Dingsdag 4 October 1870.
M 1810. -
MSfflORTM WIT.
Dit blad verschijnt de» If aan Jags en Donderdags «avonds. De Abonnementsprijs is ƒ1.15 in de 3 maanden. De prijs der Adverlentiën van 1 tot 6 regels 60 Cents, elka
regel meerder 10Cents; legale Advertentièn per regel 15 Cents. Aft. nummer» 5 cents. Brieven franco. Bestellingen bij den Ditg. A. II. aan CUtJ, te Amersfoort
Bureau Amersfrortscke Courant. Langrstraat, Wijk N». 43. over de Oude Vischraarkt. soo mede bij alle Boekhandelaren en Post-Oirecteuren in bet Rijk.
AMERSFOORT 3 October 1870.
Volgens deo Mioisler van Financiën aal door bel
hellen eeoer belasting van 1 ten honderd op hel
inkomen waarschijnlijk 4 millioen verkregen worden;
eene som groot genoeg oen het verlies door de
intrekking der patentwet te dekken en de 18 ton
op te leveren die oog ter sluiliog van de begrooting
fopr 1871 ooodig aijn.
Te Gorinchem is op een marktdag het gerucht
verspreiddat de Koning vao Pruisseu dood was.
Groote beweging. Des avoods vernam men echter,
dat in eeo der neharige plaatsen de kastelein was
gestorven uil een herberg: de Koning vao Pruisseo.
Te Eindhoven kwameo onder geleide van de
maréchaussees negen Fransche vlugielingen binnen,
die daags te voren, uil het naburige Belgische
kamp Oeverloo ontsnapt zijn om zoo als zij voor»
gaveu over Holland langs Rotterdam naar Frankrijk
terug te keeren. liet waren allen Parjjsche francs-
tireurs en zjj schenen van genoegzame geldmiddelen
voorzienom die reis te ondernemen. De politie
bracbi die vluchtelingen naar bel station van tien
spoorweg, om per eersten Irein naar Wjjchinael
terug ie keeren. Verveling in het katnp en zucht
uaar het geteisterde vaderland zeiden zij waren
de oorzaken dezer gewaagde ontsnapping.
De Pall Mali bevat hel volgeude telegram
uit Naineu:
De "iiwooers vao Mézières en Charleville vluchten
naar llelgieomdat de Duilschers aangekondigd
hebben dat zij de sleden zullen bombardeeren
indieu zjj zich niet binnen 24 uui overgeveu."
Eu uil Florence: De Romeinsche Junta heeft
bepaald dat het plebisciet, dal binnen kort zal
plaats hebbenluiden zalEen één en ondeel
baar Italië."
De Daily News heeft een uitvoerig telegram uit
Toul waarin de loeslaud van de vesting na de
overgave, als zeer ougelukkig wordt voorgesteld.
De plaats is nog meer verwoest dan Sédan, schoon
niet zoo erg als Bazeilles. Het garmzoeo dat de
vestiDg verdedigde, was zeer genog eo de bevol-
kiog dwong den kominandant toV de overgave.
Er is eeo aardige, haast ongelooflijke ge
schiedenis bekend geworden betrekkelijk deo
oorlog van 1866. Een boer uit Wesl-Pruissen bad
dien veldlogl medegemaakt, maar hij was niet
teruggekeerd. Hy werd op de Ijjst der vermisten"
geplaatsten zijne vrouw hertrouwde. Nu de laatste
tnao naar Frankrjjk getrokken is. komt d.ar eens
klaps de eerste Ie voorschjjo en eisclit natuurlijk
zijn vrouw. Ily verbaaltdat hij tnei vele andere
Piuissiscbe krijgsgevangenen naar eeu kolenmijn in
Oostenrijk is gebrugt en daar bljjven moesteerst
kort geleden gelukie het betn te oritvlugtcn. De
manSdrojewski bee(t hyverzekertdat er nog
verscheidene gevangenVo van 1866 in Ooslenrjjksche
mijnen werkzaam zijn. Eemge Duitscbe bladen
driugeo op een onderzoek aan.
