Dinsdag 27 SS Januari 1903.
BOCK BIER verkrijgbaar, zoolang de voorraad strekt.
PHOENIX - BROUWERIJ.
No. 5299. 52e Jaargang.
De middenstand.
Feuilleton.
H. MEURSING Co. AMERSFOORT.
iMERSFOORTCCEE COURANT.
UITGAVE* Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, BUREAU
FIRMA A u VAM nrppp officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/" 1.25; elke regel
A' 41CLEEFF meer/-0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening KORTE6RACHT 9
AMERSFOORT gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Telephoon 19.
KENNISGEVING.
De GEDEPUTEERDE STATEN der Provincie
UTRECHT,
Voorzieningen willende nemen tot liet doen op
maken der Lijst van de hoogstaangeslagenen in 'sRijks
directe belastingen, ter benoeming van leden voor
de Eerste Kamer der Sla ten-Geut raai
Gelet op de Ze aliuea van art. 102 der Wet van
7 September 1896 (Staatsblad No. 154), regelende het
kiesrecht, enz., zooals die wet is gewijzigd bij de
Wet van 31 December 1897 (Staatsblad No. 30'J);
Noodigen de inwoners van dit gewest uit. om,
bijaldien zij elders dan in deze Provincie in 's Rijke
directe belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór
den 15den Maart 1903 te doen blijken.
En zal deze op de gewone wijze worden afgekon
digd en aangeplakt.
Utrecht, den 22. Januari 1903.
De Uedeputeerde Staten voornoemd,
SCHIMMELPENNINCK v. d. O.
v. NIJENBEEK, Voorzitter.
C. R. MERK US, Griffier.
Aanstaanden Donderdag zal te Utrecht
worden geconstitueerd de uNederlandsche
Bond van Vereenigingen voor den Handel-
drij venden middenstand".
Een gebeurtenis van zóo groot gewicht,
dat we er de aandacht van de middenstan
ders, de «werkbijen der maatschappij'", op
willen vestigen.
In de eerste aideeling van het in Septem
ber te Amsterdam geltouden Congres van
den Middenstand werd, na de krachtige
inleiding door dr. J. Nouwens en na lang
durige, ernstige discussie de volgende motie
met algeineene stemmen tot Congres-besluit
verheven
«De eerste afdeeling van het Congres voor
den handeldrij venden Middenstand, gehoord
de rapporteurs en het debat:
»I. spreekt den wenscii uit, dat in iedere
plaats, waar zulks mogelijk is, vereenigingen
worden opgericht voor den handeldrij venden
middenstand
«II. besluit in beginsel tot oprichting van
een Algemeenen bond van vereenigingen
van den handeldrijvenden middenstand, die
eerbiedige zelfstandigheid in eigen kring van
de aangesloten vereenigingen
«III. verzoekt den Algemeenen voorzitter
met de Voorzitters der afdeelingen en de
heeren Collenteur (Rotterdam), Plet (Nijrne-
?en), dr. Nouwens (Heeswijk), Schiirmann
Rotterdam), J. Das Dzn. (Utrecht), mr. De
Schetsjes uit den Zuid-
Afrikaanschen Oorlog,
door
»DOKTER".
Wilde (Arnhem) en Meuwsen (Amsterdam),
zich te vereenigen tot een commissie ter
uitvoering van het besluit sub. II".
Aan de inmiddels ontworpen Statuten zij
het volgende ontleend:
Er bestaat een Nederlandsche Bond van
vereenigingen van den handeldrijvenden mid
denstand. Deze heelt zijn zetel te Utrecht,
en is samengesteld uit een onbepaald aantal
vereenigingen van den handeldrijvenden mid
denstand.
De Bond stelt zich ten doel: in federatieve
samenwerking de zedelijke en stoffelijke be
langen van den handeldrijvenden midden
stand te behartigen en te bevorderen.
De middelen om dit doel te bereiken zijn
a. het bestudeeren en bevorderen der ge
meenschappelijke belangen
b. het organiseeren van congressen en
tentoonstellingen,
c. het maken van propaganda door woord
en geschrift, voorzoover een en ander ten
goede kan komen aan het doel in art. 2 om
schreven
d. het desgevraagd verstrekken van voor- j
lichting betreffende alle inrichtingen, welke i
het belang van den handeldrijvenden mid
denstand bevorderen, zooals credietbanken
en informatie-bureau's;
e. er naar te streven, dat bij de wetgeving
rechtmatige rekening word* gehouden met
de belangen van den handeldrijvenden mid
denstand.
