Donderdag 11 JÜÏi Januari 1900.
I
lo. 4944.
49e Jaargang.
Een Opioep.
Binnenland.
Uitgave: Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f franco per
post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Groote lettere uaar
firma A. H. VAN CLEEFF plaatsruimte. Legale-, oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlek*
te Amersfoort nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht
Bureau
KORTEOBACBT 9.
Telephoon 19.
Het «Nederlandsch Comité voor Transvaal"
icht een dringend verzoek tot het Neder-
fcndBche volk om steun voor het «On-
lersteunningsfonds voor vrouwen en kinde-
hier te lande van strijders in Zuid-
kfrika". Niet zonder aarzeling is het tot
■ezen stap overgegaan, want er werd reeds
■eel gegeven. Van allerlei zijden vloeiden
Biften toe; groote sommen zijn saamgegaard.
Tien mag dankbaar zijn, dat de natie op zóo
tuime schaal haar sympathie betoonde voor
strijdende stamgenooten in Zuid-Afrika
baar het is tevens begrijpelyk, dat meerdere
Jfceminen in ons land nu ook met nadruk
lerinneren aan de velerlei uooden in eigen
Bring.
I Toch wagen wij het, nog een beroep te
Boen op uwe milddadigheid. En dat juist,
Bmdat wij onze landgenooten niet wenschen
le vergeten. Wat is het gevalOp onzen
JTaderlandschen grond leiden vele vrouwen
Bn kinderen gebrek, omdat iiun kostwinners
Transvaal zonder verdienste en op het
Jorlogsveld zyn. Deze laatsten waren, na
Bns land voor korteren of langeren tijd te
■ebben verlaten, om daar hun brood te ver-
iienen, gewoon om, nadat hun dit was ge
lakt, geregeld geld naar Holland over te
lenden. Daarvan leefden hier de hunnen.
Maar thans ontvangen dezen niets. En ter
wijl zij in angstige spanning omtrent het lot
lunner geliefden verkeeren, benauwt hen
tovendien het schrikbeeld van de armoede
bn den honger.
1 Verschillende gevallen van dien aard zijn
bij ons bekend.
Met het oog daarop heeft ons comité ge-
lordeeld, niet werkeloos te mogen blijven.
^Jlet meent hiermede te handelen in den
{eest van ons volk.
Dit optreden geschiedt in overleg met de
►Nederl. Zuid-Afrikaansche Vereeniging",
J wier steun ons comité dankbaar aanvaardde,
I naar die zelf deze omvangrijke zaak niet
^^,er hand kon nemen. Want ten eerste zou
iet haar, bij al haar werk, niet wél moge-
ijk zijn, de inkomende aanvragen goed te
inderzoeken, wat natuurlijk zal moeten ge-
ihieden. Ten tweede is zij niet gerechtigd,
iet geld, dat door haar werd gevraagd voor
weduwen en weezen van gesneuvelden in
Euid-Afrika, gedeeltelijk aan personen hier
3 lande te schenken. Teu derde dient zij,
iet het oog op den nood, die reeds in Zuiu-
__lfrika bestaat en nog veel grooter dreigt te
H rorden, veeleer^£^jitbrei£in£^dan^op^in-
Feuilleton.
krimping harer financiën bedacht te zijn.
Hare hulp heeft zy echter, voor zoover
die mogelijkheid is, aan ons comité toegezegd.
Met vrijmoedigheid vragen wy hetNeder-
landsche volk om geldelijken steun. Het is
een schoone tauk, om hen, die in pijnlijke
onzekerheid omtrent het lot en leven hun
ner kostwinners verkeeren, althans nu voor
gebrek te vrijwaren en alzoo hun kruis
te verlichten. Nooit werd te vergeefs een
beroep op de Nederlandsche milddadigheid
gedaan. Vooral niet, wanneer het de hulp
van onze eigen landgenooten gold. Maar
zeker allerminst, nu het Hollandsche gezin
nen betreft, wier hoofden aan de zijde der
Boeren kampen.
In dat vertrouwen richt zich het «Neder-
landsch Comité voor Transvaal" tot u met
de bede om krachtigen steun voor het onder
steuningsfonds voor vrouwen en kinderen
hier te lande van strijders in Zuid-Afrika.
Alle leden van het Comité wenschen gaarne
giften in ontvangst te nemen.
Het Comité bestaat uit de heerenJ. E.
N. baron 8chimmelpenninck van der Oye
van Hoevelaken', lid der Eerste Kamer, te
Hoevelaken, Voorzitter; dr. J. Th.de Visser,
predikant by de Ned. Herv. gemeente en
lid der Tweede Kamer, te Amsterdam,
Secretaris; II. J. Meeruamp van Einbdcn,
koopman te Rotterdam, Penningmeesterjhr.
mr. A. F. de Savornin Lobman, lid der
Tweede Kamer, te 's-Gravenhageprof. mr.
