Donderdag 23 October 1902. No. 5258. 52e Jaargang. Stadsnieuws. UITGAVE FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fl. iranco per post 1.15. Advertentiön 16 regels GO cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, oflicieêle-^en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f\.'25; elke regel meer f0.2o. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. KORTEGRACHT9 Telephoon 19. K E N NI S G K V I SU. Dn BUR(iEM10ESTER van AMERSFOORT, Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Gemeente, dat do door den Directeur van 'sltijks directe belastingen enz. te Amsterdam executoor verklaarde kohieren No. 7 en 8 van de l'er- soncele Belasting over het dienstjaar 1902 aan den Ontvanger van 's Rijks directe be lastingen alhier zijn ter hand gestold, aan wien ieder verplicht is, zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet te voldoen. Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaat- en aangeplakt te Amersfoort, den 22. October 1902. De Burgemeester voornoemd, UT IJ TIERS. Dr. II. A. van Rakel, Evang. Luthorsch predikant te Edam, hoopt aanstaanden Zon dag vóór te gaan bij de godsdienstoefening in de Luthersche kerk bier. Bij Kon. besluit zijn benoemd bij den Militieraad der Nationale militie voor 1903 voor dc provincie Utrecht: tot Voorzitter de heer G. G. L). d'Aumale baron Van Ilarden- brook van Hardenbroek, lid der Provinciale Statentot zijn plaatsvervanger de heer H. A. van Beunirigen, lid der Provinciale Staten tot lid de heer J. Meyers, 'id van den Gemeenteraad van Utrechttot zijn plaatsvervanger de heer A. J. van Dieren Bijvoet, lid van den Gemeenteraad van Utrecht. Dinsdagavond konden we nog de hoofd zaken meedeelen van het dien middag in den Raad behandelde. Thans volgen de hoofd zaken uit de debatten. Bij iiet voorstel van B. en W. tot verhoo- ging dor jaarwedde van den Havenmeester, met ingang van 1 Januari 1903, tot i'500 zeide de heer Gerritsen, dat hij daarop geen aanmerking wilde maken, in tegendeel het met genoegen had gezien en zelfs had ge hoopt, dat B. en W. C200 verhooging had den voorgesteld. Spr. hoopte dat zoodra de Genieente-linaneiën zulks toelaten het trac- tement van dezen ambtenaar en die van andere schraal bezoldigde Gemeente-ambte naren merkelijk zullen worden verbeterd. De Voorzitter deed toezegging, dat met dezen wenseh rekening zal worden gehouden zoodra hun ambtsbezigheden zich ook inderdaad uitbreiden. De 1100 verhooging werd hierna conform het voorstel z. h. st. toegestaan. Bij het voorstel van B. on W. om met ingang van 1 Januari 1003 hot subsidie aan de «Amersfoortselie Muziekvereniging" van f50 te ver Imogen lot 1' 100 zeide mr. lloyligers, dat uit de Begrooting dier vereeniging blijki, dal er een f300 noodig is en hij mitsdien wenschte voor te stellen, het subsidie te ver- lioogen tot f 150. De heer Van Esveld steunde dit voorstel, overwegende, dat nu aan het subsidie de bepaling is verbonden dat 4 openbare uitvoeringen moeten worden gege ven, 1'25 per uitvoering wel wat schraal be taald is. Het voorstel lleyligers werd echter ver worpen met 11 tegen 6 stemmen (vóór de heeren mr. Heyügers, Van Esveld, Kleber, Tromp van Holst, Croockevvit en Van Kalken) en daarna het voorstel van B. en W. aan genomen z. h. st. De tram kreeg over 1903 een subsidie van t 1000; zij zal dit geld echter alleen opvra gen als en voorzoover de ontvangsten geen gelegenheid geven, de daaruit voor exploi tatie en vernieuwing benoodigde uitgaven te bestrijden. De heer Croockewit, die als Bestuurslid der tram zich van stemming zou onthouden, kon niet nalaten er zijn bevreemding over uit te spreken, dat noch door B. en VV. noch in de afdeelingen er aan herinnerd is, dat de tram f 1000 "cautie stortte in de Gemeente kas. Daardoor ook komt men