Tweede Blad
Moderne Huwelijken.
De telefoon-quaestie.
behoorende bij de
Amersfoortsehe Courant
van
MAANT»AG 26 DECEMBER 1892.
L. S.
Het blijkt ons telkenmale duidelijker,
dat het onmogelijk is zelfs met ver-
grootiug van personeel om de courant
evenals voorheen omstreeks vijf uren te
doen verschijnen.
Wij hopen en vertrouwen, dat onze ge
achte abouué's het zullen billijken, dat ons
blad, waarvan het formaat en de inhond
zooveel vergroot zijn, in het vervolg te
HALF ZEYEN bezorgd wordt.
K E N N IS G E VI X G.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
,h.G°.Z1m >'n. w™en van dcn 19' Augustus 1861
(Staatsblad No. 72) van den 1. Mei 1863 (Staatsblad
No. 44), en van den 4. April 1892 (Staatsblad No.
ob), betrekkelijk de nationale militie, benevens het
Koninklijk besluit van den 17. December 1861
(Staatsblad No. 127);
DONDERDAG, den 5den
en ZATERDAG, den 7dun JANUARI 1893, telkens
van s voormiddag» 10 tot 1 uur des namiddags, ten
raadhuixu der gemeente de inschrijving voor ae na
tionale militie zal plaats hebben van jongelingen,
'°,op van lietiMr 1874 geboren en alzoo
in 1893 aan de loting onderworpen zijn.
En brengen hierbij de navolgende wetsartikelen
In herinnering
Art. 15. „Jaarlijks worden voor de militie inge
schreven alle mannelijke ingezetenen, die op den
„1 Januari van het jaar hun negentiende jaar waren
„ingetreden.
„Voor ingezeten wordt gehouden: 1. hjjwieng
„vader, of, i» deze overleden, wiens moeder, of zijn
„beiden overleden, wiens voogd ingezeten is volgens
„de wet van den 28. Juli 1850 (Staatsblad No. 44)
„2. hij, die goon ouders of voogd hebbende, gedu
rende do laatste, aan het in de eerste zinsnede van
dit artikel vermeld tijdstip voorafgaande, achttien
„maanden in Nederland verblijf hield3. hij, van
„wiens ouders de langstlevende ingezeten was, al is
„zijn voogd geen ingezetenmits hij binnen het
„Kijk verblijf boude."
„Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreem-
„deling, behoorende tot oenen Staat, waar de Neder
lander niet aan den verplichten krijgsdienst is
„onderworpen, of waar ten aanzien van de dienst-,-
„plichtigheid het beginsel van wederkoerighcid is
„aangenomen."
Art. 16» „De inschrijving geschiedt: 1. van een
„ongehuwde in de gemeente waar de vader, of, is
„deze overleden de moeder, of, zijn beiden over
deden de voogd woont: 2. van een gehuwde en
„van een weduwnaar in de gemeente waar hij woont;
„3. van hem die pen vader, moeder of voogd heeft
„of door dezen is achtergelaten, of wiens voogd
„huiten 's lands gevestigd is, in do gemeente waar
„hij woont: 4. van |eon bulten 'slands wonentien
„zoon van een Nederlander, die ter zake van's lands
„dienst in een vreemd land woont, in de gemeente
„waar zijn vader of voogd het laatst in Nederland
„gewoond heeft."
Art. 17. „Voor de militie wordt niet ingeschreven
„1. de in een vreemd Rijk achtergebleven zoon van
„een ingezeten, die geen Nederlander is: 2. tie in
„een vreemd Rijk verblijf houdende zoon van een
„vreemdeling, al is zijn voogd ingezeten; 3. de zoon
„van een Nederlander, «lie ter zake van 'slands
„dienst in 's rijks overzeesche bezittingen of koloniën
Feuilleton.
door S
Wnt zich in onzen tegenwoordigen tydineon
eigenaardig licht vertoon', ia zeker wel de hemel,
waarin <!c huwelijken gesloten word"n. Als men
de aan dien horizon waar te nemen verschijn
selen scherper gadeslaat en geen visschennatuur
bezit, dun gevoelt men den lust b'j zich opkomen
om de vuist te ballen en uit te roepen: „Maar,
mijn hemel, dat is toch om wanhopig"... Stil,
heethoofd, laten we de bewuste zaak eens wat
nader giuin beschouwen....