W. van der Vlugt, hoogleeraar te Leiden
dr. P. J. F. Vermeulen, lid der Tweede Ka
mer, te Amsterdam mr. A. F. K. Hartogh,
lid der Tweede Kamer, te 's-Gravenhage
prof. dr. C. Bellaar Spruyt, hoogleeraar te
AmsterdamG. A. A. Middelberg, Voorzit
ter der Ned. Zuid-Afrik. Vereeniging, te
BaarnPaul den Tex, Secretaris der Ned.
Zuid-Afrikaansche Vereeniging te Amsterdam,
Srof. dr. J. Wolljer, hoogieeraar te Amster-
amprof. dr. H. Kern, Voorzitter van het
Algemeen Nederlandsch Verbond te Leiden;
mr. M. J. C. M. Kolkman, lid der Tweede
Kamer te 's-Gravenhagejhr. mr. W. C. A.
Aiöerda van Ekenstein, lid der Eerste Ka
mer te Ekenstein bij AppingadamG. P.
Ittman, koopman te 's-Gravenhage; B. H.
Heldt, Voorzitter van het Alg. Ned. Werk
liedenverbond te 's-GravenhageK. Kater,
Voorzitter van het Ned. Werkliedenverbond
•Patrimonium" te Amsterdam W. A. Gen-
neken, Voorzitter van den Cbr. Nat. Werk
mansbond te Rotterdam, en W. C. J. Pas-
stoors, Voorzitter van den R. K. Volksbond
te Amsterdam.
SEN SPAANSCHE VROUW.
(Uit de biographie van Sherlock Holmes).
Van der Street, in gesprek met den heer Gomez,
Jetond glimlachend toe te zien, toen mevrouw Del
iro hem naderde.
Waar is Clara toch vroeg z(j.
Ik weet het niet. Ze is toch met u mee-
p. Of
Maar ze is maar een minuut of tien bij mij
■gebleven, toen gevoelde ik me al geheel hersteld,
j Nu zie ik haar nergens. Weet jy er iets van, Mac
Eachin
Ik begrfjp niet, waar ze zijn kan, zei deze eenigs-
zins ongerust. Weet u het werkelijk niet? vroeg
bij zenuwachtig.
f Denk je nu, dat ik zoo alle heeren en ook u
zelf in ongerustheid zou laten antwoordde zij spot-
tend.
Kr kwam nu eenige beweging in de zaal. Een
algemeen geroepClaraMiss Van der Street I klonk,
men liep het jutrk in en zocht overal, maar er was
zeen spoor van het jonge meisje te ontdekken.
Men begon zich ongerust te maken, de gasten lie-
t pen zenuwachtig door elkaar en drongen in alle
I hoeken vau het huis door; vooral Mac Eachin en
mevrouw Del Mauro schenen augslig.
Holmes begaf zich naar den gastheer, en wenkte mij.
Begrüpt u er iets van, meneer Van der
Street f
Niets. Deze stoornis in mijn fiuancieele
I eperutioün komt zeer ongelegen, mompelde hij on-
I geduldig.
Dat het der Regeering ernst is, de «Onge
vallenwet 1900" zoodra mogelijk in werking
tc doen treden, mag o. a. hieruit afgeleid
worden, dat zij zich, in afwachting van de
beslissing der Eerste Kamer van de Staten-
Generaal, reeds nu ijverig bezighoudt niet
alleen met het ontwerpen van de bij art. 67
bedoelde «nadere wet die aan do verbind
baarheid van art. 1 moet voorafgaan, maar
ook met het ontwerpen der vijftien Alge-
meene maatregelen van bestuur, die nog
vóór het in werkring treden van de «Onge
vallenwet 1900", krachtens onderscheidene
harer bepalingen, moeten worden vastgesteld.
In België en ook in het Zuiden van ons
land, klaagt men thans erg over de vele
niet-gangbare francstukken, die tegenwoordig
nog in omloop zijn. Vooral vreemdelingen
worden die slechte francs in de banden ge
stopt en het heeft alle kans, dat vele dier
munten ook in Nederland in betaling zullen
worden aangeboden.
Personen, die België bezoeken, kunnen dus
niet te goed toezien. Aan de Belgische
stations neemt men zelfs het goede geld niet
meer aan, dat maar eenigszins beschadigd is.
Stukken, waarop krabben of deuken voor
komen, moet men dus niet aannemen.
Naar men verneemt, zullen van de ont
werpen van de aanstaande zomerdienst-rege
ling 00 de sporen door het Departement
van Waterstaat, bij wijze van proef, afdruk
ken voor belanghebbenden verkrygba&r wor
den gesteld, teneinde hen in de gelegenheid
te stellen, opmerkingen tijdig vóór de defini
tieve vaststelling der dienstregeling kenbaar
te maken.
