Stadsnieuws.
Binnenland
iu alle «looien geschikte woning legen een billijken
huurprijs kon bekniuon, juichte de werkunin dat
edel streven van harte toe. Het toch bewees, dal
het bestuur van don Hond goed op de hoogte is
mot de A morefoortsche toestanden betredende de
woningen «les werkman», gtjtuige ook het schrijven
van den Voorzitter des Bonds in het vong nummer
van dit bind. Want niet alleen, dat er dringend be
hoefte is aan meer doelmatige werkmanswoningen,
maar zelfs zijn er woningen in vele opzichten on
geschikt, doelt door sleur of gewoonte als doelmatig
gestempeld, en in even z. g. fatsoenlijke buurten
staande. Een knap werkman hier, al is zijn draag
kracht volgens het bestaande loon haast niet toe
reikend, wil graag van f 1.25 tot f 1,50 per week be
talen om een knappe woning te hebben. Maar die
zijn er verre van een voldoend aantal in of bij do
stad to vinden.
Wat een teleurstelling was het dan ook toon het
gerucht waarheid bleek te zijn, dat de stichting ver
rijzen zou op do holling van den Amersfoorlschon
Berg, ongeveer 20 minuten van de stad. Hierdoor
gaat toch, naar de bescheiden meening van ondor-
gotcekendon, het schoone doel om den werkman
een meer dool matige woning te verschaften geheel
Om meer dun éen reden verliest hel door den
te grooten afstand de aantrekkelijkheid voor den
ambachtsman, maar als hoofdzaak kaïi genoemd
worden de onmogelijkheid in den middugsehnfltijd,
die bijna algemeen l uur bedraagt, dat eind te bc-
loopen. We twijfelen niet of de woningen zullen
\vol huurders vinden, en nette ook, maar onder die
genen «lie óf geen bepaald beroep uitoefenen óf wier
beroepsbezigheden mede brengen, dat zij wonen
kunnen waar zij willen. Juist, de ambachtsman, die
er bet meeste behoefte aan heeft, is niet gehaat.
In tegenstelling van den raad door oen iuzeuder
iu het vorig nu minor gegeven om bij cene andere
gemeente de stichting te doen verrijzen, sproken wij,
overtuigd van do dringende behoefte, den weiiBOh
uit, dal hot bestuur van den „Oranjebond," zoo hot
nog eenigszins mogelijk is, een ander terrein kiczo
meer in de onmiddellijke nabijheid van Amersfoort,
dat er ook wol te vinden is en de Amorsfoortsclie
werkman zal dankbaar zijn.
Dat „Patrimonium" zich niet eer in «leze liet.
hooren. kwam doordien de vrees bestond, dat het
ongevraagd qdvies van den werkman weinig geteld
worder
U dnnkzeggeml voor de plaatsruimte,
Het Bestuur van „Patrimoniun
.1. van den Brink. Voorzitter
D. Moester, Secretaris.
Ds.S. Lulofs, Doopsgezind predikant te De
venter, hoopt aanstaanden Zondag vóór te
gaan bij de godsdienstoefening in de Remon-
strantsclie kerk bier. Bij den dienst in kerk
B liier hoopt dien dag vóór te gaan de heer
Koopsen, van Harderwijk.
De Heer J. W. van Achterbergt) Jr. is
benoemtl tot onderling bij de Ev. Luthersche
gemeente hier.
De intercommunale telephoondienst. voor
publiek verkeer van Amersfoort met Uitlui
den. Amsterdam, Zaandam. Haarlem, /.and-
voort, 's-Gravenhage, Schiedam, Maassluis,
Ylaardiitgon, Rotterdam, Dordrecht, Arnhem,
Baart). IVtissum, Utrecht, Hilversum, Gronin
gen. Nijmegen en Leitien is, met machtiging
van den Minister van Waterstaat, gister ge
opend.
