Stadsnieuws.
Gemengd Nieuws.
ot aankoop van liet vroegere Paleis van
wijlen Prins Frederik, tot inrichting van
een vechtsgebouw aldaar. De voorgestelde
koopprijs zou f350 000 zijn.
Bij het Departement van Koloniën is Maan
dag ontvangen het volgende, van 16 dezer
gedagteekeude telegram van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-lndië, betreffende
de krijgsverrichtingen in Atjeh
«Excursie naar de Noord-en Oostkust van
Atjeh afgeloopen. Twee compagnieën blijven
voorloopig in bivak aan de Djamboe Ajer-
rivier tot wegaanleg beëindigd is. Twee
compagnieën gaan naar Telok Semawé voor
het zuiveren van en het doen van opnemin
gen in de landschappen tusscben Gedongen
Pasaugan".
Blijkens van den Gouveneur van Atjeh
ontvangen telegrafische berichten zijn
sedert de jongste mededeeling dienaangaande
in de »Ned. Staatse." van 19 Juli 1899
bij de krijgsverrichtingen aldaar gesneuveld
sergeant M. Aussen, en fuselier G. Stevens;
levensgevaarlijk gewondsergeant J. C'. J.
Bodemeijeren licht gewond: de le luite
nant J. Ch. A. Fischer en de 2e luitenant
IJ. P. de Bruyn, beiden van het wapen dei-
in fan terie.
De sterkte der Atjeh-troepen bedroeg op
1 September206 officieren, 2272 Europea
nen, 4251 niet-Europeaneri en 2374 dwang
arbeiders.
Uit de gerechtelijke statistiek over 1898
blijkt, wat betreft de strafzaken bij den
burgerlijken rechter, dat, in vergelijking
met bet vorige jaar, in 1898 vermindering
valt waar te nemen van het totaal aantal
der aanhangige strafzaken bij den Hoogen
Raad, alsmede van dat der strafzaken en be
klaagden bij de arrond.-rechtbanken en bij
de kantongerechtendaarentegen is bij de
gerechtshoven zoowel het totaal aantal der
strafzaken als dat der beklaagden vermeer
derd, terwijl bij de militaire rechtscolleges i
het totaalaantal der zaken vermeerderd, doch
dat der beklaagden verminderd is.
In b'jvoegsels tot de »Staats-Courant is
opgekomen het verslag betrekkelijk den dienst
der Rijkspostspaarbank over 1898. Daaraan
is het volgende ontleend.
De resultaten over 1898 waren hoogst be
vredigend. Op 31 December 1897 waren in
omloop 627 409 boekjes; in 1898 werden
uitgegeven 98841 en geheel afbetaald 33 022
boekjes, zoodat op 31 December 1898 in
omloop waren 698228 boekjes. Het aantal
in omloop zijnde boekjes vermeerderde dus
in 1898 met 65819 stuks, of met 10' 2 pCt.
Hel totaal bedrag der inlagen over het
geheele Rijk en per 1000 zielen bedroeg op
ultimo December des vorigen jaars 6935.421/2.
Het getal der inlagen was 1 057 453, tot een
gezamenlijk bedrag van f34 706 280.22, of
12 699 944.61o meer dan in 1897.
Het gemiddelde bedrag der inlagen be
droeg verleden jaar 132.82 tegen f 13.10 in
in 1881.
Het getal der terugbetalingen in 1898 was
421 453, tot een gezamenlijk bedrag van
f28013018.16' 2 of 13606 418.60 meer dan
in 1897.
Het eerste kwartaal van 1898 was ten op
zichte van de inlagen en het derde kwartaal
ten aanzien van de terugbetalingen het
gunstigst.
Wegens rente werd aan het einde des
jaars op de boekjes bijgeschreven een bedrag
van 11621 110.69. Met inbegrip van die
som bedroeg bet gezamenlijk tegoed dei-
inleggers aan het einde van het vorig jaar
f70012 148.95, of f8 365 668.41 »/2 meer dan
aan hpt einde van 1897.
