V v ij d a g- 17
J u 1 ij 1874.
j* 2219.
nkdf.RLANDr.CHE Cf.NTRAAL-SpOORWEG.
Vertrek vim Ainmafnort naar Utrecht
7.10, 9.1911.06, 2.20, 3.25, 8.15.
Vertrek van Amersfoort naar Zwolle
8.44 9.411.37 6.15 9.
OoSTKRSPOOItWEG.
Vortrok van Amersfoort naar Amsterdam
8.10; 9.22; 11.12; 3.18; 8.20 en 9.50.
Vertrek van Amsterdam naar Amersfoort
8.15; 9.55; 11.45; 5.5; 7.5; 9.50.
Van Amsterdam naar Utrecht 0.55 3.10; 3.65.
comm.
Diligence-Diensten
van den Heer A SCHIMMEL
Van Amersfoort naar Maanbergen 'smorgen»
6.45op den eersten trein naar Arnhem en
's namiddags 6 30 uur.
Van Maanbergen naar Amemfoort 's morgens
9.16 en 's avonds 8.21 nar.
Van Amersfoort naar Uarneveld 6.15 's avond».
Van Barncveld naar Amersfoor 7'/* morg
Dit hlad verschijnt Maandag en Donderdagavond. Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1—. franco per post ƒ1.15. Prijs der Advertentién van 1 tot 0 regels 60 Cts elke regel meerder 10 Ctslégale, ofllcifcl
en onteigen. Advortentiên por regel 15 Cts. Reclames per regel 20 conts Aft. nummert 10 centsBestellingen bij den Uitg. A. 11. van Cleeff, te Amersfoort Bureau AmrrsjoorUcke Courant. Stoovestraat bij
de Langestraat. Wijk B. No, 33, en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in het Rijk. Brieven franco.
Advertcntiëu voor dit blad uit Rotterdam worden aangenomeu door het Algemeen Advertentiebureau vtn Nijgh en vas Diimar Wijnstraat Rotterdam.
Hulpbank te Amersfoort.
Tol hel geven van gelden ter leen zal eene Com
missie uit het bestuur op MAANDAG, den 20. JULI
aanstaande 's namiddags van half twee tot halfdrie,
uiting houden in een der iocalen van het Raadhuis,
alwaar de belanghebbenden zich kunnen aanmelden.
Inlichtingen zijn te bekomen bij de ondergeteekenden
en bij de verdere leden van hel bestuur, de heeren
II. li Herschel, \V. A. CroockewilJhr. Mr. H.J.L.
van Saste van Ysselt en J. Apeldoorn.
Mr. J. VAN DER LEEUW President.
M. VAN BEEK, Penningmeesler.
J. C. LEINWEBER. Secretaris.
Politieke Revue.
Wij zijn verwend in de Europesche poli
tieke huishouding door verbazende feiten zoodat
vreedzame revolution op wetgevend terrein ter
n.iauwernood onze aandacht trekken.
Hevige oorlogen, annexation van Landen,
omverwerpen vaniroonen, dal zijn de zaken die
Belangstelling waai dig zijn, maar ornkeeringen op
intellectueel gebied, merkwaardige stroomingen
in hel volksleven gansch nieuwe denkbeelden
omtrent de organisatie van kerk en staat, de
veistamlige slaat ze gade, spoort oorzaken op
en berekent den loop der dingen en welke
resultaten daarvan te wachten zijn het volk
huppelt er liglvaardig over heen en bespeurt
ter naauwernood dat Europa intellectueel scbier
geheel van gedaante verandert.
Zie den strijd in Duitschlanddie regt heeft
de aandacht van ieder burger te vragen den
strijd lusschen slaat en kerk zou hij geloofd
zijn die voor een dozijn jaren geproleteerd
li-til in 1874 zullen Pruissische Bisschoppen
iii.il' de gevangenis worden gebragtnadat eerst
lnin huisraad in 'l openbaar was verkocht.
/ie den strijd in Zwitserland, waar het Gouver
nement R.-Calholieke kerkvoogden en pastoors
uil bun aiubl ontzet en eene constitutie-wijziging
tol stand brengt die de verhouding lusschen
het wereldlijk gezag en de kerk ten eenemale
wijzigt.
Zie den strijd in Oostenrijk, waar Frans
JozelF op de klagten van den Paus over de
wetten die den invloed en de magl der hoogere
Geestelijkheid fnuiken, openhartig antwoordt:
»'t zijn wetten door het volk geëischt 1"
Hoeveel aanleiding tol ernstig nadenken
hoeveel reden tol hekommeriug voor de toe
komst.
