Donderdag 1 US
November 1900.
Do. 5028.
50e Jaargang.
Stadsnieuws.
Feuilleton.
ytERSFOORTSCHE CDURAIT.
UITGAVE:
firma a h- van cleeff
te AMERSFOORT.
post 1 ir,1 aflijcii-tn ^on^ert^a9av0n^- Abonnement per 3 maanden f\.trancopor
eVoniehTeninf™! fnt 6n 1-6 re8els 60c8nt- bU™ «"U*. ofllcieüle-
ƒ0.25 Grontfw? P,el' regf' 15 cent KoP'tfPa 1-5 regels 11.25; elke rogel meer
ten evenals nf7 1 e,,?..naar P,aati3ruimte. Bewysnummers worden in rekening gebracht en kos
ten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
ij adveitentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
tolcphoon 19.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
blijkens bericht van den heer Commissaris der
Koningin in dezc_ Provincie dd. 29 Ootober j.l.
l>rov. blad No. 150) de invoer van melkkoeien
lunga do Clinge (station) sedert den 27sten Oc
tober weder geoorloofd is.
Amersfoort den 81. October 1900,
De Burgemeester van Amersfoort,
T. A. J. van ASCH van WIJCK.
|)s. L. de Waard, Doopsgezind predikant
te Utrecht, hoopt aanstaanden Zondagochtend
voor te gaan bij de godsdienstoeiening in
lie Remonstrantsche kerk hier.
[lij den avonddienst in de Lulhersehe
kerk, welke te 6 uur aanvangt, hoopt voor
Ie gaan ds. W. J. Manssen, Lutherseh
predikant te Zaandam.
Mr. W. D. Caudri, benoemd tot le amb
tenaar ter gemeente-Secretarie hier, heeft
in handen van B. en W. de gevorderde
eeden afgelegd.
Den 28 October was het juist 25 jaar ge
ledon dat Je Tweede Kamer met 66 tegen
istenunen besloot lot aanleg van den spoor
weg Amersl'oort-Rhenen-Nijmegen nadat te
over het arnendement-Gratama tot weg
lating van het gedeelte Amersfbort-Nijmegen
was verworpen met 38 tegen 35 stemmen
en het amendement-Heijdenrijk tot aanleg
van de lijn Amersfoort-Rhenen-Nijmegen
aangenomen met 46 tegen 27 stemmen.
Uit den regenmeter bier is in October
den Wijnmaand, en 't is wel te hopen dat
liet nieuwe merk Böer er niet te zeer on
der zal lijden afgetapt 99 m.M. neer
slag, daarin na 17 regendagen verzameld.
In '99 waren er 11 regendagen met 53
m.M., in 1898 evenveel dagen met 49.1, in
1897 slechts 4 dagen met 35.4 m.M. in 1896
weer 17 dagen met 73.8 m.M.
Dat maar zeer weinig menschen de kunst
van lezen verstaan, is voor hem die in 't
publiek schrijft geen raadseldoch hoe vrij
velen uit de Regrootings-cijfers voor de Gas
fabriek, in ons vorig nummer meegedeeld,
hebben kunnen lezen, dat de okes daar
tachtig cent zou kosten, is bijna onbegrijpe
lijk.
Daar toch staat woordelijk, dat Burgemees
ter en Wethouders vuor de Ontvangsten
hebben geraamd, dat de «verkoop van 26 000
U. L. cokes a f 0.80'' zou opbrengen f20 800.
Dat was een ramingmeer niet.
De beleende Juweelen.
18.)
Ik bleef echter volkomen bedaard en onbevreesd,
want ik heb, Goddankzenuwen van staal en na
tst wij verscheidene minuten zoo gesproken en bet
voor eu tegen der tcekeniDgen bepraat hadden (hy
sprak slechts zeer weinig Engelsch eu ik moest der-
we in zijn moedortaai met hom spreken) trad ik
het venster, alsof ik do teckeniugen nauwkeu
riger wilde monsteren. Dit was het afgesproken
woken .waarmede ik de hulp mijner lieden begeerde,
«auwolyks was JaO'urd mij daarheen gevolgd en be-
'rnchtto don schooncn arbeid der doekspeld, die ik
had overgegeven, toen ik hom bij de schouders
PMcte, op een sofa neerwierp, zijn handgewrichten
greep en in een oogwenk de banddbooien had ann-
fvlegd. Bij zijn hulpgeroep kwamen zijn drie mak-
*cr8 en mijn lieden te gelijker tijd binnenstormen
»iVltt.ecn kort gevecht, waarbij een der ouzon een
"lotsteek in den schouder ontving, waren wy hen
Ctor on worden zij in verzekordo bewaring go-
In een brandkast in Jaffard's slaapkamer, waarop
I'D Johanna govonden sleutel paste, vonden wy
eon aantal der gestolen juweelen van Lady
«n,i 1 oe' geheel ongedeerd, een aantal kunstig on
''Vol omgoworkto versierselou en iu de work-
ninw J®r8eheidene andere voorwerpen, die juist tor
erking onder banden waren,
overige der geschiedenis kan in het kort wor-
ui ZH meeKedeeld - wat belangheb
benden trouwens op tie borden kunnen le-
r™ n a ,prlJS van den Reme-ten H. L.
