Uit Schuylers volledig rapport ovet de gru
welen in Bulgarije blijkt, dal er in bet geheel
79 dorpen verbrand en nog veel meer geplunderd
zijndat minstens 9000 huizen verbrand
72000 menschen van alles berooid, 15000
gedood rijn en tal door riekte en mishandelingen
rijn gestorven.
Directeuren der Ned. maatschappij ter bevorde
ring van ny verheid hebben rich, naar aanleiding
van *dc afkeuring, die het plan van den minister
van binnenlandsche raken tol instelling van een
rijkslandbouwraad met een vasten secretaris in
de aideelingcn der tweede kamer heei'i onder
vonden lot de tweede kamer gewend om het
hooge belangdat de landbonw bij de raak
heeltnader aan te loonei). Directeuren rouden
het op verschillende gronden ten teerste be
treuren, indien ihans nu de regering r.ell zegt
behoefte aan voorlichting van zoodanig ligchaam
te gevoelen de tweede kamer der statcn-geneiaal
de totstandkoming er van tegenhield.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur
Vergun mij een plaatsje in uwe courant voor
eenige bedenkingen tegen het in de jongste
Raadszitting voorgelezen voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende eene nieuwe
regeling van het Lager Onderwijs alhier.
Dat voorstel luidt
1. Het onderwijs in de Fransche taal aan de tus-
schenschool van den Heer de Ileus met Mei
e. k. op te heffen.
2. Den hulponderwijzerdie de akte voor het
Fransch bezitden Heer Ravenhorst van
de school van den Heer de Heus te verplaatsen
naar die van den Heer van der Nagel.
3. Het schoolgeld aan de school van den Heer
van der Nagel te verlagen tot f20.voor
één kind, tot f 15.voor ieder van twee
kinderen uit hetzelfde gezinenz en die som
met f5.te verhoogen voor hendie ook
het onderwijs in hel Fransch willen genieten.
4. üc avondscholen zoowel van den Heer de Heus
als van den Heer van der Horst te doen ver
vallen. met uilzondering van de lessen in
handwerken voor meisjes.
5. Een herhalingsschool op te richten met een
schoolgeld van f2.(dal hij gebleken on
vermogen kan vervallen)en toegankelijk te
stellen voor hen, die het bewijs kunnen le
veren met vrucht het lager onderwijs te
hebben genoten.
6. Met het onderwijs aan de laatstgenoemde in
richting een hoofdonderwijzer van een der
openbare scholen te belasten en daarvoor
diens tractemenl te verhoogen.
Vergelijkt men met dat voorstel het terzelfder
raadszitting ingediend een voorgelezen adres van
een 20lal ingezetenenbevattende hunne denk
beelden omtrent de regeling van die zaak dan
ontdekt men overeenstemming en verschil.
De overeenstemming betrcff de drie laatste
punten, welke algemeene goedkeuring zullen
vinden. Maar tegen de drie eerste zijn gewich
tige bezwaren in te brengen
1. Welke reden kan er voor beslaaneen In
richting, als de Fransche school van den lieer
de Heusdie zoo nuttig werktdat van Febr.
tot uit. October II. hel getal leerlingen van
30 tol 53 is geslegen, eensklaps op te
heffen Bovendien dwingt men daardoor de
burgers voor hetzelfde onderwijsdat hun
thans f12.kost, in hel vervolg f20.of
f25.te betalen.
2. Is liet geen benadeeling van de tegenwoor
dige Tusscltcitschoolindien men haar den
meest geschiklcn hulponderwijzer ontneemt
daargelaten nog de vraagoi zulk eene ver
plaatsing wel wettig is?
3. Zeker is liet voor eene goede inrichting eener
school noodzakelijkdat hetgeen de kinderen
zullen leeren niet afhankelijk gemaakt wordt
van de keuze der oudersmaar vastgesteld
door den onderwijzer en verbindend gemaakt
voor alle leerlingen.
Dochwal meer zegtuit dat derde punt
van hel voorstel blijkt kennelijk de bedoeling
om de school van den Heer van der Nagel te
inaken tot eene druk bezochte burgerschool.
Daartoe zou echter hel hulppersoneel aldaar
aanmerkelijk moeten worden uitgebreid. Ook
is de tegenwoordige lokaliteit voor dat Joel
geheel ongeschikt Behalve dat dftar voldoende
ventilatie zou moeten worden aangebracht
een zaak van groote kostenzouden er min
stens zes lokalen met een speelplaats noodig zijn
welk een en ander, naar eisch ingericht, van
de gemeente op nieuw een uitgave van eenige
duizenden zou vorderen.
En gesteld dal men dal alles te boven kwam
alsdan blijft nog altijd het gemis bestaan aan
eene school van openbaar meer uitgebreid lager
onderwijs voor meisjes.
