Donderdag 28
Febr. 1895.
No. 4436,
44e Jaargang
Binnenland.
gAKUNTALA.
Uitgave
Firma A. H. VAN O L E E F F
te Amersfoort.
Verschijnt Mnandag- en Donderdagnamiddag mot gratie Zondagsblad. Abonnemont por 3 maanden/1,Franco
per post l.ló. Abonnement alleen op hot Zondagsblad voor Amersfoort 40 et,, voor binnenland 50 ct. nor
3 maanden. Advei'Uintiën i6 regels t>0 et.; elke regel moer 10 et. Grnote letters naar plaatsruimte. Legale-,
ottlcieële- en onteiguuingeadvert, per regel 15 et. Reoiarucf per regel -5 et. Ajeondrrlijk' nummers 10 orut.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het
Zondagsblad, per regel5 oent.
Bij advertentie» van buiten do Btad worden dé incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau MÜURHUIZEN
hoek Kortogracbt., Wijk B. 00
Telophoonnuninier 11».
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER" en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien art. 8 der wet van den 2. Juni 1875
(Staatsblad no. 95),
Brengen ter kennis van het publiek, dat door
ben aan G- C. Smith en zijne rechtverkrijgenden
vergunning is verleend om eene machine ter
bereiding van minerale wateren te plaatsen in
het perceel, alhier gelegen aan de Krommestraat
wijk F, No. 280, kadastraal bekend onder sectie
E. No. 31G9.
Amkrskoort, den 23. Februari 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELI'ENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT, brengen ter openbare kennis,
dat de in artikel 81 der wet op riet lager onder
wijs bedoelde staat der kinderen boven de zes
en beneden de twaalf jaren, op de geiueente-
uecretarie ter lezing is nedergolegd.
Amersfoort, den 28. Februari 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELI'ENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
De graanrechten zijn tegenwoordig aan de
orde van den «lagdat echter niet allen
eenstemmig zijn over liet noodzakelijke van
luin invoering, kan blijken uit het volgende.
Door den lieer Duynstee te 's-Gravenhage
zy» tot dusver bij de Tweede Kamer inge
zonden 0'2 adressen houdende 3573 hand-
teekeriingen Ier ondersteuning van liet
voorstel-Dobhelmann tot. het, heffen van
graanrechten en van de adressen der Neder-
landsclie Protectionnistisehe Landbouw ver-
eeniging in Maart 1894 en Januari 1805 hij
de Tweede Kamer ingediend. Alleen in het
Westland hebben 1703 personen, door op
de adressen te teekenen, hun instemming
betuigd.
In een dezer dagen in Zeeland gesloten
pachtcontraet werd reeds de clausule opge
nomen, dat, bij invoering dier rechten, het
contract zal geacht worden te zijn ontbonden.
Ook Gedeputeerde Staten van Limburg
hebben een adres aan de Tweede Kamer
gericht tot ondersteuning van de motie-
Dobbelmann.
De heer .1. Doornbosch te Bafloo, bekend
als ij veraar voor graanrechten, beeft thans
een lijvig boekdeel 100 pagina's ge-
Feuilleton.
Naar het Emjelsch.
11).
Tarvin sprong uit den wagen, rekte zijn lange
beenen met moeite uit, zyn spieren éen voor éen
ontspannend. Hij was overdekt met stof, dat de
naden van zijn kleeren onzichtbaar gemaakt en
zijn zwart jasje in paar lg rij 8 veranderd had.
De zoom van zijn broekspijp was niet meer te
onderscheiden van de punt van zijn laars; het
8tof viel van hem, terwijl luj zich bewoog.
Goddank, klonk 'top heeschen toon uit
zijn keel.
Hij staDte de veranda binnen en wreef zich
de stekende oogen.
Goeden avond, heeron, zeide hij. Hebt ge
iets t.e drinken 7
Niemand stond op, maar éen hunner riep den
knecht. Een man, in een slecht passend pak van
gele Ti88iirzijde, knikte hem toe en vroeg zonder
eenige belangstelling
Voor wien reist u?
Wat, zyn ilie zelfs hier zeide Tarvin tot
zichzelf, aan die vraag den handelsreiziger her
kennend.
Hij schudde allen éen voor éen de hand, uit
louter vreugde over al die blanke gezellen en
toen eerst maakte hij vergelijkingen tusselien
Oost en West en vroeg zich af, of het mogelijk
was lat deze lieden, zwijgende nietsdoeners, het-
voegd bij zijn voorstel, om de Prov. Staten
uit te noodigen zich tot H. M, de Koningin-
Regentes te wenden met verzoek om invoering
van graanrechten. Het boek is getiteldVer
zameling van te weinig bekende stukken uit
het provinciaal archief in betrekking tot de
graanrechten over de jaren 1823 1851."