■w ff ls wat ,meer dan een zak van
■>z Kilo nominaal) is voor grove cokes 90
ent, voor geklopte 95, mits afgehaald aan
«Ie Gemeente-gasfabriek, want by thuisbezor
ging wordt o cent per mud meer gerekend.
Besloten is tot het aanbrengen ook in liet
1 ostkantoor hier van »letter-boxes", ol' om
een tneer Nederlandsch woord te gebruiken
«busrecht-kastjes,zoodat binnen niet te
langen tijd de houders van busrecht niet meer
zullen behoeven te wachten op hun poststuk
ken, doch deze telkens met hun eigen sleu
teltje uit het door hen gebuurde kastje kunnen
balen, wat zeker ook ten goede komt aan
de post-ambtenaren en beambten.
Het busrecht blijft bepaald up i'0.50 per
drie maanden,
In »De West" lezen wij omtrent de expe
ditie van onzen voormaligen stadgenoot dr.
H. van Capelle:
De berichten van de expeditie-Capelle be
palen zich tot mededeelingen over liet nog
steeds vastzitten van de stoombarkas »Cot-
tica" op een rots in de Boven-Nickerie. Daar
het seizoen een ainemenden waterstad mee
brengt, spreekt het vanzelf, dat de boot «hoog
en droog" ligt. Het kan dan ook niet ver
wonderen, dat het den hooldmachinist niet
gelukt is, het vaartuig vlot te maken. 11 ij
heeft echter zoodanige voorzorgen genomen,
dat bij het weder invallen van de regens geen
gevaar bestaal voor verdere ongelukken.Het
ongeval is al groot genoeg.
Wie er ook schuld aan moge hebben, het
Seval leidt er toe en de expeditie-Capelle on-
ervindt er de nadeelige gevolgen van. Vrees
den ervaren personen reeds van den aanvang,
dat de expeditie den voorgenomen tocht dwars
door het binnenland tot aan de Ruleighwa-
tervallen in de G'oppename niet zou kunnen
volbrengen, herschijnt thans wel zeker, «lat
zij niet zoo ver in onbekende terreinen zal
kunnen doordringen als oorspronkelijk liet
plan was. Dit ueemt niet weg, dat ook bet
onderzoek in de minder onbekende streken
die de expeditie zal bezoeken veel belangrijks
zal kunnen opleveren. Een dergelijk onder
zoek blijft interessant.
Volgens een bericht, waarvan wij de juist
heid niet kunnen controleeren, zal de expe
ditie niet ver meer het binnenland intrekken
en was er zelfs sprake van, dat hét gezel
schap per eerstvolgenden mail, d. w.z. ongeveer
13 October, naar Paramaribo terug zou kee-
ren.
Het blad bad óok bericht ontvangen, dat
de expeditie-Capelle op haar tocht in de Bn-
ven-Nickerie veel kopererts gevonden had.
Onze stadgenoote mej. H. Oudraat is be
noemd tot Rijks-telephoniste en werkzaam
gesteld ten telegraafkantore hier.
Luitenant jhr. W. H. J. van de Poll, in
structeur by de Rijschool hier en we dur
ven er gerust by voegen een van de meest
populaire officieren hier wordt met j Juni
1901 eervol ontheven uit zijn tegenwoor
dige betrekking en ingedoeld by bet Ie re
giment huzaren te Zutphen.