f 1000 te kort en feitelijk geeft de Gemeente dus niets als zij hot subsidie, zooals het thans is voorge steld, verleent. De heer Van Esveld herinnerde, dat er groote onrust kwam in de Gemeente toen bleek dat het station zóo ver weg zou ver rijzen. Aanstonds werd toen het plan opge val. om een train aan tc leggen; het kapitaal isdaarvoor saarngebracht uit kleine aandeeltjes en zeker nam het meerondeel der aandeel houders geen 'teel aan do leening uit winst bejag, doch alleen om de tram, die noodza kelijk bleek, in hét leven te roepen en dit middel van openbaar verkeer in liet leven te houden. Toen de Centraalspoor werd aangelegd, die begon met 3 treintjes van en naar Utrecht en er thans 23 in beide richtingen heelt, stond de Gemeente niet alleen de benoodigde terreinen af maar gaf ook gedurende 20 jaar f2500 en waar men thans in éen dag kan reizen naar en van Maastricht of Groningen mag gezegd, dat het toen genomen Raads besluit een goed besluit is geweest. Op de zelfde wijze kwamen hier het telegraafkan toor, de telephoon en de waterleiding tot stand, alle met Gemcentc-hulp. Waar de train een 5 a 0000 passagiers vervoerde, meent spr. dat het ook hier een Gemeente belang geldt en als in den aanstaanden win ter over de Stations-straat ijzige winden waaien, zal menig Amersfoorter de tram zegenen. Nu zegt men wel: ja, de Maatschappij is nog niet in dien toestand, dat langer uitstel van hulp gevaarlijk wordt, doch spr. wil daartegen aanvoeren, dat juist thans die hulp moet verleend. Zij belegde een kapitaaltje voor moeilijke jaren, doch dit is door aller lei omstandigheden geslonken. Wacht de Gemeente met hulp te verleenen tot paar den en materieel versleteD zijD, dan is het te laat en zal men grooter subsidie rooet«n geven. Dan ook zullen er geen personen worden gevonden die kapitaal verschatten om zoo te zeggen a fonds perdu. Spr. meent, dat er juist uu alle reden is om hulp te verleenen en het doet hem leed, dat B. en W. niet zijn ingegaan op het eigenlijk verzoek om gedurende 5 jaar sub sidie te geven, als wanneer het bestaan der tram ook beter gegarandeerd zou zijn. Spr. zal echter stemmen voor het subsidie van f 1000 over 1903 en hoopt, dat de Raad zulks ook zal doen. De heer Gerritsen meende, dat de lieer Van Esveld voldoende heeft aangetoond, dat het hier een Gemeentebelang geldt en dal, de Gemeente mag helpen. Wat zal er ge beuren als de Raad dit subsidie weigert De tram is noodig, maar heeft nog 2 of 3 jaar hulp noodig en zal nu geen menschen kunnen vinden die haar om zoo te zeggen fonds perdu bedrijfskapitaal verschailen. liet gevolg daarvan zal zijn, dat het huidige Bestuur af zal treden en de Maatschappij zoodoende komt in handen van derden, .lie er winst uit zullen willen kloppen, tenzij dc Gemeente de tram overneemt en zelf exploi teert. Spr. acht het uitstekend van B. en VV. gezien, dat zij f 1000 subsidie willen ver leenen en zal voor het voorstel stemmen. De heer Kleber was niet door de vorige sprekers overtuigd dat de Gemeente moest bijspringen. Zij beweerden wel, doch be wezen niets. Het nut der tram wil spr., die zelf de eer heeft tot de mede-oprichters te behooren, onbesproken laten, doch het ver jaar weer f lUOO dan of men in 1904 ineens f2000 verstrekt. Spr. zit hier om de Ge meentebelangen te behartigen en vindt geen vrijheid om voor het subsidie te stemmen. De lieer Van Beek, Bestuurslid der Tram weg-Mij., herinnerde dat het subsidie moest gevraagd orndat na de begrooting voor den aanleg de ijzerprijzen zoozeer stegen ook zou dc Mij. aanvankelijk het terrein der oude gasfabriek van de Gemeente in erf pacht hebben gekregen voor stal en remise, doch later moesten stal en remise worden aangekocht. Deze omstandigheden veroor zaakten deze kwade tijden en spr. wil ver klaren, dat