Door liet bestuur der Anna Paulowna-
Bewaarschool is in de plaats van mejuffrouw
H. M. Schermer, aan wie op haar verzoek
met. ingang van 15 Februari e. k. op de
meest eervolle wijze ontslag is verleend, tot
onderwijzeres benoemd mejuffrouw P. A. Boor,
thans onderwijzeres aan «Ie Fröbelschool te
Rotterdam.
Den 22 December a. s. zal het «40 jaar
geleden zijn, dat «Ie lieer W. Frans, thans
griffier van den Burgerlijken stand, werd
benoemd tot ambten ;ar ter Secretarie van
de gemeente Amcr-ibort.
Onze stadgenoot •l->' heer li. Fortuin,
surnumerair hij tie Ned. Centraal Spoorweg
Maatschappij, heeft met gunstig gevolg af
gelegd het examen voor stations-klerk Be
klasse bij die Maatschappij.
Door den Minister van Oorlog is aan A.
Wagenaar hier toegewezen de levering der
aardappelen ten behoeve der soldaten-me
nage van de cavalerie te Zutphcn, tegen
den prijs van f2.10 per Hectoliter wegende
GO Kilogram.
Den 23 dezer zal in het mooie lokaal des
heeren Dumoulin, aan het Havik bier, een
voortnrnersles gehouden worden, uitgeschre
ven door het midden-gewest van het Neder-
landsch Oymnastiek-vurboml, onder leiding
van den heer G. A. van Dijk, gymnastiek- i
onderwijzer te Baarn.
Een bekend Utreehtwh tandarts en een stadgenoot,
die zijn naam verbergt onder 'net pseudoniem „José
Orocbetlüs", bobben een nuttigen arbeid verricht
door, naar aanleiding van een dergelijk in Duitscli-
land verschenen werkje, een zeer lezenswaardig j
boek te sehrjjven. dat ten titel heeft „De tand- j
heelkundige raadgever."
Deze geestig geschreven kwartijn beval tul van 1
nuttige wenken en zul, nu er hoe langer zoo meer
werk geiixjffit wordt van de verzorging dor tanden, i
zeker vee! h-wrs vinden.
Ieder kan dit bock gebruiken. Vele oudcmullen
bet voor ziciicelven en voor hun kinderen koopon
tandart «en en nrtuen zullen het gaarne in hun
wachtkamer leggen, omdat de strekking van het
boek ook in hun belang ia.
Een vergelijk! ig met de duiteche uitgaaf kan
bijna niet gemaakt worden; deze bevat 8 plaatjes,
de Kederlanduche Oi». «Ie overige 61 zijn van een
Nederlandsehc teek» naarverscheidene coupletten
die op Nederland l.üi'kkiiig hebben, komen na
tuurlijk in de duitache "«litic niet voor. Het is op I
zwaar papier gedrukt keurig uitgevoerd en kost J
in een net bandje toch maar fl.25, zoodnt ook de
prijs ook wel niemand zal afschrikken, die eens
weten wil wat hij al zoo kan doen vóór hij, half
razend van kiespijn, heul zoekt bij den tandarts.
Te Brussel bestaat sedert eenigen lijd
een vereeniginc, genaamd »het werk "Ier
blaadjes tin." Op alle scholen worden door
de kinderen verzamelingen aangelegd van
«zilverpapier" (dat eigenlijk dun uitgeslagen
tin is), tlesschendopjes, oiule blikjes, oud-
lood en koper, verfspuitjes en dergelijke
die rommel wordt door onderwijzers eu
onderwijzeressen in ontvangst, genomen, met
behulp van enkele oppassende leerlingen
gesorteerd, en verkocht; de opbrengst wordt,
voor een of ander liefdadig doel besteed.
Mocht men twijfel koesteren omtrent do
waarde van al dien afval, dan bedenke men
dat in de eerste negen maanden van het
vorige jaar bijeen waren gebracht:
875 Kilogram zoogenaamd zilverpapier,
100 id. leege verfspuitjes,
2007 id. llesschendopjes,
555 id. oud lood en koper,
te zamen meer dan vierdehalf «luizendKilo
gram, die door loodgieters en anderen gaarne
werd gekocht en versmolten.
