Donderdag 25 Maart 1897. No. 4652, 46e Jaargang. ARME JACK. Binnenland. Dit gave firma A. H. VAN CL E E FF te Amersfoort. Verschijnt Maartdag- en Donderdagavond. Abonnement por 3 maanden f 1,franco per post ƒ1.13. Advertcntiën 16 regels GO cent; elke regel meer 10 cent. Groote lotters naar plaatsruimte. Legale-, oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Buroau KORTEÖRACHT56 Tolephoon 11). Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid. (INGEZONDEN). Het einde der 19e eeuw kenmerkt zich door een goeden geest, die. zoo ik hartelijk hoop. tot iedereen zal doordringen: de geest van met en voor elkaar te levenDe vele Toynbee- en Liefdadige Vereenigingen, zoo wel op neutraal als op godsdienstig gebied, de YVijkvereenigingen en Ziekenverpleging, warme voeding en kleeding voor arme schoolgaande kinderen, vereenigingen tot werkverschaffing, kinderbonden, en zooveel meer. leggen alle getuigenis af van deze bewering. Duizenden uit alle rangen en standen werken hieraan mee, maar toch is de deel neming niet algemeen, leder hiertoe op te wekken zal, naar ik vertrouw, de uitkomst wezen van het streven der Vereeniging «Nationale Tentoonstelling van Vrouwen arbeid", wier doel het isverbetering te brengen in den toestand der vrouw. Om dit te bereiken, zal de Vereeniging U laten zien, wat de vrouw reeds doet en met U bespreken, wat zij nog kan doen, waarin verbetering moet of kan aangebracht worden. De Tentoonstelling, in het Kroningsjaar onzer Koningin te houden, zal in stilte hulde brengen aan de Moeder, die met zooveel zorgen Haar kind grootbracht, die in waar heid den Moedernaam verdiende. Hoewel nu nog geen groep aan de Moeder en hare trawanten baker, dienstbode, kinderjuffrouw en gouvernante is gewijd, kan dit toch nog gescliieden en zal mogelijk ton gevolge nebben, dat er naast de kook- en huishoud scholen, opvoedingsscholen of -cursussen zullen komen, die een zegen voor het nage slacht zullen zijn. In Groep I, Maatschappelijk werk, zal men toonen, wat de vrouw doet op gebied van Armenzorg, Toynbeewerk, enz. Door verge lijking van het tentoongestelde kan hierin verbetering komen en door bekendmaking medewerking worden verkregen. Groep ll, Mandei en Nijverheid, geeft aan hoe de vrouw zich op dit gebied kwijt, hoe zij daar uitstekende diensten bewyst, maar ook, hoe dikwijls zij in te ongunstige om geving werkt, of voor te karig loon. Wie onzer denkt nog niet mot ontzetting Feuilleton. Vrij naar het I'ransc.h. 1). Het was een kleine, witte hond, met lang, zijde achtig haar, afgesneden ooren, een zwarte plek op een der oogen en een stompje als staart een mager, vreesachtig dier, dat men des avonds in de schemering zag zoeken en snuffelen in goten en vuilnishopen, waarop arme lieden het geringe overschot van hun middagmaal wierpen'. Wanneer hij niet geheel voor zich zelf had kun nen zorgen, zou het er voor hem treurig hebben uitgezienwant, hoewel hij een meester had, die veel van hem hield, zooals deze zou gehou den hebben van de zon, indien hij die had kunnen zien, ofschoon hij hem liefkoosde, zooals bij de horinnering aan zijn vrouw, zijn kind en kleinkind helaas! alle drie dood beminde, toch kon do brave man zijn hond niets anders schenken dan zijn genegenheid. Doch hoe mach tig zij ook is, de liefde kan niet altijd brood koopen voor een uitgehongerdon hond, zelfs som tijds geen been voor hem oprapen. Caleb was reeds meer dan twintig jaron blind vóór dien tijd was hij een goed, krachtig werk man, die nimmer een tafel zonder eten of een haard zonder vuur gekend had. I lij was gehuwd met een gezond, flink boerenmeisje, dat hom een jaar na hun huwelijk een dochter schonk, eon lief, bluuwoogig kind, dat zij Martha doop- aan de uitkomsten