Eene vrouw ia Berlijn beeft in zes jaren tjjd
drie mannen in den oorlog verloren. De eerste,
met wien zjj in aclitienbonderd eeo en zestig
huwdesneuvelde in aebtienbond-rd vier en zestig
voor Uuj pel. Een jaar later huwde zjj den tweede
die in achtienhouderd zes en zestig te Sadowa
werd gedoodNo. 3 eindeljjk liet te Betonville
bet leven. Het is voor de vrouw te hopen, dal een
lange vrede na dezen oorlog baar bet ongestoord
bezit late van haar aaostaanden vierden man.
De Köln. Zt. ontleent de volgende passage
aan den brief van een soldaat vau bet Duilscb?
leger voor Straatsburg:
Eergister (8 Sept.) viel een kleine bom, waarvan
de buis nog branddein de battery vlak Daast de
onze. Dadeljjk schiet een vermetele artillerist toe.
grjjpt de bom met beide handen en werpt te over
,de borstweringuitroepende in zyn üuiisch patois:
Dóór. voor deozoo je stuk wilt springen
Aan je bet even goed daar ginds doen
De bom bad naauwtljjks den grond bereikt, of
zij barstte uiteen.
De soldaat werd loffelijk vermeld op de dagorder
en ontving tien thaler vao eeo zijner officieren. Een
ander blad meldtdat hjj tot onderofficier is
bevorderd en eene decoratie ontving.
Volgens Duitscbe bludin is deo löden Sep
tember des avonds in 't bed van graaf von Bismarck
,te Meaux een ongeveer vier weken oud kind getoo-
den. Zjjne kamer io 'l aartsbisschoppelijk jraleta
lag ul. uil in den tuin eu door deieu uioelAjhet
eene persoon gelukt zyn in 's graven verhljjf ic
komen. Fon Bismarck die om tien uur van eene
coufewotie met den koning terog kwam, wilde.
daar hjj zeer vermoeid was naar bed gaan. toen
hjj eeuig gedruisch daar bmoen boorde. Hjj sloeg
de gordjjnen op en vond een kind dat een briefje
io de hand bad. waarop geschreven was: «Mijn
man viel hjj Sédaoik beb geeu brood en de
waohoop drjjft mjj aao om van mjjn eeoigst kind
te scheiden. Het beet Vincent." Later vond men
ook de moederdie zich opgehaogen bad. De
kleine is naar Berljjn opgezonden.
De Fransche gevangenen zullen door Duilach-
land worden gebezigd ten nutte der openbare
werkeneo wel by de verbindiog van de Eems
eo de Vecht, de herstelling van den straatweg
(larenRUterbrok eo bet kanaal RiiterbrokSus-
trumeren ook oog bij de volloojjing vao bet
Wiekkanaal eo de verbinding er van met de kanalen
in Rbauderfebo. Zoo zullen de mannen van den
oorlog aan de volloojjing van de werkeo des «redes
oog krachtig van dienst kunnen tjjo. Of Pruisseo
nu ouk voor die krjjgsgevaugeoeo verpleeg-geld zal
in rekening brengen als de staal der oorlogskosten
moet worden opgemaakt
Ouder de Israëlieten te Berljjn werd dezer
dagen een zeer eigenaardige inzameling gehoudeo.
Er bevinden zich nameljjk te Wittenberg, te midden
der vele Fransche gevangeneDook een vijftigtal
Israélieteu. Deze soldalen nu vroegen deo bevelhebber
verlof, gedurende de feestdagen van September de
synagoge te mogen bezoeken. Daar ou te Wittenberg
geen synagoge is en de kommaodaot den geuiten
wensch gaarne vervullen wildezoo beval bij dat
de Israëlielische militairen naar Üessau zouden
worden gebragl en wel onder een militair geleide,
dat alleen uil hunne geloofsgeoooteo onder bet
Duitscbe leger bestaan zou. Zoodra dit feil bier
bekend werdbesloot men tot eene collecteten
eind*, aan de Fransche soldaten eo bun gelelde een
feest te bereiden.
Id een kamp van Fransche gevangenen io
Duitscbland beeft men vier vrouwelijke Turco's
ontdekt, die terstood zijn afgezonoerd.
