Maandag 20
Augustus 1900.
No. 5007.
49e Jaargang.
OP REIS.
Stadsnieuws.
Phoenix-Brouwerij H. MEURSXNG Co,
Export naar Oost- en West-Indië.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLE EPF
te Amersfoort.
ewchijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post 5. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
p aatsruimte. Legale-, ofïicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers iO cent.
Bij advertentiën var buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT 9.
Teiephoon 19.
Wij zijn gaarne bereid om, tegen vergoe
ding van het porto, de geabonneerden die
voor korten oi' langoren lijd op reis gaan, de
Amersfoortsclie Courant en de bladen welke
zij door onze tussehenkomst ontvangen, na
te zenden.
Opgave van duidelijk adres is voldoende.
Amersfoort in 1899.
x.
Volgens hel Gemeente-verslag waren be
zet inet- en werden gewonnen aau
Opbrengst per H.A. Aan stroo.
Tarwe 18 H.A. 19 H.L. 1200 K.G.
Rogge 162 21 s 3000
Wiutergerst2 18 1100 i>
Zomergerst 3 *14 400
Haver 07 22 1200
Boekweit107 12
Boonen 2 j> 28 400
Erwten. 2 25 o
Aardappelen. 174 d 140
Wortels of paardepenen 0 H.A. Mangel-
wortels en suikerbieten 8 H.A. Pastinaken
l) ii.A. Boerenkool 0 H.A. Koolrapen 0 H.A.
Groen gemaaide klaver 7 H.A. Verschillende
n kleine hoeveelheid geteelde gewassen 4 H.A.
•amen de uitgestrektheid van het bouw
land 502 H.A.
Door verwaarloozing van gedeelten van
Heetaren is dit totaal iets te laag, het be
draagt 032 H.A. 47 A.
Granen en handelsgewassen. Behalve voor
uien zijn de opbrengsten der verschillende
gewassen hierboven reeds opgegeven.
Aantal H.A. met uien bezet 1. Aantal H.A.
met witte sluitkool 1. Geraamde gemiddelde
opbrengst van de H.A. 500 H.L. voor uien
en 3200 stuks voor sluitkool.
De aardappelteelt bepaalde zich hoofdza
kelijk tot de volgende soorten.Muizen,
roode Keizerinnen, Zeeuwen en bonte Wer-
kers. De eerste twee soorten hadden 't meest
van de ziekte te lijden.
Wei- en Hooilanden. Aantal H.A. wei- eu
hooiland 435 H.A., waaronder vast hooiland
337 H.A. Geraamde opbrengst van de H.A.
Ie snede 3500 Kilogram. Geraamde op
brengst van de H.A. 2e snede niets.
Aantal H.A. verpacht weiland 50 H.A. Ge
middelde pacht van de H.A. weiland 67 gul
den. Aantal II.A. verpacht hooi- on wei
land 30 H.A. Pacht, van de H.A. hooi- en
weiland 07 guidon.
Feuilleton.
HET CIJFERTELEGRAM.
3 (Slot).
Den volgenden ochtend vroeg kreeg Philip weer
een telegram, in 't yfersehrift van Blades en uit Ful-
lon Ferry. Blades had zeker een onrustigen nacht
«ehad. Het luidde
Corner mis. Verkoop alle tarwe tot eiken prijs,
eer d« markt geheel verloopt. Blades".
Philips instructies lieten hem weinig vrijheidtóch
telegrafeerde hij dadelijk aan Blades terug en vroeg
oui de dépêche van Fulton-Ferry te herhalen. Bin
ten een uur kwam er antwoord, weer van 't zelfde
Kantoor
«Volg instructies, of ik stel je verantwoordelijk.
Blades".
Philip zond aanstonds boden naar de makelaars,
"oor wier bemiddeling hij zaken deed op de graan-
teurs, met order, dadolyk te beginnen met verkoopen
an daarmee voort tc gaan. Hij wist, dat zoo hijzelf
verkooper optrad, do prijs vliegend zon dalen, en
J wil de 't er zoo goed mogelijk afbrengen,
act gaat niet aan, alle larwe van Amerika op een
tc Chicago te verhandelen zonder dat dit eeui-
ge.-niate de aandacht trekt. Eerst hielden de prijzen
aeh vrij goed, maar toen het aanbod overweldigend
werd, vertoonde zich iets, dat naar een paniek ge-
eek. Spoedig kwam men er achter, dat Philip
ehton bet centrum van de beweging was. Aller
'"Ken waren op hom gericht. Lui, die dagen lang
steeofd luidden, wijl ze tarwo te kort kwanten, hadden
eerst gekocht, maar nu zo zagen, dat hun vrees voor
1 „corner" ongegrond bleek, waren ze even willig
"is ooit om te verkoopen, wat ze niet bezaten.
