Zaterdag 22
November 1902.
PHOEMX - BROUWERIJ.
BO( K-BIEIv verkrijgbaar, zoolang de voorraad strekt.
No. 5271.
52e Jaargang.
Feuilleton.
Stadsnieuws.
H. MEURSING Co. AMERSFOORT.
UITGAVE
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
P°St Advertentiën 1~0 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
Jno-" °"t(!lKem"KÏMl(,vertentiën per regel 15 cent. Ueolatnes 1-5 regels/11.25; elke regel
meer [Ujo. Grnote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kusten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën vaD buiten de stad worden de incasseerkoston in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Tolephoon 19.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gezien artikel 18 der Verordening op het gebruik
van de liaveo, grachten en beken.
Brengt ter kennis, dat bet tot nadere aaukondiging
geoorloofd is, zich tusschen 's voormiddag» 8 uur
en 's namiddags 4 uur te bevinden op het ijs
der binnengrachten, uitgezonderd op de plekken die
onder een brug gelegen zijn.
Hot verbod oin zicb op bet ijs te bevinden, blijft
gehandhaafd voor do beken (buitengrachten), waar
van bet (ja onbetrouwbaar is.
Amersfoort, den 21. November 1902.
Do Burgemeester voornoemd,
WUIJT1ERS.
Nederland en Zuid-Afrika.
Men zal zicli herinneren, dat do Nota van
do Nedei'landscho aan de Engelsche regee
ring over den rampzaligen oorlog in Zuid-
Ali'ika en den kort daarna op een volkomen
onverwacht oogenblik gesloten vrede mot
elkaar in verband zijn gebracht en dit op
een wiize, welke zachtst gezegd minder aan
genaam was voor ons Kabinet. De partij
bladen vielen deze Nota aan ut verdedigden
haar naarmate zij vóór of tegen den Mi
nister-President stelling meenden te moeten
en kunnen nemendit toch was de eigen
lijke zaak.
Thans is een officieel stuk verschenen
waarvan wij meeoen, onzen lezers den hoofd
inhoud niet te mogen onthouden; de Regeering
beeft er recht op, dat bet algemeen bekend
wordt.
Dat zal aan de son dits" voorgoed een
einde maken.
Bij de in de Tweede Kamer gehouden alge-
rr.eene beschouwingen over de Staatsbegroo-
ting voor 1903 dan is, met herinnering aan de
uitingen van liet vroegere Kamerlid voor Slie-
dreoht (dr. Kuyper) en het debat ten vorigen
jare gehouden over de houding van het
Kabinet in de Zuid-Afrikaunsche aangelegen
heid, in de al'deelingon door sommige leden
sgevraugd of het Kabinet in staat is en
vrijheid vindt, ten aanzien der bekende Nota,
dooi' onze Regeering aan de Britsche gezon
den, en hare gevolgen, eenige nadere mede-
deeling te doen. Bepaaldelijk zou men gaarne
vernemen, of de Nota verzonden is met of
zonder voorkennis van de heeren Fischer,
Woltnarans en Wessels, die bij ons Hol'
waren geaccrediteerd voor een speciale zen
ding en of er oorzakelijk verband bestaat
tusschen de Nota cn de min gunstige voor
waarden, waarop de vrede gesloten is. Wel
Schetsjes uit den Zuid-
Afrikaanschen Oorlog,
door
DOKTER".
had men m de dagbladen gezien dat, vol- 1
gens een verkluring van den heer Reitz,
afgelegd tijdens het bezoek van de generaals
Botha, De Wet en De laRey aan Amsterdam,
zoodanig verband niet bestaat, maar men
zou het op prijs stellen, hieromtrent inlich
ting van het Kabinet zelf to ontvangen."
ln het antwoord der Regeering, dut thans
is verschenen, leest men over dit underwerp
het volgende
„Dat tusschen de houding door den vroogeren
afgovaardigdo voor Sliedrecht in znko do Zuid-
Afrikaansoho aangelegenheden aangenomen, en
die van het tegenwoordig Kabinet, geen ander
i verBcbil bestaat dan vanzelf voortvloeit uit de
I verschillende positie van een Kamerlid en een
I verantwoordelijk Minister, is onder behoorlijke
documenteering aangetoond in de Memorie van
Antwoord betreffende dit hoofdstuk van het
I vorig jaar. Hierop behoeft thans niet te worden
teruggekomen. Dat voort het vragen van dili-
j gentverklaring bij de mondelinge beraadslaging
1 over dit hoofdstuk destijds geen ijdelo phrase
I was, bleek uit hot laatstelijk rondgedeelde Oranio-
book. Nadere moddeeling omtrent do in flat
i Oranjeboek opgenomen Nota is uit tien aard
der zaak niet mogelijk voorzoover betreft de
particuliere en vertrouwelijke gesprekken, die
haar vaststelling en verzending hebben ingeleid,
maar wel vindt de Regeering vrijheid, om onder
I geheimhouding, een enkel schriftelijk stuk, dut
ten deze genoegzaam licht verspreidt, op de
I Griffie van do Kamer ter inzage voor de 'oden
te doen nederleggen. Evenzoo meent zy te kun-
nen handelen mot opzicht tot de tweede vraag
in het Voorloopig verslag gedaan, in antwoord
j waarop evenzoo een niet onbelangrijk stuk,
eveneens onder geheimhouding, ter Griffie kan
I gedeponeerd worden. Verder ligt het niet op
I haar weg, zich hierover uit te laten. Alleon
I kan ze nog ovorleggcn een verklaring van don
gewezen Staatsnrooureur Iccb oud-8tiuitssccro-
taris Red.) net Zuid-AÏYikaunsyhe Republiek,
mr. F. W. Reitz.
