Donderdag 2 1903. No. 5327. 52e Jaargang. Feuilleton. AMERSFOOBTSCHE OOIIEi&T. UITGAVE FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\. Irsvnco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/-1.25; eikeregel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naai- huiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën var buiten de stad worden de incasseer kosten in rekening gebracht. KORTEGRACHT9 Telephoon 19. De wetsontwerpen. De vergadering door de Tweede Kamer Dinsdagmiddag gehouden, werd door een zeer talrijk publiek bijgewoond. De Voorzitter deelde mede, dat de heer Van Kol bericht heeft, wegens zijn reis naar de West-Indische koloniën voorloopig ver hinderd te zijn, de Kamerzittingen bij te wonen. Voorts, dat ingekomen waren eenige wetsontwerpen en andere stukken. De Voorzitter stelde v< or, Woensdag te 11 uur een nadere vergadering te houden tot regeling der werkzaamheden. De centrale sectie heeft besloten, terstond in de afdeelingen te doen onderzoeken het wetsontwerp tot het onder de wapenen hou den der militieplichtigen van 1900 en 1901, terwijl na afloop der openbare beraadslagin gen in de sectiën zal worden onderzocht de spoedeischende arbitrage-overeenkomst met Venezuela. De Kamer begaf zich daarna in «Ie aldee- lingen. De heer De Waal Malefijt, afgevaardigde voor Breukelen, die sedert het laatst des vorigen jaars door ongesteldheid belet werd, aan de wetgevende werkzaamheden deel te nemen, was bij de zitting aanwezig. De afdeelingen hebben benoemd tot rap porteurs over het wetsontwerp tut het onder de wapenen houden van ingelijfden bij de militie te land, die ingevolge art. 110 eerste zinsnede der Militiewet, 1901 onder de wa penen zijn gehouden of geroepen, de heeren Van Vlijmen, Drucker, Duvmaer van Twist, Van Asch van Wijck en Tydeman. Het voornemen was, bij de regeling van werkzaamheden voor te stellen, de openbare beraadslagingen over de ontwerpen op de staking aan te vangen op Donderdag. Of de Kamer ze dan zal vervolgen in de zoogenaamde Stille week was twijfelachtig. Zoo niet, dan was het plan, den 15en April de debatten voort te zetten. Naar wij vernemen, zyn de wijzigingen, die de Regeering gebracht heeft in de drie wetsontwerpen onder de vooruitstrevend liberale partij in de Kamer in verzoenenden geest beoordeeld. Vooral de toegezegde be- Schetsjes uit den Znid- Afrikaanschen Oorlog, door »DOK TER". stuursmaalregel tot regeling der rechtsposi tie van het spoorwegpersoneel beeft een meer gunstige stemming voor de wetsontwerpen teweeggebracht. De Kamer besloot gister met 67 tegen 9 stemmen (de sociaal-democraten en 3 vrijzin nig-democraten) de gewijzigde wetsvoorstel len als spoedeischende zaak te behandelen en reeds hedenochtend 11 uur daarmee een aanvang te maken. Vooral mr. Troelslra verlangde namens de sociaal-democratische Kaïnerclub behandeling eerst na Pascben. De heer Van Wiilinge stelde zelfs Voor, mor gen en Zaterdag reeds om 10 uur aan te vangen en zag zijn voorstel aangenomen met 9 tegen. Maandag wordt geen zitting gehouden, doch alles wordt gedaan om de zaak te termineeren en de lichtingen naar buis te kunnen laten gaan. In baar eindverslag zegt de Commissie van Rapporteurs, d.it haar hij kennisneming der Memorie van Antwoord gebleken is, «lat de Regeering niet beeft beantwoord de vr.igon in het Voorloopig verslag: Is door bet aan bieden van poststukken tut vervoer gecon stateerd, dat de spoorwegmaatschappijen zich niet in staat gevoelden, voor dal vervoer zelf te zorgen, oi heeft het Bestuur der posterijen liet vervoer zelf bezorgd zonder zoodanig aanbod Hebben de. maatschap pijen zich len deze op overmacht beroepen en is daarbij gehandeld in overeenstemming met art. 55 der Spoorwegovereenkomsten Hebben de stakende spoorwegarbeiders zich aan buitensporigheden schuldig gemaakt zoo ja, aan welke. De Commissie zou bet op prijs stellen, indien de Regeering, hetzij schriftelijk, hetzij mondeling, alsnog van baar gevoelen omtrent de besproken punten zou willen doen blijken. In bet vertrouwen, dat het door den Mi nister toegezegd «Overzicht van wetgeving en jurisprudentie" zal worden ingezonden vóórdat met de openbare beraadslaging een aanvang wordt gemaakt, is de Commissie van oordeel, dat die beraadslaging door de gewisselde schrifturen voldoende is voorbe reid. Ook bet wetsontwerp betredende de spoor wegbrigade en het wetsontwerp tot het in stellen van een onderzoek ten aanzien van de rechtsverhoudingen en de voorwaarden waaronder bet personeel bij spoorbedrijf in dienst is, acht de Commissie van Rapporteurs genoegzaam voorbereid voor openbare be raadslaging. 