Maandag 30
April 1900.
4975.
49e Jaargang.
Stadsnieuws.
Phoenix-Brou werij H. MEURSING Co.,
Export naar Oost- en West-Indië.
Uitgave: Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 4.franco per
na A. H VAN CLEEF.F *>0St ^dvertentiën 1G regels 60 centelke regel meer 40 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 45 cent. Afzonderlijke
te Amersfoort. nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht
Bureau
KOETEGBACHT
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
>e GEDEPUTEERDE STATEN der provin-
I UTRECHT, S V
■relet op art. 105 der Kieswet,
Krengen ter kennis van belanghebbenden, dat
I in de Vergadering van hun College van he-
p vastgestelde Lijst der Hoogstaangeslagenen
J de provincie^ Utrecht, verkiesbaar als afge-
krdigden ter Eerste Kamer der Staten Gene-
b), tot en met 21 Mei a. s. (Zondagen uitge-
Tiderd) voor een ieder op de 'Provinciale Grif-
t Utrecht, Bureau voor Statistiek, ter in-
3 nedergelegd en in afschrift, tegen beta-
r der kosten, verkrijgbaar is gesteld.
■Bedoelde lijst zul, ingevolge art. 105 der Kies-
It, worden geplaatst in de Nederlandsche
Lats-Courant van 5 Mei a. s.
(Utrecht, 27 April 1SJ00.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
SCHIMMELPENNINCK v. d. O.
v. NIJENBEEK,
Voorzitter.
C. R. MERKUS,
Griffier.
iNaar ile «Manchester Guardian" beweert,
lolt graaf' Adel bert Stenberg, de niet-eer-
ftl onlslagen Oostenrijksche officier die een
ideelte van den oorlog in Z.-Alrika als «be
stellend toeschouwer" aan de zijde der
jren heelt meegemaakt en óok in het
er van Cionjé was, behalve toen dit door
Engelsche troepen werd omsingeld, om-
mgrijke mededeelingen over «ie organisatie
i de hulpmiddelen der Boeren gedaan aan
3 Britsche Regeering, wier gast hij thans is.
I Die naam mag wel onthouden.
I De R. K. Kiesvereeniging te Haarlem heeft
lesloten, saam te gaan met de Anti-revoluti-
nnaire die, gelijk we reeds berichtten, tot
Indidaat voor tie Tweede Kamer gesteld
ieft jhr. mr. T. A. J. van Asch van Wijck.
I Den 5 Mei 1875 is de drukste dag geweest
te sedert heugenis is voorgekomen in de
uuwkamer van het Raadhuisniet minder
26 paartjes toch, met de daarbij be-
loorende ouders en getuigen, bevooden zich
lien Woensdag daar.
Bijna alle toen gehuwden zullen aaustaan-
len Zaterdag hun 25jarig huwelijksfeest mo
rn herdenken; bier ter stede zelfs nog 12
paren wonen te Soest, 3 te Baarn,
I le Amsterdam, enz.
I Rij di; te Utrecht gehouden examens voor
Ie acte onderwijzer zijn o. a. geslaagd onze
Feuilleton.
EEN SPAANSCHE VROUW.
(Uit de biographic van Sherlock Holmes).
i0).
Mot het stuurrad in de hand bespiedde ik dm
ijand. Ken frissche bries had alle rook weggebla-
Er was iets belangrijks bij den vijand gebeurd,
ijn vaart was verminderd. Plotseling begreep ik,
t hij liet stuur over zijn schip verloren had, want
:s weifelende kenmerkte zijn houding, maar spoe-
g herkreeg hjj zijn wil en zijn boeg wendde zich
Het was te laat, mijn tijd" was gekomen. Een paar
evelen in de telegraaf, een vermeerderd trillen
"ir een mnximum aantal omwentelingen en toen
i beide kanten eer donderslag, gevolgd dooreen
«hok ai3 van een aardbeving.
Ik verloor een oogenblik mijn bewustzijn. Spoe-
ig herkreeg ik mijn vermogens en vond mij zelf
elouud tegen den wand van hetgeen een oogenblik
voren mijn commando-toren was geweest, maar
•iir ik nu slechts scherven en dëbris zag. Het
nfileercnd 8Chot van den vijand had mijn drie wet-
Mollori gedood de een met het halve deksel op
'ju borst, do ander met verpletterd hoofd, de derde
:cni afzichtelijke klomp.
