M 1663. Y r ij cl a g* 16 April 18 Dit blad verschijnt des daunt lags en Üondcrdagt "s avonds. De Abonnementsprijs is f 1.50 in de 3 maanden. Van Adverlentiën 1 tot 6 regelt 60 Cenl»elke regel meerder 10 Cents; legale Advertenlièn per regel 15 Centsbehalve bel Zegclregt. 4(z. nummers /O.10. Brieven franco. Bestellingen bij den Ui tg. .4. van Cleeff, te Amersfoort. Bureau Amertfoorlteht CWoni, Langcstraat. Wijk F. V. 13. over de Oude Vischnnrkttoo mede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk. De Indiache Spoorwegkwestie. liet is uiterst moejjelyk of «el oncnogelyk te Bchteo io een kort bestek bel volledig overzigt te leveren van al hetgeen tot de lodische spoorwegkwes tie betrekking beeft. Uit kau ook voor overbodig gehouden worden in den tegenwoordigen stand der zaak. De tegenwoordige kwestie over het verleenen van eenen verhoogden renlenwaarboig aan de be staande Maatschappij voor deo aanleg van den Satnarangscheu spoorweg niet de toevoeging daaraan van den aanleg ran den spoorweg Udtavia-lluilenzorg is tol oplossing gebragi. Men verriain reeds uit bel verslag dat van de Eerste Kamer is uitgegaan dat men zicb aldaar gedrongen voelde tol de regeringsvoordragl overlcgautiomdat men zich rerpligt achte aan Java het bezit ran spoorwegen ie verzekeren, en men geen beter middel daarvoor wist uiitedeukeo. tenxy men zyn toevlogl wilde neuten tol een slaatsaanlegwaarvoor men terugdeinst. Het kan in deze gcscldheid der zaak enkel nog te pas komen om den aard van het regeringsvoorstel keubaar te maken en hetgeen ie dien aanzien voor komt io tiet verslag der eerste kamer en het daarop bekomen antwoord der Regering. De zaak. zegt inen in dal verslag kornl wal hel financieel verschil voor hel Ryk betrell, hierop nederdal jaarlyk* in plaats van 630.000.eene coin van f 765.000. voor jaar langer wordt toegezegd en dal de Staat zich regtslreeks jegens de obligatiehouder'j verbindt. Waarvoor wordt deze verhooging gegeven vraagt men verder; eu het antwoord is: de Maatschappij heelt zich geconsumeerd met een kapitaal van 14 inillioeti (li) in aandceleu, en 4 m obligation), doch er worden geen 14, inuar wel 17 inilliocn voor den aanleg van deu Samarangschen spoorweg gevoiderd. De door hel voorstel verlangde II imliioeti moeten dienen tot vervanging van de 4 unlhnen oude obligation en tol verzekering van deu aaoleg van de spooi wegen Samaraug rn li la via. Te deieo aanzien isopgemerki.dat de Maatschappij aldus de beschikking verkrijgt over de elf inillioen, oo tij daurover op eene andere wijs kan beschik kenzonder dal iels haar daarin kan verhin deren en baugl hel af van den Raad «au beheer om de voor den aanleg van deu spoorweg Daiav.i- Buitenzorg bestemde 4 millioen inmiddels tol r<'ii ander doel aanteweuden. liet is voor ieder dus duideljjk geworden dat de Regering in gebreke gebleven is de vereischte waarborgen te stellen tol verzekering van de doelma tige aanwending van de bedongen ondersteuning. Hierin heeft z{j later getracht ie voorzien door eeue nadere overeenkomst, waarvan zij in lure memorie van beantwoording reeds gewaagl. Daarby locti is bedongen geworden, dal hel geld. door de Maatschap- py uit de gewaarborgde leenuig te verkrygeu. onder bewaring van ecu Slaats-agent zul worden gesleld en zooveel doenlijk lot renteomomg uitgezet, en dal hel geraamde kapitaal voor deu aanleg van den liataviaschen spoorweg als eeoe afzon-lei