Donderdag 2
Maart 1899.
No. 4854.
48e Jaargang.
Binnenland.
In den Trein.
ültgave
Firma A. H. VAN CLEEFP
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden i franco por
post l.'lt». Advertentiën 1G regels GO cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, oi'iicieële- en onteigcningsadvertontiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers 10 ccnl.
Rij advertentiën van buiten de stad worden de inoasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT 5 0.
Tolephoon 10.
KENNISGEVING.
Do BURGEMICESTER on WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op art. G der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door A. Mat.icstein ingediend verzoek, oin ver
gunning tot het oprichten van eeno muil- en
varkensslachterij en rookorij in het perceel alhier
gelegen aan de Muurhuizen, bij bet Kadaster
bekend onder Sectie E. No. 4258, op de Secreta
rie der Gemeente ter visie ligt, en dat op Maan
dag, den Ui Maart aanstaande, des voormiddag»
te half elf uren, gelegenheid ten Unadhuizo wordt
gegeven om, ten overstaan van het Gemeonte-
beatunr of van een of meer zijner leden, bezwa
ren togen liet oprichten van tie inrichting in te
brongen.
Amersfoort, den 27 Tobrtifti i 18540.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Dc Burgemeester,
F. I). SC1I IMMELI'ENNINCK.
De Secretaris,
B. W. Th. SANDBERG.
lu de ))Oeli Crl." komt, van de hand des
beeren Deen, do volgende opmerkenswaar
dige onthulling voor:
Een bekend figuur van Sumatra is verdwenen
met dun heer Van Akkerc, wiens overlijden mij toe
vallig dezer dagen in de .lavakranlen onder de
oogon kwam. Dat zóo weinig van hem verteld
is geworden bij zijn heengaan, is weer eon be
wijs van liet snelle leven in Indië.
Men raakt daar veel spoediger uit den tijd en
men wordt cr veel gauwer uit liet oog verloren
dan elders, want indien Van Akkcro zijn mé
moires eens te boek had kunnen stellen, zou
men bemerkt bobben, dat hij heel wat heeft bijge
woond en zouden wij veel interessants te lezen
hebben gekregen. Ten tijde dat de Residenten
van Sumatra's Oostkust nog te Bengkalis woon
den, was hij or het Manusje van alles.
Moest er een huis gebouwd of gerepareerd
worden, dan knapte hij dat zaakje opmoest
er een steamlaunch gecharterd, uan was een,
boodschap naar zijn woning voldoende; moest
mevrouw do Resident© visch hebben of vleosoh
voor een onverwaehten gast die do Bataviaboot
meebracht, dan hielp hij dc nonja besaar uit
den nood en als 't er op aankwam, werden hem
evengoed diplomatieke missies opgedragen naar
do diverse inlamlscho vorsten, door streken die
hij natuurlijk alle van a tot z kende en die hij
alle in zijn zak had. In zijn glorietijd was hij
een invloedrijk persoon, die aan menig Resident
in het Siaksche goede diensten Wer.wezen heeft.
Indirect heeft hij echter den Atjoh-oorlog op
zijn gewetendat is minder bekend bij de ve
len die ook nu nog Minister Fransen van de
Putte, Gouverneur-generaal Loudon en Consul-
Feuilleton.
Toen ik aan den ouden Bruck werd voor
gesteld, zag deze mij onderzoekend aan en
zeide toen»Wat jong, wat heel jong 1"
Mijn patroon bad mij vooral' zeker ge
prezen, en zeide nu in mijn tegenwoordig
heid «Jeugd is goen gobrek, meneer Bruck
juist in een zaak van vertrouwen zijn jonge
lieden gewoonlijk actiever dan oudereal
leen moet er de noodige intellegentie en
plichtsgevoel bestaan, en deze heelt meneer
in voldoende matedaarvoor sta ik in".
Ik werd verlegen onder deze loftuitingen
van inijn patroon. Bruck nam mij nog een
maal van het hoofd tot de voeten op en
hernam toen«Meneer, uw patroon is zoo
vriendelijk u te mijner beschikking te stel
len, en ik hoop, dat n een opdracht op u
zult nemen, die betrekkelijk gemakkelijk te
vervullen is. In de volgende dagen hebben
in do voornaamste steden van den Runeden-
Rijn groote wijnverkoopingon plaats. Onze
firma wil veel knopen en van de beste
merken, daarom hebben wij een groot kapi
taal losgemaakt wijl bij deze verknopingen
alles contant moet worden betaald. Mijn zoon
generaal Read als zondebokken willen laten
dienst doen.