der Enquête, nu juist 10 jaren geleden op zoo eenige wyze door die Commissie, inzonderheid door haren Voor zitter, wijlen de heer Verniers van der Loelf, geleid, toen wij o. a. vernamen, dut in eune fabriek te Amsterdam sliet, werk der vrouwen relatief zwaarder en afmattender was dan dat der mannen", en dat van diezelfde vrouwen soms 30 uren achtereen arbeid werd gevergd zonder schafttijd, slechts met een uur nachtrust op eene «zuchtte plank". Dank zij die die Enquête is er veel ver andering in dien toestand gekomen, maar toch is er helaas nog veel onredelijks go- bleven, ook op het gebied van huisvlijt, waar bijv. moeders soms voor 15 en 20 centen een geheelen dag hard inoeton naaien. Die treurige toestanden zal deze Groep aan hot licht brengen, waardoor verbetering zal tot stand komen. Wat de vrouw op het gebied van Weten schap en Kunst, Groep HI en V, reeds hooft geleverd, zal zeker ieder aangenaam treffen en de Geschiedenis,'Groep IV, zal ons loeren, hoeveel de vrouw tot de beschaving heeft bijgedragen. Groep VI, Onderwijs, zal in «Ie eerste plaats aantoonen, hoe do vrouw werkt, aan wie na de moeder de eerste ontwikkeling en karaktervorming der jeugd is toevertrouwd. Moge haar arbeid meer gewaardeerd worden, zij daardoor in gunstiger omstandigheden komen, maar mogen ook vooral do bewaar scholen Fröbelscholen worden. De uitkomsten van het Lager onderwijs zullen mogolijkden stoot geveii, dat dit eenvoudig en practisch ingericht wordt en meer beantwoordt aan de behoeften der vrouw. Onderwijs in koken, handwerken en huishoudkennis komt meer in aanmerking dan tot dusverre het geval is. Dit zal orde en spaarzaamheid kweeken, wat de nationale welvaart moet vermeerderen. De vakscholen kunnen toonen, wat daar ge leerd wordt; hun statistiek zal zekere aanwijzen, dat de oud-leerlingen een nuttigen werkkring bekleeden en iu eigen onder houd kunnen voorzien. Mogen het werk en <le uitkomsten aanleiding geven tot meer dere oprichting, wat voor de vrouw een zegen zal zijn. Middelbaar en Honger On derwijs zullen blijken geven, dat de vrouw Freule J. tie Bunch Koniper meent, dal „re denen vim bescheidenheid en practijk toch kunnen beletten zulke lijsten, tlie daarover uitkomst neven openbaar te maken". Belang en Kocht 1 Februari '97. Ik deel door niyn ondervinding en ervaring dit gevoelen niet en zou niet weten, waarom, als de Hiingseho Industrieschool dit kan bekeud maken, de andoro dit niet zoudon kunnen doen. ten, muur dut door ieder Mattie werd genoemd. Op de school, waarheen Mattio gezonden werd, leerde zij borduren en naaien. Zij scheen niet, zooals haar ouders, geschikt te zijn voor ruw, zwaar werk; zeker bestemde de Hemel haar voor een anderen levensloop. En als dan eenmaal, wanneer haar ouders, door ouderdom verzwakt, niet meer voor haar zouden kunnen werken, een brave jonge man, waardig om haar de zijne te noemen, om haar hand zon vragen, welnu dan zouden zij haar aan hein geveli en beiden zegenen. Maar Mattie was nog geen tien jaar oud en haar ouders waren nog in de volle kracht van hun leven, toon Caleb door een vreeselijlc onge luk getroffen werd. In de fabriek, waarin bij werkzaam was, woedde een hevige brand on in zijn ijver om het goed zijns meesters te redden, ontving hij zware brandwonden aan het gelaat, de armen en do borst. Men vervoerde hem naar het, hospitaal, waar hij liefderijk verpleegd werd. Toen hij het een maand later verliet, waren zijn wonden wel is waar geheeld, doch hij luid voor altijd het gezicht vorloren. Hoezeer zou zijn vrouw geweend hebben, als zij daartoe den tijd had gehad. Doch toen, evenals nu, was tijd geld waard, on moedig toog zij aan den arbeid om het dagelijksch brood te ver dienen. De lcloine Mattie borduurde