Donderdag 10
Jan. 1895.
No. 4422,
44e Jaargang.
CIJFERS.
Binnenland.
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en DonderdagnrmiiUlag met gratis Zondagsblad. Abonnement per 8 maanden/1,—Franco
ner post ƒ1.16. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 ct., voor binnenland 60 ct. por
8 maanden. Advorlentibn 16 regels 60 ct.elke regel moor 10 et. Grooto letters naar plaatsruimte. Legale-,
offioieülc- en ontoigeningsadvert. per regel 15 et. Reclame'. per regel 25 et. Afzonderlijke nummeri 10 ent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffonde den werkenden stand, van minstens 5 regels, In het
Zondagsblad, per regel5 oent.
Bij ndvertentiön van buiten dc stad worden <le incaaaeerkosteu in rekening gebrnoht.
Bureau MUURHÜTZEN
hoek Kortegracht, Wijk B. 80
Tttlephoonnuninior 19.
„Liever 'n borrel dan 'n boterham"
zong voor enkele jaren het meerendeel
van hen die nu juist niet tot de upper
ten kunnen gerekend worden en als men
het rapport nagaat van de commissie voor i
geneeskundige plaatsbeschrijvingen volks- j
ziekten, uitgebracht op de jongste alge-
meene vergadering der Ned-Maatschappij j
tot bevordering der Geneeskunst, dan zal
men zien, dat liet citaat van het volks- i
liedje niet is de uiting van een soort
galgenhumor, maar de juiste afspiegeling
van een treurigen en te betreuren toestand.
Te belangrijker is bedoeld rapport, om- j
dat het de officieele cijfers sedert 1S31 geeft, I
en het dus - ze loopeu tot lb(.)l een
blik doet slaan over een tijdperk van meer
dan een halve eeuw.
In 1831 telde Nederland omstreeks 2'
millioen in wouersen toen werd iu het geheei
betaald aan belasting op spiritus, wijn,
bier, en vleesch f7 200 000 d. i. per hoofd
t 2.88. Overspringende tot 1877, toen de
bevolking ongeveer 4 millioen telde, be- j
droeg die belasting f 26 millioen, d. i. per j
hootd f 6.(55. In 1887 was de bevolking
ongeveer 4'/s millioen en bedroeg de be-
lasting f 29 600 000, d. i. per hoofd f6.58
op de vier genoemde comsumtie-middelen.
Zondert men het vleesch uit, dan blijkt,
dat per hoofd werd gebruikt aan jenever,
wijn en bier
in 1831 30.8 Liter of f 9.8S
in 1877 32.91 14.41
in 1887 32.67 „,1199
Gelijk gezegd, zijn deze opgaven geput
uit officieel bekende cijfersmen mag
intusschen veilig aannemen, dat er heel
wat tusschen de mazen der wet heen ge
slopen is, terwijl bovendien met. verval- 1
schingen en verdunningen rekening moet
worden gehouden. Dit in aanmerking ge- 1
nomen, komt men gemakkelijk tot de
slotsom, dat het aantal verbruikte Liters
en de som van het verteerde geld heel
wat grooter is dan onder cijfers is gebracht.
Uit die cijfers blijkt nog, dat van 1831
tot 1877 de grootste stijging plaats had
in de comsnmtie van spiritus, n.l. 2 Liter
Feuilleton j
BB ©1.1111®!.
Naar het Duilsch.
2).
Het meisje, dut overdag in de zaak werkzaam
was, zat gaarne 's avonds onder den ouden boom I
in eenzuam gepeins verzonken, terwijl boven haar j
de sterren fonkelden. Op een avond, toen zij
weder h«ar lievclingaplaatsje opgezocht had en
zuchtend met de handen over de knie gevouwen
voor zich uitstaarde, vroeg plotseling een stom 1
achter haar
Wat scheelt er aan, kind? Wat deert je? j
Marie schrikte en sprong op, maar zij zag nie- j
mand. Eerst toen zij het hoofd omkeerde en J
trachtte te ontvluchten, verhief zich achter den
boom een man in grijzen rok, mot een grijzen
hoed op het hoofd en leunend op een stok, die
haar hij haren naam riep. '/ij bleef als vastge- j
nageld staan; een onbestemde vrees hoving haar.
