Ding's dag 19
Augustus 1884.
m 5308.
Uitgever
A. H. VAN CLEEFP
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Mam./lag en Vanderdagatond. Abonnement por 8 m.-uinilcn ƒ1.— Franco per
post 1.16. Advertentifii 1 0 regels 00 Cis.; elke «tgel meer II) Cto. irroote letters naar
plaatsruimtevoor randeu en andere extra iurigtiug geschiedt lioogere |irijtbcrekening. Legale
oSciefile cu onteigen. Adv. per regel 16 Cts. llevlaiues per regel 25 Cis. Aft. Muumrri 10 CU.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek KortograchtWij k B 60.
Politieke Revue.
De manifestaiien in België hebbennaar men
uil Brussel schrijftde temperatuur der bevol
king aanmerkelijk afgekoeld. De proclamatie van
den burgemeesterwaarin hij de bevolking aan
spoort de ministers en volksvertegenwoordigers
in 'l vervolg met rust te latenheeft op alle
partijen een goeden indruk gemaakt, ledereen
verheugt zichdat alles zoo goed is afgeloopen
en de manifestaties hebben zich opgelost in al-
gemeene vrolijkheid. Uil liet protest legen de
nieuwe schoolwetwerd onder den invloed van
't mooije wedereen volksleesltol laai in den
nacht hadden de tapperijen het druk. Toen de
burgerij inzagdal mul manifestaties niets aan
te vangen wasscherpte zij hel eenige wapen
dal haar nog overblijftdal van den spot. In
alle koflijhuizen werden spotliedjes gezongen op
hel kabinet. Misschien hebben zij meer invloed
dan redevoeringen.
De congreszitling in Versailles is ten einde.
Met groole meerderheid werd art. 3 van hel
ontwerp lol wijziging der constitutie en daarna
de wet in haar geheel met 509 tegen 172 stem
men aangenomen. Ilel amendement van den af
gevaardigde Lavergne, strekkende om den Senaat
door hel algemeen slemregl te doen benoemen
vond vrij wat steun, daar hel mei 418 tegen
327 stemmen werd verworpen.
Voor den premier Ferry is de uitslag eene
overwinning doch overigens was het geen werk
waarop Frankrijk troisch kan zijn, daar hel op
zijn allerminst aanspraak had op eene kalme en
waardige behandeling.
Sedert het Congres te Versailles zitting houdt
heeft hel parlementair buffetvolgens le Gau-
lois 1900 liters bier, 450 liters cognac 1200
kilo's ijs en ongeveer 3000 liters verschillende
ververschingen aan dc hoeren afgeleverd.
Dat het den Congresleden dus niet aan
«spraakwater" ontbrakzal niemand legen-
spreken.
Stanley is thans le Parijs en aan verscheidene
medewerkers van dagbladen heelt hij als zijne
ineening geuitdal de vrijheid van hel Congo-
gebied binnen kort door alle mogendheden er
kend zal wordenzooals reeds door de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika is geschied
FEUILLETON.
Vergeef ons onze Schulden,
i) DOOK E. SIENNIG.
In een dal in het Hartsgebergte ligt een
kleinvriendelijk dorpje Waldkirch gelieeten
waardoor een riviertje, dal in eene delta uitloopt
stroomt. Hoewel de strook land, daardoor ge
vormd, niet zeer breed is, zoo verheft zich daarop
sinds vele jaren de molen .an Berlel Steineen
mandie wegens zijn geld en zijne bezittingen
den «eesten invloed in het dorp heeft. In de
kerk komt hij zeldenwant hij hoordezoo
verzekerde hij menigmaal in de herberg, liever
het gekletter van hel waterhel huilen van den
wind dan een kerkgezang of eene preek.
In liet andere gedeelte van het dorpwoont
de houtvester Waiter Grunau. Zijn huis is niet
zoo groot als van den molenaarmaar het ziet
er veel vriendelijker, veel gezelliger dan bij
dezen uit.
Een bijna honderdj irige eik staat voorde kleine
woning en verschaft in den zomer door zijne
wijd uitgespreide takken eene koele schaduwrijke
zitplaats. De houtvester bemint het woud en
zijne bewoners en is niet blijdcr en vergenoeg-
der dan dal hij zich in zijn geliefkoosd hosch,
waar geen enkel plekje hom onbekend iswaar
elke boom hem schijnt toe le knikken, bevindt.
