Stadsnieuws.
Ingezonden.
Foulard-Zijde 60 cent
Marktprijzen.
De omstandigheid, dat het vroeger inge
diende ontwerp naast de wenschelijk geachte
gelijkstelling van de beide echtgenooten op
meer dan een punt, op enkele andere punten
een ongelijkheid in hun positie, zoo tegen
over elkander als tegenover hun kinderen
hoeft laten bestaan, zonder dat daarvoor goede
gronden pleiten, heeft mede tot wijziging van
het oorspronkelijk ontwerpgeleid. Rovendien
was het noodig, maatregelen te beramen,
waardoor de levensvatbaarheid der nieuwe
voorschriften zou worden verzekerd.
Het tegenwoordige ontwerp heeft door de
opneming van een nieuwe instelling den
voogdijraad beoogd een orgaan in het
leven te roepen, hetwelk bestemd is om in
de eerste plaats den rechter bij de belang
rijke beslissingen, die hij in het belang der
verwaarloosde kinderen heeft te nemen, voor
te lichten, inde tweede plaats handelend op
te treden ter inroeping van 's rechters be
slissing tot ontzetting uit het ouderlijk gezag
of de voogilij, zoodra zich een geval voordoet
dat volgens de wet tot zoodanige ontzetting
aanleiding kan geven, en in de laatste plaats
zijn medewerking heeft te verleenen ter ver
zekering van de goede naleving der verplich
ting tot onderhoud die op den ontzette of
ontnevene rust.
De voogdijraad is bestemd om tegenover
het particulier initiatief de leidende functie
der overheid uit te oefenen, en omgekeerd
tegenover rechter en openbaar ministerie de
rol te vervullen van betrouwbaar en onaf
hankelijk college van advies.
In dit ontwerp is er naar gestreefd, bet
beginsel, ook van het vroegere ontwerp, dat
het verlies van het ouderlijk gezag de ver
plichting tot bijdragen in de kosten van on
derhoud en opvoeding niet opheft, beter tot
zijn recht te doen komen, door naast het
beginsel ook de middelen van dwang te re
gelen, die de goede nakoming van de ver
plichting ten goede zullen komen en zonder
welke iiet in de Wet uitgesproken beginsel
een doode letter zou blijken te zijn.
Twee andere ontwerpen, waarin verband
wordt gelegd tusschen de verschillende vor-
men van dwangopvoeding en wordt voorge
steld het particulier initiatief onder zekere
voorwaarden geldelijk te steunen, zijn hij den
Raad van State in onderzoek. Op zich zelf
echter vormt het aangeboden ontwerp een
zelfstandig geheel.
Naast de ontzetting wordt bij dit ontwerp
beproefd eene regeling van een ontheffing
op eigen verzoek. Wenschelijk is het voor
gekomen de terminologie der Wet in over
eenstemming te brengen met de aangenomen
beginselen on de uitdrukking «vaderlijke
macht" te vervangen door «vaderlijk gezag".
De Morste Kamer der Staten Generaal is
opgeroepen tegon 31 Mei, 's avonds half ne
gen.
Door den Minister van Waterstaat is een
coraissie ingesteld, ten einde te onderzoekeu
of better vermindering van brandgevaar wen
schelijk is, wettelijke voorschriften te geven
en treilt vervoer, opslag, verkoop en ge
bruik van petroleum, met opdracht van dat
onderzoek verslag uit te brengen, eventueel
met bijvoeging van ontwerp-voorsehriften.
Men verwacht, dat de Staatscommissie
voor de pensionneeriug van oude werk
lieden binnenkort met haar rapport gereed zal
zijn.
Rij het Personeel, de Vermogens- en «Ie
Bedrijfsbelasting is het zegelrecht van qui- j
tantiëu afgeschaft. Men vindt niet meer op
liet aanslag-biljet, boven zeker bedrag, een
vordering van 22' '2 cent wegens «zegelrecht."
Bij de aanslagen voor de Grondbelasting
echter wordt dat recht nog altijd ingevorderd.
Bestaat daarvoor meer reden dan bij de
Vermogensbelasting Zoo niet, waarom dan
die helling voor éen enkele belasting gehand
haafd
In een hedenavond te 8 uur in Uns Huis
(e houden openbare vergadering zal de heer
O. Akkerman inleiden«Aansluiting tusschen
Lagere school en Toy» bee- werk".