lijk loods tal worden beheerd waaruit door de Maatschappij niet kan worden geput zonder mandaat van den Minister van Koloniëu. De Maatschappij heeft zich gedrongen gevoeld door eene nadere overeenkomst zich aldus aan banden te laten leugen. De Regering vleide zich daarmede den ondervonden tegenstand overwonnen te hebben en zy is mderdaad daardoor geslaagd in de aanneming van een voorsteldat anders voor geen goedkeuring vatbaar geoordeeld werd. Ieder, die deze toodragl der zaak leest, zooals zy in het verslag der eerste kamer en in het regeringsanlwoord voorkomt, moet ziel» verwonderen over de luchtige wjjze waarop door de Regering ter verzekering van het algemeen belang is te werk gegaan. Rjj de tweede kaincr was men niet ten gunste van het voorstel gestemd, omdat men deze zameo- koppuling van den Samarangsclieii en den Batavia- hclien spoorweg afkeurdemaar het voorstel werd doorgedreieu toen de Minister van Koloniën van de aaoneming eene portefeuille-kwestie maakte. Bij de eerste kamer kou men het middel van ontsteminiug van de Javaansche bevolking en van vertraagde afdoening der zaak doen geldea maar niemand zal kunnen zeggendat zoodanige regeling van dit gewigtig onderwerp teo bewjjze kan strekkendat de Regering daardoor heeft getoond voor de ver vulling van deze aan haar opgedragen laak der behartiging van bel algemeen belaug wel berekcud te zijn. Het is thans gebleken uit de inededceling der rege ring aan de eerste kamer, dat de nadere overeen komst met de Indische spoorweg-maatschappij is gesloten, en dat daardoor de vereischte waarborgen geacht worden vei kregen Ie zijiMoor de doelmatige aanwending der van Ilykswege vei leende ondersteu ning maar, zonder le Iredco in de waardering van het voldoende dier toezeggingmag men zich wel afvragen: in welken toe-land men verkeert ten gevolge dezer nader gesloten overeenkomst Zells de vuurrood radicale Arnh. Lt. zegt heden io een Icadmgarlikel daarover van deze spoorweg onderneming zien wij de Misrekening en tegenvallen voor ons; doch de Arnh. Cl. wil bever de kwaal gedragen zien, dan blootstelling aan een nieuwe kwaal. Zoodanig»! logiek alle genezing uit sluitende moge ciasück-gemjkkelyk zijnzoo-lat zij aliyd juist passend zij vo-»r regeringsdaden; wy daarentegen heoorderleu zaken onparlijduj; wij vragen niet van welk ministerie de zaken migaao maar wel of zy ui dan mei goed of ju-st zijn. Slot in 't volgend nummer.) Amcrefoorterhr Spaarbank. l.'il hrt lüdr Jaarverslag in den loop dezer maand door de Conuuiizie uitgebrachtblijkt hetgeen volgt I. In den loop van 1*68 zijn legen 3u personen die zich hebben omtrokken. 35 nieuwe deelheldirr» bij gekomen zoo-lat I-ij het ruide de* jaar» het aantal detlhe hrrsbeataande uit 73 dienstbod- li 42 handwerk*- rn aiiibaehuli-'drn 11 neringdoenden 7 militairen 114 onnderj irigenen portonen zonder beroep 21 terernignigeii en adiiiiimlralieii tot 271 »n geklommen. II. Aan dezen wvoor kapitaal en renten vrrtchiildig-l33196.36 Hiervan ia ui 1*68. in 2*3 posten, (van welke 164 beneden 5,— en 18 boven j ingebracht>10199 77 terwijl in 111 posten fvan welke rr 12 boven IUU.—wareu. ten liedrage van a/IIUiO.-) ia uitbetaald ..13633,61' III. liet kapitaal betond hij liet aluiten der rekening over 186*, uil t 12 llijpotliekenle ramen, f 964*6.99 31 Itrleeuiiigcn .23010,1.3 3 Cert-f. V Werk. Schuld. 