Zonder Van Akkero hadden die groote line-
ren Atjoh met rust «Gluten, want hij was bet,
d ie het beruchte Atjehaehc gezantschap ontdekte- j
dat ons later tot den oorlog dreef. Hij out- I
moutte do heeren te Telok Souiaweh, op weg I
naar Penung.
Zij waren eerst op de Westkust geweest, waar
zij do Sulthuns-hussil hadden opgehaald en wa- I
ren nu daarmede op de Noord- en de Oostkust i
bozig. Te Penung wilden zij voor dat geld een
stoomer koopon. Niet onmogelijk, dat Van Ak-
kere voor zich zelf meer heil zag bij den aan- 1
koop van zoo'n schip als hij hij de transactie j
aanwezig kon wezen en hij troonde hen dus
mee naar Riouw, waar zij zich op eigen gezag
voordeden als een gezantschap van Atjeh's Sul- I
than.
De gevolgen zijn bekend, en indien ooit, dan
heeft die toevallige ontmoeting op Atjeh's Oost
kust, voor Nederland schrikkelijk.-gevolgen gehad. I
Als dit Van Akkcro als schuld wordt aan
gerekend, dun staat er weer tegenover, dat de
Stichting van DeJi gedeeltelijk op zijn credit
moet worden geboekt, want zonder hem ware
er de lieer Nienbuijs bij zijn komst niet zóo
niet open urmen door den bulthun ontvangen i
geworden als liet geval is geweest. In de eerste i
jaren was van Akkerc buitendien voor de Bell-
planters van groot nutof hem ooil daarvoor
dank is betuigd, is mij nooit ter oore eukomen.
Hij had het wel verdiend maar als hij verge
ten werd, trok hij daar zich ook niets van aan.
Bij het Departement van Koloniën is ont
vangen bot volgende, van 20 dezer gedag
tekende telegram van den Gouverneur-Ge
neraal van Ned. Indië, betreffende de krijgs
verrichtingen in Atjoh
«Gouverneur van Ileitis/, kwam gisteren
te Kota Radja terug. Do Oemtir-benden
vluchtten. In Tenom werd nergens weerstand j
geboden. De meeste hoofden on con doel dot-
bevolking kwamen zich aanmelden bij den
Imam
«De colonne van majoor Schmidt blijft om
bet binnenland van Tctiojjo op to nemen.
«Bij de colonne van overste Van der Rus
sen werd luitenant K. II. Ockerse onbedui
dend gewond.
«Hot sneuvelen van Toekoe Oemar wordt
algemeen geloofd."
De Indische correspondent van bet «Han
delsblad" seinde aan zijn blad:
«Den benden van Oemar zyn door de troe
pen ter Westkust uiteengedreven. Tegenstand
werd niet ondervonden.
«Van alle hoofden werd bericht ontvangen
omtrent den dood van Oemar.
«Luitenant Ockerse is licht gewond.
Het «Nieuws van den Dag" ontving het
voigende telegram uit Batavia:
«Toekoe Oemar is den 19en te Moego
door zijn volgelingen begraven. Do Gouver
neur van Aljeh borstelde den Imun van Te
nom in zijn verwoeste landstreek.
«De colonne-Van dor Dossen keerde den
24en te Doehoen terug en vertrok den20en
naar Boven-Molaboo, waar de hoofdmacht
gevestigd is.
«Tjoet Nja Din (Oemar's v.eduwe) bevindt
zich te Langga."
De correspondent der »N. Rotterd. Crt."
seinde Maandag
«Den IDden werd bot lijk van Toekoe
Oemar begraven. Nja Din (zijn weduwe) be
vindt zich nu te Larigu. De colonne-Van
fier Russen rukt daarheen".
De Minister van Binnenlarulsche zaken
hoeft overeenkomstig het verlangen van den
Minister van Oorlog, ter kennis van de Bur
gemeesters doen brengen, dat zij voortaan
nimmer zullen mogen beschikken over mili
taire macht, zonder voorafgaande onderhan
delingen met de betrokken militaire autori
teiten, behoudens enkele uitzonderingen, bijv.
tot hot onderdrukken van plotseling opgeko
men oproerige beweging.