Wegens belegging van gelden werd in
1898 een gezamenlijke rente verkregen van
f2019007.56, waarvan werd uitgekeerd of
bijgeschreven ten behoeve van de inleggers
f1672 406.30, zoodat aan rente meer werd
ontvangen dan uitgegeven f376601.19. I
Het gemiddeld rentebedrag in 1898 ver- 1
kregen, was wegens inschrijvingen op de
Grootboeken en andere Nederlansche Staats- j
schuld 2.92 pCt., wegens effecten en pand
brieven 3.26 pCt., wegens prolongation 2.55
pCt. Het gemidJeld rentebedrag over 1898
verkregen, was 3.03 pCt., tegen 3.09 pCt. 1
in 1897.
De bedrijfskosten bedroegen in 1898 per i
operatie fO.18, per inlegger f 0.38. In 't geheel I
werd in 1898 uitgegeven f400 349.38, of
f34 064.70',2 meer dan in 1897.
In tegenstelling rnet hetgeen van verschil
lenden zijden beweerd werd, kan worden
medegedeeld, dat de deelneming aan d° in
zending van vee ter Parijsche tentoonstelling
verzekerd is en er gelegenheid zal zijn een
uitgezochte collectie daarheen te zenden.
Ook de tentoonstelling van paarden in
1900 te Parijs is goed als verzekerd.
De algemeene collecte, dit jaar ten be
hoeve van de Maatschappij van Weldadigheid
gehoudon, heeft totaal opgebracht f22158.63.
Voor de door de gemeente Apeldoorn uit
geschreven geldleening tegen 31l20i0, gi-oot
f76000, zijn geen inschrijvingen ingekomen,
vermoedelijk wegens den tegenwoordigen
hoogen standaard.
Dezer dagen bevatte een Haarlemsch blad
een advertentie, waarbij aan gepensionneer-
den een betrekking werd aangeboden van f 7
oer week. Zij hadden eenvoudig te schrijven
en hun brief, met twee postzegels voor ant
woord er bij, te bezorgen bij een kastelein
in de Ursulastraat.
Het regende brieven, doch niemand kreeg
antwoord, en nu is gebleken, dat de adver
tentie is geplaatst door een persoon, wien
het blijkbaar om de postzegels was te doen.
De politie bemoeit er zich mede, doch an
deren mogen hieruit leering putten.
De gelukkige winners van den hoofdprijs
in de Woerdensche landbouw-verloting die
op de zes door ben samen gekochte loten
ook nog een koe en twee kaasvaten hadden
getrokken, hebben de 13 koeien verkocht
aan iemand te Woerden, voor f2130.
KEN N I S Q K V ING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Maken bekend, dat het register van inschrij
ving over het jaar 1S99 en de alphabetiscbe
naamlijst, bevattende de Ingeschrevenen voor de
lichting' der Nationale militie voor 1900, gedu
rende acht dagen, te rekenen Yan heden, van
v. m. 10 tot n. m. 1 uur ter Secretarie voor
een ieder ter lezing liggen binuen welken tijd
bij den beer Commissaris der Koningin bezwa
ren kunnen worden ingebracht door middel van
een door de noodige bewijsstukken gestaafd
verzoekschrift op ongezegeld papier, in te dienen
bij den Burgemeester der woonplaats.
Amersfoort, den 21. September 1S99.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
B. W. Tn. SA ND BERG.
Bij Kon. besluit is de Commissaris der Ko
ningin in Utrecht gemachtigd tot bet bijeen-
I roepen van de Staten dier provincie in bui-
I tengewone vergadering in de laatste helft
der maand 1 October van dit jaar, ten einde
dan aan de orde te stellen de benoeming
van een lid van Gedeputeerde Staten, ter
voorziening in de vasature ontstaan door het
overlijden van jhr mr. W. J. M. Bosch van
Oud-Amelisweerd.
De centrale Anti-revolutionnaire Kiesver-
eeniging «Nederland en Oranje" heeft Dins
dagavond andermaal vergaderd over de candi-
o.. .tsstelling voor de Provinciale Staten.
Men is nog niet tot een besluit gekomen
en do geruchten loopen zóo uiteen, dat we
ons niet wagen aan eenige mededeeling hetzij
over een eigen candidaat, hetzij over mede
werking met de centrale Roomsch Katholieke
Kiesvereeniging.
De candidaatsstelling moet, gelijk bekend,
morgen plaats hebben ten Raadhuize.
Op het adres van sympathie aan Mevr.