Zij kon niet vorder, met den besten wil niet, j
maar zij maakte het toeken des kruisos en
onwillekeurig greep zij naar liet medaillon mot j
het Madonnabeeld, dat zij op haar borat droeg. I
Wees maar bedaard, kind, sprak de oude
man, ik heb niets kwaads in den zinintegen
deel, gaarne zal ik je helpen als ik kan. Ver
trouw mij je leed, want ik heb je reeds ver- j
scheidene malen gadegeslagen on ben er /.oker
van, dat gc niet tot dc gelukkigsten onder de
zon behoort-
liet nietje was eenigszins gerustgesteld. De
per hoofd. Van 1831 tot 1891 is de wijn-
comsumtie ruim 1 Liter verminderd dat
dit in verband staat met het vermeerderd
bierverbruik ligt voor de hand. De tjjd
van den grootsten welstand, toen het
vooral den boerenstand zoo voordeelig I
ging en de landerijen zeer duur waren
en hier heeft de rapporteur der commissie
vooral het jaar 1877 op het oog valt
samen met de grootste uitgaven in sterke
dranken, en bedroeg toen voor elk Neder
lander «gemiddeld f 14.40, tegen f'9.88 in
1831 en f 11.90 in 1891.
Gaan wc nu de cijfers na voor de bo- I
lasting op het vleesch, dan blijkt dat ook
bet grootste vleesch verbruik viel in 1877.
Ken vrij nauwkeurige berekening leert,
dat in 1831 in ons land ruim 17 millioen
voor vleesch werd uitgegeven d. i. f6.78
per hoofd. Wijl varkens- en schapen- i
vleesch toen ook belast waren, dienen
wij, om een vergelijking mogelijk Ie
maken, deze som te verminderen met de
kleinste helft, en nemen aan, dat voor
belastbaar rund vleesch overbleef f 4. Dit
cijfer bedroeg in 1877 alleen voor rund-
vleesch f8.— terwijl het in 1891 weder
gedaald is tot f 6.74.
liet vleeschverbruik per hoofd beliep j
in de verschillende provinciën:
1887 1888 1889 1890 1891 1892
Drente ƒ300 3 00 2 90 2 90 2 70 2 90
Zeeland 4 40 410 4 30 150 120 440
Groningen 4 50 4 50 4 90 4 80 4 40 4 50
Friesland 500 4 90 5 20 510 480 410
Noord-Brabant 510 510 5 20 5 50 5 00 5 30
Uverijsel 520 5 30 5 40 5 60 5 50 5 70
Limburg 510 5 00 5 40 5 90 5 80 610
Gelderland 5 60 5 60 5 S0 610 5 SO 600
Noord-Holland 7-10 8 30 8 50 8 20 7 90 7 80
Utrecht 8 00 7 90 8 20 8 60 .8 00 810
Zuid-Holland 8 40 8 60 9 00 9 50 860 8 70
Het drankverbruik per hoofd bedroeg
daarentegen in Liters
1S86 1887 1SS8 1889 1S90 1891
Utrecht 10 88 10.82 10 46 10 33 10 31 10 37
Friesland 7 50 7 47 7 29 7 13 7 05 7 20
Ovcrijsel 9 11 9 26 9 21 916 9 10 9 43
Groningen 10 44 10 60 10 69 10 58 10 98 10 40
Drente 7 12 7 15 7 09 7 21 7 64 7 60
Limburg 3 14 2 94 2 94 2 98 310 3 19
Zeeland 559 5 59 5 51 5 59 575 5 87
Neord- Holland 1171 11 S3 1153 1127 11 20 11 32
Zuid-Holland 10 48 10 39 10 28 1014 10 27 10 24
Gelderland 8 52 8 50 8 31 8 31 8 36 8 39
Noord-Brabant 6 61 6 79 6 SO 6 74 6 80 6 95
Kit over geheel Nederland berekend
bedroeg de cousumtie van vleesch, spi
ritus en wijn, naar geldswaarde en per
grijsrok nam haar bij de baud, leidde haar terug I
onder den boom en nam naast haar plants. Zijn I
goedig uiterlijk deed haar Bpreken, en ofschoon 1
zij nog immer vrees gevoelde, bekende zij hem j
alles, wat huur jong hart deed lijden,
Zij beminde een jongeling uit den omtrek,
Ferdinand Kraus. De ouders wilden echter van J
geen verbintenis hooren, en wie weet, of het
niet hun werk was, dat men Ferdinand in den
witten rok had gestoken en hg te Weenen bij I
het leger was ingelijfd. Zij bud slechts ócn weiisch, I
haar beminde weder te zien, zoo mogelijk vrij
van den militairen dienst.
De grijsrok hoorde haar kalm aan, dan speelde
een nauw-morkbare glimlach om zijn mond, en
htj vroeg
Wat krijg ik, als ik je Ferdinand weder-
geef?
Allesriep Marie, terwijl zij bloosde. Alles,
alleen mijn hart niet.
