Dingsdag- 9
December 1873.
M 2154.
Winterdiensl nnngevang I Nov. 1873.
Nederlandsche Centraal-Spoorweg.
Vertrek van Amersfoort naar Utrecht
9.45, 11.4, 2.17, 4.18, 8.12.
Vertrek van Amersfoort naar Zwolle
9.1, 9.47, 1.34, 6.11, 8.56
cousin.
DlLIGENCI-DlENSTEN
Van Amersfoort naar Maanbergen 'i morgen!
6.90, op den eersion trein naar Amsterdam,
Rotterdam en Arnhem en namiddag 2 30 nor.
Van Maanbergen naar Amersfoort "s morgens
10.16 en 's avonds 8.16 nar.
Van Amersfoort naar Barneveld 6.30 avonds.
Van Barnevetd naar Amersfoort 7.65 's morg.
Diligence-dieost J. Floob, van Amenfoorl naar Amsterdam 1 j u. nam., «an Soeitdijk 2J u, vanBaarnS u, Eemnes3j, aank. te Amsterdam te 6 uren.
Dit bUd TCHckijnt «...daj in DonUrdeynond. Aboniinnrnbpriji per kwartaal f I— franco per port I.IaTfTij,diiTd.erlentien .an 1 Ut Ctregtt, «0 CÜTokr regit
meerder 10 Cl. t legale, rlfcitrlr en nnleigen. tdeeetentiën per regel 15 Cte. lteelainee pee regel 20 cente d/t. n.mmrr, 10 eenle Beetellingen bij den Bitg. 4. II. Clalf le
tmer.fe.rl llwrra. ter/mrlreAe Overt. Slno.eetr.at bij de Lange.tr.at, Wijk II. 33, en bij alle Boekhandelaren en Bo.tdireeteoren in hel Rijk.
Advertontiën voor dit blad uit Rotterdam worden aangenomen door het Algemeen Adverlenliebaraevan Nusa en van DirntaWijnstraat, Rotterdam.
LIJST VAN BRIEVEN tian personen geadresseerd
wier adres als onbekend is opgegevenverzonden
onder het postmerk Amersfoort over de ie helft der
maand November 1875.
PLAATS VAN
BESTEMMING.
Amsterdam.
NAMEN DKR GEADRESSEERDEN.
1. J. Gons
2. Mej. M. Gorind
3. Mietje van Diemen
4. Bekening
5. A. HollBronsbeek.
6. J. van Doorn
7. C. Jongeneelen
«8. H. G. Kampbuis
b 8. Valenlijn Doesburg.
9. Wed. Lance
G. van Ekeren (Briefkaart)
Van de Hulpkantoren
Barneveld.
10. J- H- Brume
11. F. van de Brink
de Bildl.
12. Mej. Macks geb. Vis
Benswoude.
13. A. v. Maren
Soest.
14. Mej. P. Berg Amsterdam.
15. K. II. Westphal
Iteglhebbenden vervoegen ticb aan het post*
kantoor te Amersfoort.
Doornsche berg.
Maasdijk.
Soest.
Tiel.
U trecht.
Acblervvelering.
Amsterdam.
Lunteren.
Amslerdam.
irderen.
Een jubilé-geschenk aan
Z. M. DEN KONING.
liet wenschelijkehet doelmatige van één
geschenk door het gansche Nederlandsche Volk
aan Z. M. den Koning wordt algemeen en in
zonderheid door de pers erkend, maar tot
uitvoering komt het denkelijk nicL
De Tijd legt «dat de schooljeugd thans een
schoon voorbeeld geelt, nu zij een koningS-
hulde tegen den 12. Mei bereidtdie nationaal
zal weten.