En die opbrengst?
Daarvan worden in dat jaar 500 arme
kinderen gekleed en 90 arme zieke kinderen
gedurende de vurantie naar buiten gezonden
en toen schoot er nog iets over voor andere
behoeftigen. Dat alles kwam van kinderen,
zonder oenige geldelijke uitgaaf, alleen door
oprapen en verzamelen wat men vaak ge
dachteloos wegwerpt, leder kind, zelfs net
armste, kan er aan meedoen, en heelt er
pleizier van, en het gevolg is, dat de oude
rommel een kleine goudmijn wordt voor de
armen.
Zoo vertelt mevrouw Kul in «Ons Blaadje."
Zou het mogelijk zijn een dergelijk iets
in ons stadje te beproeven Amersfoort is
geen Brussel met zijn meer dan driemaal
honderdduizend inwoners, er. de opbrengst
bohoeftook zóo kolossaal groot niet te zijn;
maai' als men het hier eens zoo ver bracht,
«lat daarvan jaarlijks een flinke bijdrage
kon geleverd worden voor het gewone school
feest op 31 Augustus, dan ware er al voel
gewonnendan had men kostelooze bijdra-
van kinderen voor de feestviering van
andere kinderendan leerde men hun
tevens, dat ook het kleine niet versmaad,
liet schijnbaar waardelooze niet weggewor
pen behoeft te wordenspaarzaamheid en
nelheid zouden er door worden bevorderd.
Zou hel voorbeeld van Brussel in onze
sta«l navolging kunnen vinden
Zijn er onderwijzers ol' onderwijzeressen
die er een proef mede zouden willen
nemen
Ter Dinsdagmiddag in Amicitia gehouden
vergadering is gesticht de afdeeling «Amers
foort en omstreken" van de Alliance fran-
fCtise (genootschap ter beoefening van de
Franse lie taal).
Het aantal leden bedraagt reeds 121, ter
wijl het Bestuur is saamgesteld als volgt
kolonel W. L. de Petit, president; A, A.
graaf Van Limburg Stirum, vice-president;
P. J. Frederiks, secretaris, luit. kwartier
meester 11. C. i'. Mulder van de Graai, pen
ningmeester, benevens de heeren: 11. J.
CroocHewit, kapitein D. J. iloinsius, I. M. J.
Hoog, luitenant jhr. W. H. J. van de Poll
en jhr. mr. B. W. Th. Sandberg.
I)e eerste conférence iu dit seizoen zal
omstreeks half November gehouden worden
door mad. Tiienard, van de Cotnétlie Iran-
raise. en madlle Lepage, terwijl met de heeren
Foster, Roden bach en Domic onderhande
lingen zijn aangeknoopt om in December,
Januari "ti Februari hier op te treden. Allo
soirees worden bovendien opgeluisterd dooi
de welwillende medewerking van het sym-
phonie-orkest onder leiding van tien heer
Van Aaken.
Wel is er gelegenheid om tegen betaling
van f per persbon elk der soiriees afzon
derlijk bij te wonen, doch velen zullen er
stellig de voorkeur aan geven om alsnog,
tegen betaling van f3 per jaar, lid te wor
den, voor welk lui tel bedrag zij toegang
hebben met heel hun gezin voor inwonende
kostleerlingen dienen echter kaarten ge
nomen te worden van l'l per jaar éen
kwartje per conférence!
Wie nog als lid wensch toe te treden,
worden beleefd uitgenoodigd, daarvan vóór
15 November te doen blijken aan den Secre
taris, Kortegracbt 50.
Door de officieren der dienstdoende schut
terij zullen geregeld des Zondagsochtends
tusschen half ell en half twaalf uur in de
schietbaan van don majoor-commandant dier
schutterij, gelegen aan de Gasthuislaan, mot
de revolver schietoefeningen worden gehou
den, aanvangende Zondag 8 November e. k.
