Stadsnieuws.
Marktprij zen.
Advertentiën.
spreekwoord wees vertrouwd, maar vertrouw nie-
mand. Hijt heeft liet nooit gewaagd bij me te ko
men. Hij kende me wel, want ik had hem maar
al te vaak geweigerd zijn peper uit te voeren. Maar
wat mij het gevaarlijkst toeschijnt is,- dat men deze
zoogenaamde vrienden bewapen i mot onze geweren
en onze amunitie. En wat ik tergend voor ons
dapper leger vind, is, dat deze Toekoe Oeiuar met
zijn benden bij den aanval vooropgaan met achter
uitzetting van onze eigen troepen.
Maar ik weet het niet I"
Zoo ongeveer herinner ik mij een van 's generaals
ontboezemingen bij een gesprek op Bronbeek, nu
meer dan 2 jaar golfden.
Het ware misschien plicht geweest toen met lui
der stemme te spreken, doch het bescheiden verzoek
van don generaal, om toch nooit die dingen in de
courant te zetten, hield mij er van terug, te eer,
wijl toen, volgens de berichten, geen wolkje aan
den Atjeh-hcmel zich vertoonde.
Thans, na het opnieuw gepleegde verraad van
Toekoe Oemar, weuschto ik gaarne het oordeel van
den generaal te vernemen over den tegenwoordige»
toestand.
Daartoe bracht ik zijn Excellentie Vrij dag een be
zoek op Bronbeek, waar ik den generaal, van ge
zondheid veel beter dan bij zijn feest, als gewoonlijk
aan zijn schrijftafel vond, nu te midden van talrijke
artikelen over Atjeh.
De generaal is niet zoo gemakkelijk te intorvie-
Eenmaal over Atjeh sprekende, volgt de eene
episode van hei oorlogsveld de andere. Beurtelings
glijdt over dat als van kruitdamp gebruinde gelaat
een zegevierende glimlach, als hij u verhaalt met
hoe weinig verliezen hij een expeditie ten. einde
brachtof welt er uit dat eene, nog altjjd zoo door
dringende oog, waarmee hij zoo menig A tjeh's hoofd
deed huigen aan zijn voeten, een traan, bij de her
innering aan een van de vele braven die onder hem
sneuvelden of over een ondergaan, onrecht.
Zonder den geueraal voortdurend vragen te stellen
bleek mij uit ons gesprek, dat hij den toestand zeer
ernstig inzag.
„Toekoe Oemar heeft ons in de kaart gekeken,
gelijk te verwachten was en zal nu met ouze eigen
patronen, wie weet hoeveel van dat kostbare, mooie
bloed vau ouze brave kerels doen vloeien.
Nu is er maar éen manierden Atjehers toonen,
dat wij sterker zijn dan zij meenen en ze over de
kling te jagen. Als de Regeering nu maar voor
troepen zorgt. Aan den kranigen gouverneur Van
der Wijck zal het niet liggenzijn snel handelen
op Lombok en ook nu weder, waarborgt dat. Even
min aan generaal Vetter, dien ik ken als een dap
per soldaat, die nooit met het laatstgevolgde stelsel
ingenomen kon zijn.
Men beweert, dat hij Toekoe Oemar bij zijn be
zoek leelijk aangekeken heeft. Het kan best zijn
en dan pleit het \uor den eerlijken soldaat, die geen
verrader vertrouwt.
Wat een geluk, dat Vetter nu ten minste alleen
haas is, door zijn functie van legercommandant en
regeerings-commissaris.
Het civiel-bestuur, dat zoo dikwijls bij expedities
ons in den weg liep, heeft thans tenminste niets
te zeggen."
(Over dat civiel-bestuur is de geueraal nooit ge
makkelijk te spreken geweest.)
„De eerste honderd jaar behoort, als men Atjeh
tot onderwerping krijgt, het militair bestuur gehand
haafd te worden.