Ik herinner mij met groote dankbaarheid nog,
'k in weerwil van die ontzetting volmaakt kalm
Mijn schip hield nog zijn koers, de kanon-
"ii hadden hun laatste woord gesproken, nu moest
de grootste macht gebruiken waarvan mijn wil
ch bedienen kon.
Udat korte, verschrikkelijke oogenblik, toen ik,
"et die vreeseljjke macht mijn vriend naderend,
stadgenooten de heerenJ. Weterings, IJ.
Graansma, A. H. Hïisken en D. H. Huygen.
Oók in verband rnet de beslissing dien
aangaande door den Gemeenteraad genomen,
hebben vijf werklieden vereenigingen bier een
adres gericht tot den Minister van Binnen-
landsche Zaken ter ondersteuning van het
verzoek om subsidie voor de Ambachtsschool
voor Amersfoort en omstreken.
Hier ter stede is ook opgericht een ver-
eeniging van winkelbedienden in het kruide
niersvak, aanvankelijk met 30 leden.
Ter Donderdagavond in De Keizerskroon"
gehouden vergadering van aandeelhouders
in de Naamlooze Vennootschap «Amersfoort-
sche Tramweg-Maatschappij" werd een ge
deelte der ontworpen Statuten in eerste le
zing genomen. De tweede lezing zal worden
gehouden in een vergadering cp Maandag
14 Mei.
O. a. bleek, dat. gedurende omstreeks acht
maanden een hulp-station zal worden gebe
zigd, waar alle treinen aankomen en vanwaar
alle zullen vertrekken. Daarheen zal de tram
het eerst leiden.
Het is zeer gewenscht, dat, wie alsnog
belang stelt in de tram inzage vraagt van de
ontwerp-Statuten bij den Secretaris van het
voorloopig comité, den heer H. J. Croockewit
(Langestraat, hoek Muurhuizen) die tevens
volgaarne inschrijvingen zal aannemen.
Tot Bestuursleden van het plaatselijk De
partement der «Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen" zijn Vrijdagavond herkozen de
heeren mr. Prikken en kolonel J. D. Rolan-
dus Hagedoorn, aftredenden, terwijl in de
plaats van den heer G. J. Buijs, die niet-
herkiesbaar was, is gekozen dr. H. J. Reynders.
Tot afgevaardigde naar de Algemeene ver
gadering werd gekozen de heer G. J. Buijs,
tot zijn plaatsvervangers de heeren mr. Prik
ken en overste Van der Horst Bruyn.
De aftredenden in de permanente com-
missiën werden allen herkozen.
Dat het onderwijs in het algemeen en de
Hoogere Burgerschool hier ter stede in het
bijzonder naar buiten een goeden klank
heeft, is aan velen bekendmaar niet heel
velen zullen weten wat er alzoo geschiedt
in onderwijskringen om zoowel de Lagere
school als Burgerschool en Gymnasium zoo
volkomen mogelijk te doen beantwoorden
aan hun doel. Een uitstekend middel daar
toe is zekeraansluiting van het voor be
reidend- aan het verdere onderwijs.
Sedert eenigen tijd nu bestaat hier eeu
Kring voor Amersfoort eu omstreken, welke
die aansluiting beoogt. En wel zeer juist
was het waardeerend woord van den heer
Ten Bruggenoate, den Inspecteur van het
Middelbaar onderwijs, over dezen Kring,
die eenig is in ons land en waar de ge
meenschappelijke belangen van het Lager-
en het Middelbaar-en Hooger onderwijs ter
dege worden besproken.
Zaterdagmiddag mochten we een der ver
gaderingen van den Kring bijwonen, welke
in «De Arend" werd gehouden onder voor
zitting van den heer G. J. Buijs.
Behalve de heer Inspecteur van het M.
O. waren tegenwoordig dr. Gunning, privaat
docent in ptedagogie, te Utrecht,de Rector van
het Gymnasium en leeraren van Gymnasium
en Hoogere Burgerschool hier, schoolhoofden,
onderwijzeressen en onderwijzers zoo hier ter
stede als uit de omliggende gemeenten, van
openbaar en bijzonder onderwijs.
De heer J. M. Thiel leidde een 12-tal stel
lingen in omtrent het rekenonderwijs op de
Lagere school (welke voorkomen in Let «Tijd
schrift voor Onderwijs on Opvoeding") die
werden gesouligneerd docr den beer Wes-
terlii hoofd eener school te Hilversum, en
eenig debat uitlokten, waaraan deelnamen de
heerenN. van Veen, P. Keete en P. W.
van Schendel.
