Maandag 25
Mei 1896.
Den Eult bij Baarn.
No. 4565,
45e Jaargang.
Een noodlottig geheim.
Binnenland.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagnumtddaff met gratis '/.<n qsblud. Abonnement por 3 maanden ƒ1.—Franco
per post ƒ1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor merafoort 40 cl voor het binnenland 60 ot. per
8 maanden. Ad verten tien 1—0 regels 60 ot.; elke regel meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimte. Legale-,
officieële- en ontoigoniiigsndvert. per regel 15 et. Reclames per regel 26 et, Afzonderlijke nummer10 "imt.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffonde den werkenden stand, van minstens 5 regels, In net
Zondagsblad, per regel5 oent.
Bij advertentiën van buiten do stad worden de ineiuweorkoaton in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT 50
Tolophoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Gezien artikel 41 der Gemeentewet.
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dut de
Raad dezer gemeente zal vergaderen op Dinsdag,
den 26. Mei aanstaande, des namiddags te
half noht.
Amersfoort, den 21. Mei 1896.
De Burgemeester voornoemd,
F. D. 8CHIMMELPENNINCK.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gezien art. 5 der Verordening houdende voor
schriften op het rijden
Overwegende, dat het rijden op het plein „tl*
Hof" tijdens het houden van de weekmarkt,
gevaar oplevert
Besluit het RIJDEN met rij- of voertuigen, mei
pnrtrtl o f paarden, nel of ezeU bespannen, en lui te
paard rijden of vervoeren van marden op het plein
de Hof le verbieden op de dagen dat aldaar week
markt wordt gehouden van des voormiddags 8
tot 11 uur.
Amersfoort, den 22. Mei 18516.
De Burgemeester voornoemd,
F. D. SOIIl.MMEU'EN'NINK.
liet Deutzenhof bleef' iu de familie van
den oorspronkelyken stichter van 1657,
totdat het in 1753 verkocht werd voor
31 900 gulden. Het werd niet gesloopt,
maar geheel veranderd, en van een zelf
standige bezitting tot een bijvoegsel ge
maakt, van Soestdijk. Hoe de hofstede
van De Graeff vorstelijk domein geworden
is en den naam van Soestdijk kreeg,
dient elders verhaald te worden. Na 84
jaar aan het huis van Oranje behoord te
hebben, was het nu een bezitting van
den tienjarigen Prins Willem V, onder
de voogdij van Prinses Anna, bekend als
de Gouvernante, of naar onze zegswijze,
de Regentes in het Erfstadhouderschap
van haar minderjarigen zoon.
In den koop van dit goed was niet
begrepen, wat tot opluistering eu ver
siering diende van een deftig landgoed,
zooals een rijk Amsterdamsch koopman
van burgemeesterlyke verwantschap ge
wend was te bezitten. Hiervan is een
afzonderlijke openbare verkoopiug gehou
den, eu de catalogus daarvan is bewaard
gebleven. Wie belust is hiervan kennis te
Feuilleton.
nemen, moge weten, dat hy is afgedrukt
in een der deelen van De Dielsche Wa
rande, onder het opschrift „Kene oude
buitenplaats". Daar de prijzen in den
catalogus bijgeschreven zijn, hinkt niet
alleen hoeveel marmeren beelden van
bekende meesters zulk een buiten kon
aanwijzen, alsmede welk een groot aantal
zeldzame en moeilijk te verzorgen planten
daar waren (als oranjeboomen, agaves en
dergelijke) maar ook welke groote gelds
waarde zulle een verzameling vertegen
woordigde.
Voor de vergrootiugen van het domein
werd nog een kleine bezitting van niet
geringe be teekenis aangekocht. Thans
vindt men die terug in een boerenplaats,
tusschen de hier besproken bezitting en
de Koningslaan gelegen. Dit was een oud
leengoed van het Sticht, dat aan ver
scheidene fatniliöu van aanzien had toe
behoord, in den laatsten tjjd aan de
familie Van Weede. Van deze is de heer
van Dijkveld wel het meest bekend als
gezant in Engeland, iu het tjjdvak der
groote omwenteling, die Prins Willem
III op deu troon bracht. Gezegd leen
goed heette den Eult en sedert dit met
de reeds vermelde goederen vereenigd
was, heette ook het buiten der Deutzen
voortaan Deu Eult. Het huis moet onder
den laatsten Stadhouder gediend hebben
tot tijdelijk verblijf van leden der hof
houding, want het tegenwoordige paleis
van Soestdijk is eerst als Vorstelijk domein
zoo uitgebreid geworden en bestoud voor
heen slechts uit het hoofdgebouw, dus
zonder de vleugels. Wij weten dit, omdat
aan de bewoners vrijdom van belastingen
werd verleend, op grond dat zij daartoe
gerechtigd waren met ieder die in dienst
van het Stadhouderlijk hof de hoofdbe
zitting Soestdijk bewoonde.