Ter morgenavond om 8 uur op initia
tief van de kiesvereeniging «Eendracht" in
De Arend te houden openbare vergadering
zal de heer J. H. Rovers, uit Amsterdam
spreken over Algemeene dienstplicht, uit
een algemeen burgerlijk en pratriottisch oog
punt beschouwd".
De wijze waarop de zeer begaafde spreker
het onderwerp behandelt, maakt het zóo
interessant, dat elders vele vrouwen onder
zijn gehoor waren.
Zouden ze hier wegblijven?
De verving van kazernegebouwen en meu
belen te Utrecht en in do Legerplaats bij
Zeist, (raming f3400) is door den Minister
van Oorlog toegewezen aan onzen stadgenoot
den heer M. II. Eijsvogel voor f3113; die
van werken, gebouwen en meubelen in de
Nieuwe Hollandsche Waterlinie (raming
f1850) aan onzen stadgenoot den heer N. van
't Hof voor f1782.
Luitenant-generaal A. Kool, chef van den
Generalen stuf, kwam Vrijdag vergezeld van
15 hoofd- en verdere officieren van dien staf
te Amersfoort, voor de hier te houden oefe
ningen en nam intrek in Hotel Scharnier.
Reserve-sergeant J. Schut, van het 5e re
giment infanterie, heelt voldaan aan het
vaandrigs-examen en is ter benoeming voor
gedragen.
Tot het bijwonen van den schietcursus, die
van 1 Juni tot 15 Augustus bij de Normaal
schietschool te 's-Gravenhage wordt gehou
den, zijn aangewezen de sergeanten W. A.
Loos en H. A. Naarding, terwijl tot het
bijwonen van den gymnastiek-, scherm- en
zwemcursus, die daar van 1 Juni tot 15 Sep
tember wordt gehouden, zijn bestemd de
sergeanten C. H. Valkenburg en F. Feenstra,
allen van het 5e regiment infanterie.
Stafmuzikant-titulair J. van Iloute, van
het 5e regiment infanterie, is bevorderd tot
stafmuzikant.
De bronzen medaille voor 12-jarigen
trouwen dienst is uitgereikt aan korporaal
W. H. Moevers, van het 5e regiment infan
terie.
D. J. B. te Amersfoort, beklaagd van dief
stal van een bos touw in den winkel en
ten nadeele van T Ouwerkerk. aldaar op
25 Maart gepleegd, werd door de Rechtbank
te Utrecht veroordeeld tot 3 maanden gevan
genisstraf'.
HM. MM. de Koninginnen worden 3 Juni
a. s. op «Soestdijk" verwacht.
De Gemeenteraad van Raarn heeft f500
uitgefnkken voor de Huldigingsfeesten daar,
van welk bedrag f400 aan de feest-commis
sie wordt afgestaan.
Door den Commissaris der Koningin wordt
in het Provinciaalblad ter kennis van de
Burgemeesters in deze provincie gebracht, dat
zich te Bunschoten, hij den veehouder R.
Nagel, een geval van mond- en klauwzeer
heelt voorgeoaan.
Tot Hoofd-ingelanden van het waterschap
Eeinnes zijn gekozen de heeren J. Eek, te Eem-
nes, on L. Brouwer Wz. t.u Hilversum.
De aftredende Heemraden werden herko
zentot nieuwe Heemraden werden gekozen
de heeren baron Taets van Amerongen,
Woudenberg en Rooijaards.
Men schrijft uit Eemnes:
Het koude en gure weder van de laatste
weken heeft ongustig gewerkt op de ont
wikkeling van het gras. Eerst was men over
den stand van dit product in den polder
vrijwel te weden; thans is dit geheel anders.
Met zonnige en warme weder zal wellicht
*11. I"l lil ,1 IICb£UUIIIXC Oil llftl IJIC 1TG11GI
Nu er in de plaatselijke bladen geopponeerd n0g vee| te (.echt doen komen,
wordt tegen de poging tot verbetering van
den woningstoestand hier, gelijk die eeniger- I
mate is uiteengezet in de «vrij algemeen
verspreide circulaire van 5 Mei", meenen we i
het woord te moeten laten aan de onder-
teckenuren van dat rondschrijven en dus het I
reeds aangekondigde vervolg van ons artikel
in het vorig nummer te moeten uitstellen.
Tot onderwijzeres in vrouwelijke handwer- j
ken aan de openbare Lagere school aan de I
Beekstraat, hoofd do heer J. van den der
Horst, is benoemd mej. II. van Apelldoorn,
hier.
Het opneui
altijd mede, dat de Redactie c
Ingezonden stukken brengt
Ie Redactie onvoorwaardelijk
instemt met hun inhoud.