Luitenant J. J. Beijerrnan, van het 5e
regiment infanterie bier, die van 16 Augus
tus tot 31 October gedetacheerd is geweest
bij de Normaal schietschool te 's-Gravenhage
tot het bijwonen van een schietcursus, is j
aangewezen om van 16 December tot ultimo
Februari 1897, ook den ballistischen cursus
bij die iörichting te volgen.
Aan den oplei.linss-cunu»,vre l«bije_«
Se regiment infanterie g»1"»1?".,™ S-
tcrinaan.len zal gehouden «orden, u e_n deel
nemen 25 onderofficieren voor d
luitenant te velde, 8 voor 1
administrateur en 12 voor adjudnnt-onuel
""l'cernren zijn de luitenants-adjudant A- W-
Gróote en J W. G, Peltfer en luitenant-
kwartiermeester M. Pont.
Evenals ten vorigen jare zijn ook thans weer m
tul van gemeenten de nood ige N °.01 ''.„„..„iL,
l.ct ra.. »j. nam- ,t
Die cursussen nebben m m u '«■s i. üks
lunst vun Ootolior tot ongeveer hull
gedurende ten hoogste 3 uien. Al iiinnrotisolt
teem leiden kun. mug uit het volgende blijken
Reserve-onderofficieren. 08 Reserve-korporaal», 111
Ad»i.iru.iten-Mimi.lrig'. Nn '!,r k
gek^'ómnio'n'rCtut1 4'V uii'i'ïdriM^CO
cioron, 187 Reserve-korporaals en tS Ailspiniuten-
V"ookfs hier eu daar reeds een aanvang gemnakt
niet do pmctische oefening vun hen, die tot net,
Reservekader weuschcn toelelredcn. Geluk toch be
kond is, moet men, om tot een verbintenis voor dut ka
der te kunnen worden toegelaten, in hetbezit zijn \an
een Getuigschrift model A. waaruit blijkt dat men
voldoende bedreven is in de behandeling van bot
Dit laatste wordt, om teleurstelling te voorkomen,
bijzonder onder de aandacht gebracht van jonge
lieden, die in Januari 1807 voor de militie moeten
worden ingeschreven, ouder medcdeeling dat aan
den dienst bij liet Reservekader slechte, dun het recht
op vrijstelling van müitiedienst kan worden ontleend
wanneer de verbintenis voor dat kader ts gesloten
vóór den len Januari ran het jaar. waarin de belang
hebbende voor de militie wordt ingeschreven. .Moch
ten iu eonige gemeente, tvaur geen vrijwillige oefe
ningen in den XVupenbundel worden gehouden, o
of 'moor jongelieden, tnsacheu 16 en 24 jnren, aan
wezig zjjn, «lie alsnog zouden weuschcn in do behan
deling van het geweet tc worden gooelen.l, met liet
doeI het bovenbedoeld GeiuigselirinA. te verworven,
dan kunnen zij in de gelegenheid wc rijen gestold
het noodige onderricht te ontvangen indien zij hun
verlangen schriftelijk ter kennis brengen van tien
Hoofdofficier voor het Reservekader, Viselnuarkt o,
te Leiden.
Door den Minister van Oorlog is, evenals ton vo-
rigcu jure, voor de lolclingcn der lichtingen IS!1' do
gelegenheid opengesteld om, indien zij mot gunstig
gevolg een examen afleggen, geplaatst te worden bij
het korps en in het garnizoen hunner keuzo. Zij die
aan dat examen wenschen deel te nemen, behooren
zich daartoe per brief vóór 20 Januari 1807 te wen
den tol den lieer kolonel-commandant van het 5e
regiment infanterie. In tic aanvraag behooren de
lotelingon te vermelden hun naam, voornamen,
woonplaats, alsmede het wapen of het korps waarbij
en het garnizoen waarin zij bij voorkeur hun mili
tie-plichten wenschen te volbrengen.
Het programma van liet examen is vastgesteld als
volgt
1. Het schrijven van een goed leesbare hand.
2. Do kennis van de gronden der spelling van do
Nedcrliuidsche taal, welke blijken moet uit een to
vervaardigen opstel.
