M 1959. D i li g s d a g' 13 jjpËif Februarij 1872. AintRSFOOITSClL NRnr.nLANPsr.HE Centraal-SPOORWEG. W T 1HÉ A TM T fVl Vertrek van Amersfoort naar Utrecht |B II II II II II III 9.17 1.42, 2.20, 8.06. I I I VE lB I B I naar Arnhem, Utrecht, Amsterdam en Vertrek van Amersfoort naar Zwolle 11 I I I I I M I Ml I Rotterdamen namiddag 4.30. 9.14,2.5,4.19,8.25. BI BJ IB I BI I m van Amersfoort naar Barneveld V SV M WÊ s avonds 8i na aank. der laatste t re in Dit blad verschijnt Maandag en Donderdagavond. Abonnementsprijs per kwartaal f\.franco per post 1.15 Prijs der Advertenticn van I tot 6 regels CC Ctselke regel meerder 10 Cts; legale en officiëele Advertentiën per regel IT> Cts. Reclames per regel 20 cents. Aft. nummert 5 cents; Bestellingen bij den Uitg. A. II. van Cleeffte Amersfoort Bureau Itnertfoorltche Courant. I.angrslraat, Wijk F, N° 43, over de Oude Vischmarkt en hij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in het ilijk. Bi iet-en franco. Ellbctoii-bos|)iogeIiu^. II. Uie «onc volledige beschrijving wilde geven van de schuldbrieven, aan de Amsterdamsehe beurs te koopen en te verkoopenleverde, wij ronden baast zeggen, een reuzenwerk, en gal hij van de meer of mindere soliditeit dier - papieren" een beredeneerd overzigt, dan zoude hij toegerust moeten zijn met eenc algemeene kennis van de geschiedenis, van den toestand en van de verschillende bronnen van bestaan der onderscheidene geld-leenende staten der wereld. Aan oaze Betns gaan stellig een honderdtal verschillende effecten van de eene hand in de andere ca deze allen te tcekenen in hun oor sprong verdere lotgevallen en toekomst, zou al de pagina's vragen van een lijvig octavo boek deel. Er zijn dan ook betrekkelijk weinig financiers, die zich aan zulk een arbeid wagen of den moed hebben dien te ondernemen. Wel hebben wij couranten aan het papier-geld gewij en prijsnotecringen, alsmede zooals in het begin van dat artikel gezegd is li nan- tiële romanciers, die in Dagbladen elke week een smakelijk verhaal vóórdienen van de be wegingen op de cffectenmarktmaar of de goedgunstige lezer, in elke dier feuilletons, een contpas vindt, waarmede hij op de effectenzee goeden cours kan houden, betwijfelen wij. Eene vlugtige revue over het papieren-corps 't welk in hel atgeloopen jaar dagelijks ter beurze eene min of meer schitterende'of droevige parade maakte, doet ons zien, dat de finantiële fisionomie van ons Rijf, eerst wel wal betrokken, tegen dun afscheids-groet van hel jaar meer opgeruimd, ja vrolijk werd, zóó zelfs, dal wij onze deftige staatsschuld met tien millioen guldens kunnen verminderen Op die van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, ten bedrage van ruim twee duizenddrie honderd en vgflig millioen dollars werd in 1871 negentig millioen dollars afbetaald, terwijl de Republiek door intrest-verlaging en door de amortisatie ruim zestien millioen dollars minder rente heeft tc betalen dan in 1869. Oostenrijk, een Rijk met talrijke finantiële hulp bronnen, maar die niet alle geven wat zij kunnenomdat men ze niet naar bohooren weet te leiden, streed in 1871 weer den ouden 6trijd, waardoor men beletten wilde dat de bodem der schatkist vóór het .einde van den finanliëlen jaarkring ziglbaar werd, maar, vol gens ouder gewoonte de schatbewaarder werd verslagen. Hij stond niet alleen bij eene ledige Staats- geldkist, maar er werd aanvankelijk gemompeld dat eene schuld van ongeveer vijftig millioen florijnen onbetaald bleef, welk cijfer later tot vijfentwintig werd leruggebragt. GenoegOostenrijk heeft een te kort en de geldhemel van bet groote, schoone Land, is bewolkt. Ook die van liet jeugdige koningrijk Italië, is niet zonnig. De Minister van Finantiën, van de