De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat
na 1 Maart a. s. de soldijen van alle mili
ciens. beboerende tot de onbereden wapens
met uitzon lering van de compagnieën
hospitaal-soldaten voor de eerste acht
maanden van hun verblijf onder de wape
nen fO.10 per dag zal bedragen.
Nadat bedoelde miliciens acht maanden
achtereen in werkelijken dienst zullen heb
ben doorgebracht, wordt de soldy verhoogd
tot 1*013 per dag.
De soldijen van enkele categorieën vrij
willigers der infanterie zullen in verband
daarmee eveneens wijziging ondergaan.
Een ruim GO-jarig werkman, aan den Ab-
sterdijk te Utrecht woonachtig, verloor on
geveer G maanden geleden zijn vrouw en
loefde sedert mot zijn twee meerderjarige
dochters. Men was dit zoo overeengekomen,
omdat do oude man daardoor in zijn boeltje
zou kunnen blijven en bovendien eon der
dochters een weduwe mot een kindje
zou zijn geholpen.
Nu moet do man nogal eens voor zijn pa
troon naar elders om te werken, en was
dan altijd gelukkig wanneer lfij weder thuis
komende, evenals bij het leven zijner vrouw,
alles in orde en tot zijn ontvangst gerouil
vond. Jammer dan ook voor den man, (lal
zal deelnemen aan de verkoopingen on mor
genavond met den nachtrein naar Koblenz
reizen vandaar gaat hij verder. Hij zal on
geveer 8Ü0ÜÜ Thaler in banknoten bij zich
nebben en deze omstandigheid maakt mij
ongerust. Ik wensch iemand te hebben, die
over mijn zoon waakt, opdat hem geen on
geluk overkome. llc verzoek u, mij niet ver
keerd te verstaanik wantrouw mijn zoon
volstrekt niet. maar het zou eeu geruststel
ling voor mij zijn. als ik wist, dat een ver
trouwd tnensch hem vergezelde, om altijd
bij hem to zijn en hem bij te springen, als hem
eens iets overkomtVoorzoover ik weet, kent
hij u niet. Kent u wellicht mijn zoon Richard?"
«Ik heb niet de eer
«Zooveel te beter. Als hij u ontmoet en
u telkens weerziet, kan hem dat niet in het
oog valieu u isóok wijnhandelaar on kunt u
immers overal voorstellen als vertegenwoordi
ger der firma, waarbij u in betrekking bent.
Uw patroon heelt mij verteld, dat hij wel
eens zou willen, dat ei- iemand van de zijnen
naar die wijn-veilingen ging welnu, u
kunt dan tevens voor uw firma werkzaam
zijn. Dat ik de kosten der reis voor mijn
rekening neem, is iets, dat van zolfspreekt,
en als mijn zoon gelukkig terugkeert, kimt
u op mijn dankbaarheid stuatmakon. Wilt
u de taak op u nemen 1"
Ik zag mijn patroon vagend aan dezo
knikte toestemmend.
»Ik ben bereid", verklaarde ik daarna.
«In orde! Nog iets. Mocht myn zoon on
derweg op den dwazen inval komen, met
bet geld naar de eene of andere speelbank
te gaan, dan verzoek ik u, mij dat terstond
per telegraaf te berichten. Ook machtig ik
ti, hem in mijn naam het spelen te ver
bieden en zal u daartoe een volmacht in
optima forma doen uitreiken. Komt u als
't u blieft van avond in het koffiehuis, welks
adres ik u hier opschrijf; ik zal daar om
negen uur verschijnen met mijn zoon, en u
zult, aan een zijtafeltje zittend, u nauw
keurig het uiterlijk van myn zoon in het
geheugen kunnen prenten, zoodal u hem
overal weer kunt herkennen Morgenavond
met den sneltrein vertrekt hij naar Koblenz".
Ik ging terug naar het kantoor, en myn
patroon bleef nog een uurtje met Bruck
praten. Ik besloot, mij zoo goed mogelijk to
kwijten van de mij opgelegde taak. Ik twij
felde echter wel oenigszins ol' de zoon zich
wel van mij zou laten verbieden om to spe
len zelfs met de volmacht in de hand kon
ik heel weinig ondernemen togen hem, als
het hem in den zin kwam, zijn geluk uan
oen der talrijke destijds door Frnnschen ge
houden speelbanken aan den Rijn te be
proeven.
