Stadsnieuws.
Ingezonden.
Willem Fri.io onder bevel van kapitein ter
zee A. P. Tadema, en Hr. Ms. schoener Zee
hond, onder bevel van kapitein-luitenant ter zee
J. van den Bosch, in den voormiddag van
8 dezer op hun reis naar Constantinopel te
Gibraltar aangekomen.
Het lag in het voornemen van gemelde
commandeerende officieren, de reis des avonds
te vervolgen.
Inmiddels is het verzoek der Nederlandsche
Regeering om voor Constatinopel een oor
logsschip te mogen leggen, door de Porte
niet ingewilligd.
De Tweede Kamer is Donderdag uiteen
gegaan met het voornemen, Dinsdag 10 No
vember de werkzaamheden te hervatten.
Uit een staat, door den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken aan de Tweede Kamer
overgelegd blijkt, dat het vermoedelijk be
drag door het Rijk over 1890 uit te keeren
aan de bijzondere Lagere scholen, krachtens
art. 54bis der Schoolwet, beloopt voor het
district Utrecht f74 529.16.
De Memorie van antwoord betrellende het wetsont
werp tot oprichting van Kamers van Arbeid is ver
schenen.
De Regeering wijst er op, dat de verwachting niet
ongegrond is, dat door gemeenschappelijke vergaderin
gen en besprekingen van de patroons en de werklieden
wederkeerig belangstelling en vertrouwen zul worden
gekweekt. Tegeuover de leden, die oprichting der
Kamérs aan het paticulier initiatief wilclen ovorlaten,
onder begunstiging van Jtegeeringswege, wyst de
Memorie op de zieuswijze van andere leden, die
regeling van overheidswege onmisbaar oordeelen. De
bepalingen van dit ontwerp zijn zoo gesteld, dat de
nieuwe instellingen niet in hun vrijheid van be
weging worden belemmerd. Ter voldoening aan den
wensch naar eenigo mededeelingen aangaande
de werking der Consetl# de l'induatrie el du travail
in Belgie worden, dank zij de medewerking der Bel
gische Regeering, verschillende inlichtingen in de
Memorie verstrekt. De conclusie der Belgische Re
geering luidt, dat genoemde councils bevredigende
uitkomsten hebben opgeleverd.
Het is aan de Ministersvan Justitie en van Waterstaat
niet gelukt te ontdekken waaruit bij sommige leden
de indruk is ontstaan, dat de bedoeling der Regeering
zou zijn door de voorgestelde Kamers de pulruous
tegen do werklieden te beschermen. Noch de belangen
van de patroons noch die van do arbeiders, worden
met uitsluiting van een dier categorieën aan de Ka
mers van Arbeid opgedragen. Het wetsontwerp gaat
uit van de overtuiging, dat bij den arbeid zoowei de
belangen van tien patroon als van de werklieden
betrokken zijn en de bepalingen zijn dan ook daar
naar geregeld. Dat beider belangen beter zouden be-
behurtigd worden door vertegenwoordigers van beido
groepen afzonderlijk te doen vergaderen, acht de
Regeeriug niet wel aantenemen. Daarom schijnt liet
dan ook niet weuscbelijk, patroons en w.erklicden in
nfzondelijke sectiën ie doen vergaderen. Niet enkel
voor adviezen maar ook tot opbellen of voorkomen
van geschillen wilde Regeeriug de Kaniers van Arbeid
doen strekken.
Om duidelijk de bevoegdheid van de Kamers aan
te geven is in ar(. 2 eene nieuwe lettere ingevoegd.
De Regeering betuigt haar instemming met hetgeen
in het Voovloopig Verslag wordt aangevoerd tegen
het denkbeeld om aan de Kamers van Arbeid de
bevoegdheid te verleenen, dwingende voorschriften
vast te stellen omtrent den inhoud van arbeidscontract
arbeidsduur, loon enz,
Aan het uitgesproken verlangen om aan dc af-
deelingen der Kamers en aan de Kamera zonder
afdeelingen een gelijkvormige organisatie en den
naam van „Arbeidskamers" te geven, heeft de Re
geering voldaan. Het voorstel om „Algemeens Ka
mers van Arbeid" in tc stellen, waarin afgevaardigden
van verschillende gewone Kamers van Arbeid zitting
zouden hebben, kon de Regeering niet overnemen.
Uit het gewijzigd artikel 1 blijkt thans, dat de
voordracht tot vestiging of ophelling vuu een Kamer
zal moeten uitgaan van het Ministerie van Water
staat, Handel en Nijverheid, hoewol de medewerking
van den Minister van Justitie niet wel gemist zal
kunnen worden.
