Maandag 23
Augustus 1897.
PHOENIX BROUWERIJ.
Specialiteit in Exportbier naar de Tropen.
No. 4695,
46e Jaargang.
VERGIFT.
Binnenland.
H. MEURSING Co. AMERSFOORT.
Ültgave
Firma A. H. VAN CLEEPF
te Amersfoort.
Vei-schijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post f i.15. Advertentiën 1—0 regels 00 cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiön per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers 10 cent.
Rij advertentiën van buiten de stad worden de inensseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEORACHT 56
Tclephoon 10.
Wij zijn gaarne bereid om, tegen vergoe
ding van liet porto, aan geabonneerden, die
voor korten of langen tijd op reis gaan, de
Aniersfoortsclie Courant en de bladen welke
zij door onze tnssclienkoinst ontvangen, na
te zenden.
Opgave van duidelijk adres is voldoende.
De Latijnsehe School
te AMERSFOORT.
(SEPT. 1010NOV. 1023)
En toch schijnt do school gehouden in »De
Poth".
Rij het snuffelen iu de stedelijke rekenin
gen der vorige eeuw vond ik het volgende
kattebelletje, dat duidelijk aantoont dat de
Latijnsehe school wel eenigen tijd in »De
Poth" was gevestigd
Den 21 April 1797 heeft Maatje priem
versehooten voor de stad Amersfoort voor
het schoonmaken in de pot van het latevn-
sehe schooien
aan de schoonmaakster2.
aan een witkwast en aan kalk en
lakmoes1.4.
aan oen half pond seep en 2 beesems 4.8
3. siT
Den raat voegt hierbij voor het op
passen in net school3. H).—
"aiaiT
Ilier kan geen sprake zijn van het zooge
naamde «Pesthuis" (onlangs afgebroken) daar
dit in den tijd waarover Pijpers spreekt, ver
huurd was aan zekeren Dreijer, die in geen
betrekking stond tot de Latijnsehe school.
Wel wordt vermeld, dat er van 1812 tot
1820 geen gebouw voor de Latijnsehe school
was en dat de lessen dientengevolge gegeven
werden ten huize van de praeeeptoren. In
1819 werd eindelijk, op herhaalden aandrang
van Gedeputeerde Staten en van Curatoren,
voor f1100 aangekocht het gebouw in de
Ileerenstraat dat tot 1880 in gebruik is ge
bleven.*)
Afgesprongen wns cone onderhandeling: ovor
don nnnkoop van het Blockianda Gasthuis op den
hoek van Lnngestrant en Stoovestraut. Ofschoon
verder hiervan niets vernield wordt, geeft do naam
waaronder het ccmnal in de Resolutieboeken voor
komt n'. Bloeklands (lusthuis of Latijnsehe school
ons recht tot de onderstelling,'dat de school daar
(maar dau voor zeer korten tijd) werkelijk gevostigd
is geweest.
Feuilleton.
Nu ze zal hot in elk geval verder brengen
clan tot vrouw van een uitgehongerden snijder,
zeide zij.
Jij en die meid zijn met óen sop overgo
ten, schreeuwde vrouw Lauer terug.
Vrouw Binkert had geen lust, don strijd ver
der voort te zetten, zij had toch de overwin
ning reeds behaald en bovendien geen tijd nicer.
Zy ging met Benedicta de straat op en beiden
boorden niets van de scheldwoorden, die vrouw
Lauer hen nazond.
Benedicta had spoedig haar vroolijkhoid te
ruggekregen en vrouw Binkert dacht al niet
meer aan do woorden der nijdige kleermakers-
vrouw. Telkens als zij een groot gebouw na
derde, vroeg Benedicta of dit nude comedie was.
Ik zal ie naar de galerij brengen, zeide
vrouw Binkert, en den controleur vragen of hij
eens een oogje op je wil "houden om op te pus
sen, dat niemand zich onbehoorlijk tegen je ge
draagt.
Benedicta antwoordde een weinig gerankt:
Muur tante, ik ben toch geen kind meer.