.Een eenig geschenk van wege de natie zou
den koning zeker ook liet zijn. Maar er zijn
allerlei plannen, allerlei denkbeelden. Men spreekt
van albums en po. treilen. Willen de onderwijzers
hunne portretten gevenwaarom «ouden do
grutters en de apothekers niet t zelfde doeni F
Een liefdadig fonds bijeen te brengentrekt de
Tijd hoegenaamd niet aan men zon den «oning
slechts vragen, aalmoezenier der Nederl. natie
te ziin; dat is een onsmakelijk
.Keurig daarentegen is t denkbeeld een
koningskroon als feestgeschenk te kteaen. De
koning ontleent aijne koninklijke tnacht aan «tjn
erfrecht. Hoe zou de natie in kotrijker vorm
kunnen uitdrukken, dat aij dankbaar is «00,
de nijzewaarop hij die macht uitoefent, dat
lil hem en zijn geslacht trouw wil blijven, dan
door eelve hen, het symbool «an het komngschap
aan te bieden Do kohinoor schittert niet met
zulk een edelen luister, als deze kroon doen
'""•r'n^fXuTbïïem^tlSke
.chatka^er in gmtscli^Europadie een kostelijker
k,XnJ;r.*rdc^
een „,e„t, en "'^„Kn moes. er weten e„
^mprnhieen''ÏÏeLrki^on het waarlijk niet
ontbreken."
Dal ,le T,j,l het denkbeeld <K®« koningskroon
als feestgeschenk keurig vindt verheugt ons en
is dit denkbeeld reeds door ons aangegeven en
uiteengezet in de Amersf. Ct. N°. 2133 van
7 Oct jl.
Volkomen zijn wij het met de Tijd eens over
zijne uitmuntende uiteenzetting der doelmatig
heid van dit feestgeschenk en dat er eene com
missie behoorde te bestaan om het te verwe
zenlijken doch te Rotterdam's Gravenhage en
elders zijn reeds sedert lang, zonder dat ge
gronde redenen daartegen ingang konden vinden,
geïsoleerde commissiën en geschenkplannen op
gerezen die toen weder elders geïsoleerde na
volging vonden, zoodat éénehoofdcommis
sie met sub-commissiën voor het schenken
eener kroon door het gansche Nederland
sche Volk hoogstwaarschijnlijk niet zal in het
leven treden.
En toch zou zoodanige kroon kunnen worden
geacht als door de Nederlandsche Natie
aangebodenindien de Tijd en meerdere bladen
het aanbieden daarvan op andere wijze
willen verwezenlijkt zien en dat kan geschieden,
bijaldien de Tijd en tal van bladen door toe
juiching, medewerking en publiciteit hartelijk
er mede zullen instemmendat zoodanige kroon
als geschenk aan Z. M. den Koning worde aan
geboden door de DRUKPERSals vertegen
woordigster van de publieke opinio der
Nederlandsche Natie; aangeboden door al
len die bij en aan de drukpers zijn, liberalen, con
servatieven en anti-revolutionnairen, Protestan
ten Catholieken en Israëlietenvan den voor-
naamsten hoofdredacteur en courantuilgever af
tot en met het kleinste typografisch jongmaatje
kortom door allen, die in den uitgestrektslen
zin des woords tot de drukpers behooren.
De uitvoering daarvan is zeer wel mogelijk
bij nadere uiteenzetting; maar de eerste schrede
daartoe is publiciteit daarvan door diezelfde
drukpers, welke, wordt het plan verwezenlijkt,
door gansch de wereld dit geschenk zal zien toe
juichen, als symbool dat op den alouden, clas-
sieken bodem van gewetensvrijheid en bur
gerdeugden het constitutionncel koningschap door
het Nederlandsche Volk, vertegen
woordigd door de drukpers, met onwan
kelbare gehechtheid aan zijnen Vorst, wordt ge
huldigd, als het palladium der Volksvrijheid,
diein Nederland niet ontaardende in bandeloos
heid weelderig tiert tot bevordering van alge-
meene welvaart en vooruitgangen Vorst en
Volkonder de hoede der Wetdoor onder
linge liefde zijn vcrecnigd.
De Amsterdamsche Courant behelst het onder
staand /ew/in^-artikel
VROUWELIJKE STUDENTEN.
i.
liet was een droom Wel togen de dames Fanny Berlinerblau en
Olgn von StolT dn muren der grijze sleutelstad biunendoelt haar
verblijf mogt slechts kort duren.
Te naauwernood hadden zij haren intrek in dc akademicstad ge
nomenof hare pogingen werden verijdeld en lij sagen zich verpligt
elders eene gelegenheid te toeken om hare studiën voort te tetten.
Èn dat komen èn dat gaan verdienen eene nadere bespreking.
Laat ons eerst nagaanhoe kwam het dat rij naar Leiden togen?