Wat zou ik met jé hart doen vroeg do
oude lachend. Houdt ge mij dan voor een duivel
of ecu «zijner trawanten.
Gij weel wel, zcide Marie, dat akelige ge
schiedenissen van dezen eik worden verhaald, J
'en gij kunt het mij dus niet ten kwade duiden,
dat ik ook van u aanvankelijk niets goeds ver-
wachtte; doch u boezemt mij vertrouwen in, ik
weet, dat u niets van mij verlangen zult, wat
ik niet geven kan.
Ik bon tevreden met een kus, Mario, zei j
de oude lieer, is dat goed?
Ja, zot het meisje.
Zoo schoiddon zij.
Veertien dagen waren voorbijgegaan, gedurende 1
Liter berekend, per hoofd het volgende:
vleesch spiritus iviju
Iu 1887 ƒ6 30 I, 9 02 L 206
1888 6 50 8 88 1 98
1889 „67(1 „881 „199
1890 0 90 8 91 2 05
1891 0 50 9 00 „2 01
1892 660 893 „198
welke beide laatste cijfers voor 1892
een geldswaarde vertegenwoordigen van
18.73
Bij .orige jaren vergeleken, is vooral
het gebruik van wijn verminderd, daar
dit voorheen drie en meer Liter per
hoofd bedroeg, terwijl daarentegen het
gebruik van bier is toegenomen. Van de
hoeveelheid is moeilijk een juiste bere
kening te maken, daar do belasting be
taald wordt niet naar de Liters bier,
maar naar den inhoud der roerkuipen,
of de hoeveelheid moutdie hoeveelheid
wordt echter geschat op Ti L. por hootd
en per jaar.
Hoe men 't echter ook keere of wende,
wederom blijkt, dat veel meer geld wordt
uitgegeven aan sterkedrank - ouder
welken vorm dan ook dan aau voedsel.
Door den Minister van Oorlog «zijn dn
miliciens der lichting 1892 van «Ie regimenten
huzaren overgeplaatst bij dc trein-coni-
pagnieën der regimenten veld-iu'tillie en wel
die van het, Ie regiment huzaren bij het Ie
regiment veld-artillerie, die van hei 2e re
giment huzaren bij het 2e regiment veld
artillerie en die van liet 3e regiment huzaren
bij liet 3e regiment veld-artillerie.
Bij beschikking van den Minister van
Financien is thans vastgesteld de 348ste
Staatsloterij, welke Tl Maart aanvangt on l
Juni zal eindigen.
De Kamer van Koophandel te Haarlem zal
in een adres aan de Tweede Kamer der Staten
Gentw tal aandringen op verwerping van het
wetsontwerp tot verhooging der invoerrechten
op manufacturen in Indië.
Men wil weten, dat de kosten der Lombok-
expeditie tusschen de 7 en 8 millioen gulden
bedragen.
Mr. C. A. Ver rij n Stuart heelt tot een zaak
van gezette berekening gemaakt of de be
wering juist is, dat 55 pet. dor vrouwen in
Nederland ongehuwd blijven en komt tot de
W. F. A. GROENHUIZEN,
Havik, hoek Lavende.lstraal.
HORLOGE- en INSTRUMENTMAKER.
slotsom dat die bewering, op zijn zachtst
genomen, eenigszins overdreven is.
In hut werk van prof. Everts, By drageen
tot de bevolking van Nederland", wordt be
wezen, dat ruim de liell't der vrouwen in
Nederland ongehuwd blyven.
ael veel wijzer worden we dus niet uit
leze berekeningen; maar wat nog erger is,
zij die zich met deze vraag bezighielden
hebben geen middel ontdekt om een meisje,
dat tot dusver geen man kreeg, er een te
bezorgen.
Als de mannen van «Ie statistiek het zóo
'er brachten1, hoeveel dankbaren zouden ze
naken.
Volgens de Residentiebode zou de oud-
ninister van Buitenlaudsche Zaken in het
vorige Kabinet, mr. G. van Tionhoven, zeer
in ttamneking komen voor de vervulling van
Ie vacature in den Raad van State, ontstaan
loor «Ie ontslag-aanVroge van jhr. nn\ De
Jonge.
De Haagse lie correspondent der Zutph. Ct.
bespreekt de kansen der drie belangrijke
wetsontwerpen, waarover thans voorloopige
verslagen zijn ingekomen«lo. het ontwerp-
Loliman tot wijziging der Schoolwet; 2o. het
ontwerp t.ot voorziening In het bestuur van
de gemeenten Opsterand en Weststelling-
weri'; 3o. liet ontwerp tot betere heffing van
de invoerrechten naar de waarde.