De Atjeher is een goed soldaat en heeft een diep
respect voor kranige officieren.
Die arme Vetter! Maar wat een geluk, dat hij
niet gewond is. Dan zou het er treurig hebben uit
gezien. Was Vetter buiten gevecht gesteld, de At
jeher had er natuurlijk de hand der Voorzienigheid
in gezien en dit in zijn voordeel uitgelegd".
Over het beschikbaar stellen van het korps ma
riniers verheugde de generaal zich in hooge mate.
„Men heeft er mij wel eens een verwijt van ge
maakt, dat ik 300 Jantjes aan een expeditie te land
liet deelnemen, maar ik blijf er bij, dat het een
kranig korps is en ik begiijp mij niet, dut men het
heeft willen afschaffen. Men moest liet veeleer uit
breiden, onr steeds troepen gereed te hebben om
naar Indiö te kuunen zenden. Zij zijn flinke sol
daten onze mariniers en goedkooper dan de Iudische
soldaat. Want uitbreiding van het Indische leger
moet er komen en liefst zoo spoedig mogelijk. Wij
hebben in Indië veel te Weinig troepen, zoodat tel
kens dezelfden weer in het vuur moeten. Dat mat
de soldaten te veel af."
Hoe denkt u over Aijeh als koloniaal bezit?
„Het is een heerlijk land, waar alles groeit. Men
kan er behalve peper, suikerriet planten en tabak,
Icollie en guano, men vindt er goud en mineralen.
In mijn tijd was er reeds een Fransche firma, die
een groot stuk grond m erfpacht weuschte, doch
de Regeeriug wilde dit toen met."
Zoudt u meenen, dat generaal Vetter het, in
dien hij over genoeg troepen kan beschikken, zal
klaar spelen 't
„Ik heb in Vetter het grootste vertrouwen, maar
hij heeft een zware taak. Hij zal moett-u goed maken
wat gedurende zooveel jaren bedorven is, er opnieuw
den schrik onder moeten brengen en eigenlijk van
meet af beginnen."
Hoe is het mogelijk geweest, dat Toekoe Oemar
verschillende posten heeft kunneu omsingelen
„Wel. dat is een gevolg vau het systeem om tus-
schen de posten kleine posten te doen bezetten met
door ons gewapende vrienden
Hoe groot schat u den Atjehsehen vijand
„Ik heb destijds uit verschillende expeditie's kun
nen opmaken, dat elke Moekim minstens over 1000
weerbare mannen beschikt, zoodat ik den vijand
muist genomen op 80000 man schat."
Iloe zoudt u, indien generaal Vetter er in slaagt
weder schrik onder den Atjeher te brengen het rijk
willen bozetten
„Ja, als mij daaromtrent advies gevraagd werd, zon
ik adviseeren een bezettingsliuie te trekken van
Kroeiig naar Katoeng Raba met groote en tusschen-
posten en een voorpost Lambaroe met kleine posten
omringd."
Het koste raij heel veel moeite om toestemming
te verkrijgen, om een en ander aan de lezers van
de A. Cl. te mogen meedeelen. De generaal kon zich
maar uiel begrijpen dat zoovelen mij gezegd hadden
„ik zou wel eens willen weten, hoe generaal Vau
der Heijden over den toestand op Atjeh denkt."
Ik heb getracht, dio voor mij zeer begrijpelijke j
weetlust te bevredigen en hoop dat de generaal mij
niet al te onbescheiden zal vinden in het gebruik i
dat ik van zijn mededeeliugen heb gemankt.
Morgeit 14 April, zal de lieer A. W.
Carrière, referendaris li ij het Departement I
van Justitie, zijn vyftigjarigen dienst als j
ambtenaar hebben vervuld.
Den Uilen Mei zal kapitein W. H. de
Lozanne. kapitein van Weeding bij liet korps
mariniers te Amsterdam, den dag herdenken
waarop hij vóór 50 jaar in den militairen
dienst trad.