Zij kwamen uit Zurich. D:Wr heeft rich sinds jaren do grootste
schaar van vrouwelijke studenten vereeuigd die in Europe te vinden
isdóór is de strijd over het al of niet wenschelijke der toelating
van vrouwelijke studenten mot grootere heftigheidmaar ook met
grootere grondigheid gevoerd dan ergens elders. De allerlaatste
statistische opgaven omtrent de vrouwelijke stndent-n aan de zunchscl.o
hoogetchool rijn op dit oogenblik niet ter onzer lu-sclukkiug. Dat
levert echter geen bet .vaar op. De gang der toeneming van haar
aantal kan genoegzaam opgemaakt warden uit de volgeude cijfers:
In den herfst van 1S64 meldde rieli te Zurich eene jonge Russin
aan om bij de akadcmischo lemen te wordeu toegelaten, llaar voor
beeld voud evenwel teer weinig navolging want in 1*07 was het
aantal vrouwelijke studenten aldaar uog niet met eene tweede ver
meerderd. Maar sedert 1868 steeg haar aantal tol 5, 8, 9, 11,
16 22 31 ja iu 1872 tut 63t. rwijl het gausche aantal der te
Zurich ingeschrevene studenten (mannelijke en vrouwelijke) 356 was.
Nu ie dc roete rustwaarin dese jonkvrouwen hare studiën met
meer of minder kalmte en vastberadenheid en met meer of minder
ijver voortzettenverstoord door eene ukase van den oppermagtigen
keizer aller Russen. Althans voor een groot deel van haar is het
levensdoelwaarnaar zij streefden onbereikbaar geworden zoo dio
ukase streng wondt toegepast Immers van de 63 vrouwelijke studenten,
die voor het «zomersemester" van 1872 waren ingeschreven, behoorden
66 tot de russische natie. En de ukasewaarvan wij zoo even
sprakenbepaaltdat telfcal verwerven deze 44 te Zurich den
dnctoralen graad bijna alle leggen zij zich op de studie der
medicijnen toe geene van haar in haar vaderland van de daaraan
verbonden regten zal mogen gebruik maken. Wel is later verklaard,
dat deze bepaling niet in al te strengen zin zal worden toegepast
doelt do beide bovengenoemde jonkvrouwendis zich te Leiden heb
ben aangemeldschijucn op die zachtere toepassing niet teer vee!
vertrouwen te hebben gesteld.
Om de redenen te verklarendie den russisclien keizer tot een
zóó strengen maatregel hebben genooptdient een kort overaigt
gegeven te worden van wat er al zoo met die Studentinnen te
Zurich is voorgevallen. Beter en beknopter kan dit niet gegeveu
wordendan geschied is in de Xational-ZeUung van 6 Augu. ui
1872. Deze heeft uit de beste bronnen geput en met volkomen ver
trouwen nemen wij daaruit het volgende over: «De wijze waarop
die meisjes zich aan de hoogerschool gedragen is zeer verschillend
Aan sommigenal is het dan ook aan zeer enkelendoet men
geen onregtwanneer men dc zucht naar avonturen als de eenige
reden beschouwt waarom zij zich op de lijsten der studerenden heb
ben laten inschrijven. Zoo zijn in den zomer van 1870 twee "Studen
tinnen" met kweekelingen der Polytechnische school weggeloopen
en andere trachten zich als amazonen van onzen tijd te onderscheiden
door haar eigenaardig kostuum bij dc gymnastieklessen en haar
geweldig rooken in de koUegczaien zij meenden hierin de hoofdznak
van haar ak&demisch leven te zien. Dat is de eerste soort. Een
grooter aantal komt op de hoogeschoolwel niet met verkeerde
bedoelingenmaar toch met den lust om iets nieuws te beleven.