Bij de Zuid-Afrikaansche Vereeniging is
tot 6 Januari 1900 ingekomen en ingeschre
ven een bedrag van f918 076.725.
I Bij het Roode Kruis is tot 6 Januari in
j het geheel ontvangen f 174807■575■
l De Voorzitter der Werk-commissie van de
«Nederlandsche Emigratie-Maatschappij" ver*
zoekt ons mee te willen deelen, dat, wegens
ongesteldheid van den Secretaris, de verga
dering van 6 dezer, waarin bericht zou wor
den gedaan van de inschrijvingen, voorloo-
pig is uitgesteld.
Inschrijvingen gelieve men op de gewone
wijze aan den Secretaris, d«n heer O. Kamer-
lingh Onnes, te Amsterdam, toe te zenden.
De veelvuldige correspondentie van per
sonen die zich aanbieden voor Zuid-Afrika
kan eerst later worden behandeld. Voor
het oogenblik kan men volstaan metopguve
van leeftyd, vakkennis, laatsten werkkring,
middelen en referentiën.
Wjjs mij dn kanier van miss Clara en roep
haar kamenier, verzocht Holmes.
We begaven ons naar het «parlement van de doch
ter des huizes.
De kameniei kwaiu verschrikt aanloopen. De
juffrouw was even op haar kamer geweest om eeu
mantel om te slaan ze zei, dat het wat koud was
in het park, vertelde ze. Andera wiat ze niets.
Holmes keek scherp de kamer rond, een gewoon
damesboudoir, zonder iets bijzonders. Hij raapte
een stukje glos op, dat op den groi d lag, en bekeek
het nauwkeurig, daarna stak hjj het in zijn por
tefeuille.
Ge hebt een glas gebroken? vroeg hjj aan de
kamenier.
Ja, meneer, zei hot meisje kleurend.
De juffrouw heeft met haarduune dansschoen
tjes op een stukje glas getrapt, en dat moet haar
nogal pijn gedaan hebben. Klaagde ze er niet
over?
Wel neen, meneer, ze was heel kalm, kal
mer dan anders zelfs, ze zei niets dan wat ik u
vertelde.
Er waren intusschen sommige van de gasten bo
ven gekomen. Het geheele huis was in rep en roer.
Men had de bedienden ondervraagd, die aan de ver
schillende deuren van het huis stonden, maar nie
mand had iets gezien.
De schitterend versierde feestzaal had een treu
rig aanzien. Du gasten liepen met angstige gezich
ten heen en weer. Mac EachiD riep woedeud de
muziek, die nog altjjd een meeslependen wals van
Strauss speelde, toe, te zwijgen. De machinist let
te niet op de verlichting, het electrisch licht trilde
onregelmatig, in al zjjn flikkeringen weerkaatst
door de ijskristallen. De prachtige zaalvcrsiering
bood een vreemd contrast met het angstige pu
bliek.
Het is al te dwaas, riep de professor van straks,
eein meqje spoorloos verdwijnen op dit schitterend
Een beambte der telcgraphie werd van
de provincie naar Amsterdam verplaatst en
diende, overeenkomstig de bepalingen, een
declaratie in voor reisgeld.
Aan deze declaratie nu waren natuurlijk
reeds eenige formaliteiten verbonden, maar
de voornaamste was dan toch, dat bel stuk,
door de autoriteiten geviseerd, naar Den Haag
ging.
Maar eilacie, de declaratie kwam terug
met een grooten papieren brief, waaraan
minstens öO cent schryfloon verspild was.
De beambte moest schrik niet tot zyn
groote verbazing vernemen, dat de declaratie
5 cent, zegge vyf cent, te hoog was, omdat
nu raad eens omdat een station te
ver gestoomd was.
De beambte, die gebruik maakte van de
Hollandsche Spoor, had te Amsterdam aan
de halte Muideipoorl kunnen uitstappen en
was aan het Centraal-station afgestapt.
En dan durft men nog beweren, dat zy,
die aan de Staatsruif zitten, niet zuinig z(jn
op de dubbeltjes, zegt de «Amsterd. Crt."
Uit een brief van dr. G. W. S. Lingbeek,
den leider van de eerste ambulance van het
Nederlandsche Roode Kruis aan boord vao
de «Künig" naby Louren^o-Marquei aan
het Hoofdcoinraité geschreven, blylu dat al
len behouden en wel in Atrika zyn aange
komen zonder eenige ziekte van beteekenis
onder het personeel der ambulance, en dat
allen met moed en vertrouwen den arbeid
tegemoet gaan. Daar het uit en overladen
te Lourenfo Marquez wegens de 261 kisten
waarschynlyk te lang zou duren, zou de
leider met het personeel eerst naar Pretoria
doorgaan, lerwyl de heer Rissik met een
der verplegers en de kisten zoo spoedig
mogelijk zou volgen. Te Pretoria zou by
met den Nederlandschen consul-generaal
Domela Nieuwenhuis en de Kegeering der
Z.A. Republiek overleggen wat verder te doen.