het subsidie inderdaad noodig is. Spr. vraagt niet gaarne Gemeente-subsidie, doch moet hiervan thans afwijken om ver- waarloozing te voorkomen. De heer Veis Heyn erkende volkomen het nut der tram, docli zou tegen het subsidie stemmen. Iedere nieuwe onderneming toch heeft in het eerste jaar met tegonheden te kampen. Nu echter de nieuwe toegangsweg naar het station in gebruik is genomen, is het vervoer reeds drukker en eerst thans zal bewezen worden of de onderneming rendeert. De heer Van Esveld merkte op, dat als inen wacht tot het materieel versleten is, geen subsidie meer helpt. Spr. zou de tram haast een philantropische instelling noemen en meent, dat de Raad deze moet helpen door subsidie te verleenen nu het nog niet te laat is. De heer Van Eek zeide, dat de heer Ger ritsen eenigszins heeft aangeduid, dat het kapitaal der tram te klein is en nu rijst bij spr. de vraag of de Gemeente niet goed zou doen, aandeelen te nemen. De tram is dan óok geholpen. De Voorzitter noemt dit. een geheel nieuw gezichtspunt; nu het echter bijval vindt, zal hij het in behandeling brengen. De heer Kleber heeft met belangstelling aangehoord hetgeen door den heer Van Es veld is gedoceerdspr. heeft een ander denk beeld van de resultaten der exploitatie maar als die zóo slecht zijn als de heer Van Es veld ze schetste, dan helpt toch geen f 1000, zelfs geen f5000. Wethouder Visser zegt, dat de tram dooi de ellendige ligging van het station onbe twistbaar voorziet in een behoefte en herin nert, dat als aan B. en W. uit de rekening der tram blijkt, dat de f 1000 niet geheel noodig zijn, dit bedrag ook niet geheel wordt uitgekeerd. Spr. heeft gegronde hoop, dat liet bedrag ook ten volle niet noodig is. Wat liet denkbeeld des heerz^Van Eek betreft om door de Gemeente aandeelen te doen nemen, moet spr. zeggen, dat hij zulks ontraadt, doch zeer gaarne zou hij zien, dat het subsidie werd verleend. Wacht men te lang, dan zal de Directie elders kapitaal moeten zoeken en als zij dit vindt, zul het gaan als met den huisvader die eerst zijn kapitaal opeet en dan aan nieuw kapitaal wordt geholpen dan wordt het 't vullen van een Danaïden-vat. De heer Van Eek repliceert, dat hot niet zijn bedoeling is, later aandeelen te nemen, maar uit reeds. Volgend jaar is de toestand wellicht beter en dan althans geheel te over zien. Wachten met hulp verleenen, acht ■zoek om subsidie komt hem thans ontijdig den verkeerden weg zal betreden door in voor en hij meent als Raadslid niet te mogen te gaan óp bet voorstel-Van Eek. Als de meewerken tot deze subsidie-verleening. Ware Raad nu f 1000 subsidie geeft, dan kan de Mij. er bij do oprichting een tekort geweest en had men toen om hulp gevraagd, dan zou er nog iets voor te zeggen zijn. Tluans echter is de exploitatie nog gebrekkig en gedeel telijk en toch is het resultaat bevredigend, liet eerste jaar gaf geen rente, wat te voor zien was; maar als het, tweede jaar wel rente oplevert, zal dan het subsidie worden terug gegeven Spr. meent, dat men liet verloop der zaak nog eenigen tijd moet aanzien. Er wordt beweerd, dat liet nu do juiste tijd voor hulp is, doch het blijft precies het zelfde of men nu 1' 1000 geelt en volgend Mij' gemakkelijker kapitaal verkrijgen. Waartoe zou de Gemeente aandeelen nemen In de eerste 3 of 5 jaar wordt geen cent rente uitgekeerdhet blijft dus volkomen gelijk uf men f 1000 subsidie uitkeert, dat alleen wordt opgevraagd voorzoover het noodig is. B. en W. kunnen zich uit de rekening van die noodzakelijkheid overtuigen. Wethouder Visser merkte nog op, dat het Bestuur niet verzocht, aandeelen te nemen, doch f 1000 subsidie te verleenen, met andere woorden f25000 aan cerliticateu N. W. S. te geven. De heer Van Kalken zeide, oorspronkelijk geen voorstander van subsidie te