politieke schepping onzer dagen, verrekende zich ongeveer ccnhonderd en tachtig millioen francs of onvoorziene omstandigheden verwisselden zijne cijfers met de hare. lloe 'tzij, de som, zoo even genoemd, is er niet en do vraag is nu jnnnr koe die tc vinden? Daar liet de faam verluiden: «du belasting op de rente der staatsschuld zal 20 pCt. worden verhoogd of de 5 pCt. schuld wordt gedegradeerd tot 4 pCt. schuld 1" Of dal wezenlijk geschieden zalmoet nog blijken. Is er één Land dat de papierraannen in kwaden luim bragt, dan mag men Spanje noemen. Om te betalen wat liet verpligt was, opende het eene lecning van vijfhonderd millioen francs nominaaldie, gerekend den cours der uitgifte, 31 pCt.een honderd en vijftig millioen francs in de schatkist deed vloeijcn. De gretigheid, waar mede Rothschild Spanjes gelddorst leschte niet meer dan 12.27 pCt. der ingeschreven sommen konden worden aangenomen stutte in hooge mate het crediel van den Staat maar zietl alsof Spanje zich zplven de herlevende goede reputatie op de cffectenmarkt niet gunde, daar komt eensklaps de tijding«er zal eene belasting geheven worden op de rente, zoowel dei Buitculandschc als der Rinnenlandsche schuld en die belasting zal zijn 18 pCt. Opregt gesproken als Spanje dat deed was het ellendig, maar het veto der Cortes moet nog gevraagd worden en er is niet geheel en al ongegronde hoopdat deze Spanje niet willen plaatsen onder de Staten die in het trouw brcukig schandhockjc staan. Frankrijk, het zoo geteisterde en diep ver nederde Frankrijk, ging eene der grootste lee ningen aan, die immer werden gesloten. Het vroeg twee duizend millioen francs en het verkreeg dieja zag zich zóóveel aangeboden dat de inschrijvingen tot op 45 pCt moesten worden gereduceerd. Dat mogt heeten een vrolijke zonnenschijn tusschen de zwarte wolken door. «Ik doe mijn geld op Rusland I" plagten vele landlieden te zeggen die «secuur" heetten te gaan en zij hadden er in 1871 weer gele genheid toe. De groote Czaar, die toch niet te groot is om geld te leencn, vroeg weer eenhonderd en vierenveertig millioen guldentot Voltooijing van hét Slaats-spoorwegnet. Turkije, dat in den jotigslen tijd vol van «leeninglusteti" zat, beproefde eene leening te sluiten van ongeveer zeventig millioen gulden en presenteerde Egypte 't welk jaarlijks negen mil lioen schatting moet betalen, als borg, maar of dat gelukte is ons nog niet bekend. De Amsterdamsehe beurs was althans niet erg lekker om tot do bewuste operatic in Turkije de hand te leenen. Do Nederlandsche Bank kon in 1871 aan haar aandeelhouders van de winstwelke ruim vier millioen guldens bedroeg23 pCt. aanbieden en de aandeelhouders der Nederlandsche Handel maatschappij verkregen 70 als dividend. Hel bestaan van dit Ligcbaan. is voor een tijdperk van vijfentwintig jaren verlengd. Ziedaar ccnige finanliocle medcdoelingcn die misschien van tijd tot tijdzoo wij hopen tot genoegen onzer lezers, door andere gevolgd zullen worden. Politieke Revue. Dc indirecte schadedoor kruisers in Engclschc havens uitgerust toegebragt aan N.-Amerikaansclie schepen, behooil door Engeland te worden vergoed zoo zegt het Bewind lo Washington. Maar Engeland weigert dat zeer vriendelijk. Dc Engelschc pers bespreekt den twist op kitlel- oorigc manier en dat vinden Ncw-Yorksche Dagbladen niet overeenkomende met waardigheid en als niet gcreglvaurdigd. Koningin Victoria, zoo voorspelde menzou eene troonrede uitsprekendie in veel woorden weinig zegt. 