Donderdag 10
Mei 1900.
4978.
49e Jaargang.
Stadsnieuws.
0.
Uitgave
A. H. VAN CLE EPF
te Amersfoort
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post 1.45. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, of'ficieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers 10 cent.
Bij advertentiën vac buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
SCHRIJVING VOOR OE SCHUTTERIJ.
.itrGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge-
,ie AMERSFOORT,
sagen ter kounis van
alle mannelijke ingezetenen, geboren in het jaar
alio mannelijke ingezetenen, geboren in de
i lSiIG tot en niet 1874, die, ofschoon in andere
„centen reeds ingeschreven, sedert de inschrijving
i liet vorige jaar in deze Gemeente zijn komen
"alle vreemdelingen, die sedert de laatste in-
jving iu de termen zijn gevallen om als inge-
e„ te worden beschouwd
jat zij zich ter inschrijving voor de Schutterij behoo-
i aan te melden tusschen de I5den en den 3lsten Mei
k. ter Gemeente-Secretarie
il voor die inschrijving dagelijks zitting zal wor-
.•ohouden in liet Gemeentehuis
it lie geboorte-extracten der personen, die in
i Gemeente geboren zijn, bij de inschrijving zul-
vooriiaudeu zijn, terwijl zij, die elders doch biu-
,lit Rijk zijn geboren, zich op eiken dag kuu-
aiininelden ter Secretarie der Gemeente, ten
ide iiunne geboorte-extracten in tijds kunnen
aange raagd
indelijk de registers van inschrijving op 15
istamule geopend en op 31 Mei daaraauvol-
ü.le /.uilen gesloten worden.
Wordende hierbij, ter voldoening aan artikel S van
t Koninklijk Besluit van den 2lsten Maart 1828,
luttsblml Xu. ti, nog medegedeeld eenige bepalin-
n der Wet op de Schutterijen, luidende
Artikel 2. Als ingezetenen worden, met betrek -
t ile toepassing dezer wet beschouwd
ii Nederlanders, binnen het Rijk hun gewoon
houtienilo
e vreemdelingen, binnen het Rijk woonach-
Ike hun voornemen om zich aldaar te vesti-
n, zullen hebben aan deu dag gelegd, hetzij door
nu uitdrukkelijke verklaring, hetzij door het wer-
lijk overbrengen van den zetel van hui vermogen
i de hoofdmiddelen van iiun bestaan
De tijdelijke uitoefening van een bedrijf of hand-
rk iu eenige ondergeschikte betrekking, gelijk die
leerling, knecht enz., kan op zich zeiven niet
H'hninvci worden als een bewijs van het voorne-
j zich iii dit Rijk te vestigen.
Artikel li. Elk jaar, voor den eersteu Juni, zullen
/ezetenen, 'die op den lsten Januari van het
un 25ste jaar van ouderdom zullen zijn inge-
zonder onderscheid of zij vermeenen moch-
I of niet tot de vrijgestelden of uiigoslotenen
moren, verplicht zijn, zich bij het Bestuur der
in te, in welke zij wonen, voor de Schutterij te
inschrijven.
Feuilleton.
SEN SPAAXSCHE VROC W
(Uit de biographic van Sherlock Holmes).
Slot.)
De uren kropea met tergende kalmte voorbij:
i schip bleef op en neer dansen, rijdend op
.a ankers, zwaarmoedig stampend.
Alles was stil, slechts hier en daar een plaat
f schild, dat stuk geschoten was en niet weg-
uruiind, kletterend bij elke slingering. Ellendige
laat. De commandant heeft er den eerste olll-
ier reeds over onderhouden. Het ia dan ook
ol te Worden, dat eeuwige gekletter,
Plotseling klinkt een vreeselijke gil uit den
uist: op een mijl afstand schiet een vuurpijl
i de lucht die knetterend uit elkaar valt. Daar
«der weer een, nog een, vier, ze3, twaalf vuur-
ijlen. De vijand is daar; de torpedobooten heb-
n bet schip ontdekt, Een jong matroos krijgt
zenuwtoeval en valt gillend en rillend op
0 grond. Daar glijdt bliksemsnel een heldere
ichtbundel over het water, verlicht het schip,
1 oogenblik maar, en verdwijnt dan weer. Een
r torpedo booten heeft zijn vrienden de juiste
inging willen wijzen van ons schip.
Mac Eaehin, de commandant, bleef kalm over
i brug leunen en ga: geen sein om te vuren.
;aar die ongelukkige lichtbundel had de span-
|1UK ten top doen stijgen, Een marinier schoot,
onder het zelf te willen, zijn geweer af, en dit
'as het begin van het eindeeen deel van een
""Oude slechts en een helsch geknetter en la-
ui breekt losalle geweren worden met snel-
ur gelost, het geknetter van het raagazijnvuur
O'trve'doovciid, maar duidelijk boven alles
■'inkt het onlvilspellende rat-tat-tat-tat van do
'-uilleurs m t X«) schoten in de minuut. Zij
stommen zelf het snelvuurgescbut.