3. De vier hoofdbewerkingen der Rekenkunde met
geheeld getallen.
4. De keunis van het NetlerlaiidSolvo stelsel van
maten en gewichten.
5' Eenigo bekendheid met de Vodcrlanclsoho ge
schiedenis.
6, Voldoende kennis der aardrijkskunde van Ne
derland.
liet examen wordt op een nader te bepalen dag
gehouden, in ieder geval tusschen 20 eu 25 Januari
Dinsdag werd uit Utrecht naar hier terug
geleid een huzaar van het depot-escadron
van liet le regiment, die zich Zaterdag zon
der verlof van zijn korps verwijderd had.
Aangaande liet Zigeuner-orkest, dat aanstaanden
Dinsdagavond in Amicitia optreedt zegt de Jhrtimni-
der /tg
Aan velen moest de toegang geweigerd worden
omdat de groote concertzaal overvol was on meni
geen zelfs genoegen moest, nemen met een staan
plaats. Hot orkest gaf voortref! ij kc muziek de ei
genaardige melodieën werden met groot enthusiasmo
en toch zeer correct ten gehoore gebracht, Ook du
soli waren uitmuntend, evennis de. verschillende
nummers van het koor, waarin zeer mooie stommen.
Do prachtige kleed ij gaf aan het geheel bijzondere
i bekoring. Het glanspunt van den avond echter was
de veelbesproken serpentine-dans. Vóór den geheel
1 duisteren achtergrond verschijnt plotseling de be
vallige danseres, gekleed in een prachtig costnttm
uit 00 Meter zijde gemaakt. Een onafgebroken van
kleur veranderend licht geelt aan haar elegante|bcwe-
i gingen een ondenkbaar schoon olTeet. Het scheen,
écu gekleurde lichtzee. waaruit bonte vlinders, vu-
j rigc vlaggen, zelfs portretten bekende monarchen
I opdoemden. Heerlijk schoon.
I Na dit toovernummor brak liet euthuaiaste publiek
los iu een waren storm van bijval.
Voor de opengevallen betrekking van hoofd
der school te Hamersveld (vacature J. Ilui-
bers) hebben zich 22 sollicanten aangemeld.
Aanstaanden Maandag hooptde heer J. W,
van der Heul den «lag te herdenken, waarop
hij vóór vijf en twintig jaar als hoofd dor
school te Leusden zijn betrekking aanvaardde.
Wij vertrouwen, dat zijn oud-leerlingen
zoowei als zijn tegenwoordige leerlingen dien
«lag niet onopgemerkt zullen laten voor
bijgaan.
Door onbekende oorzaak brak Maandag
ochtend brand uit in twee burgen van T, den
zoogenaamden Hottenboer, aan tien Ileiligen-
hergenvog. De beide spuiten van Lensden en
Hamersveld waren spoedig ter plaatse, onder
bevel van den Burgemeester dier gemeenten.
Op bet bericht van brand in of nabii
Amersfoort was spuit 3 van de brandwei
dier gemeente uitgerukt, doch de hui., (|0Q',
den opperbrandraeester aangeboden,werd
nint verlangd.
Het bluschwerk duurde «len geheelen da»
's avonds half tien waren de vlammen noè
op grooten afstand zichtbaar en het vuur
was eerst na 24 uur bedwongen.
Zooals altijd het geval is, brandden de
bergen geheel uitde boerderij en de nahij.
staande schuur bleven echter behouden.
Volgens Falb, zou het heden een «kritieke
dag van den eersten rang" zijn.
Veel heeft het er tot dusver niet van, al-
thans hier niet.
IIII. MM. de Koningin en de Kunin-
gin-Regentes zijn Dinsdagnamiddag per extra-
trein uit 's-Gravenhage naar Bazel vertrok
ken.