In ile laatste jaren werd Den Eult
verhuurd; het gebouw was nog stevig en
gerieflijk van inrichting, doch moest
eindelijk vullen in den macht van den
slooper. Het is een der vele fraaie ge
zichtpunten geweest voor den reiziger,
die, van Amersfoort komende, de Bttarn-
sche bosschen naderde. Het wit der ge
pleisterde gevels stak sterk af bij het
overvloedige gebladerte der oude linde-
boomen aan den voorkant en het geheel
33V.
Beste vriend, hogrijp je niet, «lal juist liet kind
hot eonige beletsol is, zeido hij ernstig. Lady Chat-
torly kan haar echtgenoot niet verlaten, omdat de
wet hem het recht toekent, zijn doehtertjo hij zich
te houden. Ik guloof ook. dat mijn neef de arme
Phillis bjjna bant, nmar reken cr op, dat hij zal
eisclien dat zij bij hom blijft, alleen omdat hij
woot, dat, waar zij is, linnr moeder ook zal blijven.
Wat dan te doen Zon ik dan voor niets oen
vermogen verdiend hebben en naar huis geko
men zyn
Dat is zeker niet voor niets: uw terugkeer
zal lady Chatterly overgelukkig maken en hetgoluk
heeft haar in don luutslen tijd zeker niet verwend.
Zij zal weten dat zij con vriend, een beschornior hier
heelt en dat er nog iemand is die voor Phillis kan
zorgen.
Zou ik mijzelf nan haar bekend maken of
wilt .Ai Gertrude eerst op de waarheid voorbereiden
:i reilen toe om hier, te Chatterly, on-
Ion blijven.
Wanaom 1
Omdat ik het ongeluk heb gehad, mijn hoog
geboren heer zwager te belecdigen. Hij is zoo woe
dend op mij, daar ik de begrafeniskosten van dat
nruio meisje betaald heb en een belooning op de
ontdekking vnn den moordenaar stelde, dal hij zelfs
heeft getracht, mij uit deze streek te verdrijven.
Onmogelijk
Het is een feit. Hij heeft aan wr. Ilurst ge
schreven, dat het hem hoogst oniuingcnaam was een
vreemdeling tot zoogoed als naasten huurman te
gaf een aangenatnen indruk van lande- J
lyke rust, waarop al de rijke tydgenooten
van den stichter zoo hjjzonder gesteld
waren.
Thans komen wy tot de gebeurtenissen
die wel in staat zyn op te wekken tot
belangrijke herinneringen, welkt; zich
voordoen bij de aanschouwing dezer plek
en van de overblijfselen der achttiende
eeuwsche verfraaiingen in den aanleg,
die ontelbare bezoekers dezer schoone land
streek blijven aantrekken de berceaux
(engetjes), de zoogenaamde komedie, en
den vjjver, waarvan de gedaante spreekt
van den smaak der eeuw, die dit alles
zag ontstaan.
In 1663 was het gezag van den Raad-
pensionnaris Do Witt en van do staats
partij, die hjj ambtelyk vertegenwoor
digde, grooter dan in een artikel als dit
kan uiteengezet worden. Er was rust in
den toestand, en de kwade dagen, die
onvermijdelijk zouden komen, werden
geacht nog in een ver verschiet te liggen.
Daarom nam de overwerkzanie staatsman
een weinig uitspanning, en bezocht lnj
zyn zwager Deutz op zjjn meergemeld
buiten. Mevrouw De Witt had dun tocht
meegemaakt naar haar zuster en de kin
deren, die evenals de moeder wel eenige
buitenlucht noodig hadden en die vaak
voorkomen als Ijjdenden, voor wie de
Hatigsche geneeskundigen niet toereikend
waren, zoodat de wijze, staatsman zich
eindelijk vervoegde hjj den wouderdokter
Frey, een wonder van geleerdheid in de
Meierjj.
Tyiiens dit bezoek werd Wendelaziek.
Zooals gebleken is hij de vermelding van
haar hiuvelyk, telde zij slechts 33 jaar,
doch haar beeltenis, die wy in het Rijks
museum te Amsterdam kunnen raadple
gen, geeft slechts een matigen dunk van
haar gezondheid. Zij was een teergevoelige
vrouw, die hoog opzag tegen haar echt
genoot. tien jaar ouder dan zjj en in be
kwaamheid alleen te vergelijken met de
uitstekeudste menschen van alle tjjd en.