Dreyfus, uitgaande van het Rotterdamsche
comité onder voorzitting van den heer Jb.
Reepmaker, wordt allerwege in den lande
druk geteekend. Uit Leiden bijv, werd reeds
een der afdrukken verzonden rnet ruim 400
haudteekeningen van bijna alle hoogleeraren
aan de Rijks Universiteit en een groot aan
tal officieren en mindere militairen.
Het adres luidt
Mevrouw.
De ondergeteekenden, wonende te Amersfoort,
overtuigd van de volkomen onschuld van kapitein
Dreyfus, wenschen zonder onderscheid van partij
of godsdienst aan uwen ongelukkigen echtgenoot
de betuiging te geven van hunne diepe hoogachting
en hartelijke sympathie.
Een Krijgsraad heeft hot ocbuldig over hem uit
gesproken wij zijn echter bekend met de buitenge
wone omstandigheden wsaronder dat vonnis gewe
zen is, een vonnis, vernietigd door de geheele be
schaafde wereld, als in strijd met het menschclijk
geweten.
Op hare beurt recht doende over de rechters en
de ware schuldigen orandmerkeud, rehabiliteert de
openbare ineening den onschuldige en verkondigt
luide: dat kapitein Dreyfus een martelaar is.
De eer van den kapitein is ongerept gebleven en
zijne kinderen mogen met opgeheven hoofde door
het leven gaan, want de naam huns vaders zal met
eerbied door dc menschbeid worden herdacht als
die van een beklagenswaardig slachtoffer van voor
oordeel, hartstocht en menschelijke dwaling.
Aanvaard, Mevrouw, voor u en de uwen de ver
zekering van onze oprechte hoogachting en ware
sympathie,
Oofc wij ontvingen reeds een menigte
handteekeningen van lezeressen en lezers
terug.
Aanstaanden Maandag zenden wij ze alle
naar Rotterdam.
Wie alsnog adbsesie mocht willen betuigen,
zende ons het onderstaande staatje vóór
Maandagmiddag ingevuld terug, ofkotnehet
adres te onzen bureele teekenen.
IIandteekenjng.
Beroep.
De Amersfoortsche Toynbee-vereeniging
»Ons Huis", dn indertijd de lokalen in de
voormalige school aan de Koestraat moest
ontruimen omdat de Gemeente, van welke
zij ze in huur had, die wederom noodig
had voor de laagste klassen der Hoogere
Burgerschool, heeft haar nuttig werk weder
kunnen opnemen.
Een mild stadgenoot, die onbekend wenscht
te blijven, kocht het voormalig Loge-gebonw
aan de Kortegracht en liet de lokalen geheel
inrichten voor hun nieuwe bestemming.
Aan de graehtzijde is thans een goed
verlichte en gezellig ingerichte lees-en con
versatie-zaal. De leestafel, waar bladen en
tijdschriiten van elke richting iederen dag
vernieuwd worden door de goede zorgen
van belangstellenden en redactiën, die
kosteloos exemplaren afstaan, is misschien
de best voorziene in de geheele stad.
In de ruime achterzaal worden cursussen
gegeven ei. clubjes gehouden, waaraan flink
wordt deelgenomen door de jongere werk
lieden en tal van meisjes. Lijn- en hand-
teekenen voor handwerkslieden eenvoudig
boekhouden, voorzoover dat te pas komt
aau elk, die hetzij een kleinen bundel drijft,
hetzij met werkgevers en werknemers ai'
moet rekenen knippen, verstellen en strijken,
voor toekomstige huismoedertjes, dat aiies
wordt er onderwezenin de zoogenaamde
clubjes worden de meisjes gewend aan orde
en beleefdheid en langzamerhand voorbereid
voor de cursussen.
Ook vinden de verschillende vak-ver-
eenigingen thans een gastvrije vergaderplaats,
waar niét langer wordt toegezien of ze wel
genoeg verteren. Willen ze iets drinken
(koffie of bier, sterkedrank wordt niet ver
strekt) dan is't goed; willen ze niets gebrui
ken, dan is dit nog veel meer naar den zin
van 't Bestuur.
In de zelfde groote zaal eindelijk zullen
in den loop van den winter populaire voor
drachten worden gehouden door leeraren
aan Hoogere Burgerschool en Gymnasium
over die onderwerpen, welke ieder, en niet
het minst den werkman, belang moeten in
boezemen geen bar-geleerdo vertoogen,
geen «university extension" doch bevattelijk
en practisch.