Wat het onder sub. 1 vermelde aangaat,
gelooft de briefschrijver, dat het ontwerp
mot groote meerderheid zal worden verwor
pen. Heel weinig gemotiveerd, meent hij, is
liet wetsvoorstel en daarbij zou het, tot wet
verheven, aanleiding geven tot groote ver
warring en willekeur.
Immers, eerst in 1899 moet overal het
wettelijk getal onderwijskrachten aanwezig
zijn, en de regelingen, die tot hiertoe door
de ministers Tak en Van Houten werden
getrolfen, zijn vau dien aard, dat aan de
voorstanders "au liet bijzonder onderwijs
alle reden tot klagen werd ontnomen. Ook
andere bezwaren worden door don corres
pondent gereleveerd.
Optimistischer is hy gestemd, wat aangaat
het sub, 2 genoemde, al werden ook door
vele leden der Tweede Kiuner ernstige be
denkingen daartegen ingebracht. Op al de
aangevoerde grieven zal de Memorie van
Antwoord meer licht moeten doen schijnen.
Dat de gemeentenareu weigeren den Hoof-
delijken omslag zooveel te verhoogen als
Gedeputeerde Staten wenschelijk acnten
daarover loopt hoofdzakelijk bet verschil
welke Marie moer dan eenmaal 's avonds onder
den eik /.at, maar de grijsrok liet zich niet
wederzien. Toen evenwel de tweede week om
was, klonk op oen goeden ochtend een vrooiijke
juichtoon voor het. koffiehuis van Marie's ouders
en toen zij uit hot venster keek, stond Ferdinand
buiten, zijn goed in een bundeltje gepakt aan
een stok, dien hij over den schouder droeg en
de blauwe soldatenmuts op het hoofd. Hij kwam
Marie niededoelen, dat hij plotseling, waarom
wist hij niet, vrij van dienst, was gekomen on
wel voor altijd. Terwijl hij Mario's handen had
gegrepen, boog deze zich tot hem voorover en
kuste hem op den mond, dat het klapte. Daarna
verdween zij in dc kamer om een ontdekking
van do zijde lnirer ouders te voorkomen en hij
vertrok naar hot dorp, waar zijn ouders woon
den. l)ion.<elfden avond bevond dc grijsrok zich
W'der onder den oik. 11ij lachte reeds, toen hij
haar zag komen, reikte naar do hand, waaraan
zij eon prachtige» ring zag schitteren en zcide:
Nu, Marie waar blijft mijn kus?
Daar is hij, riep zij, ik kwam hom u al
brengen.
Do oude heer liet het zich gooit tweomnul
zoggen; liy nam liet meisje in zijn armen en
drukte het een stevigon zoen op don mond.
llu, wat hebt ge een borstoligen snorbaard,
riep Mario, dan geef ik Ferdinand toch nog
liever een kus.
De grijsrok lachte en zette zich naast liet meisje
op do bank neder. Zij spraken een wijle samen,
doch het gesprek wilde niet erg vlotten. Marie
zuchtto opnieuw.
Wat beteekent dat? vroeg de grijsrok. Ik
geloof toch, dat je nu wel tevreden kunt zijn.
Ja en noon! zei Marie. Mijn Ferdinand
heb ik on ik kan hein nu wel dagelijks zionen
spreken, doch oordeel zelf of dat voldoende is
voor twee menaclien, die elkander liefhebben,
en die graag voor hun leven lang aan elkander
verbonden waven. Ferdinand bezit niet veel, dat
is de voornaamste reden, waarom mijn oudere
mij hem niet geven willen. Nu, geld is niet zoo
gemakkelijk te krijgen, maar als Ferdinand con
betrekking had, die geschikt voor hem was, dan
zou alles gewonnen zijn.
En welke betrekking? vroeg de grijsrok.
Ik denk, jachtopziener zou wel het beste
zijn, want hij houdt van hot woud en van de
buks met hart en ziel, en er zijn kwade tongen,
die beweren, dut hij hier on daar in den omtrek
stroopt.
Wij zullen zien, zei de oude heer. Wat
kryg 'k weer, als Ferdinand jachtopziener wordt
Weer een kus, zei Marie, zijt go tevreden?
Uitstekend riep do oude heer lnchond.
Het duurde geen drie dagen of Ferdinand
ontving tot zijn niet geringe verbazing do zoo
vurig geweiiBchte aanstelling. De Koning van
Beien n had hem tot jachtopziener benoemd en
hij kon zijn betrekking reeds de volgende week
aanvaarden.
Nu gaan we trouwen riep hij den oudere
van het meisje, die juist het avondeten gebruik
ten, toe.
{Slot volgt.)