Om een veelbelovend jongmensch dat thans
aan het Conservatorium te Amsterdam zijn
muziekstudiën bijna voltooid heeft in de
gelegenheid te stellen, die geheel en al te
voltooien zal op Donderdag 15 dezer in de
groote zaal van ïAmicitia" hier oen concert
worden gegeven door den bier reeds zeer
gunstig bekenden violist Jacques Visscher,
waarbij mej. Anna Kappel, de niet minder
gunstig bekende concert-zangeres uit de
Hofstad, die bier 0, a. meewerkte in Haydn's
«Jahreszeiten", en onze jeugdige stadgènoo-
te mej. Marie van Auken bun welwillende
medewerking hebben toegezegd.
Mogen de lijsten ter inteekening, welke
dezer dagen worden aangeboden, getuigun
dat velen het goede doel voorstaan en willo
meehelpen een zeer talentvol jongmensch
zijn studiën te doen voltooien.
Naar aanleiding van ons verslag over de
stichtings-vergadering eener plaatselijke af-
deeling ook hier ter stede vroeg men wat
•Volksweerbaarheid" eigenlijk wil.
Op de Zaterdag te Diracht gehouden eerste
Algomeene vergadering is evenzeer zóosterk
gebleken, welke begripsverwarringen om
trent die vereeuiging henrschen, dat we tpee-
nen die vraag' eenigszins omstandig te moe
ten beantwoorden.
Het beste antwoord op die vraag geeft
bet Hoofdbestuur in de volgende circulaire
Het onafhankelijk voortbestaan vun een volk mag
men slechts dan verzekerd achten, indien het zelf
bewust van zijn kracht, niet zul aarzelen vertrou
wend op zijn goed recht - zijn weorkracht geheel
te gebruiken, a)B zulks uoodig mocht worden tot be
houd van zijn onafhankelijkheid.
Hot Noderlandscbe volk is thans iu bovenbedoel
den zin geen krachtig, zelfbewust volk te noemon.
De twijfel, zoo monigwerf uitgesproken, nau domo-
Ïelykheid om ons mot vrucht tq vordodigon, de
loinmoudighoid van zoo velen te dien opzichte, zijn
een gevolg van onze betrekkelijke weerloosheid, van
de verslapping van ons volkskarakterhetgeen niet
verbloemd uiag noch kan wordon. Het grootste ge
deelte der mannelijke bevolking is buiten staat, als
zijnde geheel ongeoefend, om het vaderland te
(ledigen als 't noodig mocht worden.
Niemand waarborgt ons dat dit gevul zich niet to
eeniger tijd zal voordoen. Gehoel onverwacht kan
ons volk plotseling voor de noodzalyilykhold staan,
zich te moeten verdedigen.
Hot doel dor vereeniging Volksweerbaarheid is, te
trachtor diou voor ons Nederlanders onwaardigen
toestaud te doen ophouden, on in hot gohoolo land
een boweging in hot leven te roepen, dio leidt tot
handelen, tot vrijwillig oofenun van allo lichamelijk
geschikten in nl wat noodig ia voor hen, die, als 't
gevaar dreigt, niot werkeloos mogen blijven. Op hen
allen took. Nudorlandors, rust de plicht om aan 's
lauds verdediging persoonlijk cn krachtdadig mode
te werken
Als die drang tot vrijwillige oofoning algemeen
wordt, als het Nedorlundsclio volk rnwt, daden toont,
dut not dien weg op wil, dan is liet tevens zeker
van den steun dur Rogooring.
Do Minister van Oorlog toch zoido in do Tweede
kamer don léden December Jl., 0. n. dat hy veel
sympathie gevoelde voor het denkbeeld van een Ne-
derlaudsoh volksleger, maar dnt men zulks niet kan
verkrijgen zoolang du persononn, dio daarvan deel
moeten uitmaken, blijven wat zy op dit oogenhlik
zijn (dat is: ongooofeml). Niets liever zoude het don
dun verteld. Ucd Spurgeonu, Carhonnel en nog oeni-
ge gevaarlijko gasten hadden zich tot een bende
voreenigd om diefstallen in het groot uit te voeron,
tot welker voorbereiding eu uitvinding zij zich
van berichtgevers bedienden. De beide voornaamste
diefstallen waren de uit een gooderonwngen vnn den
apoorwog ontstoleu kist met zilverwerk van Sir M.
en de vau cou onb ontvreemde koller van ladyIhist-
letoe. Zooals bekend, is het stelen zelf een minder
moeilijke kunst dan het gestolen goed aan den man
Lo brengen en dit deed Carhonnel, een der „spiou-
nen" op den inval komen con soort werkplaats te
vormen om het zilverwerk eu de juweelen om te
werken en de omgewerkte voorwerpen naar het vaste
land te zonden en daar te verkoopen, opdat voor
de dieven niet de geheele waarde van den goud- en
zilversmidsarbeid en het opnieuw zetten der juwee
len verloren ging, want de Londcnscho dievonhelors
betalen nauwelijks het derde deel dor metaalwaardo.