niet meer naaien en breien was voortaan buur lot, want met hot eenvoudig naaldwerk ten behoeve van de nuasto buren kon zij van tijd tot tyd eenige francs verdienen. Dit duurde op deze wijze ongeveer tien jaron. Caleb verving do vrouw des huizes, mankte do maaltjjden gereed en zorgde voor do verdere huishouding, voorzoovor hij dit doen kon zon- met vrucht hier werkzaam is. Wie uwer ernstig ziek is geweest en eene liefdevolle moeder bezat, herinnert zich niet dankbaar die heerlijke oppassing, die on vermoeide verzorging on beaamt niet ten volle: «de vrouw is de aangewezen per soonlijkheid om zieken to verplegen"; en wie uwer aan bet ziekbed stond van een die u lief was, zich zoo machteloos gevoelde tegenover de ziekte, die vaak te wjjderi was aan bet overschrijden van de eenvoudigste regelen der gezondheidsleer, zal bet niet toejuichen, kennis te kunnen krngon en verspreiden van hygiëne Groep Vil. In Groep VIII, landbouw, kan men zien, welk belangrijk aandeel de vrouw daarin neemt. In bet bloemenvele is bot zoo te wenschen, dat veel moisjos werkzaam zijn; met smaak kunnen zij schikken, met liefde verzorgen. Dit, vak on de hoenderteelt zijn uitstekend geschikt voor minder sterken, die door werken in do frissche lucht krach tiger worden. De vrouwen in Oost- en West-Indiö zullen in Groep IX liet Moederland toonen, watzij vermogen. Men zal zoodoende elkaar loeren kennen or elkander meer waardoeren. Moge de Vereeniging blijven bestaan ten zegen voorde vrouw in hot bijzonder, voordo maatschappij in hot algemeen Mannen en Vrouwen, gy zult U gedrongen gevoelen mee te werken aan «lit grootsehe plan. Elke gift, hoe klein ook, is de ver eeniging hartelijk welkom; on gooit ieder wat, dan wordt de Tentoonstelling in waren zin des woords een nationale. Zij, die in eens IT>(),- storten, worden donateursdio 120.in eens gevon, of ge durende 5 jaren, jaarlijks f5.— zijn leden, die oen stem kunnen uitbrengen. Beiden krijgen vrjjen toegang tot de Tentoonstelling en kunnen tegen halve entreeprijs voor drachten c. a. bijwonen. Zij, dio flO.— in eons of gedurende 2 achtereenvolgende jaren fö.betalen, ont- vange ueou bijna doorloopen do vrijkaart, voor de tentoonstellin. Wie zich wil aansluiten of beschik baar stollen, rich te zich tot do Secretaresse van liet Bestuur Mevrouw Scholten-Com- melin te Amsterdam, tot do Secretaresse van de Financiöele Commissie Mojoiikvrouwe M. A. van Hogondorp, Hallstraat 30 's-Gra- venhagc, of lot de Pomiingmeesteresse Mej. M. van Dijk, Comtnissionnaire in Effecten, Amsterdamsche Veerkade 27, 's-Gravonliage. A. II. VAM WIJLEN. der to kunnen zien. Zooals in dergelijke om standigheden zoo veelvuldig gebeurt, deden daarentegen de vrouwen liet werk van don man. Aan huur nooit vorHiiuwondon Ijver en onafge broken arbeid was het te dunken, dut er geen gebrek in de stille woning hoorschte, en al moch ten somtijds de tydon wel eens kommervol zyn. toch gelukte hot haar, van tijd tot tyd een broeder of zuster bij te staan, dio nog ongeluk kiger waren dan zij. Toen kwam er verandering, In bot gedeelte dor stad, waar zij woonden, brak een besmette lijke ziekte uit en do brave moedor was eender eerste slachtoffers. Caleb was geheel on al ont moedigd; Mattie weende zich bijna blind. Wel hervatte zij den arbeid, ninur inet veel minder lust en ijver. Tastende naar den weg, bedelde Caleb van huis tot huis om werk hy bood aan om voor een halven frano por dag al het werk te verrichten dat men hom zoo opdragen. „Ik ben zoo sterk als een reus," zoido hy. „Dat is waar", werd dan geantwoord", miuir oen blinde reus is tot niets nuttig, en wy zijn te arm om dagelijks een huiven franc weg te werpen". „Ik zal naar het Werkhuis gaan", zeulo Caleb; „niemand