Hoewel Philip schijnbaar als toeschouwer rond-
enterde op do Beurs, twijfelde geen der honderden
l'Rewoiiden speculanten om hem heen aau de ver
Veestapel. Paarden. Aantal dekhengsten,
bepaaldelijk voor het dekken gebezigd, geen
veuIenmeiTiën 9veulens en jonge paarden
benedon 3-jarigen leeftijd 25; overige paar
den (de werkpaarden), alzoo zonder onder
scheid van geslacht en ouderdom, 208in
den loop van het jaar aangelokte veulens 10.
Op de 4 gehouden paardenmarkten was
de handel beter. De aanlok gaat vooruit,
terwijl van rasverbetering werk wordt ge
maakt.
Runderen. Aantal springs'ieren 2melk
koeien en melk vaarzen 570, kalveren, pinken
en hokkelingen en 2- en 3-jarige vaarzen
309trekossen, mestossen en ander mestvee,
geen.
Aantal voorhanden schapen 250.
Aantal geiten en bokken 250.
Aantal ezels en muilezels 15 (inderdaad
niet veel, bij een bevolking van 19 000 zielen).
Aantal voorhanden varkens (de biggen
onder de twee maanden niet daaronder be
grepen) 660; aunU' in den loop van het jaar
geboren, daarop gemeste en geslachte var
kens 500.
Globale begrooting van het aantalhoen
ders 00000; kalkoenen 30; eenden 100;
ganzen 0zwanen 0duiventillen 3.
Bijenteelt. Aantal bijenkorven 200 korven
in 't najaar opgebroken 150. Gemiddeld ge
wicht der korven aan honig 10 K.G. idem
aau was 2 K.G. Prijs van het Kilogram
honig f0.30, ruwe was f0.40, gezuiverde
was f 1.30 per korf, jonge stok f2.75, oude
stok f3.
Tuinbouw. Uitgestrektheid der tuingron
den 20 H.A., der warmoezery gronden 211/2
H.A., der bloeinkweekerijgronden 2 H.A.
Aantal bloemk weekers 8.
Uitgestrektheid der boomgaarden 2 H.A.
67 A. der boomkweekerijen 7 H.A. Aantal
kweekers 1.
Uitgestrektheid van opgaand loofhout
50 H.A. 44 A., Dennenbosch met inbegrip
van larix- en mastboseh 150 H.A. 55 A.
Akkermaalshout (eiken) 202 H.A. Hakhout,
schaarhout, elzen- en wilgenhout, wissen-
hout 95 H.A. Hoeveelheid Hectaren bosch
te zamen 497 H.A. 99 A.
De gemiddelde prijzen waren als volgt:
eiken geschild f 4 de honderd bossenelzen
f4; beuken f4 en dennen f7de 1000stuks;
hegschors f2.75 per 65 K.G. boomschors
werd niet verhandeld.
Hoeveelheid heide, veengronden, duin en
zand 320 H.A. 94 A.
De afdeeling Amersfoort van hetnUtrechtsch
Genootschap voor Landbouw en Kruidkunde"
telde 229 leden.
De gebruikelijke verloting had wederom
plaats, waardoor tal van nuttige landbouw-
voorwerpen onder de leden werden verspreid.
Daar in het algemeen de opkomst der leden
bij voordrachten gering mocht genoemd wor
den, werd besloten, bij de in April te hou
den voordracht van den heer Swierstra, zui-
vel-consulent, tevens eenige voorwerpen te
verloten o. a. een meikkoeler. Het beoogde
resultaat werd geheel bereikt. Een talrijk
gehoor volgde toen met veel aandacht de
boeiende besprekingen, waarbij o. a. de aan
dacht werd gevestigd op de volgende punten
1°. vee is product van bodem, voedsel en
gebruik2°. doel der veehouderij (zuivelbe
reiding en vleeschvorming)3°. fokken in
eigen ras of kruising4°. met welke runde
ren te kruisen5°. geboorte en zorg voor
het kalf; 0°. zorvuldig melken, melkmeten
en melkonderzoeken 7°. stieren vereenigingen
en fokvereenigingen.