In eeüe correspondentie uit bet leger voor
Parjjs vao Hans Wachenhusen wordt gemeld,
dat o. Bismarck sinds eenige dagen vermoedelijk
om minder in bet oog te vallen io de uniform
van een gewoon infanterie-olficier gekleed gaat. Al
de haat toch der Franschen wordt op sijn hoofd
geladen. Hij alleen draagt de schuld van dea oorlog;
hjj was bet. die Napoleon tot den kr(jg beeft verlokt
en is dus de eenige oorzaak van al de ellende waarin
Frankrjjk is gedompeld. Den Koning draagt niemand
een kwaad bart toe; hoe diep deze baat der Fransche
bevolking in het gemoed zit schrijft Wachen
husen is mij te Reuns gebleken, io het huis waar
een mjjner vrienden was ingekwartierd. De keuken
meid aldaar was een lief, zachtzinnig mensch eo
reeds ver over de jaren der bartstogteo been. Zy
bad niets tegen den Koning, niets tegeo de Pruisseo,
maar zoo betuigde zij inet bliksemende
oogen als ik Bismarck tegenkomzal ik bem
met mjjo keukenmes doorboreo."
Te Londen kwam dezer dagen een Amerikaan,
die sinds jaren te Parjjs bad gewoondals uitge
hongerd vlugteling aan. Daar hij 'l geluk had een
medelijdende ziel te ontmoetenwerd bem alras
bet gulle aaobod gedaan om in een vermaarde
restauratie io de Fleetstreet zijn op rantsoen gestelde
maag wat le versterken. De barmhartige ziel had
Diets minder dan satisfactie van zjjo edelmoedigheid,
waut toen de Amerikaan betuigde zjjo bekomst te
hebben, had bjj gebruikt vjjf borden osseovleesch.
vjjf broodjestwee puddingen en acbl kruiken
zware ale.
Politieke Revue.
De stijfhoofdigheid der Fraoscben om in deo
wederstand tegen de Duitscbers te bljjven volharden
eo billjjke voorwaarden lot wapenstilstand te weige
ren begint tot waanzin overteslaao eo zal dan
eerst huo verstand ietwat lerugkeereo als zy zullen
inzien dat zjj naar waanzin zjjn overgeheld.
Hoe verder de Duitscbe troepen voortdriogen des
te sterker klinkt in Frankrjjk de kteet, dat de
strjjd des legers geëindigd is eu de strjjd des
volks begiuteo dat deze lot het uiterste tot de
verdelging des vjjaods toe moet worden volgehoudeo.
Doch deze kreet, zegt de Times, komt altjjd van
die Fransche landstrekenwelke niets van de
Pruisseo gezien hebben. In de achtlico door ben
bezeitc departemeotcn hebben wjj nog niets van
zulken vertwjjfelden strjjd bemerkt. Ook is bet oiet
redeljjk noch wenschelijkdat zulk een strjjd ooit
genen worde. Hei vechten is in onze dagen bel
werk vao daar oe afgerigte soldaten. Deze regel beeft
oergeos dieper woriel geschoten dan io Fraokrjjk;
want geen land is meer kwetsbaar in zijne maat
schappelijke eo volksbuishoudeljjke iorigtiog. Wat
ook bet comité van nationale verdediging eo de
raddraajjers eu de prefecten van eenige westel|ke
departementen zeggen of doen, een krjjg op leven
en dood zal onder de Franschen nooit populair zijn.
Wjj zien io de berigteo uit Frankrjjk dag op dag
voorbeelden van de oogezindbeid zelfs van aledeljjke
bevolkiogeu, om achter barricades eeo weerstand
te bieden, die in bet open veld nutteloos bevonden is.
•Eenige arme boeren le Mézièresnabij Naotes.
door de vrijschutters tot uitziooigbeid opgewonden,
vuurden, eenige dagen geleden uit hunoe woningen
op een detachement van 200 uhlsneo, en bet
gevolg was de verntehog van bun dorp door vuur;
maar die Pruissiscbe troypeo trok.''en denzelfdeo
namiddag verder naar Nantesen deze stad met
bare 6000 inwoners, bare gewapende brandweer,
bare mobiele eo nationale gardeverklaarde zich
geziod oin zicb van overlaat vrij te koopen door
al de gerequireerde krjjgsbeboefieo en lerfiogi te
leveren eo door eeue som van drie duizeud pond
sterling iu baar geldals boetete betalen.