'lot i« slecht schieten in den blinde, want
"n toruedoboot is te zien. Arme zenuwachtige
n «loodc gedoemden De officieren weten, dat
1 nutteloos vuren het laatste is. Nu weet de
"D"d inet zekerheid waar het schip ligt. Dan
Artikel 7. Zij die in meer dan eeue Gemeente
hun gewoon verblijf houden, of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, zullen tot de inschrij
ving verplicht zijn, binnen die Gemeente, alwaar
eene dienstdoende schutterij aanwezig is.
Bijaldien in de verschillende Geineouten alleen
dienstdoende- of alleen rustende schutterijen bestaan,
zullen zij zich doen inschrijven in de Gemeente al
waar zij voor de Personeele belasting zijn aange
slagen, en de ambtenaren in die Gemeeute, alwaar
zij ambtshalve verplicht zijn hun verblijf te houden.
Artikel 8. Die van hunnen ouderdom geen voldoend
bewijs geven, zullen door het plaatselijk bestuur
worden ingeschreven, naar deszelfs oordeel, onvermin
derd de bevoegdheid van den ingeschrevene om
m zijn juisten ouderdom nader te doen blijken.
Artikel 9. Die bt.zonden zullen worden, zich niet
vóór 1 Juni te hebben doen inschrijven, zullen door
het plaatselijk bestuur ambtshalve ingeschreven wor
den en door den Schuttersraad worden verwezen
tot eeue geldboete, terwijl zij daarenboven, zonder
loting bij de schutterij zullen worden ingelijfd, in
dien het zal blijken, dat er, tijdens de verzuimde
inschrijving, geen redenen tot uitsluiting of vrij
stelling te hunnen aanzien bestonden.
Afgekondigd en aangeplakt te Amersfoort, 7 Mei 1900.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester.
T. A. J. vak ASCH VAK WIJCK.
De Secretaris,
B. W. Th. SANDBERG.
Openbare vergadering van den Gemeente
raad van Dinsdag 8 Mei, des avonds 8.20.
Voorzitter de heer Burgemeester, jhr. mr.
T. A. J. van Asch van Wijek.
Tegenwoordig 15 leden afwezig met ken
nisgeving de heeren Garjeanne en mr. Hey-
ligers.
De notulen der zitting van 23 April wor
den gelezen en ongewijzigd vastgesteld.
Ingekomen zijn
een request van makelaar P. H. van Hase-
len om wijziging in tie Bouwverordening,
wat betreft het tonnenstelsel om praj-ad-
vies aan B. en VV.
een request van de beeren J. R. van 't Hof
en P. van Achterbergh tut ondersteuning
van bet vorengenoemde om prte-advies
aan B. en W.
Goedkeuringen van Gedeputeerde Staten
op de Raadsbesluiten van 27 Maart en 23
April nopens af-en overschrijving, verkoop
Vingerhoedsteeg, enz. voor notificatie.
een request van J. de Vrij om een trap
te mogen hebben aan de Muurhuizen om
prae-advies aan B. en W.
een schrijven van de heeren J. R.'van't Hoi
en P. van Achterbergh waarin zij verklaren,
de voorwaarden voor het. villa-park aan te
nemen voor kennisgeving.
Een voorstel om twee tijdelijke onderwij
zers te benoemen aan de openbare Lagere
scholen 3e soort Beekstraat en Koningstraat.
Z. d. of h. st. wordt dit voorstel spoed-
eischend verklaard en aangenomen.
Aan de orde is:
Een voorstel tot nadere af- en overschrij
ving van posten op de Gemeente-begrooting,
dienst 1899, tot een bedrag van f luO. Goed
gekeurd z. d. ot' h. st.
Een request van den heer P. de Groot tot
toelating van zijn dochter op het Gymnasi
um, na eventueel slagen voor het toelatings
examen. met advies van Curatoren en van Bur
gemeester en Wethouders. Toegestaan z. d.
of h. st.
Een voorstel van B. en W. tot het voeren
van een rechtsgeding tegen de Vrijmetse
laars-loge «Jacob van Campen" met het doel,
de Gemeente te handhaven iti het bezit der
erfdienstbaarheid van waterleiding of riool
in het voormalig Kallsveld.
De heer Cronckewit zou deze zaak
wenschen besproken te zien in een verga
dering met gesloten deuren.
De Voorzitter meent riiet, dat een
geheime zitting noodig is, doch zal zich daar
tegen niet verzetten als twee leden het ver
zoek steunen.
De heeren Gerritsen en Van Eek steunen.
