bijvoegsel,
behoorenile bU de Araersfoortsche Courant
van Donderdag 19 Juli 1900.
ne heer Buijs antwoordt, dat de kneep
p do bezoldiging van do tijdelijke leer-
,ron f 5000 zal besparen, oen bosparing
üio niet billijk is, doch welke zoo uitge
vonden werd. Het gevolg van dat beknib
belen, later misschien tot f 1200 of f 600,
„I veroorzaken dat de goeden verdwij
nen en hier zullen vervangen worden
door hen, die nergens elders terecht kun
nen Spr. herinnert hoe. wegens de karige
bezoldiging in vergelijking niet andere
scholon, in de laatste 5 jaar 37 leeraren
van hier weggingen, waaronder zeer
eminente.
Eon klas is een eenheid en voor de 13
klassen van den nieuwen cursus is uitge
trokken f33 000, per klas dus f2600 of
f500 goedkooper dan aan eenige andere
school.
H.B.S.
Totaal
der
lanta!
hosten
aantal
5-jarigcn
cursus.
jaar
wedden.
lie
gen.
per
iildreliliH
leer
aren.
Amsterdam
f49 750
12
f4146
19
„55 350
14
„3954
24
«otterdam
Utrecht
„44 550
12
„3713
21
„37 000
10
„3700
20
Leiden
Groningen
„34780
10
„8478
10
„31 000
9
„3444
17
Gouda
„27 200
8
„8400
19
Dordrecht
„30 300
„3367
17
Arnhem
Alkmaar
„30 150
9
„3350
17
„2(5 000
8
,,325<)
13
Leeuwarden
„32 400
10
„3240
15
Nijiiuwn
's-Gr.avenhagc
„25 710
8
„3214
16
„00 000
19
„3158
28
189D
„27 800
10
„2780
20
Amersfoort'l 900"
„33 850
13
„2604
22
1900"
„40 650
18
„3126
22
n 1)11 nlot-wllnlglnï
1, iiii auniiumluK voorstel B, en w.
Indien inen hier het onderste uit de kan
wil hebben, dan kan men er zeker van
zijn, hot lit op den neus te krijgen.
Het geheele voorstel van B. en W. zal
een f 1600 a f 1700 bezuinigen op oen uit
gaaf van een paar ton. Voor een 5°/0wil
men dus do geheele school bederven, want
de leeraren zullen vertrekken, allerlei fou
ten zullen insluipen en de school zal on
herstelbaar lijden aan ruggemergsziekte.
Spr. meent, dat een goed koopman er een
paar percent op zou gooien.
Do heer Sinnige wil de school eveneons
uit koopmansoogpunt beschouwen. Hij
gaat uit van het denkbeeld, dat hot beste
onderwijs nog niet goed genoeg is; maar
verschilt toch met den heer Buijs van
meening omtrent al die monschen, die
van heinde en verre naar Amersfoort
zullen stroomen. De ligging van Amers
foort is van dien aard, dat de stad go-
bukt gaat onder een massa spoor-leerlin-
gen, van welke Amersfoort alléén het
schoolgeld ad f60 ontvangt.
Is 't niet mogelijk, dat het Rijkssubsi
die goweigerd wordt en van de spoor
leerlingen f200 schoolgeld geëischt?
Zouden zij zich dan niet met of zonder
hun ouders hier vestigen?
De heer Buijs is het volkomen eens
met don heer Sinnige, doch men moet
voor een zóo ingrijpende verandering
het juiste tijdstip kiezen. Onder verwij
zing naar zijn »Gedenkschrift" herinnert
spr. er aan, dat het Rijks-subsidie verle
den jaar werd verhoogd tot f 9000 en nu
tot f 10 000 en dit alléén omdat er zoo
heel veel spoor-leerlingen zijn.
Waren die er niet, dan zou het subsidie
ten iioogste f5000 bedragen.
Het I). B. der Gemeente, dat zich zóo
ijverig betoont in bezuiniging, zou zeker
niet aarzelen, het door den heer Sinnige
aangeduide toe te passen, als er maar
een aasje kans op was. Het Rijk geeft
slechts 40, hoogstens 50°/0 in de kosten
van het onderwijs en hot beschermt de
spoor-leerlingen, in hoofdzaak om ont
volking van het platteland te voorkomen.