Ik neem de vrijheiddeze bedenkingen te
brengen onder de aandacht van U en allendie
belang stellen in do regeling van het lager
onderwijs alhier, gedachtig aan het woord
tdu choc des opinions jaillit la vérité."
Met dankzegging voorde gegeven plaatsruimte
Amersfoort Uw Dw. Dr.
10 Dec. '7a F.
(Inlichting omtrent de te bedoelen school
dagen en schooluren der geprojecteerde herha
lingsschool is gewis voor velen wenschelijk.
Red. Amersf. Ct.)
AMERSFOORT, tl December 1876.
Dezer dagen zijn door gemeentebesturen ka
mers van koophandel en handelaren te Amster
dam Wageningen en Nijmegen adressen aan de
Regering gerigl ten betooge van het ho age be
lang inzonderheid voor den Amsterdanischcn
handel .van het graven van een ka
naal door de Gelderschc Vallei..
Zoodanig kanaal AmersfoortWagcningen enz.
naar de Waal is de kortste en natuurlijkste wa
terweg ch van overwegend belang voor Amster
dam, Amersfoort, Vecnendaal, Wageningen,
Nijmegen en lal van plaatsen in andere provin
ciën, waarbij men cv vooral op dient te lellen
dat men te N ij m e g e n de eenige voldoende
haven op de rivier de Waal vindt, welke met
vele spoorwegen des rijks in onmiddellijk ver
band staat door stoomkranen, zoodat bijaldien
Rijnschepen aldaar overwinterende goederen
daar moeten worden gelost en dadelijk naar
Amsterdam en naar alle rigtingen kunnen wor
den verzonden.
Het verkrijgen van gemeld kanaal trekt dan
ook thans teregt de attentie en medewerking
van vele gewestelijke- en gemeente-autoriteiten
kamers van koophandelhandelarenfabriekan
ten enz.
Z. M. heeft benoemd tot lid van het colegie
van curatoren der hoogeschool te Utrecht den
lieer Mr. H Roijaards van Scherpenzeellid van
gedep. staten dezer provincie.
Door lleeren Burgemeester en Wethouders
van Araersloorl is heden aanbesteed de levering
naar gelang van de behoefte in 1877, van:
bureaubehoeften ter secretarie; aannemers
de lleeren Ph. MeiiersA M. Slothouwer te
Amersfoort, en J. vlieger te Amsterdam.
metselsteenen enz.aannemers de lleeren T.
van Daal en G. B. Gijshertse.
spijkers; aannemer, de Heer B. A. van Ruijven.
Zaturdagavond jl. hield de Afileeling Amers
foort der Vereeniging ter bevordering van Fa
briek1- en Handwerknijverheid in ftederland
hare tweede algemeene vergadering. Onder de
ter tafel gebraglc stukken was hel rapport der
commissiebeslaande uit de lleeren van Feilen
PrikkenKokDartels en van Goor, belast «incl
het onderzoek naar de mogelijkheid van het tot
stand komen eener leesinrigting voor leden der
afdecling en werklieden." Vermits het wensche
lijk werd geachtdal hel bestuur den inhoud
van dit rapport nog in nadere overweging zou
nemenzoo is de behandeling daarvan uitge
steld tot eene spoedig mogelijk te beleggen
vergadering.
Daarna trad de Heer Dr. J. Nieuwenhuijzen
Kruseman als spreker op en behandelde op
uitmuntende wijze het onderwerp «Onweer."
Spreker beschreef allereerst in korte trek
ken het karakter der onweerswolken en trad
daarna in beschouwing over den bliksemden
duur van een bliksemstraal en dien van den
donder. Nadat hij verder op de meest duidelijke
wijze de werking van den bliksem verklaarde en
met voorbeelden toegelicht hadbesloot hij zijne
hoogsthelangrijke lezing met eene verklaring
over de werking van den bliksemafleideren
van de vereischten, waaraan een goede blik
semafleider moet voldoen.
Na afloop der voordragt werden door eenige
aanwezigen omtrent enkele punten van hel be
handelde nog inlichtingen gevraagddie door
spreker welwillend zijn gegeven.
Naar wij vernemen zullen in vergaderingen der
Afdeelingte houden in eerstvolgende maanden
voordragten worden gehouden door de heeren
J. C. F. Prikken te Amersfoort en Har log h te
Amsterdam.
Donderdag, den 14. December 1876, zal het
Departement Amersfoort derMaatsch. «TolNut
van 't Algemeen" eene vergadering houden
waarin wordt behandeld: 1. Indienen van voor
stellen voor de Algemeene Vergadering2. Mis
sive van de loge «de Edelmoedigheid" te 's Bosch.
BH eene verleden weck te Woudenberg op
hel buitengoed van den heer Jhr. II. D. Hooft
van Woudenberg van Geerestein gehouden klop-
drijfjacht zijn omstreeks 120 stuks wild'ge
schoten waaronder 40 faisantendat dit buiten
goed zeer wildrijk is blijkt te meer, wanneer
men het voorde heeren schutters (11 in getal)
zeer ongunstige weder op dien dag in aanmerking
neemt.