Deze verkluring, gedateerd 22 September
1902 en waarschijnlijk op schrift gebracht
j up verzoek van onze Regeering, nadat deze
j uit"een uitlating van inr. Reitz, te Amster
dam gedaan, zijn meening ten deze bad
leeren kennen, luidt in haar geheel als volgt
„lk verklaar, dat niet alleen ik, manral mijn
luudgenootcn, die ik ooit gesproken heb, van
oordeel xijn, dat do Ncderlandsoho Regeering
door wat zij gedaan heeft in verband met do
Vredesonderhandelingen en de Nota die aan
Engeland is gezonden, ons volk een weldnud
heeft betoond. sr
„Wij zyn allen overtuigd dat, in acht geno
men de omstandigheden waaronder wij verkeer
den, hot noodzakelijk was, dat vrede moest go-
rnaakt wordendat door hot voortzetten van
den oorlog ons volk groot gevaar liep uitgeroeid
to worden, voortil wat vrouwen on kinderen be-
treit.
„Het was de Nodorlandsche Nota, die gemankt
heeft, dut do Engelsohe Regeering ons do gele
genheid, om tot onderhandelingen te komen,
zelf hooft aangeboden, oen gelegenheid die wij
reeds lang gezocht hadden. In verband hiermede
rustte mijn overtuiging dat hot voortzetten van
den oorlog onredolyk zou zijn goweest og het
geen GrotiuB in zyn werk „do Jure Belli no
Pacis" daarvan zegt, dat een volk, dat gevaar
loopt te vergaan en do keuzo heeft zijn vrijheid
te verliezen of to vergaan, oer zyn vrijheid moet
opofferen."
Wollicht vindt de Regeering later een
modus om ook de twee geheime stukken
bekend te maken min het volk van Neder
land, opdat ook du laatste twjjfel wordt op
geheven.
Uil de overgelegde verkluring van mr.
Reitz blykt ton volle, dut liy en ui zyn land-
genootcn den stup van ouzo Regeering uls
oen weldaad voor zijn volk beschouwen, nis
oen wolkome gelegenheid om tot onderhan
delingen te komen en tot bot eind te ge
raken van den oorlog, die het heldenvolk
geheel dreigde uit te roeien.
Tot predikant bij du Evaog. LutherSChe ge-
oiente hier, ter vervulling van do vacature
ontstaan door hot ovorlydon van ds. C. Rusoh,
is beroepen ds. J. L. F. do Metyore L.J.tn.,
sedert 1887 predikant by de Lutherscho gomeente
to Bodegraven.
Met hem wordon op hot drietal gestold dr. II.
A. van Balcol, to Edam, on dB. L. Schutte, to
Monnikendam.
Herinnerd zy, dat aanstaanden Dinsdag toe-
schen 10 en 1 uur ten Raadhuize de verkiezing
plaats hooft do verkiezing in do vacaturen
ln de Kamer van Koophandel en Fabrieken,
welke ontstaan door hot aftreden op 1 Janu
ari 1908 van do hoeren II. van Hagelen, J. Ger.
Klubur en J. Sinnige.
Blijkens opgave in do „Htnnts-courunt" zyn
in October ln deze provincie geen gevallen van
mond- en klauwzeer geconstateerd en bepaalden
do bosmottolijko veeziekten zich tot 08 guvullen
van schurft bij vee van don eigenaar.
Hut Bieren brugje vóór do Moorenpoort, over
welks bouw in do Begrootingsvorgadoring van
1902 zoolang is gedebatteerd, is eergistor aan
gevoerd on znl weldra gelogd worden op de
fundeering die reeds lang gereed is.
Do hoor J. B. Wolff is aan do Rijks-univer
siteit te Utrecht bovordord tot arts.