Bovendien kosten de spoorkaarten f 70
tot i' 100, waarbij nog de kosten van koffie
drinken en hot niet altijd aangename
heen- en woer reizen. Na het request
van Winterswijk om de spoor-leerlingen
te steunen, bepaalde de Minister dat dezen
op de Rijksscholen werden vrijgesteld
van schoolgeld en boeken. Slochts 2 van
de 17 leerlingen uit Hilversum maakten
gebruik van die gunstige bepaling en
vertrokken van hier naar de Rijksschool
te Utrecht.
Maar wo zijn volkomen bevoegd om
de spoor-leerlingen te weigeren en spr.
zou dat zelfs aanraden, doch de Minister
schreef, dat als wo dat nu toepassen, het
subsidie onmiddellijk wordt verminderd.
Stol nu, dat er van de 100 spoorloorlin-
gen 50 weggaan, dan is het verlies aan
schoolgeld f3000 en dat aan Itijks-flubsi-
dio f 4000, samen dus f 7000. Die 50 spoor-
leerlingen minder geven echter geen noe
menswaarde besparing; de 3e klasse bijv.
zou dan tóch gesplitst moeten worden on
hebben maar leerlingen per afdeeling
Men mag geen kunstjes probeeren, door
oijv. de lessen om 8 uur te doen beginnen,
en de eenige mogelijkheid zou zijn als do
Gemeente zeido .Hot Rijk geeft 10 millo
welnu, wij geven 14 mille1'. Eerst dan zou
f t den toegang kunnen weigeren en toe
laten de eigen kindoren, die uit do Pro-
ei| daarna die van elders. Het juiste
tijdstip is er echter thans niet en hoe
gaarne het D, B. ook het Rijks-subsidie
zou weigeren, thans durft het niet.
De heer Sinnige is dankbaar, doch niet
voldaan en herhaalt zijn vraag of, indien
het schoolgeld voor de spoorleerlingen
ive. ...V0i'hoogd tot f200, er niet meer
familiën zich te Amersfoort zouden vesti
gen. De verbouwing dor H. B. S. hoeft
spr. hooren ramen op 40 5 50 millo. Is
t niet voordoeliger het Rijks-subsidie te
weigeren
De heer Buijs repliceert, dat als we
nu 't schoolgeld verhoogden, we het ge
heele subsidie zouden verliezen. Slechts
een hoogst enkele zal blijven, doch hot
groote meorendoel zal, ook om de kosten
en de bezwaren van het heen en weer
reizen, niet komen en dus zal men komen
voor een dubbel verlies, in cijfers van
16 mille, waardoor dus de Gemeente dub
bel zooveel zou moeten bijpassen.
Er zijn ook leerlingen van elders hier
ter stede gehuisvest en van hen zou
eveneens het vorhoogde schoolgeld die
nen gevorderd.
De heer Sinnige meent, dat de Raad
dit zou kunnen veranderen.
De heer Buijs antwoordt, dat de Wet
moet gehandhaafd en herinnert, dat zulk
een leerling domicilie heeft bij zijn vader.
De school zal een 120 a 130 leerlingen
houden de inkomsten zullen verminde
ren met omstreeks 18 mille en de bezui
nigingen zullen niet noemenswaard zijn.
Of de ouders van alle spoor-leerlingen
zich hier zullen vestigen, meent de heer
Buijs sterk te moeten betwijfelen, daar
velen toch hun zaken maar niet zoo in
den steek kunnen laten. Als uit het heele
land spoorleerlingen konden komen, zou
het kwaad erg zijn; nu blijft het beperkt
tot een vrij kleinen kring rond Amersfoort
en de spoor-leerlingen geven alleen zeker
gevoel van wrevel, doch helpen toch ook
de lasten dragen.
De hoer Buijs noemt het nadeel door
den heer Sinnige genoemd een voor den
naasten omtrekliet voordeel dat do goede
naam der school brengt, strekt zich uit
over het gehoole land.
Mr. Bastert zegt, deze afwijking toege
laten te hebben omdat ze in zoo nauw
verband staat tot de vragen en zeer
dankbaar te zijn aan het D. B. dat het
voorstel deed en daardoor aanleiding gaf
tot deze zoo uitstekende inlichtingen.