Maar om dit plan van den Franschman uit to voe
ren" had men kapitaal en geschikte werklieden noo
dle Diver eon van zijn ronton lovend kastelein,
was geneigd tegen twintig percent rente en verpan
ding van het zilverwerk het noodigo bedrijfskapi-
voramid in zijn huis to uemen. au»
Sin' ifc" Sm> tambovnn mómt hij .00,
h ..rr.nlüU-fi Cecilv O'Doud opnemen, do beminde
its vj» 2» i=i».
welke onder de vorschilleude deolhebbers naar de
nnèeveere waarde verdeeld waren, had Cnrbonucl
qugevee r von ]flton komen, waar deze
JtrtS b K
vroeger De deze onderneming
JjfwitoÏÏ» molen »1» M»
In do gewisselde stu lek en met do Eorsto Kamer
gaf do Ministor nog nador aan, dat die locaio schiot-
hanen mot goringo kosten zyn in to richten voor
de nieuw in te voeren patroon mot lichten kogel,
die tot op 100 M. oen goede trefkans geeft en dan
vorder, indien eenigo voorzorgsmaatregelen worden
genomen, weinig of geen gevaar moer oplovert.
Schietbanen voor hot gebruik dor gewone oorlogs
munitie zjjn zeer kostbaar, willen zij guun gevaar
voor do omgeving opleveren. De Ministor voegde er
nog by dat de schutter die tot op 100 M. zeker ia
van zyn schot, na korte oofoning ook bruikbaar is
uIb soliuttor op grootoro afstanden.
Ton overvloede zy bier nog vermeld, dat do vor-
eoniging Volksweerbaarheid guhocl slaat buiten de
vraag, hoe do inrichting der Nedorlandsohe strijd
krachten moot worden. Ilaar dool is ulloon het natio
nale bowustzyn te vorhoogen, vooral ook door zoo-
veol mogelijk allo lichamelijk daartoegosohllcton tot
weorharo mannen to vormen.
Do middelen om tot hot dool dur Vurooniging te
geraken, zyn in hoofdzaak tweeërlei; ztf zullonhier
slecht» in 't algemeen worden'aangegeven.
De middelen van de eerste soort zijn gericht op
het tegenwoordige eu op do niuzsto toekomst. De
ledon 'lor Verooiilging toch, dio daartoe in staat zyn,
moeten zioli op allerlui wijzen oefenen in al datgeno
wat hen lichamelijk gCHohikt maakt om vermooio-
nisson on ontberingen to vordrugon, hindernissen to
ovorwinneu, do waponon te goliruikon, in oen woord
in al datgeno wat hen tol weorharo mannen maakt.
Om dut dool to boreikon, zullon zy zioh pluatselyk
knnr.on voroenigon tot gymnsstiok-, sohiot-, sport of
andero voroenigingon, of wol zich aan roods bestaande
voreenigingen aansluiten.
Do voreonigiug Volkswoorbaarheid is geen voroeni-
ging tot oofonlug in don waponliaudol, evenmin een
gymnastiek-, schlot- of sportvorooniglugdoch eon
zedelijk lichaam, oen zodolyko band lussohen allo
Nederlanders, dio overtuigd zyn, dnt lo weerbaar
heid van ons volk nog alles te wensohen overlaat
en dringend verbetering boliooft.
Hot Hoofdbestuur der voroeniglng richt Plaatso-
lyUu afdoolingon op, on staat do Besturen dier af-
deellngon zooveel mogelyk mot raad en daad by
het is du band wclko die aldcolinaen lot eeu groot
gehool vercenigtbot. hownnrt (lo eonhoid zonder
do vrijheid van do Afdoolinga-husturen aan bandon
te leggen, om uniir gelang van plaatselijke en an
dero omstandigheden to handelen.