Wal zou het zijn als de strijddoor woord
en pen in de noogte gevoerd overgebragt wordt
onder de massa's en 'l geweer wordt aangegrepen
om te bewijzen dat men 't regt aan zijne zijde
heeft I
Zijn de groot-magligen der aarde van oordei I,
dat hnn beleid, hun kracht, den storm, die
in de verte zijn kil geluid laat hoorei», kunnen
bezweeren
Meenet» zij dat liet gezond versland op hunne
zijde is en dat als de kerk roept «ten strijde
die wapenkreet met onverschilligheid zal woiden
gehoord
Verwarring ziedaar het opschrift 'twelk
past. aan het frontispice van het groote en altijd
rnagtige Frankrijk van het Kijk, twelk zich
zoo gaai ne do aanvoerder der moderne beschaving
noemt van dal Rijk dat al is het niet meer
bij magie zijn wil te doen toch sterk genoeg is
om gansch Europa onrustig te maken.
Twee schaakspelers spelen met de stukken
en de prijs der overwinning zal zijn Republiek
of Monarchie. Mogt het laatste tot waarheid wor
den, dan komt de vraag: koning of keizet
Mac-Mahon door den nood gedrongen en ook
niet in zeer bchagelijke gemoeds-stemming bij
al 't gehaspel van de Nationale Vergadering naar
aanleiding van de straf aan de Union opgelegd
over het opnemen van Chambord's Manifest
heeft de Volksvertegenwoordiging per Boodschap
doen weten dat hij zijne Ministers, die onte
vreden op haar, ontslag vroegenwilde behou
den dat hij hel zevenjarig President-mandaat
hem opgedragen zoolang zou bewaren en hand
haven en dat hij er op aandrong om on verwijld
overtegaan tot de organisatie van dat hem
opgedragen Gezag. Mac-Mifion zegt met zoo vele
woorden: «gij kunt veel praten -- ik draag het
zwaard en dat zult gij als 't wezen moe?
ondervinden".
De toeleg der Republikeinen is ontbinding
der Nationale Vergadering en dal willen de
Legitimisten en Bonapar'islen niet.
De Minister Fourtou heelt in de Consiituëe-
rende Commissie gezegd dal alleen de Nationale
Vergadering het tijdstip barer ontbinding kan
bepalen, maar dat hel Gouvernement die ontijdig
zou verklaren, als zij plaats had vóór de Ver
gadering de belangrijkste der hij haar aanhangige
wetten had aangenomen.
Twee sub-ccmmissiën zijn bezig met het
zamenstellcn van de wetsontwerpen lol organi
satie der openbare magten de mag'sbevoegdheid
van den Maarschalk-President en van de Eerste
Kamer.
De dagen waarop de nationale vergadering,
dat onstuimig-poliliserende ligchaam niet ver
gadertis het te Parijs rustig en in zoo verre
is de Zondag daar met regt een rustdag. Alles
gaat dan wel bedaard zijn gang, want een
Zondagswet kent men daar nietmaar er zijn
minder verhitte hoofden en er wordt minder
gescholden in en buiten het paleis der vertegen
woordiging. Sainl-Gcnest (Bucbon) van de Figaro
heeft bepaald gelijk, als hij zegt dat Frankrijk
is aangetast door de pestnamelijk door de
politiek. Men moet zich onder de Parijzenaars
bewegen om de waarheid van die woorden te
begrijpen. Zeke- zouden er zijn die dal gezwets
tm gebazel over de politiek «belangstelling in
de publieke zaak" of «politiek leven" zouden
noemen men noeme het geraaskal. De eerste de
beste voddenraper heeft hier wat hij noemt
een «politieke overtuiging", meestal ook een
stelsel volgens hetwelk hij Frankrijk zou regeren,
maar men moet zoeken om er twee te vinden,
die hetzelfde hebben of die twee jaar hetzellde
denken. Ieder heeft zijn manier zijn geheim
om Frankrijk gelukkig te maken; ieder kent
zich het regt toe om zijn systeem op den voor
grond te stellen als het meest onleilhareiedei-
scheldt op alle anderen. Die manie van over
zijn land den haas te w illen spelen zal Frankrijks
ongeluk zijn en blijven want zij moet het
natuurlijk ten laatste weer aan handen en
voelen gebonden overleveren aan óón uian
aan een despootdie zijn wil stelt boven de
opinies van alle anderen.