Na hem leidde de heer C. J. E. Prins het
debat in over «overbevolkte klassen". Wegens
het vergevorderde uur moest echter het debat
over dit punt wordeu uitgesteld tot een vol
gende bijeenkomst.
Waar men elders sedert lange jaren vruch
teloos zoekt naar samenwerking tusschen
voorbereidend- en voortgezet onderwijs, waar
beide als geheel onafhankelijk van elkaar,
soms als vijandig tegenover elkaar, worden
beschouwd, daar verheugt het ons, in deze
enkele regelen te hebben kunnen doen zien,
dat hier de weg gevonden is, welke van zóo
groot nut kan zijn voor de scholieren van
wie steeds meer geëischt zal worden om een
onafhankelijke betrekking te kunnen berei
ken als ze eenmaal op eigen wieken zullen
moeten drijven.
Men vraagt ons, mee te deelen, dat de
leden der plaatselijke afdeeling van de «Al
liance francaise" die dezen zomer Parijs be
zoeken, eiken eersten Donderdag der maand
om half elf des ochtends een vergadering
kunnen bij wonenin het paviljoen der Alliance
in het Trocadéro.
Na de vergadering kan, tegen betaling
van vijf franc, worden deelgenomen aan een
gemeenschappelijke lunch in een restaurant
der tentoonstelling. Aanmelding daarvoor,
Maandagavond te voren.
Tevens wordt er op gewezen, dat het nut
tig zal zijn om de tentoonstelling vooral niet
vóór 45 Mei te bezoeken, daar te verwach
ten is, dat eerst tegen dien datum alle in-
stallatiën gereed zuilen zijn.
Tot de vergadering welke «Eendracht"
Donderdagavond in «De Arend" houdt en in
welke Mevrouw dr. Aletta H. Jacobs, uit
Amsterdam, zal inleiden een pleidooi voor
Vrouwenkiesrecht, hebben behalve de vrouwe
lijke huisgenooten der leden óok toegang an
dere vrouwen, door hen geïntroduceerd.
Bij het 5e regiment infanterie bevorderde
officieren worden belast majoor G. H. Pieter
met bet bevel over het 4e bataljon hier
kapitein F. Stellenboom met dat over een
compagnie hier, en kapitein M. A. N. ba
ron Mulert tot de Leemcule met het bevel
over een compagnie te Utrecht.
Tot leden van de commissie, belast met
het geneeskundig onderzoek van de onder
officieren uit dit garnizoen, die wenschen
AMERSFOORT.
m(jn mederaenschen een zekeren dood aanbracht.
Eu dat alleen mijn hand, die het stuurrad be
diende
Ik herinner mij nog het fraaie schip vóór mc, be
schenen door de heldere stralen der ondergaande
zon. De zee was éen en al licht, dat schitterde en
danste voor mijn oogen. En tóch moest ik het doen,
dat duivelachtigeScherp herinner ik mij nog het
oogenblik waarop mijn voorsteven de schaduw van
het vijandelijke schip binnen voer. En toen een
schok, die de „Oregon" deed trillen van vóór tot
achter, ik zag hoe de gietstalen voorsteven met de
beplatiDg rimpelde terwijl ik door den wand van
het vijandelijke schip ging. Maar daar was niet de
doodclijke wond; ver beneden de waterlijn deed de
ram zijn werk Voor een oogenblik was alles stil,
behalve het scheuren en buigen van het ijzer; toen
zag ik het schip met zijn boeg overhellen en lang
zaam mot ziju voorsteven zinken. De achtersteven
kwam geheel boven water en als dol zag ik de
twee schroeven razend rondwentelen. Een dapper
adelborstje in de achterste gevechtsmarsch schoot
uog de laatste patronen van zijn revolverkanon op
ons af, toen zag ik niets meer en werd alles nacht
voor me.
Mijn plicht heb ik gedaan. God moge mij de
verschrikkelijke daad vergeven; ik voor mij zal nooit
dien dag vergeten, al handelde ik ook voor het
mooiste ideaal van den soldaatzijn plicht jegens
zjju vaderland le vertillen tot het uiterste.
Hiermede eindigde het dagverhaal van onzen ar
men commandant. Ik, dokter Watson, vervolg nu
mijn kroniek.