Spr. houdt er zich van overtuigd, dat
het alle ouders en verzorgers der leer
lingen hoogst onaangenaam zou wezen,
indien der school door eenig overijld op
treden schade werd toegebracht, brengt
lof aan den heer Buijs, die de school op
zoo uitnemende wijze dirigeert en stelt
voor de volgende motie:
De ondergeteekenden, voor het moe-
reiuleel ouders, voogden en verzorgers
van leerrlingen der Hoogere Burgerschool
alhier en voor het overige mede-belang
stellenden in eene goede regeling van
het .Middelbaar onderwijs in deze Ge
meente,
kennis genomen hebbende van het ver
handelde in de openbare zitting van
den Raad der Gomeente Amersfoort van
den 9en dezer omtrent eon voorstel van
Burgemeester en Wethouders tot wijzi
ging van hot reglement voor bovenge
noemde school,
gehoord de heden gehouden bespro
kingen door in deze materie naar hunne
meening tot oordeelen meest bevoegden,
gelet zoowol op de dadelijke als op de
toekomstige belangen van de tegenwoor
dige en aanstaande leerlingen dier school
on voorts op de zeer nauw hiermede
samenhangende belangen dor Gemeente,
die zich zonder twijfel niet in oenen
dermate toenomendon bloei zoude mogen
verheugen wanneer hare insLollingon van
Openbaar ondorwns in het algemeen, en
met name hare Hoogere Burgerschool
niet oenen zoo uitstekenden naam zich
hadden weten to verwerven,
bevreesd dat do bij aanneming van
bedoeld wijzigings-voorstel misschien te
verkrijgen direct-waarncombaro bopor-
king van uitgaven in do verste verte
niet zal staan in vorhouding tot de daar
uit reeds in do naaste toekomst voort
vloeiende nadoelen, speciaal wat de H. B.
school en hare resultaten betreft,
sproken in oen lieden opzettelijk ge
houden bijeonkomst het vertrouwen uit,
dat de loden van don Raad dezer Ge
meente mot hen de overtuiging zullen
doelen, dat de aanneming van meerge
noemde regloments-wijziging niet in het
welbegrepen belang der Gomeente zoude
blijkon te zijn, en
verzoeken den Raad der Gemeente
Amersfoort deze voorgestelde reglements
wijziging niet aan te nemen.
Na zeer korte opmerkingen van den heer
Bake uit Hilversum, die eon enkel woord
zou wenschen gewijzigd te zion, den hoor
Munnix uit Hilversum, dio moodeelde dat
vele ouders van daar zeker zouden ge
komen zijn indien zo niet bovrcosd wa
ren geweest om eenigermato in te grij
pen in het gezag van een Bestuur eener
andero Gemeente, word do motie gotee-
kend door 28 stadgenooten on 7 .foren
sen". (De aanwezige loeraron onthielden
zich strikt van eenigen bijval).
Nog werd meegedeeld, dat mr. Hoyligors
bericht had gezonden, verhinderd te zijn,
tor vergadering te komen, doch schrifto-
lijk had doen blijken van zijn sympathie
Van de C. v. T. waren aanwezig do hoe
ren Hagedoorn, Krudop on Richer.
Dr. Hagedoorn constateerde, dat vóór
de Raadszitting een stom zou opgaan
om de inderdaad funosto wijziging te we
ren en dat het hem lood dood, slochts
óon Raadslid aanwezig - on don Wet
houder van onderwijs afwezig te zien.
Hij deelde nog medo, dat do C. v. T.
zich verplicht achtte, ditmaal ongevraagd
advies te geven nopens do voorgestelde
splitsing, mot name van do oorsto klasse
in 4 afdeelingen, omdat ovorvulde aan-
vangsklasson dikwerf zoo verderfelijk
werken op den goeden gang van zaken.
Nadat de lieer Pels Rijckon do Com
missie had dank gezegd voor hot geno-
mon initiatief, 9loot mr. Bastert oven na
half tien deze bijeonkomst.
Ter Dinsdagmiddag onder voorzitting van
de heer Burgemeester, jhr. mr. T. A. J. van
Asch van Wijck, van 2.15 tot 3.35 gehou
den Raadszitting waren 13 loden aanwezig en
afwezig met kennisgeving de hoeren Wet
houder Visser, Gerritsen, Croockewit en Gar-
jeanne. De publieke tribune was weder goed
bezet
De notulen der vergadering van 0 Juli
werden golezen en z. cl. ongewijzigd vastge
steld.
De Voorzitter deelde mede, dat Inge
komen waren:
een request van de hoeren P. van Ach-
terbergh en J. R. van 't Holl ter behan
deling in een volgende vergadering
Het hierboven vermelde request van mr.