Vrouw Binkert mompelde:
Zo is mooi en dom ik raag wol op myn
tellen pnssen.
Eindelijk, nadat zij de Bayerstrusso waren
Doch om op ons onderwerp terug te komen
in het voorjaar van 1622 werd de Agnie-
tonkerk in gebruik genomen. Wij lezen, dat
bij besluit van 25 Februari 1022 »de gereet-
schan van bancken ende anderszins totte
schole behoorende van daar in St. Agnyeten
Kerck sail worden getransporleert in d'êerst-
comende vastelavontsdagen Dit overbrengen
van de school zal wel met de noodige plech
tigheid zijn geschiedook do gebruikelijke
oratie zal we! niet achterwege gebleven zijn.
Niet lang zou Hovius meer werkzaam zijn
aan de Amersfoortsche school. Den 4 Augus
tus 1623 kwam alhier eene commissie uit
Gouda, bestaande uit Wilh. Bartout Abbe-
steech, Borgermr., en Dirck Martensz van
Westerhout, Schepen, met het verzoek aan
de Regeering dezer stad om Jacobus Hovius
van zijne betrekking te dimitteeren. Dit werd
toegestaan en Hovius ging, waarschijnlijk
zonder eene blijvende herinnering achter te
laten.
Wij zien hieruit intusschen, dat onjuist is
de opgave van Van Rommel Beschrijving
van Amersfoort I pag. 432) volgens welke
Hovius in 1022 is gekomen en vertrokken,
(Van der An, Biographisch Woordenboek
spreekt hierin natuurlijk Van Rommel na).
Hovius is hiel' werkzaam geweest van Octo
ber of November 1019 tot Augustus 1023.
Nieuwe moeilijkheden slondeu dös weder
voor do deur. Toch meende men in den be
ginne ze spoedig te hoven to zullen zijn.
Reeds eene maand na do demissie van Hovius
(8 September) werd alhier tot Rector benoemd
Henricus Antonides «rector tot Bolsweert"
en wel op de volgende conditiën
«dat hij voor sijne familie ende scholieren
hij hom in de cost gaende sail genieten vrij-
Ook „het zoogenaamde Kweekschool", liitor „Werk-
instituut tot wceriug der bedelnrü" schijnt in 1818
nis Lnlijnsoho school aangewezen en misschien reeds
gebruikt geweest to zijn ook dil echter zeker niet
langer dan een pnnr maanden.
Het was een voortdurend, en, nnar ik meou, niet
altijd ernstig, zoeken nnar oen geschikt gebouw en
liet resultaat was, dat vnn ongeveer 1790 tot 18-0,
gelijk gezegd, de lessen groolondeelsgegeven werdon
ton huizo dor praeeeptoren.
dom van de stad3 excyson en Imposten in
voege sijn voorsaten in oflicio tot noch toe
gehadt hebben.
«de woeninge staende omtrent d'sclioole
ende tegenwoordigh gebruyekt bij den voor
noemden Hovium sail den toecomenden rector
hebben tot sijn voldoen om bij hem insge-
lijcx gebruyekt te worden, sonder daervoor
eenigo huyre ,te betalen ofte eenige cortingc
te gedogen uyt wat saeko liet sonde moge sy n.
»de classis van den Conrector sal worden
bedient soo langh bij do Mugistraet goetgo-
vonden wort bij den toecoinmende Rector
ende Praeceptorem quintanorum coniuncta
opera, daervoor d'Rector genyeten sail hon-
dert vijff en twyntich gulden jaerlicx dwelcke
cesseren sullen, soo haest sijtion dyenst ces-
seren sail in d'classo voors. ende dselve een
Conrector apart bovolon worden.
«dut de mincrvaliii ofte schoolgelden hij de
Magistraot ter eerster gelegenlieyt verhooebt
ende d'nccidoutulien des Rectors daertegens
vermindert ende gebracht sullen worden op
de voet als dselve ton tijde Dmi. Gesselii,
gewesen rector, bctuelt sijn.