Kopij van geplaatste of ongeplaatste stukkeu wordt
nimmer teruggegeven.
Naar aanleiding van eene «vrij algemeen
verspreide circulaire", Amersfoort, 5 Mui 1898
vermeénen wij ondergeteekenden, Bestuurs
leden van «Liefdadigheid", er op to moeten
tot f 8.85 per Meier. Jnpansehc, Chineesche enz. in do nieuwste dessins en kleuren, alsmede
zwarte, witte en gekleurde HeiuioJjerg-ZIjdc van cent tot f 14.(15 p. Met. effen, gestreept, ge
ruit, gewerkt, damast enz. 'ca 240 versch. qual en 2000 versch. kleuren, dessins enz). Fruueo en
vrij van Invoerrechten in huis. Stalen ommegaand. Dubbel briefporto naar Zwitseland.
G. Henneberg'a de-Fabrieken (k. A k, Hoflever.), Zürieh.
wijzen, dat een paar jaren geleden, toen de
«Oranjebom! van Orde" buiten de stad wo
ningen wilde bouwen, op een toen reeds door
die vereeniging aangekocht terrein, in den
trant van die op hel llol'veld te Apeldoorn,
het Bestuur van «Liefdadigheid" ernstig ge
protesteerd heeft tegen het bouwen van ar
beiderswoningen buiten de stad door een of
andere vereeniging.
Het was van gevoelen, dat het woning
vraagstuk voor de gemeente Ainersfoort ge
legen is in het amoveeren van oude en on
gezonde woningen in de stad en daarvoor in
plaats stellen van betere woningen, voldoende
aan de eischen van den tegenwoovdigen tijd.
Het bouwen van nieuwe woningen, zonder
een gelijk getal krotten onbruikbaar te maken,
zal er toe bijdragen liet pauperisme te ver
meerderen, daar toch van die verlaten wo
ningen de huurwaarde zal verminderen en
deze weder gehuurd zullen worden door per
sonen van andere plaatsen afkomstig, die
voor weinig (misschien gebedeld) geld zich
to Amersfoort inburgeren.
Volgens ons gevoelen zou eene vereeni
ging èen goed werk kunnen verrichten dooi
de bijna onbewoonbare huisjes, die in de stad
helaas te veel aanwezig zijn, op te koopen
en daarvoor flinke woningen in de plaatste
stellen. Mocht dan blijken, dat door deze
verbeterde woningen behoefte aan meerdere
woningen zou ontstaan, dan kan de voorzie
ning hierin, gerust aan het. particulier ini
tiatief worden overgelaten.
A. M. TROMP VAN HOLST.
A. M. KOLLEWIJN Nz.
O. G. H. HELDRING.
Amersfoort, 18 Mei '98.
Geachte Redactie
Indien ook aan uw blad ter plaatsing is
toegezonden het ingezonden stuk van drie
Bestuurderen van «Liefdadigheid" verzoeken
wij u beleefd ons antwoord daaronder te
willen plaatsen.
Het Woningvraagstuk.
De steen is aan het rollen, het ook voor Amers
foort hoogst gewichtige woningvraagstuk hier
weer aan de orde.
Tegen de bedoeling in, schijnt de te dezer zake
verspreide circulaire den verkeerden indruk te
hebben gemaakt, dat dit vraagstuk niet goed van
alle kanten werd bekeken. Integendeel, men is
niet over ijs van éen nacht gegaan en heeft het
voor en het tegen van het thans publiek ge
maakte plan ernstig en zonder overhaasting
overwogen vóór en aleer men het aan de open
bare beoordeeling prijs gaf.
Indien de heer A. M. 'Tromp'van Holst, die
thana evenals de heeren A. M. KollewijnNz.cn
O. G. H. Heldring als Bestuurslid van „Liefdadig
heid" als openlijk tegenstander onzer plannen op
treedt zich niet, hoewel bij herhaling daartoe
aangezocht, van elke samenspreking te dézer zake
onthouden had, zoude het ZEd. althans gebleken
zijn. dat wij veler meeuing hebben willen kennen
en toetsen vóór wij tot een besluit kwamen
tevens, dat de medewerking der op en na 21
Januari jl. opgeroepenen over het algemeen zóo
zwak was, dat er eene aan koppigheid grenzende
volharding noodig bleclc te wezen om te komen
waar wc nu zijn. Want wc zijn ten minste ergens:
er is een plan, en eene min of meer geformuleerde
oppositie tegen dat plan.