De bedoeling van artikel 1 is thans duidelijk
weergegeven dooi de oprichting eener Kamer ge
biedend voor te schrijven, iudien de beide in de
Wet gestelde voorwaarden zijn vervuld. De oprich
ting afhankelijk te stellen van het oordeel van het
Gemeentebestuur zou zeer ongelijkmatig werken. Ook
acht de Regeering liet niet geraden, tot oprichting
te verplichten by daartoe strekkend verzoek van
een aan de bevolking geëvenredigd aantal patroons
of werkliedeu.
Het gerucht, dat binnenkort de Belgische
grenzen weder voor Hollandsch vee zouden
worden gesloten, wordt, op grond van ver
trouwbare inlichtingen, door de Haagsche
bladen tegengesproken.
Dit jaar zal daarvan geen sprake zijn.
Als nieuw bewijs voor de reeds lang be-
wezen scherpzinnigheid der postambtenaren,
strekke het feit, dat te Amsterdam een
brief met het volgende adres aan den ge
adresseerde bezorgd werd
De lieer (naam van den afzender onbe
kend) eierbandelaar, Prinsengracht 700 zoo
veel. Mijnheer heeft een Itaiiaanscbe naam.
Amsterdam.
De scherpzinnigheid blijkt nog meer als
men weet dat het »eirenbandelaar'' slechts
gedeeltelijk, het V7U0 zooveel" in 't geheel
niet waar is, en «mijnheer" geen Italiaanschen
poch een Spaanschon naam heeft.
In Duitschland gaat men 2e klasse-tele
grammen invoeren, die betaald worden met
een halve cent per woord en verzonden wor
den, als de lijn anders ongebruikt zou staan,
dus na-telegrammen tegen gewoon tarief
eenerzijds om de telegraaf meer productief
te maken en tevens otn do posterijen te ont
lasten.
Al sedert jaren is een Nederlandsch tele
graafambtenaar bezig om dat stelsel aan te
prijzenmaar de invoering hier te lande
moest natuurlijk wachten, tot eerst een
ander land ons vóór is geweest.
Het door den gepeosionneerden kapitein
van het O.-I. leger J. van Vulpen aan den
Hoogen Raad gericht verzoek om revisie
van het tegen hem gewezen vonnis, is af
gewezen, op grond, »dat hier het geval
van art. 375 no. 3 Wetboek van Strafvor
dering, waarop het verzoek steunt, niet aan
wezig is, en dat voor het hier bestaande ge
val, waarin de beweerde onware verklaring
is afgelegd niet door een getuige, maar door
een alleen toelichting, om op het spoor van
daadzaken te komen, onbeëedigd gehoord per
soon, die volgens art. 409 Wetboek van Straf
vordering niet tot bewijs mag dienen, geen
analogische toepassing van genoemd art. 375,
no. 3,waarop de verzoeker zich beroept,
toelaatbaar is.
Of, in minder onverstaanbaar Nederlandsch:
de onschuldig veroordeelde blijft veroordeeld.
In oen zitting van een der kantongerechten
te Rotterdam bleek hoe onaangenaam de A r-
beidswet soms werkt.
Het grootste deel der volwassen werklieden
had aan de patroons, de cacaofabrikanten
Karstel Co., verzocht gedurende de warmste
zomerdagen 's morgens vroeg en 's avonds
na zonsondergang te mogen werken.
Hoewel de cacaofabriek der lirma Karstel
Co. voldoet aan hooge hygiënische eischen,
meenden de patroons aan den wensch hunner
werklieden, om gedurende de grootste hitte
van den dag vrij te zijn, te moeten voldoen,
al bracht de inwilliging van liet verzoek
ook groote kosten van verlichting mede.
De volwassenen kunnen echter niet werken
zonder de jongens en de jongens niet zonder
de volwassenen; ook de jongens moesten dus
vroeg opstaan en dit verbiedt de wet. Wil
de fabrikant jongens 's zomers werk geven,
dan dient hij ze te laten arbeiden op de
uren, door de wet gesteld, die nu juist niet
de koelste zijn.
De firma Karstel. Co. moest thans wegens
overtreding der Arbeidswet voor den rechter
verschijnen, doch de ambtenaar van het
Openbaar Ministerie verklaarde het te be
treuren, dat hij voor dit ieit straf moest
eischen.