«Op woleko conditiën d'voorn. Henrico
Antouidae des Jaers belooft sijn vijffhondert
gulden alle vyerendeel jaers te betaelen,
daeraen afslacb strerkori sullen do minervalia
van de scholieren gelijck voor dese altoos es
gebruyekt".
Hot ging echter met doze bonoeming niet
zoo gemakkolyk als men verwacht had. Do
regeerders ontvingen zeer spoedig bericht,
dut hot den benoemde om redenen ons
onbekend, doch the hij selijjnt to hebben op
gegeven in een niet voorhanden brief aan
zijn broeder llermanmis Antonides, predikant
te Naarden «belyeft hadde «Ion voors.
contractu van uaiineinitigo te dissolvoren".
Tevens vonden de Regeerders het geraden
«het vermelde ten besten van do schele ul-
hyer, secreet te houden ende nyettomin
té bevorderen dat dselve schole opt s|Too-
diclisten van een bequuoin rector mochte
werden voorsyen". En of nu do eene broeder
misschien in zijn schryveneen goed woordje
liail gedaan voor den anderen nog ter
zelfder vergadering word do Secretaris der
Stad Mr. Johnn Hamel gecommitteerd om
don bovengenoemden «Hermannus Antonides.
Predikant tot Naerden, tot rector dor Schoolo
alhyer te versoecken voor alsulcko juei lijkse
gugie ende op condition als in don voors.
Contracto van uennemingo inct sijn broeder
opgericht, gestipuleert sijn".
Dit geschiedde 13 October on spoedig volgdo
du aanneming doch onder een conditie, nl.
dut hy tevens «zou goudmittoort worden ad
miuisterium verbi Dei, eens dos woocks alse
des sonueduechs, by hem te bodyenon gratis".
Hij wonschte dus officieel als Predikunt be
roepen te worden, ofschoon zonder salaris.
Hiertegen had' men van dezen kant geen
bezwaar, doch men begreep, dat men geen
beslissing kon nemen zonder hot advies van
dun Korkoratvl in te winiion, die nog zoo
kort geleden te krachtig had ingegrepen In
do zaken van do school om te worden ge
negeerd, nu do kerk er Aok mee gemoeid
was. Doch men had goeden moed. Men
meende, gelyk leuken allicht zouden denken,
dat de dienst der kerk hierdoor slechts be
vorderd kon worden.
Do Kerkeraad haalde echter eene streep
door deze rekening.
Slot volgt).
Hot huwelijk van II. M. ouzo jonge Koningin
is in do buitonlandsclio bladen ui ontelbare
malen besproken on nu eens verlooft oen
kwartjes vindend vernuft vooral wanneer
het in den komkommertijd is Haar met
een Duitschon, dau weer mot een Deensclion
of een Engolschon prins en kortgeleden nog
met den graal' van Turin.
II. M. leest weinig bladen of liever slechts
éen llaugsch blad, (fat die huwelykspruatjes
natuurlijk achterwege laat, zoodat Zy er zel
den iets van verneemt, maar dozer dagen
zag de Koningin al die goruchton onder el
kaar in volgorde medegedeeld on zeide:
«Wol neen, zóo trouw ik niet en ook niet
doorgegaan, kwamen zij op het plein waar de
Bchouwburg stond.
Lieve tante, dat is toch do comedie I riep
Benedicta uit.
Juist, je hebt hot geradenmaak je nu
niet zoo druk.
Zij gingen door de helder vorlichte vestibule,
wuarvoor de equipages stilhieidon en waar de
prachtig gekleede dames door deftig gerokte
neeren geholpen, uitstapten.
Bcdedicta nad nog nooit iets zóo schoons go-
zien. Zij had wel willen juiohon en jubelen van
opgetogenheid.
Vrouw Binkert bracht haar pleegdochter naar
de galerij en stelde haar onder de hoede van
een controleur.
Het was Benedicta alsof zij droomde, zij vond
den schouwburg nog mooier dan haar stoutste
fantasie het had durven voorstellen. l)e/.e be
wondering gold nog slechts do zaal, maar toon
het scherm omhoog ging en het prachtig gemon-
toorde spectakelstuk oon aanvang nam, werd
haar opgetogenheid ten toppunt gevoerd.