Hij is een rechtschapen menschdie gaarne
zijn naaste uil den nood helptmaar zich ook
over zijn geluk verheugen kan. Als hel winter
is cn hosch en veld met sneeuw bedekt zijn
en dat dit gebied op gelijke wijze voor alle na
tiën der wereld geopend zal zijn.
blanley zal zich binnenkort naar London be
geven om Fngeland dal nog niel hierin beeij
toegestemdgunstig voor zijne plannen le
stemmen.
Het Tsang-li-Vamen heeft bij de mogendheden
een protest ingediend tegen hel bombardement
van Kelungzonder dal er eene oorlogsverkla
ring voorafging. Voorts werd besloten dm zich
le verzetten tegen de eischen der Franschen.
Ook is men reeds bezig om torpedo's 'e plaat
sen lot verdediging van Tan-Shun een haven
stad op hel eiland Formosa.
De ziliing van het Parlement is verl. week ge
sloten met een troonredewaarin de regering
mededeeldedat de betrekkingen tol de andere
mogendheden zeer vriendschappelijk waren. Al
leen was het te betreurendal de pogingen
waren misluktdie dour de mogendheden ge
meenschappelijk in hel werk werden gesteld om
door eer.t conlerentie de middelen te vinden tol
herstel van hel evenwigl in de Egyptische finan
ciën en dal van groot gewigt is voor de wel
vaart en de rust van het land.
De pligtenwelke voortspruiten uit de aan
wezigheid der Engelsche troepen in liet Nijldal
zal de Regering steeds getrouw blijven ver
vullen terwijl zij hoopt dat hel zenden van een
bijzonder vertegenwoordiger, waartoe besloten
iser toe zal bijdragen om te vernemen welken
raad men aan de Egyptische regering moet
geven en welke slappen in dit opzigt moeten
gedaan worden.
De troonrede constateert verder dal de agra
rische misdaden in Ierland afnemen en dal er
in den toestand van het Icrschc volk een merk
bare verbetering is gekomen. Zij kotfdigt aan
dal weldra de aandacht der wetgevende magt
zal worden gevestigd op het groole vraagstuk
der volksvertegenwoordigingen drukt de tevre
denheid der Koningin uit bij het waarnemen
der talrijke bewijzen van de belangstellingdoor
het volk in deze zaak betoond en van de blij
ken van gehechtheid aan den troon en van eer
bied voor de wet, bij diezelfde gelegenheid
gegeven.
Te Kasanontplofte een kruitfabriek en zette
dan vindt menige schotel aardappelenmenig
brood zijnen weg uit de houlvesterswoniog naai
de hutten der armen der weduwen en weezen,
die hel in dat jaargetijde gewoonlijk zwaar le
verantwoorden hebben.
In het dorp acht en bemint men den wak
kóren man alleen de molenaar is hem vijandig
gezind ja haat hem sedert vele jaren. Jadeze
schijnt hel hem maar niet te kunnen vergeven
dat de aardige, blonde Geerlruida een bedelaar
dien Grunau de voorkeur gaf boven den rijken
molenaar, 'l Is al lang geleden dat de hout
vester zijne jonge vrouw in tiiouit de kleine,
vriendelijke woning binnenvoerde maar toch
kan Stein dien smaad niel vergeten. Sedert dien
tijd heelt niemand een glimlach op zijn gelaal
gezienhij is wantrouwend jegens een ieder ge
worden ja zells jegens zijne vroiuezachtmoe
dige vrouwdie niel wisttoen zij hem haar
hart en hare hand schonk dat de molenaar luar
huwde om Geerlruida en Grunau ie tuonen,
dal een ander mejsje niel aarzelde oiu haar lol
aan het zijne te vei binden. Zells de geboorte
van eenen zoon deed den inwon.ligon wrevel
die hem verleerde, niel bekoelen en zijne
arme vrouw zag met tranen in de oogen aan
hoe dc vader zich eiken dag meer en meer van
zijn kind vervreemde. Is hol wonder, dal zij
zich met al dc lieldcdie haar icine ziel be
vatte aan haren zoon hechtte hij v\ js de eenige
welke haar begreepdie mol haar leed. Maai
bij kon daarom zijn vader niet halenintegen
deel hij had hem lief, hoewel bij zich wel wachtte
om dal te openbaren; luj was bevreesd voor hem,
zoo zelfs, dal hij hein blindelings gehoorzaamde,
zonder een woord legen te spieken. Do jongeling
5 aangrenzende gebouwen in br&id. Van de
werklieden der fabriek hebben »icn hierbij het
leven verloren.