61. Na een hartelijk afscheid vertrok Rothraann om 9 uur dien ochtendhoenel ik uit eigen verkiezing achter bleef, deed het me toch onaangenaam aan, afscheid te moeten nemen van een vriend, waarmee ik langen tyd had samengeleefd en mot wion ik het uitstekend kon vinden Ik troostte me echter met de gedachte, dat we elkaar nog wel weer zou den ontmoeten, immers„Bergen en dalen ontmoe ten elkander niet; menschen wel'. Het was in de eerste dagen te llooikrans tame lijk vervelend. LuitenaDt E. was nnar Pietersburg en de familie van den commandant en van de andere monschen, die daar hun teuten hadden opgeslagen, ol nog op hun plaatsen woonden, kende ik niet genoeg om er bezoeken af te leggen. Ik was daarom blij toon de opperwachtmeester order kreeg om Long Tom ge reed te maken de plaats van opstelliug werd voor loopig geheim gehouden, maar in ieder geval be greep ik, dot er een kleine afwisseling zou komeu. In den nacht van 4 Februari om 12 uur vertrok Long Tom naar do kop aan de andere zyde het la ger van daar uit moest geprobeerd worden, de for ten om Lijdetiburg onder vuur te nemen, terwijl de burgers een slgemeene beweging in de richting van dat dorp moesten maken. De artilleristen beweer den reeds vau ie voren, dat do plaats van opstelling geheel ongeschikt was, wegens te grooton afstand, maar de burger-officieren wilden dit niet gelouvcu en men moest maar eens probeeren, of het niet ging. Dien zelfden middag werd er een rapport ontvangen, dat er tusschen de Boeren en de Engel- achen een treffen had plaats gevonden bij Kliptafel, tuBschen Ermelo en Carolina, waarbij tie Eogelschen moesten terugtrekken eu de Engelsche ambulauec- wagens in onzo banden vielen. Daar de vijand by Ingekomen is thans ook bet overzicht van eenige buitenlurulselie wetgevingen en recht spraak ten opzichte <ler strafbaarheid van I. Ongeoorloofden dwang: A. om iets te doen of te laten in het algemeenB. gericht op beperking van de vrijheid van arbeid, han del of industrie. II. Dienstweigering: A. van openbare ambtenarenB. van personen in privaten dienst, zeelieden uitgezonderd. Blijkens de toelichting op dit 25 blz. tel lend stuk, is wederrechtelijke dwang in het algemeen om iets te doen of te laten op het continent meestal slechts strafbaar als de dwang wordt geoefend door geweld of be dreiging. Xoodra liet echter de bescherming van ile vrijheid van arbeid geldt, wordt reeds straf bedrei.'d op dwang, in zachter vorm geoefend, r.u een omvattender begrip van strafbaren dwang vindt men ook in Enge land en tal van Atnerikaansche Staten. Dienstweigering van openbare ambtenaren is vrijwel overal strafbaar. Ook is in we- njge strafwet bot beginsel neergelegd, dat dienstweigering of dienstverzuim van perso nen in privaten dienst en vooral van spoor wegpersoneel strafbaar is. Het overzicht is met zorg bewerkt. De spoed, waarmede bet werd samengesteld, sluit evenwel de mogelijkheid van eene of andere onvolledigheid of vergissing, ook in de bijgevoegde vertaling, niet uit. Naar aanleiding van de opmerking in het Eindverslag over hetstrafrer.htsontwerp wordt z'n Hollandscb gezegd vervoer in bet werk gesteld, waartoe reeds van te voren voorbereidende maatregelen waren getroffen. Aan art. 55 de Spoorweg overeenkomst is voldaan. Vreemd gedoe. Mr. S. de Vries schreef Maandag aan „De Standaard" In de meeting, verleden week Dinsdag in „Bellevue" alhier (te Amsterdam) gehouden, heeft tin. Troelstra, volgens bet verslag in 'iet „Handelsblad", en ook in uw blad. be- woerd, dat de beer Van Dedem indeafdeelings- vergadering zou gezegd hebben „Ik wou, dat er maar weer eens een staking op de spoorwegen uitbrak, dan konden wy er eens op schietenIn ongeveer gelijken geest heelt ook de heer Hugenholtz in „Plancius" op dien avond een mededeeling gedaan. Ik lees nu in uw Zaterdagavond-nummer een Ingezonden stuk van oen heer Colijn, te Oost-Souburg, die vraagt, of het waar is, dat ile heer