2136.60 Saldo in kat 1050.13» tola,il 35*34.05* Trekt men hiervan af bovengem. p.isaief »-!. >33196.36 dan blijkt een voordeebg taltlo van f 2637.69' lijnde /836.76s meer d in bij liet einde van 1867. Itij vergelijking met bet ja.ir 1867, bevindt men overi gen».-Int in 1868. de inlagen minder, rn de uitbetalingen meer hebben In dragen, dan ui het voorafgaande jaar. Die verschillen inlusschen zullen niet al* een ongunstig terken beschouwd worden, wanneer men opmerkt dat lij huil oorsprong hebben W al de eerslo hetrrfiin mindere inlagen door minderjarigen, personen zonder beroep, enadiiiiniatr.i- tiën of verwnigingen. voor welke de Rank zeker niet in de eerste plaat» i» in 't leven geroepen mi ut de laatste .iunga.it, in .i.inzienbjkr uitbetalingen van lommen boven ItlU,—-. blijkbaar met hot oog op soorileeliger geldhelegging opgevorderd. IV. liet Bestuur, waarin overigen*^een verandering kwam, leed ren groot verlies, door hel oveilijden van den Heer hruijlV. die sedert de oprichting der Bank, al» l'eniiiiigiueeaterde alceda in omvang toenemende boekhouding metbelangloozen ijver heeft waargenomen, 111 die vacatur* is nog niet voorzien. Dc zittingen zijn hij voortduring op den 2 eu 4 Maandag van elke maand, nes middags van 12 lot 1 uur ten Ita.idlinizc gehuiidni. HULPBANK TE AMEHSrOORI^ Tut hul geven van gelden ter leen tal bet Bestuur zitting houden in een der localen van liet Raadhui* op aanst. Maandag 19 April van hal/hm tot hal/drie alwaar belanghebbenden zieli kunnen aanmelden l-rwijl mede inlichtingen ilcswegen» le b-koiiien zijn l)j de ollderge- leekemleii en de verdere leden vuil liet Bestuur de lieeren Mr. J. van der l.eetiw, li. tl l/vr-che' IC. A. Croochewlt en J. C. Leinuuher. IV. A. W. baron VAN HEEGKEREN, President. M. V.\N KEEK Penningmeester. A. J. A. VON KEl.I,NEII Secretaris. AMERSFOORT, Ij April I Sti'J. Maandag en dings-lag avond jl. deed prof. Ilasert de aangekondigde piueven met zijn by uitstek sterk werkend hy-lio-uiygeeii-gasuiikroskoop. Misschien (Hinder tooi den untouioluogmaar zeer zeker vour iederdie zouveel van dier- eu plantenkunde weet, als tegenwoordig op de scholen ouderwezen wordt, waren zij hoogst beluugryk. Den eersten avond werden den toeschouwers getoondde deelcn der luseclenzooals de xuigbluusjes aan de poolen der vlieg, waardoor zij in slaat is laogs glas, en schijnbaar iu stryd met de zwaartekracht langs liet plalond teloopcu; de angels der bi)die vergeleken worden met eene gewone uaainaald; Je ademhaltogs- en verteringswerkiuigende bloedsomloop en liet zenuwstelsel der insecten. De teriooniug van de dieren die io een waterdroppel en in kaaskorstea leven en de kristalvormingen gaven zooveel genoegen dal zij den tweeden avond herhaald werd. Bjj do eerste dezer proeven vertooode prof. Ilasert ook een droppel zuiver welwater, om te doen tien, dat zich daarin geen dieren bevinden. Den tweeden avond werden voorwerpen getoond, waarvan oog niet is uitgemaakt of zij tot de dtereo of de plaoteo bebooren. Daarna monaden, de eenvoudigste dieren; polypeoklok-, trompet- en radcrdierijeskoralen, enz. Zeer belangryk was ook dc voorstelling van de voortplaotingswerktuigen der planten, liet geheel gaf eeri schooueo indruk, hoofd zak <lijk van dat gedeelte der natuur, dat voor den min.Ier belangstellende geheel verborgen blyit, en toch mede eeo rykdoiu van leven en vorm vertoontdie niet behoeft ooder te doen voor de meer zichtbare dier- en plantenwereld. Zulke