Natuurlijk hadden wij oppositie verwacht
wat komt zonder slag of stoot lot stand
Wat nu die oppositie betreft.
Hadden wij als ons cenig doel genoemd: „het
amoveeren van oude en ongezonde woningen in
de stad en het daarvoor ïu plaats stellen van
betere woningen, voldoende aan de eischen van
den tegenwoovdigen lijd" zie het stuk der
heeren Tromp van Ilolstc. s. men zoude ons
allicht, en terecht hebben toegevoegdwat ver
meet ge Ureeds sedert 18*4 bestaat daartoe
eene vereeniging hier ter stede, en meent gij nu
te kunnen doen wat haar niet gelukte?
Bovendien, er is, door dit niet gelukken, af
doende gebleken, dat langs dien weg hier niet
kan worden bereikt wat allen wenseheneeno
verbetering van den Amersfoortsehen woningtoe
stand. En wij hebben dies gemeend, dat pad te
moeten verlaten om op andere wijze te komen
waar ook wij belanden willen.
Want ook wij willen «motie der krotten, maar
zijn van meening daartoe eerder zij het ook
niet zóo spoedig als wij b.v. door onbewoonbaar
verklaring van overheidswege zouden wensehen
te zullen geraken dan door eene, uitsluitend
met dit doel opgerichte vereeniging.
Immers zulk eene vereeniging moet haar aan
koopfonds vormen uit contribution en giften, of
aanucelen tl fondsperdu. Zoude het waarschijnlijk
zijn, dat men op deze wijze een bedrag van pl. m.
flOOO per jaar beschikbaar kreeg voor hot aan-
koopen van zulke krotten
Wij nemen do vrijheid dat te betwijfelen, ter
wijl bij uitvoering van ons plan «laartoe wel en
vuorUlurcml zulk eenejaarljkschc som over blijven
zal.
Tot staving van deze onze bewering voegen
wij eene globale begrooting bij, waarbij elders
opgedane ervaring oiib geleid heeft.
Kapitaal f 95 000, in f 4001)0 uundeolen en
f55 000 81,-, pet. hvp. schuld.
Te besteden als Volgt
aankoop van terrein
25 woningen van f 1.25 per week
1.50
diverse onkosten
1.7
f12 000
20 000
25 000
totaal f 95 000
Bruto-opbrengst der huren, per jaar f5850
af: annuiteit der hvp. schuld f2000
maximum-dividend1400
lasten, onderhoud, wanhuur enz. 1150
4550
overschot per jaar f1300
nog f300 te besteden ten bate van de
bewoners en f.1000 te storten in een fonds voor
aankoop en araotie of verbouwen van oude en
ongezonde woningen.
Uit deze détails in de circulaire kortheids
halve slechts aangestipt zal blijken, dat ook
bij de ondorteekenaars het doel der hoeren Tromp
van Holst c. s. heeft voorgezeten, hoewel eene
andere wijze van verkrijging wordt aangegeven.
Op onzen weg gaan allen, kleinere en grootere
kapitalisten' en de bewoners der nieuw te bou
wen huisjes, met elkaar aan het opruimen van
den bestaanden misstand.
Op nog eene, o. i. verkieslijke, zijde van ons
plan wensehen wij even te wijzen.
Door aankoop en amotïe van „krotten" niet
als ci nig doel te noemen, vermijden wij eerstens
volslagen en verlammende werkeloosheid wan
neer en zoolang geen „krotten" te koop zijn, en
voorkomen wij ten andere den, zij het ook in-
dirceten, dwang tot aankoop. En die dwang
moet zoo mogelijk o. i. vermeden worden, opdat
niet den eigenaars dier „krotten", naast en na
jarenlang genoten overmatige rente, nog een
buitensporig hooge koopprijs in banden worde
gespeeld. ITet vrij uitgebreide bestuur moet,
meenen wij, bevoegd doch niet verplicht zijn de
jaarlijksche overschotten voor het bewuste doel
bij voorkomende gelegenheid te gebruiken ia
het daartoe absoluut verplichtdan houden de
eigenaars hun waar op prijs en laten zich hun
„krotten" uit de handen breken.
Ook zullen door het bouwen en vrij goedkoop
verhuren van goede woningen de „krotten" wor
den gedeprecieerd en tot lageren prijs ter amotie
aangekocht kunnen worden.