Vroeger gebeurde het dikwijls, ja, van de 100
malen zeker 85, dat een man een meisje om
„haar zelve" liefhad. Dat bekoorlijke, onschul
dige wezen geleek hem een prinsesuit het sprookje.
Ze opende den mond... haar woorden klonken
hem als muziek in de oorcn;zij blikte hem aan,
haar oogen schenen hem de schoonste toe, die
hij ooit gezien had; haar hand gleed toevallig
even slechts over de zijne 't was hem, ulsof eene
fee hem aangeraakt had. Vervolgens ontmoette
hij haar op een bal.... de opwinding van den dans
ontboeide de tong.... in een door planten verbor
gen hoekje, waar een canapé geplaatst was, volgde
do bekentenis der wederzijdsche liefde... een eerste,
lange kus en dan..» na een heerliiken verlo
vingstijd.... eindelijk vereenigd, eindelijk één
Dut alles geraakt thans meer en meer uit de
mode... 't is heden ten dage schier een uitzonde
ring. war «eer onder deze omstandigheden een
huwelijk gesloten wordt. Onze moderne tijd heeft
een echtvereeniging tot een weelde-artikel ge
stempeld, dat tamelijk kostbaar is. Daarom gaat
men thans volgens een bepaalde methode te werk
een methode, waarbij zooveel mogelijk het
gezond verstand, ja, do koele omzichtigheid van
«■en ham teloperatie wordt toegepast. En daaruit
valt het feit te verklrren dat, men in onze dagen
over het algemeen Af te vroeg, öf te laat trouwt.
Ach ja, te vroeg, veel, veelte vroeg
Men heeft veel over een zeker meisje hooren
sprekenmen kan haar hij gelegenheid wel eens
met wat opmerkzaamheid aankuken. Werkelijk,
ze is allerliefst: tzou toch wel aardig zijn om
dat bevallige schepseltje in een kleine huisvrouw
te inetamorphoseeren. Nu zou b.et zeer aan te
Art. 18. „Elk die volgens art. 16 behoort te
„worden ingeschrevenis verplicht zich daartoe by
„Burgemeester en Wethouders aantegevon tusseheu
„den lsten en den Sisten Januari."
„Bjj ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is
„zjjn vader, of. is «leze overleden, zijne moeder, of,
„zijn beiden overleden, zijn voogd tot het doen van
„die aangifte verplicht."
Art. 20. „Hij, die eerst na hot intreden van zijn
„18de jaar, doch vóór het volbrengen van zijn 20ste,
„ingezeten wordt, is verplicht, zich, zoodra dit, plaats
„heeft, ter inschrijving aantegeven bij Burgemeester
„en Wethouders der gemeente waar de inschrijving
„volgeus art. 16 moet geseliieden."
Verzuim van aangifte ter inschrijving wordt ge
straft met eene boete van 25 tot 100 of subsi
diaire hechtenis van ten hoogste tien maanden.
Bij aaugifte van hen, die elders geboren zijn,
wordt de overlegging van eene geboorte-acte ge
vorderd, tot wier kostelooze verkrijging men zich
ter Secretarie dezer gemeente kan vervoegen eenige
dagen vóór de aaugifte.
Amersfoort, den 5. December 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
De jongste vergadering van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken alhier was
gewijd aan het bespreken der wensche-
lijkheid eener aansluiting aan het inter-
communaal-Telefoonverkeer.