Haar dorst naar wetenschap is reeds gestildals zij zich A t~ enfant
kunnen kappenwanneer zij niet als Penelope met een slepend
gewaadmaar hoog opgeschort sis Artemislangs wegen en straten
kunnen loopeneen botaniseerbus Gp bevallige wijze over hare
schouders kunnen hangen en zóótot groot vermaak der touristen
en tot groote verbazing der herdersknapenzich vertoonen bij alle
botanische uitstapjesdie ondernomen wordenen daarbij studenten
liederen meezingen als de beste Nadat zij gedurende een half of een
gansch jaar aan de akademie hebben vertoefd is hare begeerte voldaan,
en zij keereu met een grooten schat van herinneringen naar huis
terug. Een derde deel," zoo luidt het berigt verder, «komt met deu
besten wil n:tar Zurich. Met cclit vrouwelijke trouw en naauwgezetheid
gaan zij aan liet werk. Zij ivillen wel, maar kunnen niet. Maar die
arme schepsels en een groot deel der vrouwelijke studenten be-
hoort tot deze klasse bezwijken onder de bezwaren welke hare
onderneming met zich brengt Meestal slecht vooiuereid, bijna altijd
geheet en al onbekend met het Griekteh en het Latijn komen zij
aan do hoogescltooL Te vergeefs trachten zij de taakwelke zij op
hare schouders hebben genomennaar behooren af te werkenen
meestal na éénhoogstens na twee jaren verlaten zij de hoogeschool,
bitter teleurgesteld en met eene geknakte gezondheid. Maar er is nog
een vierde soorten deze kan ook op een groot aantal bogen; t. w.
de "studentinnen" die slagen in haar pogen. Deze volbrengen hare
studiën dikwijls met een bijna even gunstig gevolg als de meeste
mannelijke studenten maar zij hebben daarbij veel meer inspanning
van krachten veel meer energie noodig dan hare studicgenooteu
vin de sterkere sekse. Hare voorbereiding liet gewoonlijk veel te
wenschen over. Toch hebben zij het ver gebragt. Niettegenstaande
dc jongelingen door het bezoeken van een gymnasium gemakkelijker
de noodige kundigheden kunuen verwervenwas toch eene der
vrouwelijke kandidaten in 1871 de eerste bij het toelatingsexamen
voor de akademische lessen. Binnen de vijf jaren is aan de zurichscho
hoogeschool aan set vrouwen ticee uit Rusland ttcee uit Engeland,
een uit Amerika en een uit Zwitserhuid zelf de doctorale graad in
dc medicijnen verleend. Wel ie teaar kon men niet zeggen dat de
hierbij door de vrouKelijke etudenten afgelegde examens boren
andere uitmuntten maar :ij Karen toch niet eteehter dan die ra*
tele mannelijke etude ut en. en als praktiserende artsen of als assistenten
aan hospitalen maken die vrouwelijke doctoren thans van hare ver
kregen kundigheden een gebruikdat haar regt geeft om tevreden
te ziju met zich zelvcu en Uit heil der maatschappij strekt"
Tot zooverre de Xational-Zeitung, die in haar uitstekend artikel
gedeeltelijk de stukken resumeerdedoor een der zuriehsche hoog-
leerareneen warm maar tevens bezadigd voorstander van het
akademiscli onderwijs voor vrouw en in de augsburgschc AUgemeine
Zeihtng van 23 Juiij 1872 en dc volgende dagen waren geplaatst.
Zóó zien wij hoe zich in Zurich dat akadcmisc't onderwijs van
vrouwen heeft ontwikkeld. Wij zagen ook hoe het willekeurig
woord des keizers van Rusland haar van daar verdreef cn twee
liarcr noopte in Leidens oude veste hare toevlugt «e nemen. Zóó
eu na zulk eene loopbuan achter zich te hebbcDzijn zij in leiden
gekomen.
En waarom konden sfj er niet blijven?
Bij dc beantwoording dezer vraag moet men twee punten in bet
oog houdenhet e'andpunt der Kei en het elanUpunt ran hei
heil der maatschappij. Twee vragen blijven derhalve nog ter oplossing
over: a Wat mogt in Nederland volgens de wettelijke bepalingen
worden toegelaten? b Zijn die bepalingen, met het oog op onzen
togenwoo» ,tgen maatschup|ielijkcu toestondnu nog goed le keuren,
of behoeven tij wijziging Wij hopen -leze vragen in een volgend
artikel tc bespreken.
(Vervolg in liet volgend nummer.)
Terwijl de telegraaf reeds bij herhaling het
vertrek van de tweede expeditie naar Atchin
heelt medegedeeld, wordt thans in de niei de
landmail ontvangen berigten uit Batavia van
den 25stcn October nog een eu auder vermeld