Bij de toepassing dezer middelen zullen
steeds geëerbiedigd worden de zelfstandigheid
der afzonderlijke vereenigingen, de godsdien
stige en politieke overtuiging van de leden
dier vereenigingen, en de belangen van an
dere standen.
De Bond onthoudt zich van alle bemoeiing
op godsdienstig en staalkundig gebied.
Elke vereeniging welke zich ten doen stelt
De Zaterdag ging rustig en kalm voorbij Zon
dag reden evonwel verschillende lieden, door den
couimandanl-generaal daartoe aangesteld, door het
dorp om alle burgers, die in 't veld behoorden, uil
te vinden en naar hun verschillende commando's
terug te sturen en tevens alle beschikbare paarden
te commandeeren.
Men zag dan ook overal rijtuigen staan waarvan
de paarden waren gecommandeerd en uitgespannen,
met of zonder toestemming van den eigenaar. Ik
had mijn paard bij een vriend gestald en stond dui-
zond angsten uit, dat ze in mijn afwezigheid den
stal zouden opeubrekeu en mgn paard wegnemen
Zelfs nu de vgaud reeds zoo goed als binnen Pre
toria was, ontbrak het niet aan allerlei optimistische
berichten, die ouder de bestaande omstandigheden
belaohelijk waren. Zoo beweerde dien middag
iemand, uit goede bron te hebben vernomen, dat de
omstaudigheden weldra zouden veranderen en er
alle hoop bestond, dat het nibt onze zaak binuen-
kort veel beter zou gaan hg liet als 't ware door
schemeren, dat de Engelscheu genoodzaakt zouden
worden, terug te trekken, en het nog lang niet zeker
was dat Pretoria genomen zou worden ou Maandag
ochtend werden we opgeschrikt door het gedonder
der kanonnen 1
Ik had bosloteu, m(j den volgenden dag bij ma
joor Wolmnrans aan tc sluiten, maar uit bet kanon
gebulder, dat reeds vroeg iu deu ochtend gehoord
werd, begreep ik, dat Khaki zeer uabg was en vond
ik bet daarom noodig, voor mgn vertrek uil Pre
toria (hetwelk ik begreep, dat aanstaande was) de
de behartiging der belangen van den handel
drijvenden middenstand, en krachtens de
Koninklijke goedkeuring baret* Statuten
rechtspersoonlijkheid verkregen heeft, kan
lid worden van den Bond.
De commissie van voorbereiding bestaat
uit de heeren: prof. M.Noordtzy, Voorzitter;
mr. Anne Anema, A. A. Collenteur, J. Das
Dzn., dr. H. F. R. Hubrecht, dr. J. Nouwens,
Thijs Plet, mr. J. G. Schölvinck, G. Schiir
mann, mr. J. P. De Wilde en J. S. Meuwsen,
Secretaris.
Us. Joh. van de Vegt, uit Utrecht, hoopt
hedenavond in «De Zaaier" hier vóór te
gaan bij de godsdienstoefening der Chr.
Gereformeerde gemeente.
De Min -er van Financiën heeft herinnerd,
dat als kantoren waar de Nederlandsche pas
munt, mits voor niet minder dan vijftig gul
den voor de zilveren en tien gulden voor
de bronzen, kan worden ingewisseld tegen
rijksdaalders, guldens en halve guldens in de
Provincie Utrecht zijn aangewezen de kan
toren der directe belastingen, invoerrechten
en accijnzen te: Amersfoort, Baarn. Drieber
gen, Harmeien, Loenen, Maarssen, Veenen-
dual, Vreeswijk, Wijk bij Duurstede, IJsel-
stein en Zeist.
Niet alleen de «Amersfoortsche Bestuurders
Bond" maar ook de »Cbr. Besturen Bond"
heeft de zaak der Beroepsraden ter harte
genomen en inlichtingen omtrent hun samen
stelling, werkkring en doel zooveel mogelijk
verspreid.
Telkens komt men ons nog inlichtingen
vragen omtrent de Ongevallenwet, welke na-
j middernacht van 3i Januari in werking
treedt.
I We verwijzen naar onze artikelen daar-
over en herinneren, dat zij, die in verzeke-
ringsplichtige bedrijven werkzaam zijn, van
1 Februari zijn verzekerd, zoo hun patroon
hen niet bij eenige toegelaten maatschappij
verzekerde, dan in ieder geval bij de Rijks
verzekeringsbank
Door de groote uitgebreidheid van het
Kroondomein Arnhem is men te rade ge-
§aan, dit te splitsen. Amersfoort zou daarbij
e standplaats worden voor den Rentmeester
in het nieuwe Rentambt, den heer H. baron
Schimmelpenninck van der Oye, die zich
metterwoon zal vestigen op «Randenbroek."
