Dinsdag 14 April 1903. PHOENIX BROUWERIJ. No. 5332. 52e Jaargang. Feuilleton. H. MEURSING Co. AMERSFOORT. Export naar Oost- en West-Indië. AMERSFOORTSCHE C0URA1T. FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\. iranco per post /l. 15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, olïicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/-1.25; elke regel meer 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën var buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU KORTEGRACHT 9 Telephoon 15). Aan de ingezetenen van Amersfoort. Met bewonderenswaardigen ijver en plichtsbetrachting is in deze dagen èn door de hier aanwezige militairen èn door de politie een moeitevolle en zware dienst verricht, welke ten gevolge had, dat in deze Gemeente geen oogeublik de orde is verstoord. Het komt ons voor, dat zij verdienen een stoffelijk blijk van sympathie van ons en onze ordelievende medeburgers te ontvangen. Gaarne stellen wij ons beschikbaar tot het ontvangen van eeue kleine bijdrage voor bovenstaand doel. Voor een zeer spoedige toezending houden wij ons aanbevoleu, teneinde nog dezer dagen de gewenschte uitdeeling te kunnen doen. WU1JTIERS, E. L. VISSER, M. L. CELOSSE, B. W. Th. SANDBERG, Amersfoort, 11 April 1 '->03. de staking! Een buitengewoon nummer van de »Neder- landsche Staatscourant", Zaterdagavond half zes verschenen, kondigt de door H. M. de Koningin, onder dagleekening van 11 April, bekrachtigde wetten af, als (Staatsblad No. 101) Wet van den Hen April 1903, tot aanvulling en wijziging van het Wetboek van Strafrecht. (Staatsblad No. 102) Wet vau den llen April 1903, tot verhooging van het achtste Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor het dienstjaar 1903. (Staatsblad No. 103) Wet van den llen April 1903, tot het instellen van een onder zoek ten aanzien van de rechtsverhoudingen en de voorwaarden, waaronder het personeel bij het spoorwegbedrijf in dienst is. In de Zaterdag gehouden zitting van de Eerste Kamer der Stateii-Generaal waren alle Ministers aanwezig. De publieke en de gereserveerde tribunes j waren stampvol. Dadelijk nadat de Voorzitter de zitting ge- opend had, bracht hij de zoogenaamde Sta- kingswetten in behandeling. I Jhr. mr. Van der Dots de Willebois, de I heer Havelaar en mr. Vlielander Hein brach- I ten achtereenvolgens hulde aan de Regeering voor haar optreden en ook de Spoorwegdi- ecties werden geprezen voor hun houding, j Van de door de Regeering genomen maal- j I regelen, «lie weder moed zullen gevpn aan j I dn zwakken om zich te verzetten legen den sirenenzang der anarchisten, werd dit goede elfecl verwacht, dat de onverschilligheid van velen zou worden weggenomen en de goede actie aangewakkerd. De Minister van Justitie verdedigde nader de bepaling, dat als bijkomende straf kan worden opgelegd, ontzetting van het kiesrecht. De Minister van Binnenlandsche Zaken bracht dank voor de waardeering door de Kamer betoond en dankte zijnerzijds de beide Kamers en «le Spoorwegdirecties voor den door ben verleenden steun. Namens de Regeering betuigde do Minister zijn volle instemming met de hulde aan het leger gebracht. Het zijn dagen van eer geweest voor het Nederlandsche leger. Van een weigering tot opkomen der miliciens is geen sprake geweest en ieder hunner heeft trouw zijn plicht gedaan. Het Nederlandsche volk is dank verschuldigd aan het leger en spr. brengt dien dunk gaarne. Hierna werden de wetten zonder discussie met algetneene stemmen aangenomen, waarop de Kamer op recès ging. Lang is getwijfeld, of de Algemeene staking (voorzoover die is doorgevoerd althans) al dan niet is opgeheven. Schetsjes uit den Zuid- Afrikaansclien Oorlog, door *I)OK TER". 65. Het gelukte hun evenwel, door een tijd lang dwars door het veld te vluchten, te ontkomen met don Pom-pom en het snelvuurkanonnelje, maar daar van den animunitie-wagen eenige ossen werden neer geschoten, viel deze in handen van den vijand. Het was by dezen wageD, dat de korporaal in den voet gewond werd en moest achterblijven, waarbij hij gezelschap werd gehouden door een baviaan, die aan den wagen was vastgebonden, en tijdens het geweervuur als een dolle geschreeuwd en heen en weergesprongen had. In Watervalsrivierkloof aan gekomen, brak de as van den Pom-pom, zoodat deze moest achterblijven de wielen werden echter in brand gestoken en het sluitstuk uitgenomen, vernield en weggestopt. Het snelvuur-kanonnetje werd tot op den berg meegenomen eu daar aange komen, werd de ammunitie en het kanonnetje even zoo in het struikgewas verborgen. Do luitenant was hiermee niet bijzonder ingenomen en had liever gehad, dat ze geprobeerd hadden, do kanonnen tot bij ons te brengen, maar het was in elk geval beter zóo, dan dat ze in handen van den vijand waren gevallen. Nadat luitenant E. bet voornaamste om trent de gebeurtenissen