Voor de houders vau Kilometerboekjes is
bet zeker niet overbodig te weten, dat de
verrekening van een overschot aan ongebrui kte
Kilometers op geen andere wijze plaats
kan hebben dan door overbrenging in een
nieuw boekjede geldswaarde van zoodanig
overschot wordt dus niet aan den houdër van
het boekje uitbetaald, en evenmin wordt die
geldswaarde bijv. bij bet nemen van een ge
wone plaalskaart in mindering gebracht. Ook
wordt hijpassing in geld voor ontbrekende
Kilometers niet toegestaan.
Het vervoer op denzelfden dag heen en
terug in de derde klasse der Staatsspoorweg
treinen van gezelschappen schoolkindereren
reizende met onderwijzers of onderwijzeres
sen geschiedt, onafhankelijk van den leeftijd
der kinderen, tegen betaling van éénmaal de
enkele reisvracht voor twee kinderen ol'éen
geleider.
In dit geval worden dus ook kinderen ou
der dan 10 jaren tegen verminderd tarief ver
voerd.
Pakjes, die aan het rijwiel zijn gehecht
en die tot de uitrusting van het wiel behooren
(als regenjas en gereedseliappentaschje) worden
bij vervoer op de Staatsspoorwegen begrepen
onder het aangenomen gewicht, dienende
tot grondslag voor de toepassing der baga
gevracht.
Voor andere dan de hierboven genoemde
voorwerpen, welke eventueel aan een rijwiel
mochten zijn gehecht, wordt afzonderlijk
vracht betekend.
Gelijk we reeds in ons vorig nummer
meedeelden, krijgt Amsterdam eindelijk
nadat er 20 jaren over gepraat is een
nieuwe Beurs, volgens het plan van den
architect Berlage. Aldus besloot de Gemeen
teraad met 25 tegen 10 stemmen.
Het nieuwe gebouw zal opgetrokken wor
den op het Gedempte Damrak, tusschen Hulp-
postkantoor en Oudebrugsteeg.
Deze Beui-s heeft aan het Damrak een
straat van 30 M. breedte, aan den achter
kant een straat van 12 M. breedte. Het
geheele Beursoppervlak zal beslaan 65Ó0 M2
ae lengte aan de Damrakzijde zal zijn 138 M.,
aan de Damzijde 37 M., aan de Warmoes
straat-zijde 140 M., aan de waterzijde 55 M.
De kosten worden geraamd op f 1 350 000.
De Nederlandsch-Ainerikaansche stoom
vaart-maatschappij beeft besloten een korte-
ren naam aan te nemen, zoodat nu bij ge
wone aankondigingen en mededeelingen zal
gebruikt worden de naarn «Holland-Amerika
Lijn". Stukken van meer officieelen aard
blijven den ouden naam behouden, terwijl de
maatschappij-vlag ook onveranderd blijft.
De maandelijksche Zendingsbidstond zal
hier morgenavond om 8 uur worden gehou
den in bét lokaal De Zaaier.
Dr. Borgesius was nog geen 3 jaar, dr.
Van Capelle slechis even anderhalf jaar als
leeraar aan de Hoogere Burgerschool hier
verbonden, maar toen wilden de leerlingen
ben niet naar de Rijks Landbouwschool te
Wageningen laten vertrekken zonder op meer
plechtige wijze afscheid van hen te nomen
en hun een stoffelijk bewijs t.e geven van
hoogachting en sympathie.
Dit geschiedde Zaterdag bij monde van
den leerling der Vde klasse F. Blydenstein,
die in zeer hartelijke bewoordingen de ver
trekkende leeraren toesprak herinnerend
aan de bijna innige verhouding die steeds
tusschen hen en hun leerlingen had bestaan,
ongetwijfeld een gevolg van de hoogst aan
gename wijze waarop de lessen waren ge
geven, verklarend, dat de leerlingen beide
docenten zeer noode zag vertrekken, hun
alle heil toewenschend, gewagend van liet
vele dat dr. Van Cappelle meer speciaal bij
en voor de Burgerschoolfeesten had gedaan.
Het geschenk aan dr. Rorgesius bestond
uit vier fraaie antieke Delftsche borden dat
aan dr. Van Cappelle uit een thcetulel met
nickelen bouilloir.
Beiden dankten op hartelijke wijze voor
dit verrassend blijk van sympathie en de
hartelijke woorden, verzekerend dat zij de
geschenken op hoogen prijs stelden en in
eere zouden houden, als aangenaam aanden
ken aan den tijd welken zij hier werkzaam
waren met zulke goede leerlingen.
Ter vervulling van de vacaturen, ontstaan
door het vertrek van dr. H. van Capnellen
en dr. II. A. Borgesius naar de Rijks Land
bouwschool te Wageningen zijn benoemd
aan de H. B. S. en het Gymnasium hier tot
tijdelijk leeraar in Natuurlijke historie dr.