Wendela had niet de ontwikkeling van
Maria van Reigersbergh, althans wat wij
van haar in geschrifte hebben, is niet te
vergelijken met hetgeen de gade van
Hugo de Groot heeft nagelaten maar
zij overtreft Maria verre in de zacht
moedigheid, die de latere ambassa-
deursvrouw misschien wel nooit volkomen
heeft bezeten, Reeds als kind moest zjj
met haar ouders het land uit vluchten
en wjj weten, wat haar is overkomen in
haar huwelyk en zelfs in haar weduwen-
staat. In vergelijking met haar, had
Wendela een gelukkig leven. Doch het
bezoek te Baarn was haar en de haren
noodlottig. Zjj werd ziek en kon slechts
met veel moeite en bjjgestaan door de
gebrekkige vervoermiddelen van dien tjjd
•en Haag bereiken om daar jong te
sterven.' Den 6 Juli 1668 werd zjj in de
Nieuwe Kerk der Hofplaats begraven.
Drie jaar vroeger bad haar man daar
een grafkelder gekochtdaar waren reeds
twee hunner kinderen bjjgezet, het laatste
slechts twee weken vroeger dan de moe
der. Dit laatste verlies mag wel aanlei
ding gegeven hebben tot de reis naar de
familie te Baarn.
Vier jaren daarna die niets dan
ouspoed, vernedering en smaad voorden
beroofdeu echtgenoot hadden opgeleverd
en waarin hij zjjn hoog ambt had neer-
geh'gil - vier jaren daarna werd de
oud-Raadpensionnuris met zyn ouderen
broeder vermoord.
Voor al dat naamloos leed was Wen
dela Bicker genadiglijk bewaard gebleven.
Dat is een historische herinnering aan
den Bult.
P. J. F EEDERIKS.
hebben 'en «lat hij gaarne aan inr. Ilurst de /.elfde
som /.au uitbetalen, die de/.e van mij aan huur
ontvangen luid, wanneer hij terstond de huur op-
zeide.
Nu, zeide Kenneth kalm, inr. Hurstiseenninn
vnn eer en ik hen overtuigd, dat hjj zulk reu ver
zoek geweigerd heeft.
Hij antwoordde aan lord Chatterly, dat ik do
huur tot en mot Maart vooruit betaald had en dal
het dnarom niet in zijn macht stond, mij vóórdien
tijd van Oopsleigh te doen vertrokken. Tegelijk
schreef hij mij een zeer vriendschnppeljjkon
brief, waarin hjj aan mij van de kuiperij van lonl
Chatterly op de hoogte stelde en mij voor verdere
uitingen vnn de vijandschap van don lnndheor
waarschuwde.
Ik zou niet weten, wat Clmttcrly verder togen
u zou kunnen doen, zeido Kenneth.
Ik ook niet; hij kan mij in de gezelschappen
hier in den omtrek niet onmogelijk mnken, want
hij is zelf niet genoeg gezien om zooveel invloed to
kunnen uitoefenenhij kan iny ook niet, wat men
noemt, doen boycotten, want zelfs al verbood hij do
aan hem onderlioorigo pachters, mij levensmiddelen
te verkonpen, dun zou ik alles wat ik noodig heb,
uit Ballon ol' W'illmington kunnen laten komen.
Wanneer liet niet om Gertrude was, dan zou ik mij
vrooljjk maken over zijn vijandelijke gezindheid,
maar zooals de zaken nu staan, vind ik, dat hot
verstandiger is, mij nog voorloopig niet nis Cecil
Monkton hier bokotid tu maken.
Ik zul or haar op voorbereiden, zij moot u
zien en spreken, vóór zjj op reis gaat. Nog iets
March ik blijf u liever March noemen, opdat ik
minder gevaar loon, mjj in het hij zijn van anderen
te verspreken ik zal natmtrljjk uw geheim voor
iedereen bewaren, maar voor mijn moeder mag ik
daar immers wel een uitzondering op maken Bjj
haar is eon geheim oven veilig als by my, dat go-
looft ge toch wol?
AI'JKH.
Ann ih) Telegraaf werd OondordaK geseind
oDt! vyanil detail een aanval op Lamkroet,
binnen onzo linie. Hjj ontsnapte zonder dat
hom nmleol werd toegebracht."
