Dingsdag 28
Maart 1871.
M 1866. r
I)it blad verschijnt des Maandag» cn Donderdag» avond». Abonnementsprijs15 per 3 maanden. Prij» der AdferteDtiïn T«n I tot 6 regel» 60 (ienU, elke regel meerder
l lCenl»; legale Advertentiën per regel 15 Cent». Af», nummer» 5 cent»dubbele grootte 10 cent». Brieven franco. Bestellingen bij den üitg. A. II. eon CUe/f, U
Amersfoort Bureau Ainrrtfonrttche CourantLange»!raat. Wijk k, 43. over de Oude Vischraarkt. en bij allo Boekhandelaren en Po«t-Directeuren in het Rijk.
Defeuwle-bezwnrcn In zake den
Ooslertpoorweg.
Vermits het defensiewezen zoo zwaar weegt, dat
eenig uitstel van behandeling van het wetsontwerp
nopens den Oosterspoorweg bij de Vertegenwoordiging
noodzakelijk iszoo werd in ons opstel van het vorig
nummer toegezegd dal ook weldra op dat terrein eenige
punten zouden worden aangeroerdwaardoor misschien
eenig nut tot de beslechting der aangelegenheid kon
worden aangebragt
Voldoende aan deze toezegging, volgt hieronder een
en ander, dat voor diverse ingewijden niet maar
voor de massa belangstellenden in het verkrijgen van
den spoorweg wel nieuw zal zijn, en juist publiciteit
verdient, opdat in deze aangelegenheid van hoog publiek
nut, zooveel mogelijk licht worde verspreid cn vooral
zaakkundigen in de gelegenheid worden gesteld ten
deze te polemiseren en tc oordeelen.
Dc wegendie de hoofdplaats en andere plaatsen
van het Gooiland met Amsterdam verbindcuzijn
dikwijls onberijdbaar, ten minste als men geen omweg
over Naarden of Utrecht maken wilterwijl de gemeen
schap te water wordt onderhouden door cene trekschuit,
die 7 ui en aan den overtogt besteedt. Dit alles is echter
voor den Staat niet geheel afdoende om de Concessi
on» jrisse van den Oosterspoorweg geene bedingen te
stellen als werkelijk door den aanleg en de rigling van
dien weg 's lauds defensie bijzonder werd benadeeld.
Echter men bezie dit nader
De bezwaren tegen den spoorwegdam voor zoover
deze op hel gebied der inundatie ligt, kunnen niet ernstig
gemeend zijn; want men bepale, dat de dam niet hooger
aangelegd worde dan volstrekt noodzak "lijkzoodat
eenige afgraving hier en daar dezen dam als weg inprac-
licabel make. Op onderscheidene plaatsen loope dc weg
over gcwulven waarin inijnkairers zoodat men uit de
forten deze gewulvcn kan laten springen en de rigting
van den weg worde zoover doenlijk U't VVeespUiler-
mecr, het olleiisief te Bussum en Blaauwkapel bestreken.
Een spoorweg, evenwijdig aan onze inundatie loopende,
is zeker nadeeligdoch bij dezen weg is dit nadeel van
luttel bctcekcnis, want zoover dezelve daaraan evenwijdig
loopt, ligt zij order het bereik van de werken te, Bussum
en Blaauwkapelmet uilzondering vau een stuk van
ongeveer twee uren lengte, namelijk dat over het gebied'
vau Hilversum tot even voorbjj Maartensdijk ligt.
Welk nut kan de vijand van dat stuk weg hebben
Bijna of volstrekt niets. Tot verplaatsen van troepen of
materieel kan het hem niet dienen; want de tijdbe-
noodigd voor laden cn lossen is voldoend.. om dat
vervoer over dien hoogen grond marcheerendof met
trekdieren te doen plaats hebben.