Indertijd werd door de Gemeente Amers
foort een overeenkomst gesloten met de
Nederlandsche Bell Telefoonmaatschappij,
waarin o. a. de bepaling werd opgeno
men, dat door de Gemeente te allen tijde
de vestiging hier ter stede van een in-
tercommunaal-spreekstation zou kunnen
worden geëischt, tegen garantie, gedu
rende vijf jaren, 7au een netto opbrengst
voor de Maatschappij van 800 per jaar,
waartoe een bruto ontvangst noodig is
van f 1200, daar de Maatschappij 75%
moet afstaan aan het Rijk.
Door B en W. zijn tot heden daartoe
nog geen verdere stappen gedaan, aan
gezien zij in principe van he»- standpunt
uitgaan, dat de vestiging van zulk een
Telefoon-station naar hun uieeuing niet
gea« t kan worden van algen een belang
te zijn voor deze Gemeente en de bedoelde
garantie behoort te worden opgebracht
door de direct belanghebbenden die „van
hun belangstelling kunnen doen blijken
door eenige geldelijke opoffering."
Het Dagelij ksch Bestuur is tot die
meening gekomeu na de vergadering in
Maart '91 ten Raadhuize alkier-gehouden,
ter bijwoning waarvan alle belangheb
benden en belangstellenden werden opge
roepen. Het bleek toen, dat in de gansche
Gemeente slechts 16 personen genoeg be
langstelling betoonden om althans die
vergadering bij te wonen. Niet meer dan
7 verklaarden toen, dat zij zich een tele
foon-toestel wilden aanschaffen.
Inmiddels werd een drukke correspon
dentie gevoerd tusschen B. en W. en de
Directie der Nederlandsche Bell Telefoon
maatschappij en als gevolg hiervan, deed
raden zijn om dat lieftallige wezentje eens 'n
weinig het hof te maken, ae moeite te nemen
om haar karakter, haar eigenschappen telecren
kennen, opdat zich aan de bewondering van
haar schoonheid ook een reiner, dieper, duur
zamer gevoel knoope...Maar, mijn hemel een en
ander vordert zooveel tijd endien heeft men
nietDat koortsachtig jagen in zaken, dat eeu
wige „op je hoede zijn voor concurrenten", het
fluitje der locometieven cn stoombooten, hetwelk
aanhoudend als een waarschuwend „pas op ie
tellen" in de ooren klinkt, dat alles brengt zulk
een neiging tot „haasten" in iemands karakter
dat men alles, wat op kalmte en overleg gelijkt
gaat verafschuwen. En waarom ook onnoodig
tijd verloren te laten gaan? De bruidschat der
kleine beantwoordt aan de gestelde eisehen
't voornaamste punt is dus in orde. Weder-
zijdsche familiën zijn met de aanstaande echt
vereeniging ingenomen cn 't meisje zelve is te
welopgevoed dan dat zij tegenwerpingen zou
maken tegen de spoedige voltrekking van het
huwelijk. Hun karakter, hun aard, hun eigen
schappen wel, als zij eenmaal getrouwil zijn
hebben beiden tijd genoeg om dat alles te gaan
bestudeeren. Thans is het slechts do «maestie
om zoo spoedig mogelijk op het Stadhuis te
komen. Eindelijk is het zoover. Snol wordt daar
alles afgedaan maak wat spoed met uw trouw-
rede, heer dominé, ge moet haar maar wat
bekortende jongelui moeten over een paar
uur reeds in den trein zitten, doch voordat zij
dan elkander een teeder „eindelijk alleen" kun
nen toefluisteren, moeten zij nog heelwat afhan
delen gelukwenschen van familieleden aanhooren,
receptie houden voor de intieme kennissen, den
inwendigen mensch versterken, of liever cr bij
tegenwoordig zijn, dat anderen zich met die ge
wichtige bezigheid onledig houden, toasten aan
hooren, zich verklccden, afscheid nemen, en dat
alles in een paar uren tijde; wie durft nog be
weren, dat wc niet in 'een eeuw van stoom
even?
En met al ilicn spoed om het geluk bij zijn
vleugels te pakken, rent men het in zijn vaart
dikwijls voorbij en terugkeereu is onmogelijk.