De werkeloosheid in het diamantvak ten
gevolge van den Z.-AI'rikaanschen oorlog neemt
nog voortdurend toe. Het «Weekblad van
den Alg. Ned. Diamantbewerkersbond" ver
meldt alléén te Amsterdam een aantal werk-
loozen van 3635, tegen 2184 de week te
voren.
feest, te midden van de triompheu der weten-
schap.
En wat heeft die vervloekte wetenschap er mee
tc maken, meneer? zei Mac Eachin die als een
dolleman heen en weer liep. Weet gij dan werke
lijk niets, dat licht kan geven vroeg hjj mevrouw
Del Mauro, terwijl zjjn blikken haar schenen te
doorboren.
Niets, mijn waarde vriend, zei deze koel.
Het is verschrikkelijk, niet waar? Hot maakt op
u bijzonder veel indruk, en geen wonder.
Holmes had intusschen met een gloeilampje naar
voetsporen gezocht
Ik meen, dat ik een sjioor gezien heb, met
een heel klein droppeltje bloed, sprak hjj. Maar ik
durf het niet zeker te zeggen, er zjjn zoovele voet
stappen in het park.
Ik zou het feest maar latou eiDdigeu ver
volgde hij tot den gastheer en dc gasten verzoeken
heen te gaan, tenzy ge enkele zeer goede vrieudeu
hier wilt houden.
Ik blijf hier, ge hebt den steun vau eeu vrouw
noodig, waarde vriend, sprak mevrouw Del Mauro
deelnemend.
Men begon al te vertrekken, overhaast, na een
korten hartelykeu groet aan den gastheer. MVjj
bleven boven, Vau der Street, mevrouw Del Mauro,
Mac Eachin. Holmes, ik en nog enkelen. De gast
heer scheen als versuft door deze geheel onver
wachte gebeurtenis, hjj zou ons van weinig nut zjjn.
Mevrouw Del Mauro was kalm cd hartelijk. Ik
had een vaag vermoeden, dat zjj iets van dc ver
dwijning van Clara afwist, maar tegenover haar
kalme houding was die gedachte uiet vol te hou
den. Tol mjjn verwen-lering echter zag ik Holmes,
naast mij haar scherp fixeereu, en eeuige getallen
in zijn zakboekje o|acnrjjven.
Van der Street verzocht Holmes zich met het
onderzoek te willen belasten.
Gaarne, zeide deze, maar op voorwaarde,
Op de Amsterdamsehe tabaksmarkt is in
het vorige jaar voor 41 millioen gulden aan
dat de politie er niet in gemoeid wordt.
Het zg zoo.
Mevrouw Del Mauro cn Mac Eachin protesteer
den, maar de gastheer verklaarde, dal hij een onbe
perkt vertrouwen iu Holmes had, en verzocht hom
dringend, dadelijk aan 't werk te gaan.
raadselachtige gebeurtenis, zeide hg. Maar har,del
zooals ge wilt; mijn geheele fortuin staal tol. uw
dienst.
Geef me eeu portret van Clara en u, me
vrouw Del Mauro. verzoek ik om een lok van uw
haar; ik heb opgemerkt, dat hel bjjna volkomen
van de zelfdu kleur als dat van Miss Clara.
Mjjnheer Holmee, ik geel geen haarlokken
aan heeren, antwoordde de dame.
In hel belang van het meisje, dat u straks
nog zoo lieflijk verpleegde, zult ge ztikor iels van uw
schoone lokkon willen afsuuiu, en met een beleefde
buiging knipte lijj er behendig een af cu stak die
in zijn portefeuille.
Ge hebt gelijk, meneer Holmes, sti mevrouw
Del Mauro. Verschoon mij; mjju zenuwen zijn ge
heel in de war.
Hebt ge hoop vroeg do gastheer met bevende
hand een portret overreikend.
Hoe kan ik dat nu roods zeggen, antwoordde
Holmes, ik ga dadelijk aan 't werk.
Vau der Street liet onj uit. Aan de deur zei
Holmes zacht:
Meneer Vau der Street, belooft ge me, mijn
woordeu aan niemand ter wereld over te brengen.
Ik beloof het.
Welnu, ik heb hoop. Tracht wat tc slapen.
Hoe kunt ge dien armen vader inued geven?
vroeg ik ongeduldig, toen hij de deur achter zich
gesloten had.
(Wordt eervofed.)