De heer G. H. van Dam behaalde Zondag
den 2den prijs in de tweede afdeeling van
den nationalen wedstrijd door het «Hilver-
sumsch Schaakgenootschap" ter gelegenheid
van zijn 15-jarig beslaan gehouden.
Er waren 15 deelnemers in deze afdeeling.
De heer J. H. Leinweber, thans Gemeente
ontvanger van Wageningen, staat no. 1 op de
aanbeveling voor Ontvanger van Gorinchem.
Een nieuw cornuniqué omtrent de militaire
wetten luidt:
De bestuursmaatregelen en reglementen,
5 in getal, ter uitvoering van de militaire
bevorderings- en pensioenwetten, zijn zoo
goed als gereed, zoodat de hoop bestaat.dat
die wetten nog vóór 1 April a.s. in werking
zullen treden.
Df* levering van het munitie-brood ten
behoeve van de daarop recht hebbende mili
tairen te Amersfoort in garnizoen is wederom
opgedragen aan de Machinale broodfabriek
van den heer W. H. Meursing, voor 6.2 cent
per rantsoen van 0.75 K.G.
laatste schikkingen te maken en orders te vragou.
Ik ging daarom naar den majoor en vroeg hem,
wat er met de forten moest gebeuren. Mg werd
toen, onder bevel van geheimhouding, medegedeeld,
dat men besloten had, de forten niet te bezetten,
daar dit alleen van nut zon wozen, indien men Pre
toria liet belegeren. Daar dit een insluiting tenge
volge zou hebben, waardoor een aftocht onmogelijk
zou worden, had men het in den Zaterdag gehouden
krijgsraad beter gevonden, ten Zuiden der stad stel
ling te nemen en wauneer het onmogelijk bleek
lang stand te houden, langs de oosterlijn terug te
trekken. Ik informeerde of machines en electrische
inrichtingen ook vernield moesten wordenmaar
daar dit uit eeu krijgskundig oogpunt voor ons to
taal geen voordeel zou opleveren en de vernieling
dus louter vernielzucht zou schijnen, werd er be
sloten, alles heel te laten.
De vgund wits diohter bg, dan we eigenlijk
dachten.
Er was door den majoor order gegeven om een
der Long Toms bij Zesmijlspruit op te stellen, maar
toen men met hem daarheen ging, werd hij zooda
nig met grauoatvuur begroet, dat terugtrekken het
eenig doenlijke was. De majoor, die bezig was nog
zooveel mogelijk de zaken in het artilleriekamp te
regelen hoofdzakelijk het vervoer van kanon-
amuiuuitie kreeg hiervau bericht, maar wilde het
eerst niet gelooveu. Toen hg echter naar buiten
ging en de granaten zag barsten, was hij ten volle
overtuigd. Na aan een paar officieren orders te heb
ben gegeven, vertrok hij in alle haast om den cotn-
mandant-geueraal op to zoeken.
Ik ging naar het dorp om alles voor mijn vertrok
gereed te maken, haalde mgn paard uit den stal,
zadelde het op, gespte eeu paar dekens en mijn jas
vast. deed mgn patroonband on geweer om en vol
komen toegerust, ging ik kijken, waarde vgaud was.
Bg de kopjes ten Zuiden van Pretoria aangekomen,
namen de onzen daar juist stelling; ik maakte mgn
paard vast bg die van de burgers en heklom een
dor kopjes; toevallig bevond zich daar geuerual
Ooslbuizeu, van Krugerdorp, dio later sueuvelde bij
een gevocht lunchen Krugersdorp eu Johannesburg.
Ik vroeg hem, wat hg van den toestand dacht; hij
gaf slechts halve antwoorden, maar zooveel begreep
ik er wel uit, dat het van avond of morgen ochtend
vroeg een „trappartij" zou geven.
Lang duurde het nu niet meer of het regende
granaten en vooral de forten Scbauskop en Klap
perkop hadden het zwaar te verantwoorden, hoewel
ze alleen bezet waren door nieuwsgierigen uit het
dorp. Toeu eveuwel de lydit-grauaten op de wallen
barstten, gaven deze lui verbazend gauw „pad" en
was het vermakelijk te zien, hoe ze als 't ware uit
den ingang borrelden. Waar ik me bevoud, was er
van den vijand nog niets te zien en was hij slechts
bezig met zijn kanonnen op onze posities te schieten
er was dus geen spfake van, dat men kans kreeg
om het geweer te gebruiken. Later hoorde ik, dat
op beide vleugels met geweer gevochten was, waarbij
verscheideue Engelscheu in 'i zand beten, maar,
zooals reeds Rezegd, bg odb hield de vijand zich op
een afstand.