Naar men meedeelt, is kapitein Lozanne
thans de oudste officier van land-en zeemacht.
Het Kurbaus te Scheveningeu zal met,
Pinksteren geopend worden.
Ken Oostenrijksch muziekkorps zal uit
voeringen geven tot het Philharmonisch
orkest weer optreedt (dit jaar reeds 1 Juni).
De abonnementsprijs der Kurhauskaarten
zal echter verhoogd worden.
Volgens de Haagsche bladen maakt bet
bij het legerbestuur ven punt van ernstige
overweging uil ot de dolk-bajonet van het
nieuwe geweer al dan niet «buiten dienst"
zal worden gedragen.
Dat daar nog over gedacht wordt, is, zachtst
genomen, nogal sterk, maar het zou intus-
schen een ware uitkomst wezen als het
nieuwe geweer al dadelijk zijn kracht deed
kennen door een bres te schieten in het
vooroordeel dat op het punt van wapers
dragen buiten dienst hier te lande nog be
staat.
Een heel aardige drukfout maakt een der
bladen, door mee te deelen
De algemeene vergadering van de bedelaars
en landioopers zal gehouden worden op Dins
dag '21 April a. s. des namiddags 3 uur in
het Volkskoffiehuis te Arnhem.
Natunrlijk is voor het woord «bedelaars" uit
gevallen deregel: «Vereeniging tot Christelijke
verpleging van"
Een arme drommel te Rozendaal vond
daar verleden week een portefeuille met
ruim 4000 gulden. De vinder bracht haar
bij den eigenaar, een Belgisch koopman, te
rug en outving voor zijn eerlijkheid éen
kwartje
Zoo moedigt rnen de eerlijkheid wel aan.
Te Akkrum is Donderdag in een sloot het
lijk gevonden van een ruim 20 jarig jongeling
De ongelukkige had 's nachts aan een feest
deelgenomen en was in den vroegen ochtend
uit eierzoeken gegaan.
De oorzaak van het ongeval schijnt over
vermoeidheid te zijn geweest.
Bóeren-spreek woorden over de maand April:
Een natte April belooft veel vrucht. April-
regeu, voorspelt zegen. Een eclne April
doet wat. hij wil. Een droge April is niet
der boeren wil. April-regen komt den
boer zeer gelegen. Gras dat in April wast,
staal in Mei vast.
Vindt de justitie niet iedereen, die zij zoekt,
men moet dan ook erkennen, dat zij heel
wat te zoeken heeft.
Vanwege het Departement van Justitie is
nu een alphabetiscbe lijst van signalementen
uitgegeven omtrent personen wier verzoek
om aanhouding, voorkomende in het Al
gemeen Politieblad", op 1 Januari 1800 nog
niet was ingetrokken of vervallen. De lijst
is een boekdeel van 175 bladzijden en noemt
bijna tweeduizend personen.
Belanghebbenden herinneren wij aan de
publicatie van Burgemeester en Wethouders
dd. 2 Maart waarbij zij, die alsnog een vor
dering ten laste van. Rijk of Gemeente
hebben over het jaar 1895, worden uitgenoo-
digd hun rekening ten spoedigste, uiterlijk
vóór 30 Juni ter Secretarie in te zenden.
De verkiezing van éen lid voor de Provin- 1
ciale Staten in de vacature, ontstaan door liet
overlijden van den heer W. Beukers, in het
boofdkiesdisti ict Amersfoort, zal plaats heb
ben op Dinsdag 5 Mei en de herstemming,
zoo die noodig is, op Dinsdag 19 Mei a.s.