Dat de rigting van den weg cene vermeerdering van
defensiewerken zoude noodig maken te Bussum op de
Hilversumsciie Meent, of tusschen Uitermecr of het
Naardermeerkan men niet aannemen, indien de spoor
wegdam wordt aangelegd als hierboven is aangegeven.
De bouw van een flink fort is zonder spoorweg toch
noodig aan den zuidelijken kant vau het Naardermeer
want een sterk invasieleger, gebruik makende van den
overvloed van houtdien Hilversum en omstreken cn
's Graveland aanbiedt, kan daarvan alligt oenen weg
maken van 'iet Noordeindc van 's Graveland over dc
Meent, de Meerkade lol aan den Kcverdijk- Gelukt
dit, dan is de vijand spoedig in het bezit van het
terrein van Muiderberg tot 's Graveland en zoude deze
weg spoedig genoeg door verdedigingswerken gedekt
zijnom geene vrees te hebben voor het offensief
van Naarden.
Omdat nn echter, al komt de Oosterspoorweg niet
tot standdefensiewerk bij het Naardermeer en mis
schien andere tot versterking van het offensief van
Naarden noodig zijn, kan het als niet billijk worden
geachtom eenc Maatschappijwelke den bcwuslen
spoorweg wil aanleggen, kosten voor defensiewerken
;te doen dragen.
Werken in het open hivenfront te
Amsterdam eu «Ie Oosterspuorweg.
Wie heeft niet in der tijd toegejuicht de aanne
ming van het wetsontwerp, waarbij de werken m het
•open havenfront te Amsterdam werden vastgesteld 1
Immers hijna ieder, wien den bloei van de hoofdstad
des Hijks ter harto gaat. Waren er al, die een ccin-
tuurspoorweg voor Amsterdam meer wenschclijk oor
deelden, of die aan een centraalstation bjj de Wil
lemspoort de voorkeur gaven, toch wildo men een
centraalstation, en alleen do vrees dat de werken in
het open havenfront zouden kunnen mislukken cn er
gevaar bestond voor het lot stand komen van de
doorgraving van Holland op zijn smalst deed sommi
gen tegenstemmen. Ook zullen er wel geweest zijn,
die de werken onnoodig achtten, want men kan aan
nemen, dat aan alle leden der heide Kamers de wel
vaart van Amsterdam na aan het harte ligt.
Nog heugt het velen met welke geestdrift de tegen
woordige Minister van Binnenlandsclie Zaken Mr. Thor-
becke liet wetsontwerp besprakhoe meesterlijk hel
door den Minister Mr. Fock werd toegelicht en voor
gestaan, cn hoe allen, die het werk weiischten, alle
krachten inspanden om te zegevieren. Een voornaam
argument voor het wetsontwerp was o, 1 dc Oot-
terspoorwegeen weg die de kortste verbinding van
Amsterdam mot Duitschland en onze Noordelijke
provinciën duarstoldede Staatsspoorwegen van den
klemmenden band der Itjnspoorwcgmaalschappjj onthief,
en voor die maatschappij eenc concurrente in het
leven riep, die voor onzen handel niet dan voor-
deelig kon werken.
Deze concurrentie blijkt noodzakelijkwant inen
leze de adressen omtrent den Oosterspoorweg door de
Kamers van Koophandel van Amsterdam en Hotterdam
bij de Tweede Kamer ingediend. Men leze wijders
de quahlicatie vandespootaan de Rijnspoorweg
maatschappij toegevoegd door den algemeen geachlen
Volksvertegenwoordiger den Heer Storm van 's Gra-
vesandecn men raadplege dc aansluiting van den
Oosterspoorweg op de leekeuingen van de werken
in het open havenfront aangeduidalsof deze on
twijfelbaar en een aanhangsel van liet Siaatswerk
was Men raadplege de debatten in de Tweede Kamer
en men zal daaruit wel moeten opmakendat de
aanleg van den Oosterspoorweg als bet ware nood
zakelijk en cene uitgemaakte zaak waswaardoor
het werk in het open havenfront eerst dan den naam
van centraalstation verdiende. Ja, toen over die aan
sluiting gesproken, en tc kennen gegeven werddat
de Rijnspoorwegmaatschappij onwillig zoude zijn, werd
geantwoorddatals eenmaal de Oosterspoorweg
aangesloten haddc Rijnspoorweginaatsch. met den
hoed in de hand aansluiting zou moeten verzoeken!
