplant van den lieer Sloot le Poerwodadi in geen twee jaren priMMtcn hebban genoten, eu liet particulier riet tegelijk met dat ven wejjo hel gouvernement aaiigeidaiit wordt garnalen im men du» geen peil kan trekken op de ophrengst. Ware da afgetreden generaal een eonavrvallef gewuesl hehhes,*.." H Wat ia dn radicale, vrjwillige eihnid toch een regen I He buitengewoon gunstige retiillalen door i .olgmg, .elgk o i bekend ■I" liberale regering Ie vinden en lew.iUig van den gr Tig-arheider, den heer He IV... Men dachtd.aelf.le middelen en later roor 30 mille verkocht, en vrijwillig hielpen de Ja vanen van de binnenlanden zelfs asn zeer goedkoopc materialen. De fundamenten voor een fabriek werden gel-gil cn zoo ala men destijds beweerde, onk tl van liberalen, vrij willigen kalk en aleen. De residentWeatericb en Ooat-laduch doof, wat vrg-arbeiders- blind en de toenmalige regent, een man van 22 jaren, zonder energie of krachl cn ziek Hoor de poljrgami*. Er baboon dan ook een huilengewone gezondheid toe oui op zijn 22e jaar reedt 42 malen getrouwd geweest le zijn en steeds 4 a 0 vrouwen dan kost te moeten geven I Itijna gebed de residentie waa verontwaardigd over de htndelwijie van den controleer en een onderzoek werd aan een ander controleur opgedragen, liet leverde genoog bewijzen op dat de bevolking niet zoo geheel ongelijk had lis haar ourdeel maar hel rapport werd in handen gealeld ran den vrijen-arbeiil-atichteodeu contruleur aclven, die eenvoudig weg liheraal-radieaal antwoordde i s dal bet rapport onjuist waa," dal alleen jalotaij aprak en de rapporteur aelf de ondernomin- wilde hebben. Een herhaald onderzoek door denzelfJen controleur met den toenmaligen regent van Koeningen nu regent van Cherihun en vrieud van den resident, een .erlicht, onpartijdig man ingesteld, had tot resultaat: dat de vrijwillige arbeid een wasten neus was. en niets dan een vermomde dwangarbeid. Op gevaar af de gonst vsn den resident le verliezen bleven de regent en de controleur mondeling en schriftelijk deze hunne bewering Volhouden. De cnutroicur nam nu alrcbta ziju ontslag, en in korten lijd zag men zes groote particuliere suikerondernemingen mal fabrieken tot siand gebragt, vier in de nabijheid van gouverncments-aanplant en twee in een district waar geeu gourerneuinnla-cultuur is. AMEHSFUOHT17 Autism* 1808. Dingsdag jl. hid hel prjjsschielen plaats voor hel kader der Amersfoort*': lie dd. tk-hullery. waar aan 18 onder-officierru en korporaal» deelnamen. De prijs is behaald door dt-n sergeant Giclltt5 scholen, waarvan 5 Irellers, uitmakende 11 ptiuleu. De premie bleef onbeslist. .Na deze oefening ge schiedde het vuren tnel gesloten gelederen onder leiding van den kapitein II. Lrinwbrr en gecom mandeerd door den le luitenant Ant", van lleeli welk vuren zeer gunstige lesultalen opleverde. Men meldt ons uit Itiaru: Donderdag jl. ontstond brand in een sparreithnsch aan de lloogc Vuursche. voorbij deu lol gelegen, eu juist in veiling; dadelijk spoedde men zich van hier, waaronder een aauial arbeiders met spaden, Ier blusschmg. Z. K. II. Prins Hendrik der «Neder landen verscheen omstreeks 4 uren 's middags op het terrein. Drie brandspuiten eu ruim eeu honderdtal werkgasten uiet spaden waren tegenwoordig; te 9 uren 's avond» kwam de spuit le Itaani terug, doch hieven nog een vjjftigtul werkgasten met spaden wakenoindal de braad nog niet geheel gebloscht was. De burgemeesters van llaarn cn