Door Burgemeester en Wethouders is be- j
paald, dat op Dinsdag 12 Mei de verkiezing
zal plaats hebben voor vier leden van den I
Gemeenteraad, in de vacaturen ontstaan door i
het bedanken van de beeren 11, W. A. van I
der Wall Bake, G. J. baron Van Mardenbroek
van Ammerstol, E. L. IJ. van Lanschot
Ilubrecht en M. W. F. J. de Jong.
Op 31 December werd het stedelijk Gym" j
nasiuin bezocht door 59 leerlingen, van
welke 8 uit Amersfoort. 9 Seminaristen
en 20 die hier ter stede lijdelijk wonen
22 zijn zoogenaamde spoorleerlingen.
Aan de stedelijke Hoogere Burger School
genoten op 31 December 123 leerlingen,
100 knapen en 14 meisjes, onderwijs.
In vergelijking met, December 1894 wijst
het aantal mannelijke leerlingen een ver-
eerdering aan van 34, dat der vrouwelijke
in vermeerdering van 4.
Van de hierboven vermelde 123 volgen
109 het volledig onderwijs en 14 dat in
enkele vakken hiervan zijn er 40, die da
gelijks per spoor van buiten komen, dus
bijna 33%, tegen 28%gedurende den vorigen
Onze stadgenoote rnej. L. Adema is Don
derdag te Utrecht geslaagd bij liet. examen
voor onderwijzeres én Vrijdag voor de acte
vrije- en ordeoefaningen.
geheel aangemeld 162 candidates Twee heb
ben zich vóór. en vier gedurende het examen
I teruggetrokken. Van de 156 volledig geëxa-
mineerden slaagden er 100.
Aan onzen stadgenoot den heer G. Blok
is opgedragen de levering van 34 raderbaren
ten behoeve van den geneeskundigen dienst
der landmacht,, en van 6 raderbaren. 6 ver-
bandtrommels en 0 draagbaren, voonleTrans-
vaalsche regeeriug, allen systeern-De Mooij.
Wegens bet bloemencorso van den A. N.
W. II. te Haarlem is de wegwedstrijd, (lie
hier gisteren door de Arnersfoortsehe Wie
lerclub »U. D. 1." zou worden gehouden,
uitgesteld.
Ter Paasch paard en markt werden aange
voerd 230 paarden, 5 veulens en 30 hitten.
De prijzen varieerden voor paarden van 170
tot f350, voor veulens van f70 tot f120, en
voor hitten van f60 tot 1' 130.
De handel was traag, óok door afwezigheid
van vreemde kooplieden.
In den loop van 1895 werden voorde
lagelijksche keuring van visch aandevisch-
markt hier afgegeven 4413 bi liet ten terwijl
vóór den afslag 132 partijen en 31 schuiten
aan de Koppel werden gekeurd. Door de
politie werden 23 partijen, welke voor de
consumptie afgekeurd waren, onschadelijk
gemaakt.
Gedurende het eerste kwartaal van 1896
zijn hier gevoerd 4132 telephonische gesprek-
I ken en wel in Januari 1431, in Februari 1269
en in Maart 1432.
In 1895 bedroeg liet aantal 3433, in 1894
I was het 3748.
I Aan verscheidene officieren van het 5e
regiment infanterie hier, die zich in de Loiri-
bok-dagen aanboden voor een detacheering
bij het Indische leger, is nu gevraagd of zij
I alsnog geneigd zijn om voor twee jaren ge-
I detacheerd te wonion bij de landmacht in
I Oost-Indië
I Ook tal van minderen, van alle wapens
hier in garnizoen, bieden zich aan voor de-
tacheering en de toeloop zou nóg grooter
zijn als de ouders maar niet verboden de
tacheering of overplaatsing aan te vragen.
Luitenant-kwartiermeester N. E. Rost. van
het korps pantserfort-artillerie, zal ook ge
durende de ziekte van kapitein-kwartiermees
ter J. L. Nederburgh diens lunctiën waarne
men als secretaris der Hoofdadministratie van
liet 5e regiment infanterie.