Eenige monsters van te Amersfoort ge
kochte meelsoorten, n. 1. rijstemeel en lijn-
meel, werden door het Rijksproefstation te
Wageningen onderzocht. Uit het ingekomen
rapport bleek, dat met het oog op de qua-
liteit de prijzen te hoog zijn.
In April werd een keuring gehouden van
stieren, beeren en rammen. Evenals ten
vorig en jare had de regeling derstierenkeu
ring plaats door eea commissie door Ged.
Staten van Utrecht benoemd, met medewer
king der afdeeling. De afdeeling werd ver
deeld in drie districten. In elk district
werd een premie van f 100 uitgeloofd voor
oudere, een van f 00 en f40 jonge stieren.
De gunstige invloed der keuringen op het
gehalte van den veestapel wordt thans al
gemeen erkend. Aan de eigenaars van be
kroonde dieren wordt de verplichting opge
legd. hun fokstieren tegen een laag dek-
geld beschikbaar te stellen. De premiën
werden gevonden uit subsidiën van net Rijk,
de Provincie, het Utrechtsch Genootschap en
anderen.
Een drietal proefvelden werd aangelegd
ten einde de groententeelt in deze daarvoor
uiterst geschikte streken aan te wakkeren.
Wegens de zeer ongunstige weergesteldheid
waren de resultaten echter zeer matig.
Tentoonstellingen op het gebied van Land-
of tuinbouw hadden niet plaats.
Het Gemeente-verslag wordt besloten door
een veralag van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken, dat ook op andere wijze ver
spreid is, daardoor als bekend mag aange
nomen worden en hier dus geen herhaling
behoeft.
Van geachte zijde ontvingen we het vol
gende verslagje van de ingebruik neming
der eerste door de Gemeente in eigen be
heer genomen inrichting, met verzoek om
plaatsing daarvan
Vrijdag morgen om elf uur hadden B. en
W. met de verdere Raadsleden zich ver-
eenigd op het terrein der nieuwe Gasfabriek
ten einde tegenwoordig te zijn bij de ïn-
bruikstelling daarvan. Na alle gebouwen en
machinerieën bezichtigd te hebben, verzocht
de heer Visser, de voorzitter der Gascom-
missie, den heer Burgemeester de inlaatkraan
der regulateur te openen. AL-rorens aan
dit verzoek te voldoen, was het den heer
Burgemeester eene behoefte den heer Van
der Plank, die uitgenoodigd was ook tot de
aanwezigen te behooren, toe te spreken en
hem die ruim 40 jaren als directeur der
vorige Gasfabriek de belaugen der burgerij
AMERSFOORT.
antwoordelijkheid zijner firma voor de daling. Men
begreep het spelletje niet. Maanden lang had Stanch-
ton Co. de tarwemwkt opgehouden, en nu, zon
der eenige voorafgaande waarschuwing, was 't blaadje
in eens omgekeerd, en Philip stond daar kalin en
onverstoorbaar, als had hij er niets mee te maken.
Waar was de oude man 1 't Gerucht liep, dat hij er
al vandoor was, naar Canad
Een reporter trachtte den jongen Stanchton te inter
viewed Maar Philip wist niets. Wat zat er achter?
Wat was het doel? Philip kon 't niet gissen. Of 't
waar was, dat er een „corner" in tarwe was beraamd
Jn, 't leek wel zoo. Op deze manier ten-minste pleegt
een „corner"' tv; mislukken, zei Philip, die wel wist
dat de beste manier om een reporter van 't spoor
te brengen, is, hem de waarheid,te zeggen.
Op dit oogeublik drong een telegrambesteller door
do menigte naar Philip. Hij wist. dat ieder oog onnt-
gewcud op hem gevestigd was, terwijl hij las. Men
kou de plotselinge stilte waarnemen. De jonge koop
man begreep, dat alles or van afhing, dat hij geen
trek van zijn gelaat bewoog, dat zijn lip niet trilde.
En dat kostte inspanningBlades had ditmaal niet
de moeite genomen, zijn te'egram in cijfers op te stel
len doch 't zóo maar verzonden. De eerste de beste
telégraafklerk, die 't in handen kreeg, kon, door den
inhoud te verraden, in éen minuut meer geld maken,
dan hem mogelijk was, in een leven van eerlij k on
arbeid te verdienen. Blades had nergens aan gedacht,
in zijn woede, die hem deed seinen, decensuurder
tclegruaf-maatschappij ten trots
Ezel, hoe durf je mijn tarwe verkoopen Je zult
betalen'voor eiken bushel, dien je laat slippen, of je
gaat do doos in, verraderlijke hond."
