•'Neen I Fraakiijk erkent nederig, dal het
nocli op het genie zijner generaals, noch op
de dapperheid zijner soldalen rekent, om zich
uit zijne nederlagen weder op te hellen het
rekent op de eerzucht van Ouitschlanddie
geen grenzen meer kent.
Waaraan heelt Pruissen welks leger bij
Jena vernietigd is geworden de positie te dan
ken welke het tegenwoordig inneemt
Uct dankt die aan Je onverzadelijke ver
overingszucht van Napoleon 1die eindelijk
geheel Europa tegen zich in het harnas joeg.
Wat wij le vreezen hebben is niet de eerzucht
van Keizer Wilhelm welke Vorst von Bismaick
dienthet is integendeel zijne gematigdheid.
Wanneer Ouitschland zich matigt, wanneer de
roes der overwinning het niet verblindt, dan
kunnen wij nog lang Elzas en Lotharingen
betreuren. Maar zoo Duitschland hel wagen
mogtBelgieHolland, Denemarkenen Tnest
ie bedreigendan mogen wij ons verheugen
en onze tranen droogen."
Italië leverde dezer dagen een incident, dal
echter niet van groot gewigt is. Oe regering
had beslag gelegd op de Lanterne van Henri
Rocheforten daaromtrent was nu in de kamer
van volksvertegenwoordigers door den heer
Friscia een interpellatie gedaan die door den
heer Cantelli weid beantwoord. De minister
van Binnenlandsche zaken zeide, dal het gou
vernement het regt had inlandsche dagbladen
in besiag le nemen terwijl dit in zijn oog
zich ook uitstrekt lol de builenlandsche pers
voor zoover daarin stellingen worden verkon
digd ot verdedigd die gedurig de maatschap
pelijke orde en het hootd eener bevriende mo
gendheid aanranden. Friscia verklaarde niet in
'l bijzonder de L-inlerne te hebben willen ver
dedigen doch dat hij alleen de drukpers-vrij
heid wilde ondersteunen.
i li g; v oude ii
IlinsJar It Apr:! II. trui IU. I.. J. van KA ij a ran Wattenaar alluri
op in oiue derde npcnUirr vergadering van de Afd. Antischoul-
wclverlmnd. X.t liet geted eu lening van Ps. H1 -8 10
en 12 ontvouwde spn .or als inleiding hoe hij niet bij gelijkstel
ling iKkIi wel vrgclijking met 't oude Isr.iêldeie w oorden
overhriehl n;i Xeor'uuds volk hoe l.ij sou trachten gedachtewisse
ling ii.i ti lokken en hoe hij de stellingen die hij weoschte te ont
wikkelen dcsgoweiischt sou toelichten of bedenkingen daartegen
zon we.h-rl''-ggeii terwijl hij eenige gedachten, opmerkingen en
waarnemingen betreffende de brandende kwestie van 't oogenhlik
n. 1 -die t.in "t Christelijk X.aioiual—Onderwijl" der vergadering
in overweging anboid
De eerste stelling luidde'de taai rji» 'l openbaar volhouder-
lagere en middelbare tekoolu rat teer groot algemeen
na',n.,aal letar.j,en niemand ,i,e zijn tand en tolk liefheeftmag
of kar ,-i-i aaarain omtrekken." Moestee Christenen, Deisten
JodenMaterialisten Positivisten en alle. richtingen dit toegeven
en werden slechts de Gallio's daarvan buitengesloten de tweede
Stelling, -.ie rr.-h'en die iet vigeerend tlaalttekooMeUel op
lager en -'baar onderwije heeft afgeroepen tijn nacr alter
getuigen jammert,joa reeds kunnen nopen tot bedenkingen bij
sommigen. Spreken o'li.-ieele verslagen echter even duidelijk als de
Mil. MOEXS en K1.RDUK iii 't openhaar doen, dan kan de
naiPo werkelijkheid uict L.nger verbloemd worden.