Uit Aijeh wordt gemeld dal andermaal 4
mindce militairen (3 Europeanen en 1 inlander)
naar den vijand zijn oveigeloopen.
Vergist deze beriglgever zich nieldan be
draagt het aantal aldaar gedeserteerd» militairen
op dit oogenblik niet minder dan 35 Europe
anen en lü inlanders, totaal 45 ol ongeveer
het j gedeelte eener compagnie
De Amersfoortsche Gasfabriek.
«Er zij licht en er was licht."
Reeds daarmede vingvolgens dan bijbel
de scheppingsperiode aan.
«'I Licht" speelde steeds in de wereld eene
groote, eene hoofdrol, materieel en iniellectueeL
't Is thans niet op onzen weg om 't intellec
tueel licht le bespreken vooral niel sedert Mr.
Ilaffmans «meer licht" eischte en 'l te betwijfelen
valt ol hij «beter licht" verkreeg.
't Materieel licht, eeuwen aan eeuwen gebrek
kig, werd eene halve eeuw geleden grooiendecls
verdrongen door reeds uitgevonden gaslicht
'twelk allengskens in groole en kleinere steden
prijkte.
Üok in Amersfoort is juist thans vijfentwintig
jaren geleden, op 17 Augustus 1859 't gaslicht
ontstokenmaar niet dan nadat jaren aan jaren
in en buiten de Raadzaal de kwestie der gasver
lichting in allerhande kleuren en geuren was
aanhangig geweest.
Voor 't oprigten eener gemeentelijke gasfa
briek bestond destijds weinig neiging en de aan
gewende pogingen om hel kapitaalbenoodigd
voor 't oprigten en exploileeren eener gasfabriek
door inschrijvingen voor aandeelen bij de inge
zetenen van Amersfoort te verkrijgenmisluk
ten totaal.
Zelfs waren velen hier van opinie dat het te
j riskant was zulk een groot kapitaal, voor eene
gaslabriek c. a. vereisehlonder en boven den
grond vasttezettenomdat misschien spoedig
eene nieuwe, betere en goedkoopere licht
soort zou «kannen" worden uitgevondenwaar-
t—P——ggs
verdiepte zieh menigmaal in gissingenwaarom
zijn vader zich jegens zijne moeder zoo zon
derling, ja. zoo ruw betoonde, maar hij durlde
geen van beide iets te vragen, zijnen vader niel,
omdat hy bevreesd voor hem was en zijne
moeder evenmin om haar niet le bedroeven.
Het was Zondageen heerlijke dag in den
herlist. De lucht was zoel en helder, let wijlde
naburige borgen in een zochten glans gehuld
schenen. De toppen der boomen werden door
een licht windje slechts even heen en weer
bewogen, alsof ze elkander mededeelden, wat
zij alzoo beneden op aarde zagen gebeuren cn
hoe geheimzinnig cn toeveraclitig dat gefluister
op den mensch werkthoe gaarne oi hij hel ouk
zou verslaanzij spreken in eene voor hem on
verstaanbare taaldie evenwel door alle eeuw cn
heen hare kracht heeft en zal behouden.
Onder den eik voor de deur van de klein#
houlveslerswoning was Grunau met zijne vrouw-
gezeten. Hij blies behugetijk dikke rookwolken
uil de pijp, welke zijn zoon Bernard hem ten
geschenke had gegeven zij hield zich bezig
met lezen. Een zacht koeltje deed een blad van
den eik op de gedekte lalel neervallen liet was
reeds geel en verdroogd. De houtvester nam
hel in zijn hand en beschouwde hel peinzend.
«Zie eens, moeder," zoo sprak hy eindelijk lot
Geerlruida, «de bladeren beginneu leeds weuer
al te vullen, zij zijn reeds geel."
«Moeten zij dan eeuwig groen blijvenant
woordde de aangesprokene glimlachend, «de
li»ic, de zomer zijn voorbij, zij moeten nu plaats
makenopdat er na eenigen tijd frischnieuw
groen aan den boom verschyne."