Von Bismarck en de hoogere R.-Call»olieke
geestelijkheid in Pi nissen rijn ook schaakspelers.
Eerst dacht men dat de Rijkskanselier met
graagte de gelegenheid zou aangrijpen om iets
toetegeven, indien dit namelijk kon, mei behoud
van eer, uiaar men vei giste zich. In lusschen
er is cenige hoop op heter vei standhouding
lusschen het wereldlijk en geestelijk gerag in
Pruis.vcn. De Bisschoppen te Fulda vergaderd
hebben doen zien dal eene verzoening het un-
derweip van beraadslagingen kan zijn en dat
is een groote stap lot herstel van de vrede.
Mogt nu Rome, dat in't hoogste ressort beslist
ook van milden geest zijn en de groote Rijks
kanselier een pao willen naderen dan is het
mogelijk dat de kerktwist iets van haar dreigend
aanzien verliest en dat men weer in vrede naast
elkander gaat.
Men zegt dat keizer Wilhelm onlangs tol zijn
Minister van Eeredienst zou hebben gezegd
doe de kerkelijke wetten uitvoeren in milden
geest, maar als het er op aan komt, rekent
op mij 1"
Op prins Bismarck is te Kissingen een moord
aanslag gepleegd. Een slagersknecht van Maag
denburg, Kullmann genaamd, trachtte hem
dood te schieten op een rijtoer naar het bad
doch de poging mislukte. Ligt aan den voorarm
gewond reed Bismarck ruim een uur na het
gebeurde door de stad. Dc dader werd dadelijk
gevat en moest door de politie in bescherming
genomen worden tegen hei volk, dal de lynchwet
op hem zou hebben willen toepassen. Kullmann
is caiholiek en behoort tot eene jongelingsvet-
eenigingzoodat de maatregelen van Pruissen
tegen de geestelijkheid naar het schijnt niet
vreemd zijn aan de beweegredenen tot de mis
daad welke voorzeker alles behalve geschikt is
om de spanning lusschen de regering en het
episcopaat te doen bedaren.
Kissingen13 Julij. De bedrijver van een
aanslag op het leven van Bismarck is een jeugdig
slagersknecht uit Maagdenburg, Kullmann ge
naamd, lid van de catholieke jongelingsveieeni-
ging te Salzwedol. Men had hem herhaaldelijk
in verkeer met een catholiek priester opgemerkt
en daarbij gemeend reden tot verdenking te
hebben.
Kissingen, 13 Julij, 's avonds. Bismarck is
heden avond in den tuin van het badhuis
verschenen. Later bragten de bnrgerij de bad
gasten de liedcrtafel en de hadkapel hem eene
serenade. Morgen wordt in de proteslantscbe
kerk een godsdienstoefeninge gehouden, ten blijke
van dankbaarheid voor hei mislukken van den
aanslag. Met betrekking tot het verhoor van
den hediijver der misdaad verneemt men dat
hij onbewimpeld bekent her voornemen te heb
ben gehad Bismarck te doodenen dat uit
eenige zijner uitdrukkingen is al ie leiden dat
hij medepligtigen heeft.
Kissingen 14 Julij. De geestelijke Kolteler is
gisteren in hechtenis genomen bij de aankomst
van den trein die ten 2 ure naar Schweinefurt
vertrokken was. Deze aanhouding slaat, naar
men zegt, in vei hand met don moordaanslag.
Onlangs is een keizerlijke verordening ver
schenen betreffende de instelling van regtbanken
van eer voor do officieren bij hel pruisische
leger. In verband daarmede is een verordening
belreflendedc tweegevechten uitgevaardigd, welke
thans door de Bcrlijnsche bladen openbaar ge
maakt en het volgende bevat
In liet vertrouwen dat fatsoenlijke zeden
cn goede loon aan het officierscorps van mijn
leger eigen zullen blijven en bijzondere twis
ten en beledigingen tusschen dc officieren onder
ling steeds zeldzamer zullen voorkomen heb
ik de verordening van 20 Juli 1843 buiten
werking gesteld. Echter zal voor den officier,
die met een anderen officier in een particulieren
twist geraaktwaarbij de eer is gemoeid de
verpligting blijven heslaan om hiervan aan zijnen
raad van eer kennis te geven of door een ka
meraad te doen geven en wel uiterlijk op het
tijdstip dal hij eene uitdaging ontvangt ot al-
zendt. De raad van eer moei dan terstond, en
zoo mogelijk nog vóór dat het tweegevecht
geschiedtaan den bevelhebber herigt geven cu