N. J. Bastert en 34 andoren nadat de
•Secretaris daarvan voorlezing gedaan heeft,
wordt liet gedeponeerd ter Secretarie.
De Voorzitter brengt in behandeling
punt 1 van den Beschijvingsbrief, het in de
vorige vergadering naar de at'doelingen ge
ren vooyeei de voorstel van B. en W. i,ot wij
ziging van het Reglement op liet Middelbaar
onderwijs betredende de 'es-uren, met de
rapporten der afdeelingen.
Gelijk bekend, is de aanleiding tot dit
voorstel het in den vorigen cursus inge
voerde stelsel van driekwartiers-lessen en
B. en W. vonden daarin aanleiding om voor
te stellen het bestaande Reglement te wij
zigen in dien zin, dat da bevoegdheid werd
verkregen om, met behoud van den maxi
mum-tijd van '25 uren, den vasten leeraren
meer lessen op te dragen, waardoor men in
den volgenden cursus met minder tijdelijk
personeel zou kunnen volstaan.
De heer Van E s v e 1 d voegt daarby de
volgende motie
De Gemeenteraad,
kennis genomen hebbende van liet door
het Dagelijksch Bestuur ingediende voorstel
tot wijziging van art. 2Ubis van het Reglc-
ment op het M. O.,
zich geen juist oordeel kunnende vormen
over de uit liet voorstel voortkomende ge
volgen,
acht dit voorstel niet rijp voor beslissing.
De V oorzitter stelt voor, deze motie,
die voldoende wordt ondersteund, te behan
delen gelijktijdig met punt 1, onder opmer
king, dat B. en W. een kleine wijziging
aanbrachten in het voorstel, waar te lezen
is «Wanneer een der leeraren belast, wordt
met een deel van het toezicht, kan zyn aan
tal lessen worden verminderd".
De heor Van E s v e 1 d zegt, dat de
discussies in de afdeelingen on de rapporten
hem leidden tot indiening zijner motie. De
nadeden welke kunnen worden toegebracht
zijn van dien aard, dat geen override stap
mag gewaagd. De meest mogelijke voorzich
tigheid moet betracht om den goeden naam
der school te bewaren. Spr. wil niet treden
in herhalingen, doch meent de aanneming
zijner motie tc mogen aanraden.
De heer Van Eek zegt, het voorstel
van 13. en W. met genoegen gezien te heb
ben. Daaruit blijkt hem niet alleen dat de
belangen der school, maar óók de Gemeente-
financiën werden voorgestaan. Spr. ziot er
zooveel kwaad niet in, het aantal lossen
«enigszins uit te breidentegenover de
oudere leeraren was de Gemeente ook steeds
welwillend en spr. houdt er zich van over
tuigd, dat de leeraren even welwillend zullen
zijn jegens «Ie Gemeente,
Maar toch kan spr. niet geheel meegaan
met het voorstel. Er komt heel wat bij
kijken. Er werd wel herleid tol les-uren,
doch zulk een verdeeling gaat in de prac-
tijk maar niet zoo gemakkelijk en spr. kan
zich niet voorstellen, dat alles maar zoo glad
vau stapel zal loopon.
Vooral bevreemdt het spr. dat de deskun
digen niet gehoord zijn en vooral niet do
ineest deskundige, de Directeur.
Do Raad heelt meer de voorlichting van
deskundigen gevraagd o. n. van den Direc
teur dor Gasfabriek, die de plaats der
machines aanwees, en van den Commissaris
van Politie, dio adviseerde hoe hy zyn com
mensalen het bust kon onderbrengen en
zijn veel huiswerk liet gemakkelijkst kou
verrichten. Ook aan de H. B. S. zijn veel
huishoudelijke zaken te regelen en die zijn
'i best in 't roino te brengen door den
Directeur. Indien deze de les-rooster luid
ovorgelegd, zou spr. wellicht zijn meege
gaan mot het voorstel van B. on W., doch
tiu gelooft spr. dat de Raadsleden al
hebben zy ook van rechtswege overal vor
stand vau niet volkomen juist kunnon
oordcelen en spr. zal dus stemmen vóór do
motie-Van Ksveid.
M r. Prik ken zegt, dat in de vorige
vergadering werd aangedrongen op een be
paald advies van de G. v. T., den Directeur
gehoord. Dit voorstel werd niet aangenomen
on do zaak opnieuw behandeld in de af
deelingen.