Naast de bijna 100 leden van vakvereeni-
gingen hebben zich reeds een 60-tal gewone
leden aangemeld en «Ons Huis", 15 Sep
tember heropend, wordt reeds avond aan
avond druk bezocht en zal weldra blijken
de sympathie verworven te hebben van hen
voor wie het gesticht en in stand gehouden
werd, en die reeds met zekere voorliefde
spreken van »Ons" Huis.
Tengevolge van een ontstane vacature
is alsnog toegelaten tot den lloofd-cursus,
en wel orn opgeleid te worden tot luitenant
der infanterie hier te lande, de sergeant J.
D. EgginkjJeerling van den Cursus van het
5e reginjjot infanterie hier.
De le luitenant jhr. E. W. van Panliuys,
van het korps genietroepen te Utrecht, is tij
delijk te Amersloort gedetacheerd, ten einde
aldaar als eerstaanwezend ingenieur op te
treden tijdeijs een aan den kapitein F. A.
C. A. Pels Rijcken, wegens ziekte verleend
langdurig verlof.
De wildstand in de omgeving van Amers
foort is dit jaar meer naar den wensdi dei-
jagers dan naar dien van de boeren, die
op sommige plaatsen vrij wat schade onder
vinden van de hazen en konijnen. Van dit wild
is er buitengewoon veelde droge, warme
zomer schijnt gunstig voor het voorttelen
te zijn geweest. Ook patrijzen, korhoenders
en fazanten schijnen goed te hebben gefoktj
het jachtveld is ook daarvan ruim voorzien.
Bij het 25-jarig bestaan van de «Maatschap- i
pij tot Opvoeding van Weezen in het Huis- i
gezin", op 25 Augustus, moest, gelijk we I
meedeelden, een feestelijke herdenking ach-
terwege blijven omdat het Bestuur terecht j
meende, dat de gelden daarvoor, op andere
wijze besteed meer ten goede zouden komen i
aan de verpleegden.
Tegelijk verzocht het Bestuur om een
feestgave en dat dit verzoek verhoord is,
mag wel hieruit blijken, dat aan giften-in
eens is ingekomen een bedrag van f 4340.45,
terwijl 6 aandeelen wei-den genomen in het
renteloos voorschot en bovendien oen aantal I
nieuwe leden zich aanmeldde, met een jaar-
lijksche contributie van 1 467.
't Moet op een der scholen hier ter stede
gebeurd zijn.
Een onderwijzer had zijn jeudige leerlingen j
van Tollens gesproken, ook als -lichter van
ons Volkslied. Eenige dagen later repeteeren-
de, vraagt hij aan een zijner discipelen j
Welk lied beeft, hij ook weer gemaakt?
Geen antwoord.
Och, jullie kennen 't allemaal.
Weer geen antwoord.
Koin, je weet 't wel, kom....
Kom Oarlieneke, antwoorden er drie
te gelijk.
Bij de Dinsdag ten overstaan van Notaris
Vos gehouden verknoping van de kapitale
boeren hofstede «De lioogo Kamp" met aan-
hoorigheden, ter ge-amenluke grootte van
19.08 69 Hectaren werd deze ingezet door
J. van de Lagemaat op f 13 120 en het wei
land door H. Kreikamp op f815)0, terwijl de
massa werd toegewezen aan J. Versteeg, te
Achttienhoven, voor f21 680.
Vervolgens werden 2 perceelen weiland
ingezet door H. Kreikamp voor f1720 en
toegewezen aan den heer ri. R. Struve 9.9.
voor f 20 10
Over den toekomstslag schrijft Nigotte
Op 6000 M. afstand, wanneer men nau
welijks iets van elkaar kan zien, begint de
slag. De batterijen rijden aan, granaten woelen
den grond op. De afstanden worden nage
gaan en vastgesteld, en van nu aan springt
ieder schot boven de hoofden van deu vij
and het veld, waar het leger staat., wordt
j met schroot bezaaid. Menschen en paarden
j worden weggemaaidde artillerie vernielt
zichzelf wederzijds.