Ik bevond my dien avond in het aange
wezen koffiehuis en leerde daar den jongon
Bruck kennen, maar uit do vortc.
aan dezen voor hem zoo gelukkigen toestand
zoo op eens een einde moest komen. Toon
bij namelyk een paar dagon geleden weder
van de reis thuis kwam, vend by zijn wo
ning gelicol ledig on verlaten, terwijl nie
mand wist waarbeen zyn kinderen zich had
den begeven. Bitter gegriefd door dezo be
handeling heelt de man, hoewel de noode,
de tusschonkomst der politie ingeroepen om
de ondankbaren op te sporen, die niet al
leen den gebcelon inboedel, maar ook zyn
spaarpotje hebben medegenomen, lntusschen
heeft de man elders onderkomen moeten
zoeken.
Wat do beide dochters tot deze daad
heelt geleid, is niet te gissen, aangezien huu
vader een oppassend man is, die zich aan
niets te buiten gaat en bolgeuu zo voor bcra
(leden wist te waardeeren.
Nog erger dan Jan Janse.
De heer K. W. van Muijden, te Apeldoorn,
biedt ieder rio gelegenheid aan, voor 50 cent
voor onkosten, een telegram te ondortee-
kenen hetwelk zal gezonden worden aan ge
neraal Van Heutsz te Atjoh, naar aanlei
ding van bet sneuvelen van Toekoe Oemar.
Het telegram zal lulden
«Wij brengen u hulde voor het groote
succes door u behaald, een succes, dat voor
Nederland en Nederlandsch-lndië van liet
grootste belang is".
Uit eon schrijven van Ged. Staten van
Zuid-Holland aan het Gemeentebestuur van
's-Gravenliage blijkt, dat dc Residentie van
de Rijks-vergoeding in de kosten van liet
Lager onderwijs over bet jaar 1897 te weinig
heelt genoten dc somma vanéen cent.
Hoeveel vellen papiers zal het kosten eer
dat centje weer op zyn plaats is?
Ten gevolge van onwil tot betaling van
den kerkelyken hoofdelijken omslag werd
Dinsdag, tot verbaal van hoofdsom, renten
po kosten, een gedeelte van don inboedel
verkocht van een paar loden der Ned. Her
vormde g"».ieento te Leiden.
Geon halve maatregel, voorwaar.
Blijkens hot «Statistisch maandbericht",
uitgegeven door het Bureau van statistiek
der gemeente Amsterdam, bedroeg do be
volking der Hoofdstad op 1 Januari van dit
jaar *243 078 mannen en 2G9 080 vrouwen
totaal 512 758, togen 503 310 op 1 Januari 1398.
Het voor den dienst afgekeurde rader-
stoomschip «Valk" (het jacht van H. M. de
Den volgenden avond stond ik aan het
station, oen reistasch in de hand, om den
nachltroin naar Koblenz af to wachten Ik
wachtte tot Richard Bruck in een coupé
tweede klasse was gestapt, nam vlug in de
zelfde coupé plaats en zette mij neer inden
tegonovergesteldon hoek. Kort voordat de
deuren gesloten werden, namen nog een
lieer en een dame in onze coupé plaats.
De heer zotte zich naast Richard Bruck
neer on do dame nam tegenover hom plaats.
Do nieuw aangekomenen sprakon zeer
goed Kransch, ongetwijfeld waren het Pa-
rijzenaars. die men in dien tijd, óok al
wegens de vele spoelbanken, dikwijls aan
trof in do Rijnstreek. De franschman droeg
een Napolconsbaardjohy was een magere
maar gespierde man, met een door de zon
verbrand gelaat eu had bet voorkomen van
een oudgediende san bet Algiersche vreem
delingen-legioen. De dame, die met hem
was binnengekomen, kon op den titel beeld
schoon ton volle aanspraak maken; zij was
met al don chic ecner Parijscbe gekleed, had
een verrukkelijk mooi gelaat met zeer leven
dige donkerbruine oogon, en tneu zy den jon
gen Bruck in een zeor dwaas klinkend Duitsch
vroeg om het venster ten halve to sluiten,
zag ik reeds, dat zij groeten indruk op den
jongen man had gemaakt.
{Wordt vervolgd.)