Na vijf minuten worden de deuren her
opend.
DeheerGerritsenzegt: Mijnheer de Voor
zitter, ik zal mij verklaren tegen het voor
stel van B. en W., dat wil zeggen voorals
nog. aangezien mij niet genoegzaam uit de
stukken gebleven is, dat alle middelen zijn
uitgeput om nog te geraken tot, een com-
in Godsnaam maar weer zee lm
Een bootmansfluitje op de brug tracht gehoor
te krijgen. De nuastbijzijnden hooren het niet.
Eenige officieren vliegen naar voren om het an
ker te laten kappen, andere naar de konstabels
om het vuren te doen eindigen, en naar de hoorn
blazers en de tamboers om „ophouden met vu
ren" te laten blazen en slaan.
In de machinekamer klinkt «chel rinkelend
de telegraaf. De stokers werpen de machines
te draaien.
Het anker is nog niet gelicht.
Het vuren houdt eindelijk op, nog een paar
schoten en dan is alles weer doodstil.
In de verte, ver in het Oosten begint een ros
sig licht den horizon te kleuren. Nog een half
uur, een kwartier misschien en wij zijn ge
red.
Eindelijk vliegt luid ratelend de ketting door
de kluizen en slaat tegen de zijde van hef schip
om luid plompeud in het water te vallen.
De telegraaf naar de machinekamer geeft met
een duidelijk rink-kink-kink het bevel „volle
kracht, vooruit". De machinist antwoordt met
eer v .fde rink-kink-kinb.
De spanning wijkt, het is den matrozen een
behoefte „hoezee 1" te roepen.
Maar daar kliukt, nog gien tweehonderd me
ter van stuurboord, een weinig achterlijker dan
dwars, een schel gefluit. Als een demonische
lach klinkt het ons in de ooren, en daarginder
zie ik nog even iets zwarts zich snel verwijde-
reHolmes drukte mij de hand. „Tot weerziens
Watson, en dan in beter oorden dan dit moor-
tlenaarshol de aarde" zegt hij vriendelijk,
met volmaakte kalmte. Onmiddellijk nahethel-
sche Uuiten klinkt van de brug de heldere, vaste
stem van den commandant, het bevel tot vuren
gevende.
ten herinner ik iïïq nog Mac Eac bin's zucht,
met een gesmoord „Goddank".
Gelukkig, dat Holmerf" wist te handeleu. Als
een klein kind pokte hij mij op en gooide mij
over boord, zelf naspringend. Ik begreep ge
lukkig dadelijk. Hij wilde de zuiging van het
zinkende schip ontkomen. Haastig zwommen
wij een tiental Meters verder en toen herinner
ik mij nog duidelijk en scherp, op mijn rug
naast Holmes zwemmend, dat laatste oogen
blik.
„De „Oregon," een weinig hellend, maar ove
rigens met groote statigheid naar beneden zin
kend. Ik zag de meesten geknield op het
dek liggen, anderen liepen wanhopig, weer rond,
anderen trachtten in den mast te klimmen om
een paar seconden hun leven te rekken. Een
marinier schoot zich voor het hoofd, maar de
eenige die bleef wie hij was, was Mac Eaehin
op de brug staande, met de armen gekruist, keek
hij» met gefronste wenkbrauwen, maar met een
ruatigen glimlach op de lippen naar de golven,
die snel naderden.
Wonderlijk, dat in mijn vreeselijke overspan
ning dit alles in die paar seconden zich zóo
vast afteekende in mijn hersenen. En duide
lijk herinner ik mij zelfs nog, dat in de verte
een bloedroode schijn dit tooneel van ondergang
verlichtte. De geheele zee was als met bloed
gekleurd, de golven fonkelden met roode schit
tering, en daarop de „Oregon" die langzaam
zonk.
De golven kwamen over de brug. Voor het
laatst zag ik nog het bleeke, kalm-ernstige ge
laat van Mac Eaehin, met al dat gouden licht
om hem heentoen zag ik niets meer.
Ik werd wakker in een kajuit. Op een bed
naast me zat Holmes, zijn pijp in zijn mond.
„Goddank", hoorde ik hem mompelen, toen
hij zag, dat ik hem herkende, de man, die an-
promis. Voor een arme Gemeente is het
niet gewenscht, een wellicht kostbaar proces
aan te gaan om een zaak die met een f30
weder in orde kan worden gebracht. Tegen
over het advies van uw raadsman staan twee
adviezen die het goed recht de Loge erken
nen. Ik geef ook daarom in overweging,
nog te probeeren de zaak bij te leggen.