Hel vo rstel van den Doornbosch is thans
bij Gedeputeerde Staten te Groningen in
behandeling.
Professor d' A ui nis tie Rourouill maakte
echter een berekening van de werking eener
heffing van een inkomend recht van f3 per
Hectoliter en komt tot de conclusie, dat, door
de hierdoor veroorzaakte verhooging van
de graanprijzen, de ingezetenen jaarlijks
1'27 500 000 meer zullen uitgeven en 0.5 Hec
toliter per hoofd minder verbruikenminder
voeding alzoo, en meer uitgaven tegelijker
tijd. Deze grootere uitgaven moeten bij elk
huishouden door bezuiniging op andere uit
gaven worden teruggevonden, en brengen
dus een verminderde consumtie in allerlei
takken van arbeid teweeg. En dit beet nu
bescherming van den nationalen arbeid, zegt
de hoogleeraar.
Protectie voor graanprijzen is, concludeert
hij, wel de ongelukkigste bescherming, die
men denken kan. Zij dwingt tot vermindering
der hroodconsumtie en bovendien tot beper
king van allerlei andere verteringen, ter keuze
van den consument, ja, maar aan die kous
kan hij zich niet onttrekken. Zij is een twee
snijdend; zwaard; zij vermindert de voeding
en tevens de koopkracht.
Men hoopt van de zijde der protectionnisten
een groot inkomen aan de schatkist te ver-
schallen. Gaal' toegestemd. Een invoerrecht
op tarwe van f3, en op rogge van 1'2, zou
waarschijnlijk den invoer van 19 600 000
Hectoliter (Uien dalen tot 7 600000 Hectoliter,
en aan den ficus opbrengen i 16 320 OOO'sjaai-s.
Men wil nu hiervoor allerlei belastingen
afschaffen of verminderenmen wil de suiker,
liet bier. het vleesch goedkooper maken.
Doch zul een gezin veel genot van deze
goedkoopte hebben, wanneer bet voor 5
personen, waaruit bet bestaat, beginnen moet
met p.m. 1*29.65 meer uit te geven voor zijn
brood? Het antwoord kan nauwelijks twijfel
achtig zijn, want men bedenke, dat. de
totaaluitgaaf voor brood een vermeerdering
ondergaat, grooter dun de som, die in de
schatkist komt. Hoe kan voor de natie, in
haar geheel genomen, een batig saldo over
schieten uit een staatkunde, welke aan de
ingezetenen een hoogere uitgaaf oplegt van
f27 500000 en daarentegen aan den fiscus
slechts opbrengst f16 320 (UK)?
zelfde beroep hadden als die gezellige kerels,
waarmede hij jaren lang in koffiehuizen en spoor
wegcoupés h;ul gepraat over politiek en gebeur
tenissen van den dagdezen waren niet meer
clan ontaarde, gecstlooze parodieën van de vlugge,
jolige, energieke mannen, die hij in het Westen
kende. Maar misschien weren zij allen per ossen
wagen naar dit land gekomen, en dan verwon
derde hij zich over niets.
Nick stak spoedig zijn neus in een hoog glas
whiskey en soda en dronk tot de laatste druppel
door zijn keel was. Toen wierp hjj zich op een
ledigstaanden stoel en sloeg den groep weder
gade.
Heeft iemand niet gevraagd voor wien ik
reis? zeide hij. Ik reis voor me zelf, voor inijn
pleizier.
Voordat hij nog zelfs den tijd had gehad om
het belachelijke van zijn woorden in te zien,
harstten allo vijf de mannen in een schaterlach
uit.
Voor zijn pleizier I Nu, dan is hij aan hot
goede adres, riep er een.
Waarom niet? sprak een ander. Hij kan
evengoed zeggen voor zyn plezier hier heen te
zijn gereisd, want zaken kan men hier evenmin
doen.
Men kan evengoed probceren bloed uit een
steen te persen, meende een derde. Ik hen hier
nu al veertien dagen.
Groote hemel I En waarom vroeg Tarvin.
We zijn hier allen al meer dan een week I
riepen de anderen.
Maar waarom Met welk dool
U is Amerikaan, niet waar?
Ja; Topaz, Colorado.
De Indisc,he bladen bevatten enkele berichten
uit Lombok, o. a. dat de Raliëm zich volstrekt
liet goedgezind toonen, wat niet zoo zeer te
verwonderen is na le plundering en ver
woesting van hun haardsteden, het onver
mijdelijk gevolg van liet gedrag van het
vorstenbestuur. De muren van Tjakra-Negara
zijn nog lung niet geheel geslecht.