Anderen trouwen te Laat!
„Waarom zal ik me haasten?" redeneert er
zoo een. ,,'n Huishouden vordert een groot be-
drijfkapitaal en eerst als men dat bespeurd heeft
doet men wijs om eigen haard te grondvesten."
Hij wordt gewoonlijk eerder een vyftiger dan
het Dagelij ksch Bestuur de vraag aan de
Kamer van Koophandel om van lit
lichaam te inogen vernemen of de zaak
levensvatbaarheid bezat en in een wer
kelijke behoefte voorzien zou.
Rëeds vóór deze vraag gedaan werd,
had de Kamer van Koophandel aan B.
en W. verklaard, dat het bestaan van
een telefoonnet zoo voor gesprekken
in de stad, als naar omliggende of ver
wijderde plaatsen zeer nuttig zou
wezen. Of er echter voldoende belang
stelling zou zijn, werd betwijfeld en ten
einde omtrent dit laatste punt tot zeker
heid te geraken, zond de Kamer een
rondschrijven aan eenige personen, die
zij als het meest bij de zaak geïnteres
seerd achtte.
In dat rondschrijven wordt o.a. gezegd:
De Kamer meent, dat het vestigen in
deze Gemeente van een spreekstation,
waar men heen moet gaan om met an
dere plaatsen een gesprek te voeren,
weinig voldoen, en alleen dan wensehelyk
zijn zou, wanneer in de Gemeente zelve
een telefoonnet bestond en de daarbij
aangeslotenen in de gelegenheid werden
gesteld, direct van hun kantoor uit met
hun vrienden op andere plaatsen in ge
sprek te treden.
Zij heeft daarom eenige inlichtingen
ingewonnen bij verschillende Telefoon
maatschappijen en het is haar gebleken,
dat de abonnementsprijs, voor onderling
Telefoonverkeer in deze Gemeente bij
minstens 50 abonnés zou bedragen f35
per jaar. Zulk een telefoonnet (alleen
voor het spreken in de stad) is echter
geheel afgescheiden van het intercom
munaal verkeer en de daarvoor garantie
van f 300 per jaar.
Voor aansluiting van de stads-telefoon
aan liet intercommunaal verkeer zou (al
tijd wanneer de Ned. Bell Telefoon Mij.
dit toestaat en de betrokken Minister
het goedkeurt) door ieder aangeslotene
waarschijnlijk nog f35 per jaar betaald
moeten worden, behalve de f0.50 voor
ieder gesprek van 3 minuten, waarover
de bovenbedoelde garantie loopt.
Dat die aansluiting door de Ned. Bell.
Telefoon Mij, zou worden toegestaan, is
echter zeer onzeker.
Bij exploitatie van de Telefoon in deze
Gemeente door de Ned. Bell Telephoon
Mij. zou het abonnement waarschijnlijk
f 60 bedragen mét f 10 voor de aansluiting
Directe aansluiting aan haar spreek
station zou dan echter meer kans van
slagen hebben.
De abonnementsprijs van f 60 f 10
is die welke door de Ned. Bell Telefoon
Mij. in andere plaatsen wordt geheven.
Positieve gegevens heeft de Kamer daar
omtrent echter niet, daar zij van deze
Maatschappij op haar aanvrage niet dan
een vrij onbepaald antwoord ontving.
Teneinde nu een voldoend advies te
een kapitalist en menigmaal als hij, op dien
leeftyd gekomen, een bevallig meisje of een knappe
vrouw ontmoet, voelt hij een sterk verlangen
in zich opkomen naar een gezellig tehuis.
Een trouwe vriend maakt hij deelgenoot van
zijn gewaarwordingen; deze beschouwt het dade
lijk als een plicht om den twijfelaar te redden.