Het zelfde advies zou ik geven aan de Loge,
indien daar mijn oordeel werd gevraagd
ik zou zeggen, geef toe, want een proces
waarvan de afloop zóo in het duister ligt, is
nimmer aan te raden. Ik meen niet mijn
stem te mogen geven aan bet voorstel van
B. en W. doch wel bun te mogen uitnoodi-
gen, alsnog te trachten tot een schikking te
geraken.
Ik wil hier echter nog aan toevoegen, dat
mij uit de stukken niets gebleken is van het
verhandelde in de vergadering van B. en W.
verleden jaar. De comparant voor de Loge
heeft daarin niet die bejegening ondervon
den, welke hij had kunnen verwachten. In
dien daar werkelijk een minder aangename
toon heeft geheerscht en men zoodoende zou
geraken tot »Reehthaberei" dan zeer zeker
is een proces te ontraden en zal ik mij des
te meer verzetten tegen het voorstel van B.
en VV.
De heer VanEsveld zegtindien niet door
'ieu heer Gerritsen wordt aangetoond, dat de
bij het voorstel overgelegde stukken niet
juist zijn, dan is er voor mij geen sprake
van, alsnog te trachten tot een vergelijk te
komen. De Gemeente zond tweemaal een
schrijven, dat telkens onbeantwoord bleet.
Daaruit blijkt mij, dat de Loge onwillig is
om te schikken. De eenige weg is nu een
proces.
De heer Van Eek zegtik ben vóór het
voorstel van B. en VV. Het advies van den
raadsman spreekt de wenschelijkheid uit van
het proces. Mij is niet gebleken, dat de quaes-
tie uit de wereld kan geholpen voor een
f20 a f30. Gelijk de heer Van Esveld zeide,
deed het Dagelijksch Bestuur alles om de
zaak nog in der minne te schikken. Over
ilejuri(fisch^|uaesti^ ik niet beslissen,
Maar vóór het geschut nog gericht en nog tiers zoo zelden een uiting van gevoel had.
icn geweerschot gevallen was, wierp een ont- -
zettende schok alles van de been het geheele
«chip trilte en sidderde, een geweldige waterko
lom Stortte op het dek, een gegil en gesuis en
het einde van de „Oregon" is daar. Ieder weet,
dat het schip verloren is en in die paar minu- vertelde mij, onmiddellij
Hij ging weg zeker om zich niet in een
zwak oogenblik te laten zien.
Toen kwam een officier in Spaansche uni
form binnen. Hij stelde zich voor als de com
mandant van den tor]
pedobootjager „Furor", en
allijk na zijn aanval hij
s onze verderver teruggekeerd te zijn met
een eskader, maar hoe hij eerst een uur na het
schieten van de torpedo's (hij had er vier kun
nen schieten waarvan de laatste eerst raak) ons
gevonden had, d. w. z. Holmes zwemmende met
de eene hand mij bij den kraag gepakt en het
hoofd boven water houdend. Ook hij bewon
derde zijn bekende reusachtige spierkracht.
De haaien waren tot zijn groote verbazing ge
heel weggebleven, zoodat hij nog een zestigtal
van ons volk had kunnen redden. Dus van ons
schip en de „Pelayo", samen met ongeveer 10 000
man uitgevaren, zouden slechts 60 terugkeeren
naar hun vaderland. Ik verwenschte mijn zwak
heid voor dien trotscbon edelman en weende als
een kind. Toen ik opzag, zag ik hem ook met
gefronste wenkbrauwen naar buiten kijkeD en
zelfs bespeurde ik een traan in zijn oogen.
„Ook ik, mijnheer, heb een goed vriend ver
loren, den commandant van de „Pelayo", met
zijn geheele bemanning ook in mijn vaderland
zijn weer zoo velen ongelukkig, en dit is nog
slechts het begin van den oorlog. Wie weet hoe
veel slachtoffers de vervloekte geldzucht der
Amerikanen en de dwaze trots van mijn land-
genooten ons nog brengen zal?"
Moet ik nog de rest van mijn verschikkelijk
verhaal vertellen, u zeggen hoe ellendig melan
cholisch mijn ziekbed was, en hoeveel gram
morphine Holmes wel innam? Alleen wil ik u
nog mededeelen, dat toen wij in Engeland aan
wal stapten, Holmes tegen mij zeide
Watson, wij zullen een nieuw leven beginnen.
Niet meer aan de brstrijding van de gewone
misdadigers, de déracinés, zal ik mij wijden, neen,
aan den strijd tegen de groot-moordenaars. Wij
zullen er op wijzen, dat niet in de kanonnen
onze bracht zetelt, maar in het volk. En het
volk zal begrijpen, dat deze tijden van barba
risme zullen móeten ophouden. Watson zullen
wij een eed doen, voortaan ons leven te geven
aan de verlichting van het volk, aan de zege
praal der humaniteit
„Ja, Holmes, hier heb je mijn hand", zeide
ik.
„En avant, dan, pour les idéés en marche