De troepen maken voortdurend verken
ningen, waaraan soms door de helft van de
bezetting moot worden deelgenomen.
De gezondheidstoestand blijl't ongunstig.
Uit. de in de Staatscourant opgenomen
statuten van de vereeniging «Het Nationaal
fonds" bl\jkt. o. ii. dat liet fonds ten doel
heeft liet ondersteunen van nagelaten of na
te laten betrekkingen van militairen, behoord
hebbende tot leger of vloot, die in of door
den strijd tegen den vijand in Indië, of door
ziekte en vermoeienis, als gevolg van den
dienst in de tropen, gevallen zijn. Wanneer
de toestand van bet fonds bet toelaat, wordt
ook ondersteuning verleend aan dis militairen,
die na een eervollen dienst bij land-of zee
macht, door ziekte of verwondingen onbe
kwaam zijn te blijven dienen en niet in staat
zijn in bet onderhoud van hun gezin te voor
zien.
Het kapitaal der vereeniging bestaat: 1o.
uit de giften, door liet Centraal comité te
's-Gravenliage en de comités, die zich daarbij
hebben aangesloten, bijeengebracht2o. uit
erfstellingen, legaten en giften.
De vereeniging is bevoegd, met besturen
van andere bestaande fondsen, in gelijken
geest werkzaam, zoodanige financieelo rege
lingen te treffen, als in verband met haldool
der vereeniging wenschelijk zullen worden
bevonden.
Leden der vereeniging zijn: 1e. allen, die
zich t l, een jaarlijksehu contributie van ten
minste l'2.50 hebben verbonden2e. allen,
«lie een som van ten minste f5Ü in ééns
hebben gestort. Donateurs dor vereeniging
zijnIe. allen, die zich tot een jaarlijkscbo
contributie van ten minste f 25 hebben ver
bonden 2e. allen, die een som van ten minste
I250 in eens hebben gestort. Begunstigers
zijn zij. die jaarlijks minder dan f2.50 betalen.
Volgens de jongste opgave is ingekomen
voor bet Nationaal fonds een totaal bedrag
van f 157 245.554.
Door liet hoofdbestuur van de maatschappij
»Tot Nut van 't Algemeen" zijn de volgende
dubbeltallen opgemaakt, ter voorziening in
de vacaturen ontstaan door bet aftreden der
heeren H. J. Kist en C. H. B. Root, die vol
gens den rooster moeten aftreden vacature
Kist: dr. J. W. R. Tilanus. Oild-hoOgleeMar
te Amsterdam, an mr. E. Star Busman, raads
heer in het gerechtshof te Amsterdam vaca
ture Bootjrir. mr. Rethuan Macaré, officier
van justitie te Haarlem, en H. J. Stegher
.1. Hzn.secretaris van bet departement Gro
ningen.
I)e algemeene vergadering zul worden ge
houden te Amsterdam op Woensdag5 Junis.
Vanwege do maatschappij zul over uoni en
tijd oen liederenbundel uitgegeven worden.
Een 170-tal lioderen zijn bijeengebracht, in
dun handel zal deze bundel f 1 kosten.
Prof. Stokviscli heeft voorTeyler's Genoot
schap te Haarlem een lezing gebonden over
bet in onzen tijd zeker actueelo onderwerp
Vermoeienis.
Van eenige opmerkingen over de vermoeienis
der zintuigen, kwam spr. langzamerhand tot
de rust. Met vermoeienis komt allengs de
slaap, als een van die bewonderenswaardig»
regelingsprocessen, welke men zoo vaak in
de natuur waarneemt. Wee horn, die niet
luistert naar de waarschuwende stern des
slaaps Er komt stoornis, disharmonie. Tele-
gruhstenkrump, dunsuuseskrump, pianisten-
kramp zijn in onzen tjjd overbekend. Door
overspanning van den gezichtszin ontstaat
sclieelheid, blindheid eu wat dies meer zij.
Maar bovenal wordt in geest en gemoed de
harmonie verstoord en do meest gevroedso
van de ziekten onzos tijfis vurtoont zichen
neurasthenie. Men wordt slapeloos, ongeschikt
tot arbeid, dikwijls krankzinnig.
Daarom zorge men vooral, dat men van de
jeugd althans niette veel verge. Een Zwoodsch
boogleei-aar is'tot de treurige ontdekking ge-
1 komen, dat 50 h 60 pC't. der leerlingen van
gymnasia en middelbare scholen in zijn land
van tijd tot lijd tengevolge van overspanning
ziek waren. Want alle organen gaan mede
lijden: hart, longen, darmkanaal. De geestelijke
overspanning is en blijl't de gevaarlijkste en
boeit velen ten gronde gerichtdaarentegen
is echter nog niet bewezen, dat nooit een
arbeider van overspanning is ziek geworden.