Soest wareQ spoedig aanwezig. De brandweer van Soest siood mede gereedoin zich op het op 2 uren afstand van daar gelegen terrein vau den brand te begeven. Ileeds drie wageus inet arbeiders, innl schoppen, waren op wegdoch weid htiune hulp onooodig geoordeeld, al» wakende een voldoend aauial ar beider» op het hrandterrein. liet Ge concert in het Hótel Velaars, Zaïurdag avond jl.. was weder uitmuntend en de muziekkapel Jer rjjdende artillerie ouder directie van den heer fiürnbttrtjerhetwelk wekelijks aan Amersfoort» iugezeteueii zulke genolrijke avonden scheukt, hand haafde ook in gemeld hèlel te lluarn. zijnen tnuzie- kaleii roemterwijl het concert werd opgeluisterd door den voortreffeljjken zang der liedertalel- Aurora uit Utrecht, ouder directie vau den Heer Diehard llol. Door den Minister van Oorlog is bepaald, dat op 2"2 September e. k. de aanbestedingen van fout rage» voor de troepen te paard in de verschil lende garnizoenen zal plaals hebben, loopeitde over het t||dvuk primo November 18(18 lol ullimo October töfl'J. Men schrijft uit Grijpskcrk aan de Pr. Grou Cl: Verschillende en soms z«er onaangename be- rialeu zijn lol dus ver in omloop omtrent het verdwijnen van den heer W .udsma le Ultuin. Hoe eu op welke wyze deze zgak ook door het publiek wordt opgenomeu en beredeneerd, lot dusver lihjli zij meteen sliijjer bedekt, maar waarschijnlijk i» het dat er een blaam wordt geworpen op uiiMiacheudie vijj zeker nis eerlek uiet alleen, maar (evens ook scdctl ja roti pn b|j hunne meesters öu by hel publiek al» getrouw en edel te bock slaan. Wenseiieiyk Zou 'ttyn. dat er o«ur deze zaak meer licht verspreid kou wufden. Nog gaal hier het gerucht, «lat zekere dame, ouder de naam van S<kke Au 4 bekend die gehuwd, voor «enigen lijd (wauroiii IS niet bekend) haar echtgenoot heeft wil,tien eu thans hij lia.tr uceder ie Ulrtim wuaitde, zich Vrijdagde dag na het verdwenen Van ds. W.. iu-iji-s aankleedde. It iar overige goederen hjjeen pakte cn daarna vertrok, voorgeveude zich naar' lloogeveen le willen begeveuwaar zij vroeger eentgen t|jd met baar echtgenoot woonde, ten einde daar baat oude kennissen te bezoeken. Ook de lieer W. was een goede kennis. Kan dit vertrek ook rcnigziii» in vctband worden gebragt met hel veidwiiiieii van den lieer \V. Men leest in tie (iron. Cl. liet Daybl. e. Zuitlh. deelt si» gerucht mede, dat de lieer Geerltem, lid der Tweede Kamer voor het kiesdistrict Groningen zou worden benoemd lol Commissaris des Koomgs in de provincie Over ijssel. En aangezien het blad den heer Geerl-cmth beschouwt als den man, die door de inededeeling der brieven van den heer can fly landt in de zitting der Tweede Kamer van den 25 Nov. een zoo voor naam derl heeft gehad in den strjjd der laatste, maandenwaaruil het tegenwoordigin het oog van het Day bi zoo verderfelijke Ministerie is ont slaan, zoo laat het zich verklaren, dat het onmiddellijk na het vetnetpen van bovenstaand gerucht met zijne gewone heftigheid tegen bedoelde keuze te velde trekt. W(j durven beweren," «egt het blada dat zoodanige benoeming bijna alge meen gevoel van afkeuring, ja van afkeer zou verwekken." Het Dagbl. brengt, a om die meeniog re regivaardigenhet vroeger voorgevallene nog eens op zijne manier in herinnering en komt dan tut de conclusie, «lal hel een ontzettende dwang zou zijn op den Koning gepleeud als men hem nu juist den mtn als zijn vertegenwoordiger op- lining, die hem beroofde van den