J. M. Croockewit. medicina1 doctor en ean-
didaat in de plant- en dierkunde, en tot
tijdelijk leeraar in Natuur- en Werktuig
kunde de heer D. Dijken, doctorandus in
de wis- en natuurkunde, te Groningen.
Onze vroegere stadgenoot de heer J. R.
WollT heeft aan de Rijks Universiteit te
Utrecht met gunstig gevolg afgelegd het
Eerste natuurkundig examen.
Hel eereteeken voor eervollen langdurigen
dienst bij de schutterijen is bij Kon. besluit
toegekend aan majoor A. M. Tromp van
Holst, commandant der dd. schutterij hier.
Generaal-majoor F. C. C. Bloem, comman
dant der 2e divisie infanterie, is hersteld
van zijn ziekte en heeft zich gemeld bij den
Minister van Oorlog.
De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat
de regimentsvaandels, welke nu voorzien zijn
van de opschriften aan de korpsen bij Kon.
besluit toegekend, op plechtige wijze zullen
worden ontplooid.
Aanstaanden Zaterdagmiddag, vermoede
lijk omstreeks 2 uur en waarschijnlijk op
het 'terrein der lnl'anterio-kazerne, zal dit
hier geschieden, vóór de beëdiging van de
bij het 5e regiment infanterie nieuwbenoemde
officieren.
De nieuwbenoemde, bij het 3e regiment
huzaren te 's-GravenJiage ingedeelde ma
joor Bolle, vroeger commandant van liet es-
cadron ordonnansen hier, is in de Residentie
aangekomen.
Luitenant II. G. J. Maas Geesteranus, van
het escadron ordonnansen, is van zijn deta
cheering bij het le regiment huzaren te
Zutphen hier in garnizoen teruggekeerd.
Vrijdagochtend zijn hier niet minder dan
drie vela-artilleristen D. F.. J. II. van D. en
J. S. tegelijk wegens voortdurend wangedrag
met een briefje van ontslag uit de gelederen
weggejaagd.
Gelijk onze lezers weten, zijn onlangs van
Rijkswege vier personen aangesteld, speciaal
om te waken tegen overtredingen der Boter-
wet, in hoofdzaak omdat de monsters dooi
de beambten der Gemeente-politie gestoken
in den regel geen aanleiding gaven tot ver
volging en men toch du overtuiging heeft,
dat veel surrogaat als natuurboter verkocht
wordt.
Eén dier ambtenaren nu vertoefde Don
derdag hier ter stede en nam bij vier win
keliers verschillende monsters boter in beslag,
welke nu aan het Landbouw proef-station
zullen worden onderzocht.
Moge deze maatregel de uitwerking hebben
welke men er van verwacht.
Men verzoekt ons er op te wijzen, dat aan
de Huishoudschool te Utrecht met ingang
van 1 November weder eenige plaatsen be
schikbaar komen aan den kookcursus voor
jonge dames en aan dien voor gehuwde
dames. Aangift hiervoor kan gedaan worden
bij de directrice tnej. Westendorp, l'lompe-
torengracht te Utrecht.
Aangaande hetspecialiteiten-gezelschap van
den heer Stroober. dat 20 cn 27 dezer in
«Amicitia" hier zal optreden zegt de Ay-
meeijsche Courant
Ouder gewoonte bevat liet ook ditmaal
weder de uitstekendste krachten. Op het
programma, dat, rijke afwisseling aanbiedt,
Komen o. a. voor, wat liet vocale gedeelte
betreftMile Terpant, een Fran$aise, die veel
succes heeft, met haar geestige liedjes; Mlie
Elatina, eene Duilschedo heer en mevr.
Paulus, Hollandsche en Fransche duettisten
de Gebr. Louis en Leon Solser, Hollandsche
komin,<en "broeders van den indertijd zoo I
vermaarden Philip die allen het publiek
weten te pakken door hun goede en vroó-
lijke voordrachten.
Liefhebbers van gymnastische toeren kun
nen hun hart ophalen aan het Trio Antonetti
dio verbazingwekkende toeren in de lucht
maken; the Brothers Wilsons, grappiK0
gooehelparodistenthe Cordini's, op een rol-
lende balles frères d'Orotta. zeldzaam goede
musicale clowns, on taut not least de Jones
en Araonda's een gezelschap van 0 personen
die gezamenlijk een pantomime»The while
Dandy" uitvoeren, waarin men verbaasd
stiuvt over hun enorme vlughoid en die meer
malen de aanwezigen doen schudden van
liet lachen. Die allen vormen het andere
gedeelte van het programma en men kan
zich overtuigd houden, dat oen recht ge
noeglijke avond voor de kermisvierders is
weggelegd.