Do Besturen dor Plantsolyko afdoolingon hebben
o. u. tot taak don loden gelegenheid te govon om
zich op allerlei wyzen to oefenen, door laat in 'lie
ven roepen van gymnastioU-, schiet-, Hport- of andere
voroonigiugeu, indien do reeds bustuaiido voroeni-
maar altyd door zyn advokaat weder vry gelogen
was. Als voorzichtig man gaf hij niet Voel geld op
eens en nam als pand daarvoor de omgeworkte
voorwerpen.
De eorsto beleoning van het zilverwerk luid als
proeve gediend otn te onderzoeken of do veran
dering wclko men had aangobrucht, voldooudo was
oui de voorwerpeu onkenbaar to makon. Zooals
lickeud is, goluktc dit niot on wordon zy bier door
gedwongen, verbindingen mot het buitonland mm
te knoopen, nninelyk met RtiBland, Spanje en
Dni tsoh land. Hiertoe moest do jonge Todgers be
hulpzaam zijn, daar hij de briefwisseling voeren un
adressen opsporen moest. Vandaar zijn stilzwijgen
over dezo zaak, wijl hij zijn medeplichtigheid daar
aan uit valsohon hoogmoed niot wildo hekonneu.
Van alle medeplichtigen ontkwam slecht! Jack
Tapling ou wel naar Aiiionka. Tim Boeoli word
mot zyn aandeel juweelen juist betrapt, toon hij nan
boord wildo gaan van eon Brazilizuansolio stoom
boot, hoewol niet onze vervolging hom had verraden,
muur wel hot nummer vnn oen bankbiljet, dat hij
aan liet stoomboptkautoor had gegeven om zyn
reis naar Bahin té betalen. Hij bad in den nacht
trein van Londen naar Southampton du briovon-
tnsch van oon medereiziger geleegd on daaruit on-
gevoer 80 poud genomen. Do boel wus te weelderig
voor den overtocht in do tweede kajuit was zyn
eigen geld voldoende gewoost, maar hy wildo eorsto
kajuit reizon en had danrom do bankbiljotton ge
stolen, dio hom verrieden,,
Vnn hot zilverwerk vnn Sir M. wotd bijna de ge
heele inhoud dor gestolen kist, op enkoio artikulo.
ua, teruggevonden. De grootato hooveolhoid lag in
een ateonkolonkelder naast do broeikas dor villa in
Kensingtou-ltoad onder ougovcor 6000 Kilo kolen
verborgen om langzamerhand to worden voranderd
on naar het buitenland gozonden.
Minder gelukkig waron wy met do juwoolon vau
lady Thiatlotoo, wclko slechts voor ongeveer twee
derde wodor terecht kwnmeu. Eon zezdo was mot
Jack Tapling naar Amerika verhuisd om mot don
onwottigon bozitter spoorloos to vordwljnen. Dunren-
togen kregen volo hoeren on dames hun horloge»,
koningen, lorgnetten, armbanden, doekspelden, enz.
wodor, welke Johanna Wary in den door haar opge-
richten byoutorio-winkol voor ou na van do zakken
rollers had opgokocht.
De politie had hij dozo gelegenheid een vangst
gedaan als slechts zelden voorkwam. De dieven, hc-
lors en helpers, henovens hun vrouwolijk «pionnen-
personeel, vulden alleen du holft van een transport
schip voor misdadigers. Ook Arthur Todgers wus
daaronder, tot, tienjarige verbanning veroordeeld, het
welk zyn elfden vader aan den rund van hot graf
braoht on tnouigon ouders oen heilzame les zijn
moge om bun zonen niot zondor work in hot groote
Londen to laten rondzwerven.
Jnll'ard kreeg vyf, de Duitsche zilversmid driejaar
straf; hun onbekendheid niet do Engi-lsoho taal
was hun als oon verzuohlendo omstandigheid
goodo gekomen.
Ward en ik hadden alle reden om met deze
onderneming tevreden to zijn; wy zoowel als onze
dienaren oogstten oor on goede bolooning. Lady
Tbistlotoe gaf do uiigoloofdo Jjrcmio van tyfluin-
derd pond ton vollo on sir M hodaoht de by do
zaak werkzaam gownesl zjjndo lieden rykolyk. Ik
echter govouldo mü jogons Simpson lot byzondoro
dankbaarheid verplioht, want zonder hem on do in
zijn huis gomuulcto kennissen ware lk missohion
nooit in staat gowoest, in deze zaak zóu workzuaiu
on kraohlig op treden.
Wordt vervolgd