zijn, doch na het gehoorde tot andere gedachten te zijn gekomen. Aanvankelijk achtte hij de aanvraag óf tc vroeg óf niet vroeg genoeg; uu echter is hij er van overtuigd, dat eenig geld noodig is en acht hij de tram genoeg van belang voor de Gemeente om voor het subsidie te kunnen stemmen. De tram is van erkend algemeen nut en zaak is 't, haar nog intijds te helpen. De Voorzitter acht de zaak nu voldoende toegelicht en brengt het voorstel in stemming dat wordt aangenomen met 9 tegen 6 stem men en 2 onthoudingen (de Bestuursleden Van Beek en Croockewit). Tegen stemden de heerenKleber, Van Eek, mr. Prikken, Vela Heyn, Tromp van Holst en Plomp. Aan de orde kwam het voorstel om ook over 1903 van het tarief voor het vuur-, haven- en torigeld slechts 50% te hellen. De lieer Van Beek sprak de hoop uit dat in verband met de werken tot verbetering van de haven althans in 1904 een hooger percentage zou worden geheven. De heer Gerritsen haastte zich, aanstonds daartegen te protesteeren. Hetgeen ontvangen wordt uit het vuur-, haven- en tongeld moet, na aftrek van de onkosten voor perceptie- loon, geheel ten goede komen aan handel en nijverheid en niet in een anderen hoek der Gemeente-schatkist verdwalen. Spr. zou de haven zelfs geheel willen vrij maken. Wethouder Celosse merkte nog op, dat ook de Eemmond en de werken aan zee uit dit geld worden onderhouden en stemde in met het door den heer Gerritsen gesprokene/. Het voorstel werd daarna aangenomen z. h. st. H. M. de Koningin zal ten deze be slissen. Z. d. of h. st. voteerde de Raad nu de bijna f23 000 voor de Begrootingen van Schutterij, Armbestuur en Burger Weeshuis en praatte nog geen uur over de bijna 6 ton der Gemeente-begrooting. Bij de algemeene beschouwingen over deze laatste vroeg de heer Gerritsen of het aan tal Raadsleden in verband met het zielental niet dient vermeerderd met 2; of het be ginsel van publieke aanbesteding voor Ge- meente-leveraneiën niet meer algemeen dient gevolgd; of de loonen der werklieden van de Gemeente-reiniging spoedig worden ge regeld, en of dit zeilde zal geschieden om trent de tractenienten der zoogenaamde oude leeraren van Gymnasium en Hoogere Bur gerschool en of liet Pensioenfonds niet dient afgescheiden van de overige Gemeente-gelden. Nu het zielental gestegen is tot bijna 22 000 is het wellicht aanbevelenswaardig, aan le vragen het aantal Raadsleden uit te breiden en daarmee niet te wachten tot de volks telling van 1910. Publieke aanbesteding acht spr. van algemeen belang en zoowel gunstig voor toezicht als voor de Gemeente-financiön; bovendien acht hij ze noodig om de billijk heid te betrachten. De tracternenten der reiniging zijn veelal verre van voldoende; twee werklieden hebben een weekloon van f6, twee f6.50 enz. waarvan nog 3% voor pen sioen af moetook verleden jaar heeft spr. op deze misstanden gewezen en als men hem nu zal antwoorden, dat de nieuwbenoemde Directeur voorstellen ten deze zal doen, dan zal spr. aanstonds antwoorden, dat deze men schen niet kunnen wachten, geen dag en geen nacht. Evenzeer doet het spr. leed, dat geen voorstel is gedaan om de tracte nienten der »oude leeraren" te regelen. Ook de quaestie der afscheiding van de pensioens bijdragen dateert reeds van een paar jaren lier en spr. blijft het zaak achten, dat hierin worde voorzien om later niet te staan voor zeer onaangename verrassingen. Spr. -betuigt zijn dank aar. B. en W. dat zij geen voorstel deden om het percentage der Inkomsten-belasting te verhoogen. De Voorzitter antwoordde, dat de uitbrei ding van het aantal Raadsleden verband houdt met hot ollicieel bevolkingscijfer en niet met liet wisselvallige zielenaantal. Wat de quaestie der aanbestedingen betreft, ia

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1902 | | pagina 1