M,. .kl »j.r -i- ehts vluchtig gewag r: u zijn eigen ervaringen son-
wel in DuiUch-Dcnemarken als in Indifihij wijst inet klem op
•t Woord des lleercu -een kwade boom kan geen goede ,-ruckl
voortbrengen Men st reeft bij 'tvigeerend staatsschool wezen naar
een uitwendige bes.-li.ivin rnaar een dorre opscherpiug van "t ver
stand edoch men ontkent de ontzettende macht der zonde. Terecht
heeft de getierde de Pressenië aangemerkt, dat Benjamin Constant
rlle bv>' pas sur service de la conscience" - Kr is niets gevaar-
lyker d.Mi kennis, n.l indieu te zich stelt buiten 'lgeweten")
Komen -,e jamo.' rl J e ,-r nekten, met coort uil gebrekkige lorpatung
gor e begi.xteft ,i 't n ,.,r sign ze tiet noodzakelijk gevolg ran ge-
raarljt -,g ,.e„ gronde lag", zoo.vls in üc derde stelling
werd it ...i-l d..u -word; kei etrteel der S/aalttchool veroordeeld
••■•or v tv». .i,,r gezonde opvoedkunde door onze landt-
kit'orte", 'Zrij »|.r. tretfeiid deed uitkomen liet furdament der
schoolwetgeving op een onhoudharenop een moerasgrond. Kr
heersen: in .ie r-.imdwet geen waarheid noch klaarheid Zij re/biedt
iels te dwa of leeren d.J «enig* der venetiillendc gezindheden
z >ii kunnen i-uli-rl;.* zi,ii en ze yebic.ltopleiding tol alle chrii-
leiij-r en -hnppelijke deugden! Toch verbant ze den Bijbel,
ja nri-ius zo,: uit <1- wiiool "t ls ecu stelsel van loven en bieden;
van innerlijke tegeiulnvhgheid. Zoo is 't met 't lager ook met
't ii,i.éli Ha. r 'h; .-r».,v De gymnasia staan op veel li,geren trap dan
j---— nen. Bij alle openhaar onderwijs
1«.
Ilmg
van den IfoogL ti
ed# gemengde schol»
ile Veluwe tegenov
goede burgers en 2*. godsdienstige
uer t aeuige niet heersclit, maar bekerrtrht wordt,
'heiligd. S 00ral geldt "t opkomend onderwijzend
dl-» 1 loeren: dir Mij rrren .zegt God) zal Ik
ij versmadenzullen licht geacht worden,
v d. Brugghcn uit een praktischen anlinomis-
'.Ot het verkrijgen der beslaande wet «.in '57
d.t Itoinanisim-Jodendom, met Liberalisme
a.gen Groen van I'rins'ercr hebben overstemd,
gemengde scholen de verdraagzaamheid zouden
-ft immers de ondervinding bewezen dia 'l woord
-r op den Kvmig Kirclu-utagiu 18(12 gesproken
n breiii-i -i gi»Mii-fistiia*t" waar was 'r Eii getuigt
•r dn N.-ltr.ihunUclie lUatosehool niet juist keden
nog, dal 'tgeliee.le uithangbord van een zoogenaamde scliixilwet, een
w-wu in ns i»'« Spreker staafde zijne stellingen door rclioongekozen
«oorbeelden uit oude, ni.-nwe en hcdendaagsrli.- geschiedenisdoor
toepauehjke spr.-uk.-u en gezegil.-,, v.,n li-roemde ni.maen en deed
zich, op de plaats waas een prof. Ttrummelkaiiip reeda bij herhaling
optrad niet alleen kennen als een wnrm, maar bovenal als een degelijk
toegerust strijder, die .uur opponenten geducht is door oorzpronkvlijk
heid Daarom ware 't te wenschen dat de volgende stellingen in dit
hlad uitvoeriger konden worden teruggegeven. Plaatsgebrek bindt ons
doch linvi-r gavun wn ile rotate afilreling van de rede in hoofdtrekken
terug, dan van X geheel eigenlijk niets te omschrijven
Stelling V De Slaat kan en mag geen rippereehnlmeetter lijn
tref kan en moet kij loetwkl en eemtrdle kouder maar Atj mag
de re Men ton CkrmenouJen en van de Ckrulenkerk ntel met
Stelling VI. Wat voor de lagere tekool geldt, geldt evenzeer,
mutehien in rerkoogdt male voor de mutdetbare tekool
Stelling vil De grond'jr larkte en grondfout van de itaaUeehool
mannen udal de meafh door ken nu door optekerping ran
't rertlandjont wordt waarbij kit gewrld der karletoekten kei
bederf der tonne de noclzokeligkhcul tier we.lergehoor te wordt voor-
big yet unen die tekool nu feitelijk wordt een tteletckool der
modernen.