Jammer, dat ook een tooneol-voorstelling ein
digt I
Benedicta bleef nog als aan haar plaats genagold
zitten, toen do zaal reeds geheel ledig was en
men begon de lichten uit te draaien. Do contro
leur moest haar waarschuwon dat zij heen moeBt
gaan.
Toen zij benedr - kwam, waar haar pleegmoe
der op haar wachtte, kon zij slechts stamelen
O I bet is veel mooier dan ik mij had
kunnen verbeelden.
Den geheelcn nacht kon Benedicta nietslapdn
voortdurend zng zij do prachtig gekleede tooneel-
spelers en klonk huur do muziek in de ooren.
Toon vrouw Binkort 's morgens wakker werd,
vroeg Benedicta i
Tante, mug ik óolc tooneelspeolster wordon
Vronw Binkert zag hot moisje kalm aanzy
schoen op dozo vraag voorbereid.
Wanneer jo vlijtig leort on my in alios
wilt gehoorzamen, zoido zy, dan zal ik jo naar
den directeur brongon.
Dit antwoord maakte Bonediota overgelukkig.
Reeds sedert verscheidene tnuiindon betrad
Benedicta, het blonde pleegkind van vrouw Bin
kert, do plunkon die do wereld moeten voor
stellen. l)e tooneeldireetour was huur zeer
genegen toovortrouwd. Zy leefdo slechts voor
haar kunst; zij ging er geheel in op.
Vrouw Binkert was al tevredenwel moest
zij nog altijd de dames kleedcn, do tricots was-
scben on do costumes herstellen, maar Benedicta
bad al drio maal verhooging van gage gekregen,
dus liet het zich wol aanzien, dat hnnr bereke
ningen uit zouden komen en zij hot geld, dat
zy aan haar plcegdouhtor had besteed, eenmaal
met woekerwinst zou terugkrygen.
Men gaf reeds sedert verscheidene avonden
enn Fransch drama, dat veel opgang mankte.
Benedicta had er geen rol in, maar zy moest
den geheelen avond iigureeren en daarom kende
zij den loop vnn het Btuk, ja zelfs verscheidene
rollen bijna woordelyk. Voorul do hoofdrol, die
door juffrouw Cillano word vorvuld, boozomdo
haar veel belangstelling in.
Op zekeren avond kort vóór acht uur, den
tijd waarop do voorBtolling moest beginnen,
heorRohto or op en achter het tooneel een alga-
moono ontsteltenis. Men duisterde elkaar toe,dat
do voors tolling misschien niet zou doorguun om
dat Cillano plotseling ernstig ziek was geworden.
Do directeur verkeerde lil oon toestand, van
radeloosheid, die nog toenam naarmate do wyzor
vun de toonoolklok not oyfer VIII naderde. Gaf
hy eon under stuk, waarin do diva niet verdeeld
was, dun kon hy er zeker van zyn, dat ieder
zün geld min het bureau zou torugvragon. Hy
wist letterlijk geen uitweg meer. Als een wan
hopige liep hij net tooneel rond en zeide togen
don regisseur:
Wat zullen wy doen? Kerel, spreek toch
óok eens een woord, of is jo tong verlamd
Als mijnheer de directeur myn raad had
willen opvolgen om de rol on doublure te lutun
instudeeren, dan waren wij nu gered.
I)o directeur moest erkennen, dut dit verwyt
gegrond was, maar daardoor goriuikto hy nog
moer uit zijn humour.
Met die kletspraatjes konten wo nu geen
stap verder, buldordo hy. Wat mout ik doen?
Do regisseur haalde de Bchoudors op en
zoide
Ik voet hot niet.
Vreesolyk, vreoselyk Moet ik do rol door
iemund laten voorlezen of zal ik nl dut lieve
geld moeten teruggeven
Noch het een, nog het ander, mynheer do
directeur, deed zich een welluidende, ofschoon
wat bedcesdo stem hooren. Ik zal de rol zoggon.