Aan hoornblazer J. G. A. de Kort, van het
5e regiment infanterie, is dó bronzen medaille
voor 12-jarigen trouwen dienst op de ge
bruikelijke wijze uitgereikt.
De soldaten T v. R. en A. de G.. van liet
5e regime ntinfanterie, zijn wegens wange
drag uit de gelederen verwijderd.
Bij vonnis van den Krijgsraad in het 3e
militaire arrondissement is J. R.. milicien
plaatsvervanger bij liet 5e regiment infan
terie, schuldig verklaard aan mishandeling
en veroordeeld tot een gevangenisstraf van
3 maanden en in de proceskosten, terwijl
G. H. H., soldaat bij het 5e regiment infan
terie en gedetacheerd bij liet Koloniale
Werfdepot, schuldig bevonden is aanvve-
derspannigheid. en hel beieedigen met woor-
ege i
au 3
in 3
zijn inei
irdeuld
inlon. i
uien, al
tot
alsmede
;en G. K.
in rang. en des-
i gevangenisstraf
militaire detentie
de proceskosten.
R.
Voor het te Utrecht
de nuttige handwerke
gehouden examen in
i huifden zich in liet
In de zaak
der Z. uilen hier woonachtig, tegen wie door
de Rechtbank te Utrecht wegens diefstal van
bout, t,e Rarneveld gepleegd, voor ieder een
gevangenisstaf van éen maand werd geëischt,
is Vrijdag vonnis gewezen.
üe Ie en de 3e beklaagde werden, overeen
komstig den eiseh, veroordeeld tot 1 maand
gevangenisstraf; de tweede, voor wieri rnr.
j. C. H. Prikken, advocaat bier, als verdediger
optrad werd vrijgesproken.
Tot hoofdingelanden van het Heemraad
schap «De rivier -Ie Kern, beken en aankleve
van dien" zijn herkozen in bet. 1e district
de beeren rnr. M. J. L. Taets van Amenin
gen van Renswoude, te Renswoude, en A.
van Maanen, te Woudenberg, en in bet 4e
(li.st.rict de beer A. Hilborsl Pzn., te Soest,
allen aftredenden.
Het bezoek, dat H. M. de Regentes Don
derdagmiddag aan Soestdijk bracht, staat
ongetwijfeld in verband met de belangrijke
verfraaiing, die liet Paleis thans ondergaat.
De beide overdekte galerijen, die zich halve
maanvormig aan weerszijden van het hoofd
gebouw uitstrekken, worden met glas afge
sloten, de vloer wordt met mozaïek belegd,
terwijl artistieke fresco's worden aangebracht. 1
De kosten van deze belangrijke versieringen,
die het Paleis zeer ten goede kernen en I
liet een meer vorstelijk aanzien zullen geven
worden begroot op f 50 000.
De vacature bij de Ned. Hervormde gemeente i
te Hoogland, welke 12 Januari door liet over
lijden van (Is. Willeins is ontstaan, staat i
weder vervuld te worden, daar ds. J. D. Bierens
de Haan, predikant te Ootmarsum, het be-
roep naar deze gemeente heelt aangenomen.
Kolonel en mevrouw Oliphant hebben heden
den eec.st.en steen gelegd voor hot nieuwe
gebouw van de Landkolonie op de Groote
Batelaar.
Nadat voor eenige maanden de beide Ge
reformeerde kerken te Baarn zijn vereenigd,
word kort daarop door leden, die zich met die
samensmelting niet konden veroenigen, een
afzonderlijk lokaal^ voor godsdienstoefeningen
ueopend aan de Nassaulaan.
Thans heeft zich weder een ander gods
dienstige gezindte gevormd, die zich noemt
Vrije Evangelische gemeente. Gisteren hield
zij voor liet eerst baar godsdienstoefening
en wel in de Schoolstraat, onder leiding van
den heer Pietcrse, uit. Wapeningen.