.Stelling VIII. Wet u 't een taak van veeltijd,gmoeite en over
leg om roor Kr,Ierland een tek -duet le maken, maar de tekool-
wellen in onde.-e landen kif gtlijktooriig* gemengde bevolking be
wijten d.t die morieliikke.len ganteh met onoverkomelijk „gn.
Ten slotte -moet de huiselijke opvooding intiisschen dubbel worden
behartigdeu moet elk Christen doen wat zijner hand gegeven is
en zijn invloed ten goede gebruiken bij de uitoefening van rijn kies
recht enz. in gemeente, provincie en vaderland. Umtrbij allen die in
oprechtheid den naam van Christus aanroepen van welko kerkaf-
decling ookde handen inéénslaan. Goloof of ongoloof beslist het
lot en dou toestand van onkolenvan oen volkvan Neerland»
^Bij'anders vergeleken waa de vergadering slecht bezocht en van
de appositie was cr zoover men weetniemand tcgonwoordig.
Met dankgebed eindigde de spreker.
S'iuucus "t Bestuur van de afd. Amersfoort, Antischoolwetverhond
P. C. MONDRIAAN, Secr.
De lezer» vinden daarvan weer een treffend bewijs in het stuk
e verbaatJ en bedroeft" eeu bijdrage tot de Schoolkwestie, door M. J.
Chevidi.eringezonden in 't Wageningsch Weekblad van 15 April 11
Lees de 5e van do aangekondigde serie brocliuros (ovortlrnkken
uit de Standaard) -De Schoolwel voor de vierschaar van Europa", uit
gave van j. H. Kruijt, Nieuwendijk L 76, Amsterdam^ (32 bL a 10 cta.1
AMERSFOORT, 22 April 1875.
Z. M. heeft benoemd tol substituut-griffier
bij de Arrondissements-Regtbank le Amersfoort,
Mr. J. van liin.sbergentitans griffier bij het
kantongeregl te Nijkerk.
Gisteren avond werd alhier in Amicitia eene
bijeenkomst gehouden van eenige ingezetenen,
die belangstelden in de oprigting eener vrij
willige brandweer te dezer stede.
Ruim 20 personen waren tegenwoordig,
van welke zich 16 bereid verklaarden als vrij
williger bij de brandweer dienst te doen.
Daar een personeel van 54 personen noodig
is ter bediening eener brandspuitzoo is de
toetreding van nog vele ingezetenen wenschelijk,
ten einde liet beoogde doel ie bereiken.
Ter vergadering werdbesloten dat de lijst
van hen die alsnog wilden toetreden, ter tee-
kening zoude liggen bij den Heer J. II. Zwier
(Havik).
Het zoude zeker te betreuren zijn, zoo zich
geen genoegzaam aantal personen voor de op
rigting eener vrijwillige brandweer aanmeldde.
Bij arrest van den Hoogen Raad der Ne
derlanden van Maandag 19 April jl. is verwor
pen de voorziening in cassatie van Mejufvrouw
Theodora Lage run/weduwe den Heer A.
van Beek Rzn.te Amersfoort, tegen het
vonnis der Arrondissements-Regtbank te Amers
foortvan 10 Maart jl.<i waarbij ten behoeve
der llollandsche IJzeren Spoorweg-maatschappij
zijn onteigend verklaard 1 hectare, 23 aren
en 18 centiaren van het aan Mej. Wed. van
Beek toebehoorend landgoed Vinkenhoef, tegen
eene sc hadeloosstelling van 7413,10 voor
onteigende gronden en 182. voor ontei
gende boomen en vermits het aanbod der
Holl. IJzeren Spoorwegmaatschappij /7000.
bedroeg, werd de Maatschappij veroordeeld in
de kosten."
De kosten in cassatie gevallen, komen voor
rekening der onteigend wordende partij.
Bij het concert, verleden week door Mej ufvr. A. Kunpert
den geachteen talrijk en belangstellend publiek aanwezig. Mej.
Kiiypers zong allerliefst en voldeed uitermate. Zij heoR eene goede
schoolccne innemende voordragt en be'ooft mede veel voor de
toekomst, al mag niet worden ontkend lat hare stom nu nog een weinig
zwak voor grooto concertzalen is.