Chicago heeft alle beroemde acteurs van onzen tijd
gezien maar nooit is bet getuige geweest van een
zoo volmaakt spel als deze amateur te zien gaf. Hij
vouwde liet telegram op en stak 't zóo achteloos in
zijn vestzak, dat het viel en de telegraaf]ongen 't nog
voor hem moest oprapen.
Geen antwoord noodig, zei hij tegen den jongen,
met een wenk, dat hij wol kon gaanen toon tot den
krantenman
Pardon, wat vroeg u mij ook weer
De vraag, en vele andere, werden beantwoord.
'/.eg, Phil, riep een graan kooper, aan welke zij do
sta je
Het antwoord was een glimlachje, hoewel hij wist,
dat de firma J. C. Stancl.ton it Co. geruïneerd was,
als hij niet db honderdduizenden bushels terugkon
koopen, die verkocht waren.
Philip ging rond, een aantal vrienden inviteerend
voor een dinertje, dat hij dien avond wou geven in
liet Grand Pacific Hotel. Zoo vond hij gelegenheid,
vlug een woord te wisselen met elk van zijn ver
trouwde makelaars't bevel, den stoom om te
gooien en te koopen, te koopen, wat er maar te
koopen viel.
't Werd een wilde jacht tegen den t(jd. Als de
Beurs sloot, moest 't gedaan zyn. Philip had groote
moeite, zijn oogen van de klok to houden. De
markt begon te voelen, dat de beweging was om
geslagen, De tarwe ging omhoog, eerst langzaam, toen
bij sprongen. Het lot der firma hing af van nog slechts
enkele minuten.
Eindelijk luidde de gongslag door de Beursge-
welven, en Chicago had een der kririekste dagen
achter den rug. Tarwe bleef nog benedon den prijs,
waarmee ze had geopend.
Philip wandelde naar zijn kantoor en vond daar
de makelaars, die hem hun lijsten voorlegden. Zou
den de inkoopen opwegen tegen de verkoopen
Toen de mannen weg waren, had Philip, alleen
gebleven, een oogeublik, waarin hij duizelde, een
onmacht nabij. Hij riep een vertrouwden boekhou
der en verzocht Hem, de rekening op te maken.
Angstig wachtte hij, terwijl de man schreef.
U heeft zoowat een millioen verdiend vandaag
meneersprak de boekhouder eindelijk.
En hebben we al onze tarwe terug
Ja, meneer.
Mooi. Dank u.
I Philip ging nu rustig zitten en opende een aan-
I tul telegrammen, alle van zijn vader, die op de te.
rugreis was en aan elk station lucht gegeven had
aan zijn angst. Hij had halverwege aan Blades ge
telegrafeerd, dat hij in aantocht was, maar aan 't
volgende station een ruwen order om terug te kee-
ren gevonden dit had hem geheel van streek gebracht.
Philip zond den ouden heer een telegram om
hem gerust te stellen, en toen een aan Blades,
hem sommeerend excuus te vragen voor zijn lomp
tclegrafeeren, daar hij anders geen zaken meer met
hem wilde doen en te New-Fork zou komen om
hem een pak ransel te geven.
Blades had er niets tegen, die voldoening te ge
ven, aangezien dit hem slechts Ccn postzegel kostte
Na den welbesteden dag ging Philip Edith opzoe
ken, die al van de beweging gehoord had en haar
blijdschap betuigde, dat haar vader er niet tus-
schen zat, Hij was al een dag of wat van huis, ver
telde ze.
Het moet een verschrikkelijke dag zyn geweest,
hé? vroeg zij.
Ja, 't was wat woelig op de Beurs!
En hoe heb jij 't er afgebracht?
Vrijwel. Ik ben een millioen rijker dan van
morgen en de oude heer zal weten, dat ik ie
mand ben, met wien rekening gehouden mag-
worden. Hij moet mij in de firma opnemen, of ik
ga concurreeren, maar papa zal wel eieren voor
zijn geld kiezen, en dan ga ik generaal Lomer vrageu
om zijn dochter.
EiEn die dochter heeft niets te zeggen
Die zal alles te zeggen hebben; zij mag zelfs
den trouwdag bepalen.
Er was nóg een gelukkige dien dag generaal Lor-
ner was uil de val geraakt, (bvr middel van het
cijfer en een paar valsche telegram men. Op'tjuiste
oogenblik had hij zijn slag ges'n.gen. Hij scheurde
een papiertje met drie regels cijfers stuk en zei
Nooit raak ik weer aan tarwe, eer ze tot brood
verwerkt is!