Van Dedem zich zóo heeft uitgelaten. De socialist Samson beeft het leugentje ook reeds in Zeeland gedebiteerd. Zoodra ik het verslag van de meeting in „Belluvue" las, was ik verontwaardigd, dat op zóo lage manier de arbeiders werden opgehitst. Ik zat met de heeren Troelstra, Van Kol en Van Dedem in de zelfde afdeeling en weet nog zeer goed, wat er werd gesproken, ook door den beer Van Dedem. Ik weet, dat hel verbaal pure onwaarheid is. Ik heb met tegenspraak gewacht, tot ik mij eerst kon vergewissen, of niet de heer Troelstra zelf kwam vorkkren, dat bet verslag totaal onjuist was. Nu geen rectificatie is inge komen, wenscb ik bier te verklaren, dat het verhaal van den heer Troelstra op gelogen is. een vroegere gelegenheden onze ambulances had gevangen genomen, hield generaal Louis Botha drie van de wagens en stuurde slechts zooveel wagens terug als er noodig waren om de gewonden ie ver voeren. Ik was dien nacht niet meegegaan met het kanon, maar vertrok dien ochtend om 5 uur naar de plaats van opstellingik gebruikte daarbij het paard van den opperwachtmeester, die het voor mij had achter gelaten. Na een rit vau anderhalf uur kwam ik bjj Long Tom aan en waren ze juist bezig het kanon te laden voor het eerste schot. Toen ik echter de ligging van het fort zag, vas ik het volkomen met de artilleristen eens, dat de afstand veel te groot was en dit werd ook by het springen van den gra- nietje uaat duidelijk bewezen, daar hij dit deed op onge- j Zondag 10 Februari kwam dokter Neethiing, ver veer tweederde van den afstand. Er kwam dan ook gezeld van Rolbmann, op Rooikrai.s. De Inntste had order van den commandant om niet meer teschie- zich voorloopig bij den dokter aangesloten wegens ten, teneinde onuoodig verbruik van ammunitie te 1 den twist met luitenant Malan en bij wilde niets voorkomen het kanon moest echter in stelling blij- j meer met dezeu te doen hebben. De dokter en Roth- ven om, zoo noodig, den terugtocht der burgers te I mann wareu op weg naar Pelgrimsrust om te zien dekken. Dezen werden, toen ze zichtbaar werden, j of er nog niet andere medicijnen waren dan die wij allerwcge onder vuur genomenuit liet fort van j hadden meegenomen. Hot paard van Rothmaun Krokodilshoogte bracht de vijand twee houwitsers uit, die het de burgers, die in do richting Swagors- hoek terugtrokken, tamelijk worm maakten, terwijl uit het fort op Doornkop de burgers onder vuur ge nomen werden die naar Bnschhoelc kwamen. Toen deze lieden meenden, zoo ver van het fort verwijderd lo zyn, dat het kanonvuur iieu niet meer kon bereiken, reden ze dood op hun gemak in het groote pad, maar werden er plotseling aan herin nerd, dut de vijand verdragenaer geschut had dan wij door het harsten van een granaat vlak achter hen. We zagen ze na dit schot als een troep jon gens door eon „politie" worden opgeschrikt, uit elkaar sluiven. Wel schoot do Engelschman nog een paar keer, maar toen wareu de onzen reeds ver In den middag ging het kanon terug tiaar zijn oude plek, zonder iets te hebben uitgericht; het werd bewaard om net alleen in uiterste gevulleu te gebruiken, daar liet aantal grauaten nog maar ne gentien was. Bij het teruggaan had ik nog ceu klein ongelukje. Toen ik op myn paard klom,zette dit het reeds op eeu loopen eer ik goed on wel in 'tzaal zat, en toen het me gelukte, mijn been over 'tzaal te krijgen, beging het paard deongeuianiord- i heid om zyn hoofd tusscliou do voorbeenon eu zijn achlerbeenen in du hoogte te gooien, mot bet ge- bij een Nota alsnog medegedeeld, dat, alhoe- j Wat in de afdeelingen wordt gesproken, wel reeds berichten omtrent stoornis in het j is geheim. Ik volsta dus hier met deze korte spoorwegverkeer waren ingekomen, door de tegenspraak. In hoeverre het gewenscht is, administratie der posterijen over hetalgemeen I mede te deelen, wat dan wel is gezegd, zoolang mogelijk gerekend is op vervoer van I staat niet aan mij alleen te heoordeelen. de post per spoorweg. I Eén ding spijt mij, n.l. dat niet een der Eerst nadat voldoende gebleken was, dat I arbeiders heeft gevraagd „En gij Troelstra, het postvervoer niet meer overal geregeld j trbeidersvriend, wat hebt gij dien heer Van kon plaats hebben, zijn andere middelen van I Dedem wel geantwoord op zóo lage uit- aliijd met „dokter" werd