Ook ile drie lleuren solisten vroeger reeds meermalen hier opge
treden en in gunstige herinnering gebleven kweten zich in bijna alle
opzigten waardig van hunne taak mogende echter niet onaangestipt
blijven dat m de trio's eenigszins ensemble werd gemisthetgeen ook
onder het publick niet onopgemerkt bleet Desniettemin werd teregt
algemeen hulde gnbragt aan de talenten der zangeres en solisten wan»
gewis tijn cr zelfs op hij .die concerten van het binnen- cn buitenland
onder de uitvo-ringen passages, die hier en daar te wenschen overlaten
Het is ons derhalve hoogst aangenaam te kunnen vermelden, dat deze
vocale en instrumentale soiree groot genoegen aan het auditorium
heelt verschaft cn het verheugt ons dat in Amersfoort weder een
□itmjulend concert, thans met eene, zangeresis gegeven.
Wel is waar hebben in Amsterdam, Rotterdam, 's Gravenhage en
enkele andere steden wnzes lands, met rnime recette, concerten in cmi-
nenter genre van soms wereldberoemde solisten plaats doch in eene
stad van beperkter omvang, en dus ook" beperkter deelnemingals
Amersfoort dient men zeer bescheiden in verwachtingen en oordcel te
zon omtrent hetgeen op muziekaal- en tooneelgeöic.l wordt aangeboden
in de grootc zaal Van Amicitia mogende men u« meer voor het tegen
woordige tevreden zijn omdat aldaar in het jongste drietal lustrums
diverse verbeteringen cn verfruujingen zijn aangebrngtgcTer.dc eene
geschikte localiteil veel attrac.iu tot, en waardeerbaar cachet aan goede
uitvoeringen.
Immers, best herinneren wij ons dat voorheen aldaar geen gaslicht
was. Kort na de oprigting der gasfabriek werd deze hedendaagsche
verlichting in de grootc zaal eu in 't guusche geitouw later ook op
•t terras cn in den fraaijen eenige jaren geleden nieuw daargrr telden
muziektempel aangebragtalwaar in lente zomer cn najaar wekelijks
(meest des Zondags) de verdienstelijke kapel van het muziekcorps
der rijdende artillerie onder aanvoering van zijnen bekwamen kapel
meester N lintberger matinées eu concerten geeft, die aan duizmde
stz-dgenootcn en vreemdelingen groot genoegen verschaffen.
Men zal gewis instemmen, dal het tcvcelrisohcud zou zijn oin bij
beperkte middelen, de schitterende veiliehting der concertzalen'van
hoofdsteden te pretendeeron alhier in de grootc zaal, die. .ergeleken
hij voorhee: door spiegel, lichtramen, fraai tooneelgordlin enz enz.
aldaar aangebragtmede veel in aspect cn comfort Leeft'gewonnen.
Maar inzonderheid was doelmatige aanwinst eene goede piano eenige
jaren geleden aangekochten aldaar permanent voor concerten en
andere miisicalo bijeenkomsten cn repetitien wordende afgestaan
terwi.l voorheen allerhande teleurstellingen, onaangenaamheden'
narigheden eu misères wegens hot gemis eener in het gebouw beschik
bare piano werden ondervonden.
Tevredenheid is in de wereld veelal de beste what, en zeker mag men
tevreden zijn over de muziekuitvoeringen en tuunoelv oorstellingen in
verband tot de middelendie successively aldaar zijn en worden
aangeboden.
Uil Clrurin het Zvvitsersh kanton Grauw-
buiulcrlatnlwordt gemeld, dat aldaar eene
weduwe van 10Ö jaar voor de vierde maal is
gBhuwd. De man is 60 jaar. Hoe ouder
hoe gekker.
Aan de deur van een redactie-bureel te
Syduey (Australië), is een biljet aangeplakt,
waarop vermeld slaat dat de redacteur niet
anders te spreken is dan tegen geldelijke scha
deloosstelling voor verlies van lijd. Hij die den
redacteur spreken wilmoet een toegangsbewijs
nemen aan bet bureel. Een onderhoud van
een uur kost 10 shilling van een hall uur 5
shilling en van een kwart 3 shilling.Bravo I
De kamer van koophandel te Leeuwarden
heelt besloten nm op spoedige invoering van
den gouden standaard aan le dringen.