Ook nu weer gingen sommige burgers er van door,
eer ze deu vijand gezieu hadden. Terwijl ik zoo
zat rond te kijken, kwam er weer een 20-tal burgers
aan, die hun posities vdrlaten hadden daar de kopjes
niet dicht aan elkaar sloten, had de vijaud hen be
paald gezienop do volgende open plek (dicht bij
mij), was Khaki dan ook voor hen klaar, want
rrtsst, springt er juist een granaat-kartets lusschen
hen, zonder dat onze helden daar op gerekend
hadden. Een paar giugen met paard en al onderste
boven, terwgl de rest in vliegende galop dekking
zocht; wonder boven wonder werd niemand bezeerd,
waarover ik blij was, maar de schrik gunde ik hen
van harte.
Schauskop werd nog altijd beschotenzoo nu en
dan kwam er een granaat over het fort heen en dan
midden in Sunnyside terecht, tot grooteu schrik en
ontsteltenis van de daar wonenden. De Engelscheu
zullen we) verbaasd geweest zijn, dat huu vuur uit
de forten niet beantwoord werd de Boeren ten minste
waren het wel en er ook hoogst ontevreden over;
de forten hadden een schep geld gekost en nu merk
ten ze, dal zij daar geheel nutteloos stonden ik
hoorde dan ook allerlei toornige aanmerkingen eu
ik geloof zeker, dat verscheideneu reeds bezig wa
ren in gedachten daarover een petitie aan de Re-
geeriug op te stellen.
Het begon laat te wordengevochten werd hier
toch niet, dus besloot ik, den majoor op te zoeken.
Ik vroeg aan verschillende artilleristen, of ze den
majoor hadden gezien, maar niemand wist, waar hg
was. Nadat ik een tijd laug doelloos had rond ge
reden, ging ik in het artilleriekamp informeereu en
vernam, dat de majoor juist daar geweest, maar weer
vertrokken was. Het lot van Pretoria was iu dien
tijd óok beslist, want juist bij het ondergaan der
zon trokken de Boeren terugin grooten getale kwa
men ze door Pretoria rijden om langs den spoorweg
verder te gaan. Toen ik ook al de kauouncn dien
weg zag opgaan, begreep ik, dat het niet een vlucht,
maar een geregelde terugtocht waa. Ik wist totaal
niet, wanneer Khaki Pretoria zou binnenkomen en
besloot dus met de groote hoop mee te gaanhet
plan om den majoor te gaan vinden, g3f ik op. Ik
had dien middag reeds van allen, in wie ik belang
stelde, afscheid genomen; zonder me dus verder nog
om iets te bekommeren, trok ik Maandag 4 Juni
1900 's avonds om 6 uur uit Pretoria om er 19 Juni
1902 voor 'teerst weer in te komen.
Terwgl ik moederziel alleen op eeu sukkel
drafje daarheen reed en me aan allerlei zwaarmoe
dige gedachten overgaf, hoorde ik op eens vlak naast
me: „Alle wereld, mijnheer Sis jij dat?" Ik
geef een bevestigend antwoord en kijk, bij het weinige
licht dat nog aan deu hemel gloorde, wie de vrager
is. Tol mijn blijdschap herken ik den adjudant,
met wien ik op Molskop was geweest en later bij
Ladyemith. Nu ik eeu vriend bij mij had, kreeg ik
spoedig mijn opgeruimdheid terug en waren we
spoedig druk aan 't „gezelsen." Daar het laat begon
te worden, stelde deu Adjudant voor, een galopje
te rijden (de order was, voorloopig tot Eerste Fa
brieken terug te trekken); we zetten onze paarden
in galop en reden flink aan, toen mijn paard viel,
en ik over het paard heen eenige Meters in 't zand
voortschoof. Gelukkig waren ruiter en paard onbe
schadigd. maar mijn jas was er minder goed afge
komen; terwijl ik van mijn paard de bekende para
bool beschreef, was ik deu adjudant rakelings voorbij
gevlogen en haakte zijn spoor in mijn jaszak met
het ongelukkig gevolg, 'dat de jus tot onder toe uit»
j scheurde.
(Wordt vervolgd.)