Tweede Kamer.
In de Tweede Kamer is Donderdag jl. het
debat over hoofdstuk 5 (Binnenl. Zaken) voort
gezet. Het amendement van den heer Bastcrl,
tot vermindering van de traclcmenlen der mili
tie-commissarissen, is verworpen. Art. 50, bouw
van een Rijks-krankzinnigengestichtis na uit
voerige discussionwaarhij eene voorafgaande
mcdcdeeling van plannon werd verlangdver
worpen met 52 tegen 21 stemmen.
Vrijdag jl. is hel debat over hoofdstuk 5
(Binnenl. Zaken) voortgezet. Een amendement
van den heer van Heemstra lot vermindering
van den post tot keuring der longziekte met 3
tonis na discussie door den voorsteller inge
trokken nadat de Minister den post was blijven
verdedigenmaar verklaarde dat waar dit niet
noodig wasafmaking niol absoluut zou plaats
hebben. Het debat over de aldeeling Waterstaat
is aangevangen en wel over het amendement
van liet heer de Vries, tot het schrappen van
de voorgestelde verhooging der tractcinenten
van de ambtenaren bij den Waterstaatmet het
oog op de wensehelijkhcid van eene wettelijke
regeling der organisatie van den waterstaat.
Het amendement van den heer de Vries is
na herhaalde bestrijding door den Minister,
aangenomen met 34 tegen 33 stemmen.
Zalurdag is hij het voortgezet debat over
hoofdstuk 5 (Binnanl. Zaken)met 37 tegen
31 stemmen aangenomen een amendement van
den heer de Vries oin art. 76 te verminderen
niet f3800 voor de aanstelling van een Rijks-
arcliitect en wel om niet door liet instellen van
een corps Rijksarrhitecten in liet vervolg eene
eenzijdige rigting in de houwkunst te verkrijgen.
De uitvoerige discussie werd voortgezet hij
art. 78 ten aanzien van den houw van een
nieuw Departement van Justitie. De lieer Storm
wees vooral op «Ie verongelijking, oon architect
Vogel aangedaan. Dc Minister verklaardedat
die architect alleen niet eervol was ontslagen
wegens indiscrete publicecring van brieven.
Overigens wil de Minister geen officiëele kunst
en «handhaaft de instelling van de Rijksadviseurs.
Op art. 81 heeft de Minister overgenomen
een amendement van den heer Scliitntnclpen-
ninck van der Oije c. s.lot vermindering van
dien post met f50.000, teneinde de Verruiming
van hel winterbed in den bovenmond van den
IJssel bij Westervoort te doen vervallen, met
het oog op nadere voorbereiding en onderzoek.
Bij de behandeling van den post lol verbetering
van den waterweg van Zwolle naar zeewas
de Minister geneigd lot nadere overweging van
de wenschen der stad onilienl de vei plaatsing
der sluis.
Bij het artikel nopens den Rotlerdainsrhcn
waterwegheeft de Minister zich verklaard tegen
het denkbeeld van den heer Berch van Heem
stede om een commissie van deskundigen tc
benoemen tot het ontwerpen van een vast plan
omtrent wat inet de doorgraving verder geschie
den moet.
Het artikel is zonder verdere discussie aan
genomen met 48 logen 1 stem. lieden
maandagvoortzetting.
I)c Eerste Kamer der Sta ten-Generaal is hij-
eengeroepen tegen Woensdag 13 December,
's avonds acht ure.
Allerlei
liet volgende spoor ««•gun gel uk heeft veil. week
des avonds tc Maaslucht plaat» gehad: Een
koetsierdie, niet zijn iljtuig van hel station
van den Staatsspoorweg komende, de daarbij
gelegen halt van den Luik Maastrichtschen
spoorweg, waarvan de barrièie niet was gesloten
veilig meende te kunnen overrijden kwam in
aanraking niet den naar Visé stoomenden trein
tengevolge waarvan het rijtuig verbrijzeld, het
paard verlamd en de koetsier een eindweega
geworpen werd zonder noglans gedeerd te zijn.
De reizigers van den Staatsspoorweg, die zich
tusschen de barrières bevonden, kwamen met
den schrik vrij. Een onderzoek is ingesteld.
De schaltersraad te Leiden heeft een schutter
wegens verset niet woorden en bedreiging tegen
een officier, veroordeeld tot wegzending uit de
schutterij en tot een jaarlijksche geldboete van
f80 gedurende zijn volgens de wel tc volbrengen
diensttijd alsmede in de kosten van bel vonnis.
Rusland heeft een zijner uitstekendste geleer
den verloren. Den 29 November overleed te
Dorpal dr. Kari Ernst von Btfr, een der be
roemdste zoölogen, physiologon Riilhropologcn
en filosofen dezer eeuw eeu natuuronderzoeker