Toen scheen men dus algemeen den aanleg van
den Ooslerspoorweg als zeer gewensclit en zonder
eenig bezwaar te achten ja men scheen dien aanleg
als ecne uitgemaakte zaak te beschouwen. Nu, ticlaas
schijnen de hekken ietwat verhangen en worden thans
tal van bezwaren, vooral uit 'slands defensie geput,
tegen de rigting van den Oosterspoorweg aangevoerd
en schijnt men ecne rigling van dien spoorweg voorle-
staanwaardoor hij niet meer de kortste verbinding
van Amsterdam met onze Noordelijke provinciën cn
Duitschland duarsteltten minste den weg zeer ver
lengt en men de Concessionnarisscten gevolge daar
van en voor défensiewnrken zoodanige gcideiijkc cn
andere bezwaren oplegt, dat de zaak onuitvoerbaar
moet worden geacht voor iedere maatschappijdie
niet roekeloos wil tc werk gaan.
Men erkent den Oosterspoorweg als nuttig voor het
algemeen belang, maar maakt den aanleg onmogelijk
door de geopperde bezwaren, 'l Is waarde défensic
is ook algemeen belang maar waarom aan een nultigcu,
ja noodzakelijkcn weg lasten voor dal algemeen be
lang (dc defensie) opgelegd en waarom die kosten
niet van het Rijkin een Rijksbelanggenomen
opdat deze nuttige en noodzakelijke weg zal kunnen
worden daargesteld en de kapitale werken tc Am
sterdam werkelijk een centraalstation zouden uitmak' n,
hetwelk zijzonder den Oosterspoorwegom zoo te
zeggen, niet zijn?
Maar worden ook deze bezwaren van dc défensie
niet te hoog geacht? En moeten voor de défensic
gecue werken aangelegd wordenal komt de Oosler
spoorweg niet tol stand? Werken die, indien de
weg in de rigling, door de Goncessionnarisse aange
geven werd aangelegdvoldoende zoudeu zijn om dc
nadoelenthans zoo zwaar gewogen zooveel doenlijk
wogtenemen Velen met ons meeiioii deze vragen
bevestigend te moeten beantwoorden. Een der groote
bezwaren is, dat do tak Hilversum—Utrecht evenwijdig
loopt met onze inundatie. In het algemeen is dit zeker
nadeelig, maar hel nadeel bestaat alleen in liet gebruik
dat de vjjnml van dien weg kau maken eu dit gebruik
is bier van luttel bcteekcuis, zooals in bovenstaand
artikel is uiteengezet.
Dat om het of.ensief van Naarden niet inoffensief
tc doen worden, er noodzakelijk nog werken zullen
moeten worden aangelegdis tamelijk zekercn
daaronder behoort, ouzes inziens, een kapitaal werk
aan het Naardermeer om den vijand te beletten om
het meer heen te trekken en zich aldus meester te
maken van den Kcverdijk, Hakkelaarshek en Muider
berg. Welnu, men make van Rijkswege deze fortifica-
tiewerken (voor de défensie noodzakelijk ook zonder
dat de Oosterspoorweg gelegd wordt) en deze werken
zullen voldoende zijn om den Oosterspoorweg aanle-
leggenzooals de Concessionnarisse verlangtzonder
dat de défensie nadeel lydt. Alleen zjj men indachtig
dat de weg zooveel doenlijk onder bereik van het
geschut van Weesp, Ui termeer en Blaauwkapel ligge.
liet komt ons voor dat op die wijs de belangen
van handel, industrie en landbouw, even als die van
's lands défensie, beide voorname landsbelangen
bevorderd worden ten nutte van het algemeen ;ea
de werken te Amsterdam geheel aan hunne bestemming
zullen beantwoorden.