Belangrijk
is de geluksnankondiging van Samuel Heckscher Senr
iu Hamburg, welko zich in hot huidige nommervau
ons courant bevindt. Dit buis liceft zich door zijn
prompte en stilzwijgende uitbetaling dor hier en in den
omtrok gewonnen bedragen eono zoo goocle faam ver
worven, dat wij ul onze lozers aanbevelen op zjju
huidige advertontie acht te goven.
LIEFDADIGHEID.
Tot. liet geven van inlichtingen aan 1.) e p u r-
t e in e n t s li o o fel e n, Wyk bezoekers
uii Belangstellen d e n zal het Centrnnl-
burenu DINSDAG den 14 April, 's middags
van vier uur tot kwart vóór vijven zitting
houden in een der lokalen van liet Raadhuis.
Zij, die op dat uur verhinderd zijn, kuunen
dagelijks tot 12 uur inlichtingen bekomen bij
dén Secretaris-Boekhouder
G. F. MKZGER.
Zuidsingel, 273,
3,51ste i J i TS'IArnCHMJ
Derde klasse.
Trekking van 9—10 April (1000 loten).
Ten kantore van den Collecteur te Amers
foort zijn aan de volgende nummers te
beurt gevallen
Prijzen van f45:
223 250 527 537 647 658 674 695 702 13415
13433 19795 10804 10847 19860 en 20647.
Te zamen 16 prijzen.
Volgende trekkingen geschieden 4e klasse
20—23 April en 5e klasse 4—7, 11—13,
15, 10—22 en 20—30 Mei.
De derde klasse bevat de navolgende prij
zen 1 van f25 000, 1 van f5000, 1 van
f2 000, 2 van f1500, 5 van 1'IOÜO, 5 van
f400, 5 van f200, 15 van 1100 en 1505 van
I 45. (Geen nieten.)
Loten of gedeelten zijn ten voormelden
kantore (Broedestraat, wijk E. 350) nog ver
krijgbaar; doorgefourneerde a 1'3.50 en klas
sikale ïi 1'2.85 per
Amersfoort, Vrijdag 10 April 1896.
Appelen f 0.- a f0.- Peren f 0.— a f 0.—
Kleiaardappelen f 0.ii 0.per heet.
Zandaardappelen 11.20 k 11.50 p. heet.
Iloendereieren f2.50 ii f3.— p. 100 st. Boter
10.80 a f 1.05 p.k. Kippen f 0.70 ii t 1.00
Kuikens 1' 0.iï 10.Piepkuikens
f0.— a 10.Kenden Of.— a 10.—
Jonge eenden f0.ii 10.Ilazen
10,10.Wilde konijnen f0.a
,(l-Tamme konijnen 10.50 a f 1.10 p. st.
Duiven 10.30 ii 10.60 p. paar Zeugen f30.
af 40.- Biggen f5.00 a i'8.50 Schrammen
I'll.— a 117.—
Aangevoerd waren ongeveer 0 heet. Ap
pelen, 0 heet. Peren, 0 heet. Kleiaardappe
len, 00 beet. Zandaardappelen 45000 st.
Hoendereieren, 1500 kilo Boter, kilo Mar
garine, 14 zeugen, 300 biggen en 10 schram-
Heden overleed te Bennelcom
in deli ouderdom van 93 jaren, onze
geliefde vader, behuwd-' en groot
vader de heer
WILLIAM CHRIST! A A N GUISE,
gerechtigde tot het dragen van hot
Metalen Kruis.
Uil aller naam
M. L. DIJKGRAAF—
Guise.
W. P. DIJKGRAAF.
Amersfoort, 0 April '06.
Heden overleed te Tie
ouderdom van bijna 75
vader on behuwd vader de lieer
C0RNELU8 do HAAS.
U. DK HAAS.
A. A. de HAAS—
Schimmel,
iseoout, 12 April 1896.