Men meldt uit Helmond van 20 April
Naar wij vernemen is-door den geweten wet
houder C. S. eene aanklagl wegens laster tegen
den winkelier A. van M. bij de politie inge
diend. V. M. zou in den winkel tegen andere
personen over S. sprekende gezegd hebben
dat S. een schelm was omdat hij tijdens zijn
wethouderschap voor honderden guldens ont
vreemd had.
Te 's Gravenhage heeft een buitengewone
kip een monsterei gelegd, dat een ovalen
omtrek heelt van 20J centimeter en een ron
den omtrek van 16, centimeter.
De arrondissements-regtbank te Rotterdam
besliste onlangs hel vulgendeWanneer ineen
overeenkomst bepaald is. dat de eene con
tractant geregiigd zal zijn die overeenkomst
binnen zekeren termijn, schriftelijk aan den
mede-contractant op te zeggen zoo kan die
opzegging ook tusschen sladgenooten per aan-
geieekendcn briel geschieden. Wanneer de
mede-contractanthoewel zich naar het post
kantoor begevende en zich den aangeteekenden
briel doen vertuonen dien briel daaiop zon
der eenige aannemelijke reden niet aanneemt,
is hij waar hei in con(esso is dat die briel
de vereischte opzegging inhield en bij aanne
ming tijdig in zijn bezit zou gekomen zijn
niet geregtigd le beweren dal er geen tijdige
opzegging is gedaan.
Verbetering.
In de kennisgeving (le bladz. van dit nummer)
van hel Gemeentebestuur staal: lsten Junij;
moet zijn 10 Mei.
Burgerlijke stand van Amersfoort.
GÉBOREN: 17 April, Barbata Geraida, d.
van Hermanus Sleeking en Elisabeth van Keu
len. 18 April, Gerritz. van Hcndiika
Collet. Willem, z. van Peter van 't Walder-
veen en Jannetje van Nimwegen. Hendrika
Cornelia, d. van Hermanus van den Hengelen
Anlonia den Ouden. 19 April, Elisabeth,
d. van Rijkchardus Lauientius Kerkhof! en
Jannigje Kruiswijk. Zacharia Johanna d.
van Chrislophorus Modderman en Johanna
Kerkhoff.
ONDERTROUW D 22 AprilPeter van den
Hoof! en Pieternella Doesburg. Evert van
den Hooft' en Je.ilje Klaver. Willem Hulst
eu Alijda Elbarla Slaap. Evert van Beek en
Teunisje van de Pol. Wouter van der Veer
en Johanna Willemina van der Logt. Jo
hannes Uulselaar en Lnmbarta Collet. Johan
nes Heinz en Willemijntje van Dijk. Hendiik
Polleman cn Aartje de Biee. Hendaikus van
Zuilen en Mechelina Hendiiks. Godtlieb
Simeon Klokke en Anlje Hemminga. Jacobus
Barbie en Margrietba van der Geld.
GEHUWD: 21 April, Gerrit Kalleveen en
Anna Maria Vivié. Johannes Klee en Su
sanna Geerlruida Rijnboud. Lambertus van
Wandelen en Gijsberta van Empelen.
OVERLEDEN 16 April Johaunes llouten-
dorp12 j. 18 AprilWilhelmina Verschuur
60 j., wed. van Johonncs van Kempen. 21
April Cornelis Borreman 76 j. wed. van Pe-
tronella Uulleman. Jacobus Kleber 66 j.
wed. van Cornelia Oedilia Laseur. Cornelia
Huijsen 69 j. ongeil. Wilhelmus Johannes
van Beek, -45 j.cchtg. van Cornelia Elisabelha
Maria ten Brink. Arie Hokskergen29 j.,
echtg. van Maria Kraan.
ADVERTENTIE N.
lieden overleed na het ontvangen der
II. Sacramentenmijn zeer geliefde echtgenoot
de heer WILHELMUS JOHANNES VAN BEEK
in den ouderdom van ruim 45jaren, waarvan
ik cr 15 in de gelukkigste echtvcreeniging
rnogt doorbrengen
Wkd. W. J. VAN BEEK—
ten Brink.
Ook namens mijn cenig Zoontje en familie.
Amersfoort, 21 April 1875.
Eenige cn algtmeene kennisgeving.