Onmiddellijk na hot rammen was de eerste offi-
naar den commando-toren geloopen en zag lot zijn
grooten schrik de ruïne daar en de vier bewoners
bloedemi op den grond. Dadelijk telephoncerde hij
m(j en spoedig was ik boven. Bij den comman
dant constateerde ik een bloedende hoofdwond, ver-
At door een granaatscherf, gelukkig niet ern-
maar wat mij meer zorg inboezemde, was de
ndoeuing, die wel op een hereeniufluentie
kon uitloopen.
Ik liet hem naar het achterschip brengen en daar
een ziekbed voor heiu inrichten, de frissche lucht
hierboven geschikter achteuu dan de verschrikke
lijke bloedlucht, vermengd met kïu.tdamp beneden.
De drie lotgenooten van den commanuant waren
door de granaat op de plaats gedood.
Ik ging spoedig weer naar beneden. Vooreerst
was er voor mij geeu sprake van rust. Elk oogen
blik weiden nieuwe gewonden aangedragen, die
men overal vond liggen. Een adelborst, die de ge
vechtsmarsch niet wilde verlaten, werd met alge-
schoten arm en een schedelwoud binnengedragen.
De eerste, officier kwam ook eens kijken naar de
gewonden. Ik merk.e een leelijk schampschot aan
zijn schouder op, maar hij weigerde onder behande
ling te komen en stond mij alleen toe, even de
wond te wassohen.
Spoedig weid de chloroformlucht, gemengd met
bloedlucht en kruitdamp, hier ondraaglijk. Het ge
kerm der gewonden en de zenuwachtige overspan
ning bij mij zelf maakte:, mij den toestand onmo
gelijk. Toch moest ik doorgaan. Goddank, dat ik
Holmes b(j me had. Met onverstoorbare kalmte,
alsof hij jarenlang ziekenoppasser was geweest, stond
hij mij bij, ik zelf voor de zoovcelste keer verbaasd
over de enorme veelzijdigheid van zijn capaciteiten.
„Wil jo we! gelooveu, Holmes, dat ik toch gelijk
had bij mijn bewering, dat in een hedeudaagsch zee
gevecht op zeer tnlrijke en hevige verwotxlingeD
moet gerekend worden Zie eens dat éene schot
in de bakboordbatterij met een granaat van 32e.M.
heeft me alleen reeds 50 dooden en gewonden ge
bracht, En dat heel nu de 10e eeuwsc.he bescha
ving. Dat zulke „massacres" no" mogelijk zijn En
de verhouding tusschen gesneuvelden en gewonden
is zoo ongunstig. Dat komt van die verschrikkelijke
hoofdwonden, die merkwaardig genoeg bij zoo'n
zeegevecht zoo talrijk voorkomen, maar hoe heb je
toch in 's hemelsnaam die wond opgeloopen
„O! niet veel bijzouders. Je begrijpt toch, dat
ik, de vreeselijke ontploffing aan bakboord hoorend,
dadelijk hulp ging verleeneu, niet waar? Maar
het was een helsch werk. Alles wat maar brand
baar was, is aan 't branden gegaan. Aan brand
wonden heb ik dan ook de meeste patiënten ver
loren, maar je hebt mij overigens niets te verwij
ten je beenwond getuigt óok niet van groote voor
zichtigheid."
„Mijn waarde Watson, ik zag toevallig een aar
dige en flinke adelborst in een der gevechtsmarschen,
getroffen door het snelvunrgeschut. Ik moest hem
er wel uit halen."
„Waarbij je niet veel gewonnon hebt, Holmes. De
arme jongen heeft een ernstige en gecompliceerde
fractuur van den schedel. Hij zal over een uurtje
tot pijnlijk bewustzijn komen, maar niet langer dan
een paar dagen leven."
Onderwijl werkten wij steeds door. Ik kreeg een
boodschap van den le olfcier met verzoek het aan
tal gewonden en dooden op te geven. Holmes gaf
het lijstje.
Toen ik het inzag, schrikte ik er van. Van de
487 mau waren nog slechts 154 in staat, hun werk
te doen en een vierde, van de bemanning was ge
sneuveld: daarbij gerekend de nog ongeveer 400 man
van onzen vijand die omgekomen waren, want daar
onze booten alle stukgeschoten waren, konden er
slechts 43 gered worden. De rot verdronk. Een wil
de woede kwam over inc. Machteloos balde ik de
vuist tegen het geschenk van onze verlichte eeuw:
een hedendaagse!) zeego echt, In een uur tijcis meer
dan 500 mensehen gedood en wie weel hoevelen
daardoor ongelukkig gemaakt.