Spreker besloot zijn rode met uogmauls
de aandacht te vestigen op bet harmonisch
geheel van ons lichaam. Het leven is strijden,
heeft Huxley gezegd, het lichaam is een leger,
de spieren zyu de bataljons soldaten, liet hart en
do longen do commissie te velde voor de voe
ding en verzorging. Eenmaal moet dat leger
onvermijdelijk een nederlaag Ijjdeti. Wil men
evenwel in den strjjd zich gelukkig gevoelen,
dan zij men zich twee plichten gedachtig
niet t<> rusten, waar liet geldt te werken voor
anderen en zichzelveu, maar óok, al leerende
Deze mededeeling maakte niet den minsten
indruk op hen. Tarvin had evengoed Grieksch
kunnen spr.k
Maar verte» me nu toch wat ge hier doet,
drong Tarvin aan.
Gisteren heeft de Koning twee vrouwen
gehuwd U kunt de gongs nog hooren. Hij wil
een nieuw regiment cavallerie uitrusten voorden
dienst van het Indische gouvernement, en hij
heeft ongenoegen gehad met zijn resident. Drie
dagen heb ik voor kolonel Nolan's huis doorge
bracht. Hij zegt, dat hij niets doen kan zonder
goedvinden van het gouvernement. Ik heb be
proefd den Koning te pakken te krijgen als hij
op de zwijnenjacht gaat. Ik schrijf roderen dag
aan den Eersten Minister wanneer ik niet op
een kameel de stad rondrijd, en hier ziet u een
hoelen bundel brieven van de firma, in ieder
waarvan zy vraagt, waarom ik goon geld invorder.
Na tien minuten begon Tarvin te begrijpen,
dat deze vertegenwoordigers van een half dozijn
firma's te Calcutta en te Bombay op hun gewoon
voorjoarsbezoek waren en tevergeefs trachtten
een Koning, die per wagenvracht, bostellingen
deed en geen cent betaalde, te bewegen ten
minste een deel van zijn schuld af te doen. Hij
had geweren gekocht, kleerkasten, spiegels, schoor
steenmantel-ornamenten, handwerken, kerstboom-
versierselen, paardentuigen, madkoetsen, reuk
werken, chirurgische instrumenten, porselein,
alles per dozijn, per gros of per twaalf gros.
Zoodra hij geen behagen meer schepte in de
gekoehte voorwerpen, verloor hjj ook den lust
om ze te betalen, en daar slechts weinig zaken
hem langer dan twintig minuten interesseerdon,
gebeurde het dikwijls, dat hg reeds tevreden was
ze gekocht te hebben, eu de kostbare kisten uit
Culeutta niet uona geopend werden. Het was hem
door de rcgecring van het Indische kcizorryk
verboden den vreue te verstoren en de wapenen
op tc vatten tegen de naburige vorsten, het
eenige vermaak dat zijn voorvaderen duizenden
jaren gekend hadden hjj troostte zich daarom
zoo goed hij kon met te vochten tegen zijn
schuldeisehers. Aan zyn éone zijde stond de resi
dent van don Staat, aangewezen om hem to
loeren hoe hy rogoeron, maar vooral boe hfi
sparen moest: aan dun anderen kant, dat wil
zeggen, voor do poorten van het paleis, kon men
in den regel eon agent van de eene of andere
firma vinden, die zijn eerbied voor den Vorst
niet uit het oog verl.jor, maar tevens den slechten
betaler verwenschte. En tusselien die beiden door
reed Zijne Majesteit ter zwijnenjacht, vermaakte
zich met. hardrijderijen, met hot drillen van zyn
soldaten, met hot besteden van allerlei nuttclooze
zaken off in het orde houden onder zyn vrouwen,
die voel meer op de hoogte waren van do lengte
dor onbetaalde rekeningen dan de Eerato Minister.
Het Indisch Gouvernement weigerde verantwoor
delijk te zyn voor de schalden, die de Koning
ire liefde te maken. Nu en dan zond hut hem op
een blauw fluweelen kussen de met jmveelen
bezette insigniën van de eene of andere keizer-
lyke orde, om hem te vriend te houden maar
dat was ook al wat het deed.
Nu. ik hoop, dat ge den Koning dwingen
zult zijn schulden to betalen, zeide Tarvin.
Dat kunnen we initners niet?
Wordt vervolgd).