Do hoor G. Indormaucr, dio nog altijd krygs-
govangono is op Hint Helena, znl woldra ropa-
trioeron nu eon weldadige nan don Minister van
Binnenlandsohu Zaken hot bedrag tor hand hooft
gostold, waarvoor do nog daar vertoevende 17
Nederlanders naar hot vaderland kunnen wor
don teruggevoerd
Do Hnngsahe bladen vvoton to berichten, dat
het in do bedoeling dor regeering ligt, du Lund-
weorwet op 1 Augustus 1908 in werking to
doen tredon.
Hot volgend jaar zal ulzoo geen nieuwe lich
ting dor schutlory moor wordon ingelyfd.
Men doolt aan hot „N. v. d. D." hut volgende
mode, dat hot blad in hot ambtelijk barguonsoh
laat
Het plan bestaat, een ontwerp van wot loven
to rocpon, waarbij gclcgcnhaid wordt gegeven
Jammer, dat onder de planken van hot platform
do balkon te ver van elkaar waren geplaatst, llot
staartstuk van hot kanon sloeg al do planken in
tweeën, zoodat wo, na het veertiende schot gelost
te hebben, genoodzaakt waren met vuren op te hou
den. Den volgenden ochtend ging adjudant E. naar
overste Trichurd om den toestand van het platform
te rupporteeren. Jn dien lyd had or beweging plaats
links van het kamp en was de vijand bezig zyn
wagens in te spannen. Mijn opinie ia, dat de vijand
door ons vuur opmerkzaam was geworden, dat het
mogelijk was, uit onze positie op dio wagens te
schieten en zij die in veiligheid brengen wildeu.
We hadden spoedig den commandant van het
Harrysmith-commando bij ons, die or op aandrong
do wagons ouder vuur lo nemen. Door korte stuk-
kou hout onder hut staartstuk to plaatsen gelukte
hot ons oom'ge schoten tü doen, maar daar het ataart-
siuk door liet onderleggen der planken te veel ge
licht werd, was hut niet mogelijk hol kanon vul-
doendo elevatie to geven en vielen do granaten te
kort, wanrooi hot vuren gestaakt werd. Uok nu
hadden do Kakliis niet teruggeschoten.
Adjudant K. kwam dieu avond met terug maar
eerst den volgenden ochtend; hij werd vergezeld
door den adjudant-smid, die deu heer Loon reeds
dikwijls hij het opstellen der löc.M. kanonnen had
goiiolpen en uu, om do reparatie spoedig te doen
pluais hubbou, meegekomen was. Do wagen met hot
noodige bout was in aantocht en was om twaalf
uur daar.
Het kanon moest worden achteruit gebracht om
de planken door nieuwe te kuuneu vervangen. De
heer Leoti meende, dat het beter was hiermede le
wachten tot bet donker w«h met hot oog op het
vuur van den vyand, Do nlgemeeno opinie wasnoh- 1
ter, dat do vijand nog niet gevuurd had en zich do-
xen keer (Vit wel rustig zou houden. Hot kanon j
werd nu losgcmuakt en buiten do Bcbani gebracht
en de gebrokou planken werden afgenomen.
Eon paar Boereu werden aangezegd ons te heipon
en een groot aantal, door nieuwsgierigheid aodrovcn
zaten boven op de sohaus onderwijl allerleigruppen
makende en ons dikwyls iu ons werk bemoeilij
kend.
Herhaalde malen vroegen we hen, toch ruimte te
maken eu ons niotin den weg te loopeu hel waren
echter net groote kindereneen oogonblikjo ging
bet beter, maar weldra was het weer het zelfde.
Ook had ik hen erop gewezen, dat hot verkoord
was, zoo dicht by elkaar op do schans to zitten, daar
dit voor do Engclaohen een to groolo verzoeking zou
wezen om niet op oiib te vurenhierover word ik
hartelijk uitgelachen. „Die Eogelsebmau is daar
yoor te slech" boweerden zy.
Om drie uur 's middags werden we verrast door
het feit. dat er achter den kop vóór ons een lucht
ballon uitkwam, waaruit men uitstekend kon op
nemen hoe bü ons de zaken stonden. „Wees nu
maar voorzichtig" zeide ik togen de Boeren „het zul
nu niet lang meer duren of zo peperen ons"maar
ook nu werd ik hartelijk uitgelachen.
„Nu ja," antwoordde ik, Jullie inoot hot zeil maar
welen; je bent gewaarschuwd."
„Allo mustig, die Hollander is bang, neb'/"
Het besto was, vorder stil to blyvon.
Plotseling hebben we een geheel anderen stand
van zaken, Kukhi was goreod ocu witte 'wolk ziet
men achter deu kop optrekken, woldra gevolgd door
hel hooren van een dofl'on slng.en nog een oogon
blikjo lator door het suizen van eeu granaat; in t
eerst maakt dit iemand zenuwachtig, vooral omdat
tnen niet weet ot zoo'n ding ook to voel op je un-
byheid gesteld is.