zul kunnen zeggen, dat ik geleefd heb vun den arbeid mijner dochter, zonder zelf iets te doen." Toon sloeg Mattio de armen om zijn hals, hem furieokonde huur niet te verlaten, en in tranen uitbarstend, vertrouwde zij hem een geheim toe, dut zij niet aan haar stervende moeder had dur ven niedodeelonzy was in hot geheim gehuwd met een jonge man, die haar het hof had ge maakt, en die haar verlaten bad zonder te zeg gen wuurheen hij ging, en zonder haar zelfs de H. K. H. Prinses Sophie der Neder landen, gemalin van den regeerenden Groot-hertog van Saksen-Weimar-Eise- nach, is Dinsdagavond te Weimar plot seling overleden. Prinses Wilheltnina Maria Sophia Louise, zuster van wjjlen Koning Willem III, werd 8 April 1824 te 's-Gravenhage ge boren, huwde daar 8 October 1842 Karei Alexander, destjjds Erfprins, thans Groot hertog van Saksen-Weimur. Ver van haar vaderland, datdeilooge Vrouwe zoo innig liefhad, bleef zy Neder- landsche. Is dit plotseling sterfgeval een zware slag voor ons in de laatste jaren toch reeds zoo herhaaldelijk beproefd Vorsten huis, het Nederlandsche volk zal niet minder het verlies betreuren van deze even edele als weldadige Vorstin, wier nagedachtenis iu dankbare herinnering zal worden gehouden. HM. MM. zullen als gewoonlijk na Paschen II. I). juurlyksch bezoek uan Amsterdam brengen. De Eerste Kamer is bijeengeroepen togen Maandag 5 April, des avonds huif negen. Krachtens art. 2Gder Drankwet wjj vestig den duur reeds in een vorig nummer de aandacht op zullen in 1902 de vergunningen voor het verkoopen van sterkedrank vervallen voor hen dio ze na 1 Mei 1881 verkregen. Wanneer door het sluiten van die lokalen er minder vegunningen zyn verleend dau het maximum veroorlooft, hoe zullen dan, vraagt Aellaagsche rrt„ dan nog vergunnlgen wordentoegekend Zal men ze verloten of aan de de hoogstbie denden verpachten Die keuze zal echter in 1002 zulk een moeilijkheid niet geven, meent bet blader zul van do strenge toepassing van art. 20 nog niets komen: men zal er wol iets op vindon en dit »iols" zal dan zóo zyn, dat men dan duidelijk maakt, dat het werkelijk ernst is met de Drankwet en de wet houdbaar zal blijken, die reeds een zoo belangrijken invloed ten goede hooft uitgeoefend en niet derhnlve dan ook mag vallen. zekerheid te laten of de naam, waaronder hy hnur gehuwd had, wel de zyno was. Deze niouwo ramp was voor Caleb een nieuwe gelegenheid om den dug te vloeken, wuurop hij net gezicht vorloren had. „Indien ik nog hut licht mijnor oogen had, zou ik tot uan net einde der woreld guun om hem te zoeken, dio schande bracht over rnyn naam. O! mijn God! uw hand woogt zwaar op my", riep hij uit, zyn blinde oogen opwaarts slaande. Mattie ging van dag tot dng achteruit. Zij putte zich uit om haar klanten te behouden. 11oo handig was zij, en welke lieve zomerkleedje» vervaardigdu zy voor do winkeljuffortjes,diodes avonds gingen wandelen. Weldra kwam er eon tweede Mattie, een kloin, teer schepseltje, evenals do eorato Mattio met blonde haren en hemelsblauwe oogen. Ofschoon bij den man vervloekte, die zoo lafhartig vrouw en kind verlaten had, was de geboorte van het meisje voor Caleb een zonnestraal op zyn in duisternis loopend levenspad niemand duobt on zorgde met meer toegenegenheid voor het welzijn van de kleine dun do oude, blindo groot vader. Want Caleb word snel oud. Hem ontbrak hot eerste van allo voorbehoedmiddelen een eerlijke, gorogeldo arbeid en evenzoo het tweedegoed, gezond voedsel. Was het te vorwondoren, dat zijn rug zich kromde, zyn voorhoofd van rim pels doorploegd, zyn haar dun en grysword? Hoe die drio armo wezens do vyf volgende jaron leefden, begreep niemand. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1897 | | pagina 1