De berichtgever schynt overdreven te heb
ben; Lamkroet is oen halve woestijn, zonder
rnensch ol' huis, maur er is een heilig jjraf,
waar de Atjehers schynon te hebben willen
gaan bidden, oin by tie eerste schoten er
van door te gaan.
Het Nieuws van den Dag ontving het
volgende telegraphiscb bericht:
nTwee bataljons hebben Laintongah ge
tuchtigd en verbrandaan onze zyde werd
1 tniniloi'O gedood. 0 gowond".
Zeker.
En, vervolgde Kenneth eonigszins gedwon
gen, ik zou gaarne willen, dat wy vrienden werden.
Ik hen weliswaar een neef van lord Chatterly. maar
ik hel) een oven gvooten afkoer van hom als gn.
Ceeil Monkton greep zyn hand en zij wisselden
con krachtigon handdruk. Tusschen deze beide man
nen was een vriendschapsband gelegd, die tot
bet einde van hun leven zou voortduren.
Kort daarop wandelde Kenneth Ford langzaam
en in gepeins verdiept, naar Iaiue-houso terug.
In de laatste week van Novemdor kwant Jim
Cartwright, de nieuwe predikant van Chatterly, mot
zijn jonge vrouw thuis.
Zy reilen in hun eigon penoywngontje van het
stntion Bal ton naar de pastorie, waar zjj des avonds
tegen acht uur aankwamen. Het was Dinsdag en
zij hadden juist dezen dag tot Imn aankomst ge-
Zie advertentie Almeloo,
4e pagina van dit ïiiiinmcr.
kozen, ten einde vóór Zoudng op orde te kun
nen zyn. Twee meiden en een tuinjongen maakten
het dienstpersoneel van de jonggehuwden uit. Dor
cas, de keukenmeid, was reeds jarenlang bij mrs.
Vority in dienst geweest, on dus een oude bekende
voor Mand. Do dienstboden waren al sedert eeni-
gen tijd in de pastorie, zoodat alles tot de onvnngst
van liet jonge echtpaar in gereedheid was gebracht
en nadat zjj zich aan een smakelijk souper verkwikt
hadden, begaven zy zich in den salon, waar Dor
ens weldra met ernstig gelaat binnentraii.
Met uw verlof, doniiné, zeide zy, ik bad u nog
iets te zeggen.
En dat is, Dorens? vroeg Jiin vriendelijk.
Miss Hoskin, do organiste, is bijnniederendag
bier geweest om te vragen, wanneer domlnó on
on mrs, Cartwright thuis zouden komon.
Do jonge predikant dacht even na uu vroeg toen:
Zou zij morgen torugkomon, Dorcas?
Zokor. dominó. Ik heb liuar gozogd. dat u
hedon zoudt terugkoeren, maar dat hot to laat zou
zjjn om nog iemand to ontvangen, en toon zeide
zy dadelijk, dut zjj dan morgenochtend om tien uur
zou konion.
't Is goed, Dorens. Zoudt go nu zoo goed wil
len zijn, den tuinjongen naar oir. Oliver te zonder,
on hem te laten zeggon, dat wji hom verzonken
mogenoehtimd om negen uur bjj ons to komon
ontbijten?
Ik zal het terstond doen, domiuó, zoido Dorens.
Toon zjj zich vorwydord had, kook Maud hoor
echtgenoot met con glimlach aan.
Diuir heb jo zoor goed mui godoan, Jim, telde
zij. Mr. Oliver zal jc wel voldoende omtrent miss
Hoskin iulichtcn. Uit don brief van mr. Ford
meende ilc te mooton opmaken, dat zjj ceti tame
lijk onbeschaamde vrouw is.
De hulpprediker kwam don volgenden ochtend
stipt op tyd, wensohls hot Jongo eohtpsar geluk
met Imn tiiouwo woning, maar schudde misnoegd
liet hoofd, toen do prodikunt over miss Hoskin be
gon te praten.
Zu is eenvoudig woedend, omdat u haar ver
zoek om ontslag hebt aangenomen, mr. Cartwright,
/.culi' de bidprediker, /.ij heelt geld vim zichzelf,
maur wil hier mei kroohl «li gewald tOMang tot
do voorname kringen verkrijgen on ik geloof, dat
/.ij huur post als organiste voor het middel daartoe
hield.
Nu, ik heb reeds een opvolgster voor hour be
noemd, zeido Cartwright, on ik hoop dauroni, dat
zij, mi ui loop van den bepaalden tcrmjju voor het
ontslag, Chatterly zich verlaten,
Wordt vervolgd)