Mensch, ben je gek roept die brave ziel
uit. „Ben je je wel bewust wat je ondernemen
wilt. Trouwen betcokent. altijd volgens Scho
penhauer zijn verplichtingen verdubbelen,
doch zijn vrijheid en zijn rechten voor 't grootste
gedeelte prijsgeven; versta jewel? 'n Vrouw....
nu dat zou nog half gaan; maar zoo'n kamer
vol kinderen dank je. Je bent dan niet eens
baas meer over je eigen persoonop je kleine
liefhebberijen wordt niet de minste acht meer
geslagen en daardoor wordt je zóó, dat de wereld
van je zegt.„Nu, die is me ook veranderd in
z'n huwelijk" Je verklaart, me vol opgetogen
heid dat je uitverkorene een engel, een fee
is; dat wil ik gelooven als die engel eenige tien
duizenden guldens tot bruidschat medebrengt
en wannee- lie fee mot je hare tenten kan op
slaan in et' landgoed, vrij van alle schuldenlast.
Zie je, dan 3 het nog wel der moeite waard oui
de zaak eens nader te overleggen."
En als onze trouwlustige oude vrijer te elfder
ure alle huwelijksplannen laat varen, dan is
zulks niet te verwonderen bij dergelijke voor
spiegelen.
Wellicht heeft hij nog een anderen vriend, die
hem een on ander niet met zulke donkere kleu
ren schildertdoch diens aanmoediging «lurft
de besluiteiooze niet geheel en al vertrouwen.
Op zijn eenzame kamer gekomen, hult hij zich
in (lichte rookwolken en prevel: „Zou ia het
wagen of niet? Zou ik?" En hij aarzelt zoolang
totdat „zijn tijd" geheel voorbij is
Zoe gaat het, wanneer, bij het sluiten van een
huwelijk, het verstand den boventoon voert, do
bruidschat het hart vertegenwoordigt, en niet
de macht der liefde, maar berekening twee
mensehen tot elkttur brengt.
Vroeger trouwden zij om haar „eigen haard"
te bezitten, en om dat kleine koninkrijk te be
sturen, hetwelk den zoo schoonen, doch heden
ten dage schier belachclijken naam draagt van
„huisgezin." Tegenwoordig besehouwen vele
meisjes het huwelijk niet anders dan als een
rangverhooging, een promotichet woordje
„mevrouw" klinkt haar als muziek in do ooren.
kunnen uitbrengen aan Burgemeester en
Wethouders, behoorde de Kamer te weten
Of men hier ter stede genegen is ge
durende vijf jaren mede te garandeerén
voor de fèOO noodig voor de oprichting
vaneen Telefonisch spreekstation alhier,
en zoo ja, tot welk bedrag; en ook of men
genegeu is zich te abonneeren bij een
hier opterichten Telefoon-maatschappij,
tot een jaarlijkschen prijs van f35 of
hoogstens f60.
Van de 156 personen wien een circu
laire gezonden werd, antwoordden slechte
5. Eéu verklaarde zich te abonneeren en
tevens voor f 100 deel te nemen aan de
garantietwee wenschten abonnement
doch uitsluitend hij de Ned. Bell Tele
foon éen wenschte abonnement doch
tegen hoogstens f 35.per jaarde vjjfde
eindelijk wenschte alleen] zijn kantoor
aan te sluiten, voor niet langer dan éen
jaar eu onder beding, dat de Telefoon
hier in 1893 zon gereed zijn.
De weinige abonué's staan echter het
aanleggen van een telefoonnet hier ter
stede met eveutueele aansluiting naar
buiten niet in den wegte Baarn zjjn
slechts 9, te Zaandam 6, te Bussum 4
en te Hilversum slechts 3 abonné's.
Het Reglement voor de Kamers van
Koophandel laat toe, dat ook ongevraagd
advies gegeven worde, doch men meende,
dat voor 'toogenblik geen advies diende
uitgebracht te worden, èn omdat de in
gekomen antwoorden geenszins recht
gaven op een gunstig advizeeren, èn om
dat door B. en W. slechts gevraagd was
of de telefoon hier ter stede reden van
bestaan zou hebben, in welk geval de
Gemeente in het algemeen belang de ge
vorderde cautie van f 300 gedurende vijf
jaren zou stellen, voor eigen rekening of
met behulp der belanghebbenden.