Er kwam echter niet meer licht en zelfs
nu nog is er geen bepaald advies. Wel ge
werd den Raadsleden van ter zyde een
stapel berekeningen, doch deze zyn niot
officieel en kunnen dus niet behandeld.
Waar spr. in do vorige zitting zeido, dat
de zaak niet voldoende is voorboreid, moet
spr. zich daaraan refereeron en zal hij dan
ook stemmen vóór do motie-Van Esvold.
Mr. Heyligors zegt, dat uit de dis
cussies zoowel m de vorige vergadering als
in de afdeelingen voldoende gebleken is, dat
raon het er lang niet over eens is, terwijl
oen leidend advies ontbreekt. Alleen de
Directeur kan volkomen zuiver beoordeelen.
terwijl het D. B. slechts in theoretische be
schouwingen kan treden. Vooral hel gomis
van het advies van hem die mot de uitvoe
ring belast is, doet spr. stemmen vóór de
motie-Van Esveld.
De Voorzitter repliceert, dat hier een
muis een berg gebaard heeft. Het voorstel
van B. en W. was oorspronkelijk van zeer
geringen omvang, doch door het vele praten
heeft men er heel wat achter gezocht
Nu zegt de Directeur, dat het niet wel
mogelijk is, een behoorlijken les-rooster te
maken. Men denkt dat alle leeraars over
laden zullen worden en in werkelijkheid
zullen slechts 7 leeraars samen 30 uur meer
krijgen, on alléén de hoeren Thiel en Best
30 uur. Het maximum van 30 uur wordt
bijna niet bereikt en zeker nimmer door
hen die tevens les geven aan Gymnasium
en Burgeravundscliool, óok niet door de
leeraars in Natuur- en Scheikunde, wier
lessen, door liet gemis van VIb aan het
Gymnasium, nog niet eens tot 22 komt.
Wolk was het doel van het voorstel van
13. en W. Alleen het financieel deel voor
de Gemeente.
Is hot onbillyk V Neen, vroeger werd óok
25 uur gegeven.
Zal het schaden aan het onderwijs, zullen
de loeraurs overladen worden Neen, want
het maximum zal zijn 83/.j-42 on 1 l;|-23M.
Vroeger werden lessen gegeven van 55
of 50 minuten thans van 45 minuten, lees
40 door ile wisseling der leeraren of der
klassen.
Voorbereiding en correctie was er toch
vroeger óok. Geelt de leeraar les in 5 klas
sen, dan moot hij 5 maal voorbereiden
voor olko afdeeling is dat echter niet noo-
dig. Bovendien, dat een jong leeraar zich
ernstig moet voorbereiden, is volkomen juist,
doch hy langoren dienst wordt die voorbe
reiding geleidelijk minder. De heer llooge-
werl' bijv. kan volstaan met 5 uur. De leeraar
in Natuurlijke historie heeft 22 uur les en
7 uur voor voorbereiding en vergaderingen
pn vindt tijd te over om Gemeente-genees
heer te zyn en zijn particuliere praktijk
waar te nemen. Werkelijk de taak is niet
te zwaar.
En in 't vorige jaar kregen de leoraren
in Natuurwetenschappen nog vergunning om
aan leerlingen van een Instituut tc Hilversum
les te geven en de C. v. T. verklaarde toon,
dat dit niet te zwaar was voor de leeraren.
B. en W. erkennen volkomen den grooten ijver
van hot personeel on de zeer gunstige resul
taten van het onderwijs, doch waar de kosten
nu f7000 en f8000 belnopen en in 1808 door
lessen wegens ziekte zelfs f 13400, daar
moeten 13. en W. wel bedacht zyn op be
zuiniging en zijn ze overtuigd hun plicht te
doen, door aan te raden hun voorstel aan
te nemen.
Er is gewaagd van een onbillijkheid voor
de vaste leeraren tegenover de tijdelijke,
maar B. en W. zullen - - alles wanrdeerenu
tocb nimmer de tijdelijke leeraren beter be
zoldigen dat de vaste. Spr. wijst op den Secre
taris die toch óok vijf uur daags arbeidt en
zijn studiën reeds lang voltooid heelt.
Er wordt gezegd, dat er geen personool
zal zyn om bij ziekte te vervangen in een
vorig jaar moesten 800 lessen gegeven wor-