„Daar skiot dio Engelschiuau" en wat al ons pra
len en smoeken niet had kunnen doe», deed deze
enkele granaat. De Boeren klommen niet van do
schans, maar tuimelden er lotterlyk af, sommigen
met hut hoofd naar beneden en in minder dan geen
tijd zag men niets anders dan hun schoenzolen.
„Kwak" zegt do granaat, dleht achter do viuoh-
toode burgers, want de oersto bom viel achter do
saltans.
Toon de Boeren ziuli neb tor do klippen luidden
opgesteld, waren zo „vol mood" on "beweerden, dat
(,knklii to sloch was om hulle raak te skiet". Dio
in do schans achtergebleven waren, drukten zich
tegen do schans aan, waarh(j vooral do adjudant-
smid bijzonder mijn laehlust opwekte, door zich met
een vreoselyk angstig gezicht zoo klein mogelijk te
maken en mjj don indruk te geven, nog liever in
do aardon wal te zit ton dan or ach tor. Zoodra dan
ook de eerste granaat gebarsten was, zetten hij on
do boer Leen het op een loopoti, en bleven du ad
judant, oen paar artilloristen en mijn persoontje in
do submis achter.
Do adjudant-smid was in zijn vlucht door den
tweedon granaat bijna van do buouon gescholen, wat
hem oen krasse en zonder twijfel hartelijk gemeende
verwonschleg togen „dio EngelHOhman" ontlokte.
Van verdere reparatie aan het platform was voor
loopig geen sprake en wo besloten dus tol donker
te wachten, rekenend, dat de woede der Engolsohon
dan wel zou bedaren. Om C uur verdween do ballon
au staakten do Engelsoheii bet vuur.
Hot platform word nu snol gerepareerd, het kanon
werd opgesteld en om 2 uur gingen we slapen mot
do afspraak, Kukhi Gij (laghreclc „gouden morgen"
to woiisehen.
Om li uur in den ochtend zonden wo Kukhi onze
„goed morning," en deze, het onbeleefd vindend
niet te antwoorden, gaf onzen groot mol intrest terug.
Het bleek nu weldra, dat do vyand tweeGduiuis
houwitsers had opgeslold achter den kop véor ons
en wel geheel verdekt, zoodat men niotu anders zag
dan hot opstijgen der wil te rook wol kon. Duw hou
witsers schoten, evouals onze Long Toms, mot roo-
kond kruithot was daardoor niet mogolyk op do
houwitsers to vuren, torwjjl do Engelsohon uit don
bullon die weder hoven den berg stond sein
den, hoe hun granaten violen, waardoor er weldra
met voor ons niet zuer aangename juistheid gevuurd
werd.
Ook do Kooyos van Platkop hiolpon druk mev,
maar daar sioordon we ons woinig aan dit looh
was kanonvuur, toodat do granaten (snioljjk in
horizontaio rlolitlng aankwamen, ou du suliuns daar
tegen voldoende bescherming bood. Mot do hou-
wltsor-granaton was het oohtoraudors; duzo kwamen
steil nsur beneden en kondon dus op korten afstand
achter de suhans inslaan.
Wo luidden eeu paar man op uitkijk om ons to
waarschuwen wanneer zo do vlam uit du kanonuen
op Platkop zagen, waarop we ons dan aohtor do
schans burgdon.
Terwijl wo Woor tegen dun narden wal aanzitton,
luisterend naar o'n granaat van dn honwltsor, hoor
ik op oen» oen vreesoiyken slag, en alles is in de
suhans onzichtbaar door den kruitdamp van den
Sebarnton granaat, Een oogenblik geheel versuft door
mi slag on door don schrik, ducht ik dat er volen
aewoiul zouden zijn, temeer daar ik vast geloofde,
at tie granaat vlak lichter du schuint ingeslagen was.
Op m(|u angstig roepen naar do anderen kreng ik
geen antwoord en vreesde ik allen dood te vindon,
doch nadat de kruitdamp was opgetrokken, licinerkto
ik, dat du suhrik het ergste was en er alleen licht
gewonden waren. Het bleek verder, dat do granaat
op oon sloeu geslagen was, dio juist achter hot plat
form in den grond «ut, cn sommigen, waaronder
ook udjudant E., door sleoiisplieiors getroffen waren.
Vim do tiou artilleristen, die de bcdicuing van het
kanon uitmaakten, waren er zeven iniu of nicer ga-
Woud ou daar zy uogal sterk bloedden, gingen ze
allon naar do ambulance om zicb to laten ver'binden.
(Wordt vervolgd.)