voor- stellingen geven dus dengeuen die belaogstelleo en tnri slechts een wcioigjo kennis zyn toegerust, uiet slechts genoegenmaar ouk het nul, d«( hunne k«*onii van de grootheid dea Scheppers er I a iu merkelijk door wordt uitgebreid en dus het g-lonf aan eigen wysheid imsvchieo iets wordt pa bokt. Ingevolge verzoek van diverse asnwezigeo kwjjt de lied. zich van de aangename laak de llceren Kuüewjn en Burger die -leze toirée 's georganiseerd hebben, algemeeueo dank te betuigen voor huooo welwillendheid en goede zorgen ten dezeen zjj ook daar-loor bebbeo bewezen gaarne bereid te zjjo tijd moe te. enz. veil te hebbeu lot hetgeea voor stadgeoooten aangenaam, nuttig en leerryk is. Eenigen tij-1 geleden heeft b(j T. v. d. B. le S >"st iiraud plaats gehad. De woning, geheel afgchran-l, was even als de inboedel, tegen brand- scha ie. en volgens zeggen oog al hoog verzekerd. Op vermoeden, dat de bran 1 welligt kon aangestoken lijo, is T. v. d. B. naar bet buis van Arrest lo Amersfoort overgehragt, en zjjo verschillende voorwerpentot zyueti inboedel behoorende op zijn erl begraven getondeti. lie zaak is in iostructio. Vo-irloopig vertrekt des Zaturdags morgens 7 uren een spoortrein voor persunen vee enz. van Amersfoort naar Utrecht, voornamelijk ten gerieve van veehandelaars eu verdere bezoekers der Utrechlsche markt. rolltlcke ttcviac. Don Fernando van Portugal wil Spanje'* kroon uiet op zyn hoofd doen plaatsen eu weuscht zelfs dc beruapiiigs-coiniuissie met te ontvangen. Zjo sprak dc Portugescbe gezant te Madrid tegen deu Minister Seirano. Deze antwoordde; «de kroon is uw Heer ook nog niet amgenodeu. om de eenvoudige reden, dat de Cortes nog niet beslist hebben welken regerings vorm Spanje zal kiexcu." De gezant zcidc te veel en was ook iets of wat voorbarig. Nopen» de vriendschappelijke gezindheid tusscheo Italië en Oostetiryk zegt een der Dagbladen het volgende Geheel Italië herinnert zich nog de grooto waardigheid en den ouvergeiykelyken tact. waarmede dc generaal voii Moering zich iu de laatste dagen der Oostenrijk sche lieer schappij te Venelu» gedroeg. Iu aller herinnering is nog liet treffende looneel levendig tueu men vau den Jigt met toeschouwers bezetten oever der Piazzelta eu vau liet schip, waarop de generaal vun Moering ver rok. elkander met hoeden en doeken feu vaarwel toewuifde hetwelk scheeu te zeggenna du v()andel(jko bezetting volgt nu misscnten de vriendschap iu de vrybetd en gelyklietd onzer beide natiën I" Dat misschien is thans eene waai beid geworden. Oosten- ryk en Italië zyn voortaan twee bevriende nation. Mogt de loop der gebeurtenissen bun vergunnen eenvoudig vrienden te hiyveu; want volken die in vrede leven, noemt men bevriende volken. Noemt men ze gealliëerdeu. dan onderstelt tnen gemeenlijk, dat zy een bepaald doelhetwelk tot den oorlog leiden kun op bet oog hebbeu eu ronduit gezegd willen wy liever dat de vrede door onze vriendschap met de üostenr(jksch-iiongaarsche natie bevestigd wordu, dan dal wy terstond deel moeten hebbed uau de gevolgen eener alliante, die eene geweldige beroering in Europa zou Aankondigen." Ter Zilliug van deu Amersloortschen gemeenteraad vun eergisteren was aan du orde: Rapport der ufdeeiiogen aangaande de Burger school voor middelbaar ooderwya. Opdragt van een nader ouderzoek aan eene Commissie, be-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1869 | | pagina 1