De Kamer wees op haar brief van 28
Februari 1891, in antwoord op de mis
sive van het Dagelij k9ch Bestuur van
den 21 en dier maand, waarin, met ver
wijzing naar het toenemend telegraaf-
verkter en de pogingen van particulieren
om telefonische aansluiting te verkrijgen,
gezegd wordtDe Kamer acht de aan
sluiting aan het intercommunaal tele
foon-verkeer ten zeerste gewenscht, ook
met het oog op de toekomst" en besloot
thans aau B. en W. de ingekomen ant
woorden te zenden, met de bijvoeging
„De Kamer, blijft bij haar gevoelen
dat een publiek telefoon-station te Amers
foort, in verband met den telefoon-aanleg
in de stad, vooral voor den handel een
nog steeds zeer gewenschte zaak is.*'
Eindelijk werd het besluit genomen
om aan de inzenders der antwoorden te
doen schrijven, dat de Kamer evenwel
geenszins het lichaam is, dat hier ter
stede een telefoon tot stand kan brengen.
En als zij dat doel eenmaal bereikt hebben,
is het gewoonlijk de bezigheid van de meesten
harer om te zorgen „niet te hois te zijn," zooals
een Fransch satiricus beweert. „Mevrouw is
uit, zoo heet het" schrijft hij. „Daar zij natuurlijk
niet altijd in hetzelfde toilet verschijnen kan,
zoo gelijkt haar kleedkamer op het atelier eener
modemaakster. Nu, laat de heer echtgenoot maa':
e« ns aan 't einde der maand zijn rekeningen
optellen, dan zal hij ontdekken, dat zijn vrouw
een kostbaar weelde-artikel is. Doch daarvoor
houdt zij er ook bal-toiletten, bad-toiletten, rij-
toiletten, regen-toiletten, nevel-toiletten, kortom
zoovele soorten „toiletten" opna, dat al die
kleederen aan elkander genaaid, nog niet den
grond bedekken kunnen, welken de heer gemaal
verplicht is te verkoopen, om al de uitgaven
zijner wederhelft te bestrijden."
Het huwelijk laat zich voortdurend minder
aanlokkelijk aanzien, want weinigen vinden
er in, wat zij zoeken. Dat wekt langzamerhand
tot ontevredenheid en onverschilligheid op.
De jonge vrouw, die een voor indrukken zeer
vatbaar gemoed en een levendige verbeeldings
kracht heeft beschouwt dat, waarin zij eens haar
geluk meende te zien, thans als haar gevangenis.
Zij gevoelt zich eenzaam en toont niet den min
sten lust om te trachten in een kalm, huiselijk
levtn ten minste eenige vergoeding voor haar
bedrogen verwachtingen te vinden. Ondanks
dat alles komt het zelden of nooit tot een breuk
tusschen het echtpaar. Ter wille van den vrede,
duldt men elkander, hetgeen echter meer en
meer doet vervreemden en voortdurend een
grooter verwijdering tusschen man en vrouw te
weeg brengt.
Zelden, maar toch komt het wel eens voor,
dat die verhouding verandert bij de geboorte
van een kind. Dat kleine wezentje met zijn zoet
lachen, zijn gekraai en gejubel en zijn mollige
armpjes bewerkt soms, dat de twee geschcidenen
Int, elkander wederkeeren, saaingebracht door
In t/elfde gevoel, dat alle zachte gewaardingen
in hun zielen wakker roept...
Eerst dan wordt de jonge vrouw zich van die
zaligheid bewust, welke zij «Is jong meisje bij
het schoppen van haar illusion ondervondeerst
dan gevoelt zij iets van den bctoovcrenik-n. wei
deenden invloed der liefde. Wat haar echtge
noot niet vermocht te schenken ontvangt zij
van en door haar kind... een levensdoelI