Mil. MM. «ie Koninginnen hebben aan
freule Van de Poll en miss .Saxton Winter
bij haar aftreden, resp. als surintendame en
gouvernante van H.M. de Koningin, geschen
ken als aandenken vereerd. Beide Vorstinnen
deden dezen dames bij haar vertrek uit het
Paleis uitgeleide tot in de vestibule.
De Tweede Kamer is bijeen geroepen
tegen 10 November e. k., des voormiddags
hall' twaalf.
Het voornemen bestaat om reeds des na
middags in de afdeelingen het onderzoek aan
te vangen o. a. over de hierna te noemen
wetsontwerpen regeling der financieelc ver
houding tusschen liet Rijk en de Gemeenten;
wetsvoorstel-Bah 1 mann betrekkelijk de Schut
terijen Rijwielbelasting wijziging der Ar
beidswet.
Volgens het Haagsche Dagblad zou de
Regeering het voornemen hebben om, bij
de a. s. behandeling der Begrooting, in de
Tweede Kamer over de Atjeh-aangelegenhe-
deneen comité-generaal uit te lokken.
Wanneer bij de verkiezingen, die in 1897
zullen gehouden worden, het couloirstelsel
wordt toegepast, meene men niet, dat dit in
ons land een nieuwigheid is.
De vorige week werd het couloirstelsel
voor de eerste maal toegepast bij een kerke
lijke verkiezing welke bij de Ned. Israëlieti-
sche gemeente te Groningen plaats had en
waaraan 170 personen deelnamen.
Over de toepassing van dit stelsel was men
zeer voldaan.
Het algemeen Nederlandse!) Werklieden
Verbond zal dit jaar vijf en twintig jaar be
staan hebben. Een der oprichters van dezen
Bond is het tegenwoordige Kamerlid de
heer B. II. Heldt, die grooten invloed op
deze vereeniging bleef uitoefenen.
Wat de Bond gedaan heeft en hoe thans
de toestand is, wordt uitvoerig meegedeeld
en door vele bijlagen toegelicht door den
heer Heldt. in een thans verschenen «Gedenk
boek". Niet slechts ter bekendmaking van
de geschiedenis van het A. N. W. V., maar
van de geheele arbeidersbeweging in ons
land is dit werk van veel belang en van
blijvende waarde.
Volgens een mededeeiing van den heer F,
G. Smits in de Haagsche Courantis door
hem gevonden de quadratuur van den cirkel.
Voorde openbaarmaking van zijn betoog zal hij
een kostbare brochure uitgeven, maar
eerst wenseht hij overtuigd te worden, dat
men in ons land genoeg belang stelt in dit
vraagstuk. Zoo niet, dan zal hij zich tot het
buitenland wenden.
IIij brengt zijn ontdekking óok in verband
mol; een luilde bij de Troonsbeklimming van
Koningin Wilhelmina.
Gevonden Voorwerpen.
Omtrent <le volgende gevonden voorwer
pen zijn inlichtingen te bekomen aan het
Bureau van politie hier.
een ijzeren dainesremontoirliorlogeeen
oud zilveren horloge; een broche; sleutel
ring met sleutels; twee zilveren theelepel
tjes; een ring met sleuteltjeseen knipmes
een dames handschoenben katholiek ge
bedenboekje een zilveren rozokrans met
zwart leeren étuieen zwart lederen por-
temonnaie met geldeen zilveren broche
bestaande uit 2 knoopeneen lederen halster
een witte vrouwezak, inhoudende llacon, zak
doek en eenig geld.
Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen.
Bij benadering vastgestelde totale ontvangsten
van de maand Augustus 1896.
Reizigers 847 993 f 897 218.05
Bagage honden (tonnen) 1895 26974.55
Levende dieren, rijtuigen enz. 61 307.35
Goederen (tonnen) 526 042 820 871.30
Diversen 26253.35
Totale opbrengst /'I 832 62 4.1 ki
Totale ontvangst sedert I Jan. '96 j 4 825 217.58
gedurende 1895 14 392 970.49
in exploitatie 1896 1586 KM.
1890 1566 KM.
ontvangst per dag KM. '96 34.11'95 33.67