In dit nummer komt een aardige annonce
voor, vermeldende, dat Kathreiner's Malz-
kolïie liet gezondste kolïietoevoegsel is. Velen
weten nog niet wat eigenlijk deze Kathrei
ner's Kneipp Malzkoffie is, ja hebben haar
zelfs nog nooit gezien of gedronken, niet
tegenstaande zij reeds vele jaren in den han
del is.
Katheiner's Kneipp Malzkoffie bestaat uit
een der beste soorten uitgezochten gerst,
welke op bijzondere wijze gemout, dan ge
roost en daarna met een extract, dal uit
liet vleescli der koffievrucht verkregen wordt,
op gepatenteerde wijze doortrokken is en
krijgt daardoor kolliesmaak cn geur zonder
dat zij de voor de gezondheid schadelijke
cafeïne bevat, welke men wel in koffie on
thee vindt. Hot voedzame mout en de geu
rige koffie? vereenigen zich, volgens den fa
brikant, daardoor op ideale wijze.
Den jagers valt liet jachtveld in de om
streken der stad dit jaar al bijzonder mede.
Er zijn veel meev luizen dan algemeen ver
wacht werd. Met gevulde weitasch keeren
de liefhebbers van het jachtvermaak dan
ook telkens huiswaarts. Fazanten komen wei
nig voorook patrijzen laten zich weinig
zienhet aantal korhoenders daarentegen
neemt met elk jaar toe.
De maatschappij »Electra" te Amsterdam
heeft het plan opgevat, te Baarneen fabriek
voor clectrisclie verlichting op te richten.
Dit staat vooral in verhand met het. nieuw
ontworpen villa-park van den heer Sweris,
waarover we onlangs een en ander moe-
deelden.
Ook bestaat het plan, iu hot Wilhelmina-
park daar een wielerbaan aan te leggen, tot
liet houden van wedstrijden, iets wat zeer
zeker een groote aanwinst zal zijn voor do
gemeente.
De lieer VV. Vodder, onderwijzer aan de
Christelijke school te Burischoton, is in ge
lijke betrekking benoemd aan de Chr. school
aan de Ma mix-straat te Amsterdam.
De aartsbisschop van Utrecht heeft be
noemd tot kapelaan te Groningen den zeer-
eerw. .1. G. vanSchaik, assistont te Hoogland
en in diens plaats tot assistent den zeeroerw.
V. Wecninck.
Do hofstede »Kouwenhovcn" onder Hoog
land, waar eerst een gesticht voor zenuw
lijders zou komen, wordt nu ingericht tot
hoenderfokkerij.
De oudste inwoner van Scherpeuzeel, do
heer ij. Sterk, is daar Woensdagochtend in
den ouderdom van 93 jaar overleden.
In de te Ede gehouden Raadsvergadering
is met op éen na algemeeno stemmen be
sloten om, evenals Barncveld en Nykerk,
voor 1'22 000 doel te nemen in het-kapitaal,
benoodigd voor den aanleg van den stoom
tram weg Ede—Nij k erk.
.llut opnemen van ingezonden stukken brengt
niet altijd mede, dat de Redactie onvoorwaardelijk
instemt met haar inhoud.
Kopij van geplaatste of ongeplaatste stukkon wordt
nimmer teruggegeven.
Geachte Redactie,
Verplicht mij met de opneming van het
volgende
Ten eenenmale ongegrond is de in sommige
dagbladen geuite klacht over fouten in de
ofjlcicele trekkingslijsten der Ned. Staats
loterij. Niet altijd vertrouwbaar zijn echter
de door particulieren meestal in grooten haast
opgemaakte en in druk uitgegeven lijsten.
Onder dankzegging, hoogachtend,
Do Collecteur der Staatsloterij,
J. C. LEINWEBER.
Amersfoort den 10 October 1890.
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan U e p a r-
tementshoo ld en, W ij k b ezo c kers
en B e 1 a n g s t e 11 e n d e u zal het Centraal-
buroau DINSDAG den 13 Oct., 's middags
van vier uur tot kwart vóór vijven, zitting
houden in een der lokalen van het Raadhuis.
Zij, die op dat uur verhinderd zijn,.kunnen
dagelijks tot 12 uur inlichtingen bekomen hij
den Secretaris-Boekhouder
G. F. MEZGER.
Zuidsinijel, 27 d.