't Interessantste zou zijn 'tgecn zij van de Alabana- kwestie zegt. In do Belgische kantcr wil men dal de politie te Brussel versterkt worde, ook opdat dc Wetgevende Magt ten allen tijde beter beschermd zal kunnen worden tcgan den invloed van volksdemonstratiën. Er zijn die meenen dat de vraag den toeleg ver raadt om aan het Bestuur der hoofdstad een voornaam deel van het gemeentelijk zelfbeheer te ontnemen. De hoofdstukken op de Belgische begrooting rakende het onderwijs, hebben in de kamer nog al aanleiding gegeven lot belangrijke diseussiën en tol eene ver klaring van dezen inhoud: «ik zie in den schoolmeester en den hoogleeraar twee verschillende hoedanigheden. Ten eerste de hoedanigheid van burger, die hem in de ruimste male aanspraak geeft op vrijheid en hem het regt verzekert om deel te nemen aan den poli- tieken strijd om zichnaar zijne rigting bij de eene of andere partij te voegen. Doch nevens de hoeda nigheid van burger heeft hij die van onderwijzer en deze brengt heilige pligten mede, vooral voor wie ze op zich nemen. Het behoort tot mijne roeping, Mijne Heerente zorgen dal die pligten vervuld worden en dit zal ik niet verzuimen De houding der schoolmeesters behoort hun ambt waardig te zijn, niet enkel in de school zelve, maar ook daar builen in het particulier leven. Aan reglstreekschc lusschenkomst in de verkiezingen denkt bet Gouvernement zelfs niet. 't Gouvernement zal zich buiten dc verkiezingen houdenhet heeft ia zich zelf en in de achting, welke het in den Lande genietwel zoo veel krachtdat het niet de toevlugt lot zulke middelen behoeft te nemen. Nadat onze partij zoo dikwerf aan het Bewind is geweest en steeds de conslitutionneele vrijheid onge deerd heeft achtergelatenis dat eene verouderde beschuldiging, die geene wederlegging waardig is." De heer Malou, de minister van fuiantiën, voerde ingelijks het woord in die discussie, en zeidc inden loop zijner rede Het betreft hier twee punten: 1 ste het lager onderwijs en de mate van vrijheid, die uit liet politieke en het maatschappelijke oogpunt aan den schoolmeester gelaten dient te worden: en 2de de politieke rigting van het ministerie. Aangaande het eerste punt in ons voornemen de wet van 1842 (de organieke wet op het lager onderwijs) eerlijk en ter goede trouw toe te passen in deu geest waarin zij ontworpen en vastgesteld is en zoodoende gclooven wij juist in het belang van liet lager onderwijs tc handelen en deszclfs vooruitgang te bevorderen. Volstrekte vrijheid van den schoolmeester zal hier wel door niemand worden verlangd. Al wie ccncn lastbrief van den Slaat, ccnen publiekcn last brief aanneemt, doet daarmede afstand van een gedeelte zijner persoonlijke vrijheid. Aangaande het tweede punt zitten wij hier niet als eenc partijwij zijn hier een gouvernement, niet eenc partij. Wij hebben hier wederom bet verwijt moeten hooien dal wij onze persoonlijke vrijheid de zelfstandigheid van oordeel hebben laten varen, en dc grond voor dat verwijt is onkel het feit dat wij aan de godsdienst onzer vaderen verknocht zijn!" Wat is het nieuwe Duitsche keizerrijk De conservatief-kerkelijkc partij in Duitschland ant woordt: «in 't hart van Duitschland is eene doode opgestaandie terugkeert met alles wat middenoeuwsch is en die tot zijn hoofddoel heeftden verlaten we reldlijken stoel van Rome's opperpriester weder tc doen innemen door Pius IX" Von Bismarck echter zeide toen hij hel Duitsche keizerrijk had geschapen rn alles goed was in zijne oogen: «Ziedaar iels nieuws; den nieuwen Duilschen mensch het oude kleed gansch en al hebbende afge legd en gegroeid in den nieuwen vorm der 19de eeuw Er is groot verschil van opvatting en daarom he- vigon twist onder de aanhangers van de beide politieke stelsels, Tusschen Frankrijk en Italië is liet geen couleur dc rose- 't Schijnt dat Thiers op voor mis nog onbekende wjjze, liet Hof van Victor Emanuel in 't harnas jaagt,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1872 | | pagina 1