VERGADERING van den RAAD der gemeente
Amersfoort van Dingsdag 2! Maart 1871.
Afweaig de heer Schelm». l)e aolulea der vorige vergadering
worden geleien en goedgekeurd. Uanrn» komt in behandeling:
lo. bel vooraiel vta Burg. ea VVelb. aangaande de regeling ten
bel eanul ea de betoldigiog ?»n leererea ea de heffing >nn
achoolgeld ana dn boogera burgerschool beasvoaa de_o»twerp-
eer.irdentngen en de rapporten der Afdeeliagen.
Ut f'ooTzilter herinnert dal ia de Afdeelingtn wel eenige op-
marking;» ïja gemaakt bij bel oaderioek ran du voordel maar
dal deie aiel «au Utlued zijn op tiei al- of niel goedkeuren van
hel loordel. dij hadden bije. bel'tkking op hel aanvankelijk
benoemen van een diracleur over de honger* burgerschool ea om
cerd daarna overlagaan lot bet benoemen der leeraren verder
betroffen tij de traag, of de leerlingen via bal gjrmnadam of dn
laiijnacbe aohool hel aoodige onderwij» ia de wnkande en», niet
eau de hoogere burgortobool «ouden knnnea ontvangen aandrang
om spoedig ten architect ia beaoemen enz. Wal hem aelven be
treft aal hg op die wenacbee en opmerkiagen lellen, en daaraan
gevolg geven voor too v«r du van hem afhangt. Men vergeit echter
■nel dal daaraan de goedkeuring tan den Minister len aamien van
bei nu atngebodea voordel moei voorafgaan.
l>e beor L. E. La.jerweij «egt dal h.) lol agn leedwezen door oage-
deldbeid ia verhiaderd gewordt* om bel onderioek der Aftitelingen
Pgtewonen, Mvl telo der aldaar gemaakte opmerkingen ia hg bel eohler
eeoe. Ër wordt aio echler voorgaaleld om de iratlememenlen der leera-
reo vailledellen, meer del ie «eer moegelijk, zoolang de rakken watria
ieder leeraar onderwijl «al geven, en de uren daartoe beetemd niel «gn
bcpai '.d. lig «ou het daarom beier acbien nu alleen een maximum en
een mi.iltu.iin le dellen, en «ou dan, w«t nu wordl aangegeven, ela aea
meiimam willen beiohouwd hebben. H|) eindt de rooigeslclde tnote-
menien vrg hoog, niet alleen mei hel oog op ome financiën, maar ook
in «ergelgking van andere gemeenten, liet in niet genoeg, del men ter-
ondeulcll, dal men iaden geeu goede onderwgzen «oa kunnen beko
men, maar bel bewijs dier (telling lou moeteii geleverd worden. Lel mea
evenwel op de labellen ven den lupecleur Sieijn Parvé, of zelfs up de
mialive ven deu Ic.peclenr Boaicha, dij kout mea, naar lijn oordeel,
lol eeoe andere conclatie. Cold bel nu bier eeoe uitgave voor eea jaer.
Hij «nu er eerder vrede meA hebben; mea r zij «au blijreoden aard
en daarom hoogil bezwarend voor d* gemeente. Daarom achl hij aicli
rerpligi daarlegou zijne bedenkingen meAledcelen.
De S'oomtter antwoordt, dal hij geen beawaar roe hebben legen hel
geopperde denkbeeld oin ibam allee een maximum van he.obliging
vailledellen, inditu dil geheel afhankelijk wt. van den Kaad. Daar
hel in deien echler eelie gesubsidieerde icbool geldt, moei hel le nemen
bed uil volgent ril24 der wel door den Minider worden goedgekeurd.