aangesproken, eu later by liet geheele Lydenburg-comuiando als zoodanig te boek liep, zoodat tot de dominee incluis me heel deftig „dokter" moeiude. Ik wil verder nog, mits onder belofte van geheimhouding, vertellen, dat ik er dikwijls wel bij voer, daar, als ik by famiies aan huis kwain, uanst den domiuee het beste aan mij gegeven werd, Den 12den Februari hoorden wo kanonschoten, even zoo de twee volgende dagen, waarby rapport ontvangen werd dat van Helvetia, Machadodorp eu Belfast een groot aantal Engelscben was uitgetrokken en bij Panuetjes kampeerde. Dit bracht groote be roering teweeg by de verschillende Boerenvrouwen, waut terwyl eeaige maanden geleden de Engelschen de meeste vrouwen eu kinderen binueu de Boeren- linica hadden gezonden, trachtten ze nu op allerlei manieren de families weer iu handen te krijgen, hetgeen te wyton was aan de raadgevingen van sommige „handsoppers", die zich in sonimigo com missies vereenigd hadden eu aan Kitchener hadden laten welen, dat de beste manier om aan den oorlog een einde te uiakon, zou wezen, vrouwen en kinderen op to vangen en in kampen te sluitende vechtende burgers uit verlangen om bij vrouw en kinderen te zijn, dan wel toegeven. Verscheidene vrouwen maakten reeds hare wagens gereed om, indien noodig, onmiddellijk in de richting .an Nauwpoort te kunneu vluchten. Voorloopig be hoefde dit nog niet en kwam er bericht, dat de volg, dat ik bij den derden keer tamelijk onzacht tusschen de klipnon neerkwam, tot groote hilariteit van de omstanders, liet liep nogal goed nfbe zeerd bad ik my niet; alleen was door de vaart en het daarna plotseling stoppen van de voorwaartselie bewegiug inijn geweer me over het hoofd gevlogeu en had me daarbij een vreeselijken slag tegen mijn achterhoofd gegeven, zoodat ik godurendo eenige dagen een groote buil had. Ik klom dadelijk weer op, evenwel niet zonder een der artilleristen te vra gen het paard vast te houden, tot ik goed vast in 't zaal zat. Tot straf reed ik nu in <5eu galop naar de tent, zoodat het paard daar hijgend en blazeud aankwam en by het Hfslygen zoo mak als een lam- werd bij ons in bewaring gegevi bij wien Rothmaun zich na de reis zou aansluiten, liet zou komen halen. Op een der avonden maakten de opperwacht meester zich gereed eeu bezoek to brengen bij een Jer families iu den omtrek en daar ik me verveelde, besloot ik niet- te gaan, to meer omdat ik het paard van Rothmanu, tot myn beschikking had. Na eerst eeu kort bezoek gebracht te hebben aun do familie, by wien de machinist en zijn vrouw woonden, gingen we door naar de plaats, waar we onze eigenlijke visite wilden maken. We werden heel vriendelijk ontvangen en praatten heel genoeglijk, toen de vrouw des huizes aan de artilleristen vroeg, wie eigenlijk die „Hollander" was. Ik wilde zelf die vraag be antwoorden, toen de opperwachtmeester de aardig heid uithaalde om te vertellen, dat. ik een doktor was, maar dit niet wilde weten, omdat ik bij een vlucht mijn ambulance-wagens iu handen van don vijand had gelaten en me daarover schaamde. Toen ik hiertegen protesteerde, geloofden die eenvoudige Boeremnenscnen nog eerder het verhaal van don opperwachtmeester, en was het nu „doktor" voor en „dokter" na. Ik had me eerst boos willen maken, maar begreep, dat ine dit niet zou helpen eu dat hot 't beste was, iu de grap mee te doen. Het kod- digsto van die grap was echter, dat ik na dien tyd gewonden. Einde Februari werden wc onthaald op het gunstige i oorlogsbericht, dat er bij Tabaksberg in den Oranje Vrijstaat gevoohten was, waarbij het verlies van den 1 vijand 400 uedroeg, een Pnm-pom en een klein- maxim waren buitgemaakt en een Armatrongskanon was stukgeschoten. Wat minder aangenaam was, waa het groot verlies van paarden door paarden ziek te in j die dagen. Do commandant verloor tweo kar-paardon en rijpaard; het paard van den luitenant eu van den opporotcht* meester stierven evenzoo eu kort daarna drie van do muilen, waarmee do luitenant tiaur Pieters burg was geweest (deze was siuds een nnar dagen terug) zoodat het aantal paarden aanmerkelijk gedund was en ik myn hoop, om binnen niot al te langon j tyd 6ok weer in hot bezit van con paard te wezon, liot varen. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1903 | | pagina 1