Inmiddels is do infanterie na zware ver
liezen tot op 2000 M. opgerukt en begint te
vuren, Maar nu wordt de artillerie, die het
vuur van den vijand tot zwijgen gebracht
heeft, op het voetvolk gericht. De geweer
kogels, bevallig als zilverglanzende spitse
potlooden, fluiten overal en treffen niet al
leen man bij man, maar gaan door geheele
rijen heen.
Weldra is de grond met bloed gedrenkt.
De salvo's daveren de wapen voorraad raakt
op, maar wordt aangevuld. Brisante grana
ten vernielen gebouwen, dorpenschieten
alles plat wat tot beschutting of toevlucht
zou kunnen dienen. Op 't veld liggen doo-
den bij hoopen. De liniën volgen elkaar op
het eene bataljon vervangt het andere, de
reserve rukt aan. Nog altijd zijn de beide
legers 1000 pas van elkaar. In die strook,
waar kogels regenen, blijft niets levend. Hoe
hevig ook de strijd wordt, deze strook van
1000 pas blijft onaantastbaar. Wie heeft ge
wonnen Niemand.
Een Duitseh taalgeleerde heeft een statis
tiek opgemaakt van de betrekkelijke rijk
heid van alle talen, die op deu aardbol ge
sproken worden. Het Engelsch staat aan
bet hoofd van de lijst met een reuzig vo
cabulaire van tweehonderd zestig duizend
woorden. Op de tweede plaats, maar door
een wijde gaping gescheiden, staat het
Duitseh rnet tachtig duizend woorden. Dan
volgenItuliaansch met vijl' en zeventig
duizend, Frarisch met dertig duizend, Turksch
met twee en twintig duizend en Spaanscli
met twintig duizend woorden.
Een onaangename ontdekking werd dezer
dagen in de Gemeentekas te Slobonka, in het
(natuurlijk) Russische gouvernement Wjatka,
gedaan, namelijk dat iemand in dezen zomer
met behulp van een valsch mandaat uit de
kas een soin van 100 000 roebels gelicht had.
Men beeft dezer dagen te Versailles uit
een oude verzameling een zeer zeldzaam
historisch stuk verkocht, een korset dat heeft
toebehoord aan Mme De Pompadour. Het
linnen is grof, doch bet kantwerk is zeer
fijn on de baleinen hebben nog alle uitste
kend gehouden. Een eigenaardigheid van
dit toiletstuk is voorzeker een heel klein
zakje, bestemd om de «billets doux" van de
draagster in te bewaren. Als dit zakje eens
spreken kon
l)e kortste depêche, die ooit werd afgezon
den, schreef ontegenzeglijk generaal SuwarolT
aan Keizerin Cathurina toen hij haar de in
neming van Praag berichtte met de drie
woorden: «Hoera! Praga! SuwaroiV!"
Het antwoord van de Keizerin was even
kort en veelzeggend«BravoVeldmaarschalk
Catbarina
HULPBANK TE AMERSFOORT.
Tot het geven van gelden ter leen zal
eene Commissie uit het bestuur op MAAN
DAG den 25 SEPT. aanstaande, 'snainidd.
van twee tot drie uur, zitting houden
in een der lokalen van het Raadhuis, alwaar
de belanghebbenden zich kunnen aanmelden
ook voor bet teruggeven van gelden.
HERM. P. van HASKLEN,
Secretaris-Penningmeester.
36rfate S i iTSL.O7
VIJFDE KLASSE. Eerste week.
Trekking van 18—20 Sept. (210O loten).
Ten kantore van den Collecteur te Amers
foort zijn aan de volgende nummers te
beurt gevallen
PrÜs van f'200 op No. 1685.
Prijzen van f70:
1.148 1217 1226 5573 5580 8072 8099
12004 12052 12060 13003 15496 en 20261.
Te zamen 15 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken
1043 1063 1216 1225 1241 1249 1627
1642 1723 4162 4170 5571 5586 8060
8088 3089 80!X12046 12(Xi912080 13011
13013 13030 13047 13050 130901310015464
15650 15677 15087 15725 20252 2025920264
20270 20280 20292 20302 203092031220313
20327 20330 2033* en 20339.
Loten en gedeelten zijn ten voormelden
kantore (Breedestraat, wijk E. 350) nog ver
krijgbaar, n i'3.50 per