I)ie depreciatie is juist een argument der op
posite want, zegt zij, do huur dier „krotten"
wordt dus lager en dc vestiging van meer pau
pers in «Ie hand gewerkt. Wil men dat trachten
te voorkomen, dan heeft, juist eene vereeniging
als „Liefdadigheid" wel andere middelen te
barer beschikking. Wij noemen, zonder over
dergelijke maatregelen ons oordeel te geven, als
zoodanig o. a. eene bepaling, dut bedccling slechts
wordt verleend aan hen die minstens zekeren
tij«i in de gemeente gevestigd zijn.
Ten slotte nog dit.
De heeren Tromp van Holst c. s. willen, bij
gebleken meerdere behoefte aan dergelijke wo
ningen, het particulier initiatief daarin laten
voorzien.
Dat zal, zonder eenigen twijfel, ook wel ge
schieden, evenals dat vroeger steeds plaats greep.
Maar dat achten wij juist verwerpelijk. Daardoor
zijn gaandeweg do beruchte „huisjesmelkers"
ontstaan.
f miners „men" bouwt goedo arbeiderswoningen
om door het verhuren daarvan eene ruime rente
te maken en let want „men" ondernam het
als winstbelovende zaak minder op wijze van
bouwen, eischen van hygiëne enz., dan op goed
betalende huurders. Komen zulke woningen door
erflating of verkoop van lieverlede in de 3e of
4e hand, dan worden zij, door de veelal elders
wotiondon, als flink dividend gevende effecten
beschouwd, het omlerhoud wordt tot het hoogst-
noodigo bepaald, het verval treedt in en de
„krotten" brengen den „huisjesmelkers" toch
nog een woekerwinst op,
Zulk eene verwording blijft, ook in de toekomst.
uitgesloten bij de uitvoering van ons plan, dat,
blijkt het aan 'de verwachtingen te voldoen
zooals dat overal elders het geval is voor steeds
verdere uitbreiding vatbaar is.
Maar veler hulp hebben wij hierbij noodig. en
mochten er zijn IC meent dit in ecu Ingezonden
stuk in een der plaatselijke binden dat geen af
zonderlijke nadere weerlegging behoeft «.lie voor
f 100 mede willen doen, inaar geen f250 kunnen
l'ournceren, welnu niets belet de aandeden op
l' 100 (o stellen. Wij meenden dat KiO van f250
meer kans van plaatsing hebben dan 400 vauflUO.
„Lc niieux est Tenncini du bien". Zoo vaak
staart men zich blind op het onbereikbare beste
en ziet daardoor liet voor de hand liggende goede
over luhoofd. Wij beschouwen ons denkbeeld
in geenen dooie als volmaakt, maar zouden het
voor Amersfoort bejammeren wanneer wachten
op het ideaal onze pogingen deed falen.
Sinds 1884 bleek, d. «>p den toen ingeslagen
weg hier niet te verkrijgen was wat de heeren
Tromp van Holst c. s., 'blijkens hun ingezonden
stuk. ook nu nog verlangen.
Wij roepen hun met aandrang toeverlaat nu
dien weg en helpt ons, langs het thans door ons
aangewezen pad, te komen tot het eene doel dat
wij allen beoogen: „verbetering van den woning
toestand in Amersfoort".
BASTICRT.
GERRITSEN.
HOOVKAAS.')
Amkrskookt, 23 Mei 1898.
Wij hebben het gowenscht geacht, liet boven-
slaande lieden nog te doen volgen, waardoor ons de
tijd ontbrak om mol «Ie overige heeren onderteeke-
naars nog van gedachten te wisselen.
Amersfoort, 20 Mei 1898.
Appelen f'Of 0.Peren f 0 a f 0.
Zaïnlaardappelen 1' 2.50 a f3.Iloen-
ilcreieren f'2.50 a 13.10 Eendeneieren
fO.— a ft).— p. 100 st. Grasbotor (0.85
a f 1.05 p. k. Kippen 10.00 a f 1.00
Kuikens f'O.a i 0.— Piepkuikens
fü.30 a fO.OO Ganzen f'O.f.0a
0Eenden f'O.a t'O.Hazen fO.
a fO.Wilde konijnen I'd.a fO.—
Tamme konijnen f 0,30 a ft.— p. st. Dui
ven fO.n 10.p. paar Vette varkens
f0.ii 10. Magere varkensi' 12 ii f20 Zeugen
f35 a f50 Biggen 10.— a MO.— Scbram-
111.111 CO.— a 10.- Vette koeien I'—.— ii
I'Guste koeien fafKalf-
koeien fa f—Kalfvaarzen f
Piiikstioren fa f'
Aangevoerd waren ongeveer heet. Ap-