Kn nu i» me» le dien tanaieo niel moer geheel vrij. De raad b-vfl «icb
vroeger tegenover den Minister verbonden om «cn «eker cijfer Ie geven,
en bij dil vooftiel it inen eigenlijk reed» eeuigiini dear beneden duur
voor de laloo enz. tlechie drie lotnren teatcl.eii. Al wordl evonwet
nu hn voordel atngenouicu van Burg en Weib. dan belet dil niel
dal inea daarin later wgiigmg kan brengen, 100 de omdenilighrden
daartoe aanleiding geven, en de Mimdrr de gegrondheid daarvan
erkent. Ue iuipecieur «elf wijd daarop m mjae miaeivt.
Bij hel tegenwoordige voordel gaan wij ook geeattias boren
de Irademenlen vau andere pltaUea van gelijkeu rang, aooai» bij
onderzoek blijken kan ra hel i» zeker nivi riaduaai een lager
Cijfer eaitleiiomea dan lij, daar inen ander» gevaar zou loopen van
hei onder wijaera-poraoncel telken» le zien «fwiaMlen, belgcen «eer
verderfelijk «ou njn «oor hel onderwij».
lie liver L. E Lager iv tij herneemt, dtt op de door hem aan
gehaalde labellen veracbillende cijfera voorkomen, en dal bel «oor
de«' gciuovnle look wel volJocudo aal zijn al» mea daarvan hel
gemiddelde cijfer atnueeml In den aanvang der miaaive vr.n den
luspoclcur «preekt deze van 3 onderwijlen in de uien ea dén voor
gMcbiedeni* en aardnjkikun leterwijl bij tan hei tlvl toordete
gezamenlijke vakken tlechla3 leeraren dell. Hel aolujnl dn» dal bij
op het voorafgaande niel zoo iij «onder alvrkdraktea er mei 3 tevreden
zal zijn. Zou men nu ook mei kunnen volilaan mei voor de wit- en
natuurkundig» vakken inigelijk. aanvankelijk ■Icobli 3 leeraren Ie
benoemen, ale voorbiopigv maatregel enter»! laler ten vierden, wan
neer dtirioe b-buefle bleek te banaan. Men aou dan loah znktr wil
in billijkheid teranlwoord aija.
Dr Eoorüller merkt daartegen op, dat de Inspecteur ais heleind
der miuive. bij da revuulio vau helgeen voorafgaat, g'en gewag
maaki van bol onderwga iu hel Nedorduiuob en uu «al maner looit
wel mol aan twijfelen, dai dit onderwga vooral niel kan gemial worden
aan eene hoogere burgerschool. Verder lelie men er op, dal de leererea
in dc wiskunde leven» onderwijs inoeieo geven aan de burger-avond-
aohool dal een van ben welligl ook onderwijs lal ge«oo aan do
lalijiiiobe aohool; en dai tol h»o ook de directeur behoort die ai»l
te voel nii'i hel geven van onderwijl mag bilaal wonieo, aoo toen
verlangt dal bij goed toenchl aal hoo.|en op dan goeden gang der
geheele inrigting. U* Commune van loozicnt rekeude dil laalale
len minslc voltlrokt noodig.
De heer E. Lngtrwej wil hitrop alleen talwoorden, dal hel
oaderwi)» in hel Nederdnitioh tan de buogrr» horgcreohool nair
h|j rnecutvan alcoht» ondergcacbiKlen aard aal agn en alleen lea
doel »«1 hebben hel onderhouden, of «Dhane alecbu aeaigims «oort-
setirn «an wal vroeger door alle leerlingen ia geloerd op de lagere
ecbolen bij den heer ferdoot en andtraa. En ook lea aenaien vat bet
onderwijs in de wia-eu nalaurkunde is hal teer wel uogelgk, 4al d»