Zoo zien wjj overal in. Fraukrjjk opwelliogeo
van oubesuisde en onverstandige dapperheid, vlagen
van vermetelheid eo daarnevens io scherp contrast
algemeen gemis van samenwerking eu tan vast
beradenheid. Groote daden worden van Parjjs eo
misschien van Lyoo eo aodere groote steden ver
wacht. De Parjjzeoaars vertrouwen op huone walftl
ea barricades, eo maken zicb sterk, om de verweriog
deo ganscbeo winter vol te boudeo. Maar wal na
deo winter Intusscheo wordt het land aan de Sein*
en Loire door de Pruisseo verwoestlerwjjl een
meuw leger bionendriogt eo de Rhdoe-streken be
dreigt. De ou aangeboden vredesvoorwaarden mogen
deo Fraoscbeo ondraaglijk scbjjneo; doch zjj kunnen
door voortduring van deo strjjd oneindig meer
drukkend en grierend worden.
Ook aodere Eagelscbe bladen raden Frankrjjk
aan niet lauger eeo bopelooze strjjd vol te bouden.
't Voorloopig Bewind acb'. deo strjjd volstrekt oiet
hopeloos zoolang Parjjs nog stand houdt, en dat
bet de Pruisseo niet gemakkelyk zal vallen bet
zoover te brengen dat zjj bun segetogt door do
straten van Parjjs kunnen doen is zeker.
Vóór Parjjs is bet rustig volgeos eeo officiëel
telegram uit Berljjn. De Pruissische Kooiog nam
eergisterten Noorden van Parjjsde vijandelijke
verschansingen van St. Déois tot Romainville io
oogenschouw.
De Franschen schjjoen dien dag echter ten
Zuiden van Parjjszonder medeweteo van de
Pruisseo ten Noorden der stad alweer eene groote
overwinning behaald te hebben. Een reizigerdie
gister te Brussel kwambad le Valeocieuues deze
dépéebe aangeplakt gezien:
Versailles is hernomen. Hel Pruissiscbe leger
is in vollen aftopt - talrjjke artillieparkeo zijn ver
overd. Op deo Moot Valerieo zjjn 6000 Pruisseo
gevangen geoomeo 30.000 zjjo builen geveebt
gesteld; 67 mitrailleuses zjjo veroverd. De Pruis
siscbe staf is gevangen genomen."
Wjj wisten niet. dat de Pruisseo zooveel mi-
trailles badden. De leugeo is erg onhandig.
TELEGRAMMEN.
Versailles, Vrydag.
lieden op deo verjaardag der Koningin heeft
het 6. armeecorps met grooleo moed eeo uitval
van 'l grootste deel van 'l leger van Vtnoy io de
zuiderriebtiog glaosr jjk afgeslagen eu daarbj)
200 krygsgevaogeneo gemaakt. De ktoouprios was
tegenwoordig. Ook door bet 5. legercorps is eeu
vjjandeljjke uitval in de zuidwestelijke richting
teruggeslagen en zjjo daarbij slechts geringe verliezen
geleden.
Brussel, Zondag. Naar ontvangen berichten uit
Rome. heeft de paus de kardiualeo Guidi, Silveatri
en di Pietro opgedragen voorstellen uil te werkeo,
betredende deo modus tivends met Italië. Kardiuatl
Poncili is met eene bjjzoodere zending naar Florence.
De juuta beeft '.ot de opricbitog besloten vao een
gedeoktcekeo voor beu. die io 1867 eo 1870
gevallen zjjn voor de bevrjjding ««o Rome.
Berljjn 2 October (offlcieël) De trocpeo behbea
op 30 September bun lotogt ia Straatsburg gehou
den waarua in de Tltotnaskerk eeue godsdienst
oefening plaats bad. De buil is aautienljjk1070
kaoounen. twee millioen in gold, zyude Fraosch
Staats-eigendomammunitie cu vooral een groote
voorraad fabrieksgoedcren.