groolen staatsman vu» Zuylrn. Iu den nacht van 10 op II jl. heeft men in. de omstreken van Parijs. MeudonDellevtie en eenige andere plaatsen een tamelijk sterke schok «ao aardbeving waargenomen, die de inwoners uil den slaap wekte. Tengevolge der ondervinding, io den jongsten oorlog, zullen de F'snsche marketentsters tot een geregeld corps worden vcreenigd, dat onder hel lot-tigl zal slaan van den intendant van het leger, Wanneer men bedenktwelke invloed de marke tentsters uitoefenen, dun zal men niet anders dan deze maatregel kunnen goedkeuren. Men leest in de Pmv. Drent $clte Cl. sEersi heb ik willen schrijven: «aan al de voor standers van 't goede": maar, daar geen der lezers zeggen zal dat hjj 't kwade vooruit helpen wil en ik niemand graag aan mijn hals bebzon heb ik dat maar gelalen. Nu redeneer ik zooals alle mcnschen 't goede voorslaandan moeten ze ook allen de afschaffing voorslaan (de afschaffing waarvan weel ieder wel) en allen leden worden van 't afschaffiogsgenootschsp. De afschaffing toch is goed. omdat zjj veel kwaad tegengaat en die lid van 't afschalfingsgenoolschap is. heeft het goede voor oogen. T Eersie zullen de meesten nu wel loegeven 'l laatste evenwel niet dil getuigt het laatste jaarverslag over de afschaffing. Er zijn in Dreniho nog maar 14 plaatsen waar de afschaffing vertegenwoordigd wordt eo nog maar 13*2 afschaffers. Miar waarom dan niet? De een zal zeggen: ik behoef geen afschaffer te zijn om geen dronkaard te worden en 't bedje drank dat ik gebruik zal tne geen kwaad doen. Alles toegegeteu. Maar kent ge dan niemand, op wie ge invloed zoudt kunnen uitoefenendie een matig drankgebruik kwaad zou doen of die licht kans heelt eeu dronkaard te worden En weel ge dan wel dat uw invloed weinig is in deze, indien uw voorbeeld niet me dewerkt I'>n tweede zegt: ik kan nel geen drank drinken en du afschaffing voorstaanzonder me ergens toe te verbioden. Heel wel mogelyk. Maar maakt dan eendragt geeu rnugt tfieer en is 't kwaad, openlijk le betuigen wat toch onze gevoelens zjjn Een derde wordt terug gehouden afschalïcr ie wordendoor de meeniugdat hjj eeu eed afleggen moet en 't dan zoo ligt zou kunnen ge beuren, dat hjj meineedig werd. Tegen hem km; ik zeggen, dat die meeniug valsch is. Die afschaffer- wordt belooft schriftelijkgeeu drank te drinken, of aan een ander Ie gevenzonder dal de doctor 't voorschuil, en 'l weer af te schrijven, als 'l Item niet langer bevalt." Tc Parijs cn in de voornaamste steden van Europa (te Amsterdam bij «le heeren Lippmann Hoscnthal Sf C.) is de inschrijving opengesteld in eene gcldlccning van dertig tnilliocn Irancs, bestemd voor hel aanloggen eener tclcgraaf- conimunicntic van Brest over liet Pransche eiland Saint-Pierre met New-York. Dat kapitaal i» verdeeld iu 60,000 actiën van l>00 franc»; daarvan worden 50,000 a pari het publiek aangebodendo overige worden bewaard om aan de concessionarissen eu «aan dc vervaardigers van den telegraafkabel gegeven tc worden, wanneer de tclegt aallinie in goede werking zal zjjn. De linie zal, naar het plan der onderne mers, in den loop van het jaar 1869 in ex ploitatie gebragt worden. Deze nieuwe tologianf-communicalie zal in eene dringende behoefte voorzien. De. aan le leggen linie zal geen ander dan Fransch en Amcrikaanscli grondgebied aandoen. Wel is de linie langer dan de bestaande tusschen dc Icrscho.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1868 | | pagina 1