bij Rooi krans vernomen had, ging hij niet luitenant Coetsee op verkenning uit om te probeeren uit te vinden, waar de vijand was, Ze kwamen dien middag om een uur of drie terug en vertelden, dat de koppen aan beide zijden van de kloof vol Engelschen waren, hoofd zakelijk voet gangers, terwijl de paardcnriiiters langs den grooteu weg kwamen. Tegen ten uur of vier kregen we de voorste Engelschen iu 't zicht, en toen ze nog iets nader gekomen waren, werden er een paar granaten weggeschotendeze vielen echter tekort, maar had den toch deze uitwerking, dat de vijand voorloopig niet nader kwam. Tegen zonsondergang kwam de i Vrijdagavond werd nog een strooi-biljet verspreid van den volgenden inhoud en onderteekend door Helsdingen en Hermans: „De berichten omtrent de opheffing der I staking zijn van a lot z gelogen De algo- j meene slaking wordt voortgezet. Arbeiders, I zet die schurken treek betaald door onmifl- I dellijke nederlegging van allen arbeid", j „liet Volk" haastte zich, dit biljet te^en I te spreken en gisterochtend is o.a. door liet j plaatselijk Cornilé van Verweer te Rotterdam j liet volgend bulletin verspreid „Het Comité van Verweer te Roterdum, vernomen het besluit van het Landelijk Comité van Verweer, dat de algemeene werkstaking tegen de Dwangwetten is opge heven, heeft besloten, in overleg met de vereenigingen die in actie zijn geweest, ook te Rotterdam de werkstaking tegen «le Dwang wetten als opgeheven le verklaren." Zaterdagavond werd in her. gebouw van den A. N. D. B. te Amsterdam een ver gadering gehouden van Bestoren «Ier bonden en vereenigingen, die bij het Comité van Verweer waren aangesloten, en waarin dit comité verantwoording zou uileggen van zijn daden. In deze vergadei ing, waarin alleen de verslaggevers van „"oik", „Volksdagbl id" en „Vrije Socialist" werden toegelaten, en waar ook de heer Dornela Nieuwenhuis aan wezig was, is het, naar aan hot „Handelsblad" werd meegedeeld, dikwerf Ze1 heltig toe gegaan. Teekenend was het, dat de afge vaardigden den lieer Domula Nieuwenhuis zeer vriendelijk ontvingen, doch de loden van het Comiié van Verweer geenszins. De vergadering, om tien uur begonnen, heeft tot diep in den nacht geduurd en vnorzoover de „bourgeois-bladen" konden te weten komen, werd bevestigd, wat reeds in den vooravond verluid werd, dat op advies van den heer Domela Nieuwenhuis geen nieuw cornilé tot voortzetting der staking zou gevormd worden, op grond, dat. men tóch „verraden" was. De vergadering duurde den gansehen nacht van Zaterdag op Zondag, tot 's ochtends half zeven. Al dien tijd gaven de afge vaardigden der aangesloten vereenigingen lucht aan hun verontwaardiging over de handelwijze van het Comité, of wel verklaar den zij met le handelwijze aceoord te gaan. De discussies moeten buitengewoon heftig zijn geweest, zóo zelfs, dat vele afgevaar digden de vergadering verlieten, bevreesd voor ernstige gevolgen van onnenigheid. besloten werd Zondagavond zeven uur de besprekingen te hervatten. Dan zouden de leden van hei Comité van Verweer aan het woord komen, ter verantwoording en lot weerlegging van tot hen gerichte verwijten. De sociaal-democraten, die nooit zooveel voor een algemeene staking gevoeld hebben als de anarchisten en, toen eenmaal de Stakingswetten er door waren, de reden voor een algemeene staking vervallen achtten, hadden het hard te verantwoorden. Domela Nieuwenhuis, leider der vrije socialisten ot anarchisten, is nu i;og meer de man geworden van i!e revolutionnairen, van diegenen die meenen dat alleen door economische actie, door stakingen, de toestand verbeterd kan worden. De vergadering van Zondagavond had een veel rustiger verloop dan die van Zaterdag. Het Comité van Verweer kwam aan het woord en scheen zijn argumenten ingang te doen vinden. Omstreeks half twaalf werd pauze gehouden. commandant, die zeer verdrietig was, dat ziju bur gers lier- en derwaarts waren gevlucht, in plaais van bij elkaar te blijven toch bleek naderhand, dat dit nog bet beste was geweestieder voor zich kun nu wegkruipen, terwijl alles bij elkaar, ongeveer een 300 man, eerder door den vijand zou zijn opgemerkt, en daar deze meer dan tienduizend man sterk was, zou de overmacht te groot geweest zijn. Daar de waarschijnlijkheid groot was, dat de vijand uit Nauwpoort en uit Bergfontein in den nacht onze positie zou stormen en bet kanon in banden te krijgen, besloten de commandant eu luitenant E. liet kanon te vernielen. Ik laadde, nu het kanon met een heele kist dynamiet en liet onze trouwe Tom iu de lucht vliegen, zoodat er niels anders dan stukken overbleven; ook het affuit was bijna geheel uit elkaar geslagen en toch rapporteerden de En- geische officieren uit Lijdenburg aan Kitchener, dal ze onder meer ook een Long Tom hadden ge- We gingen nu den berg af eu nadat we nog het avondeten bij den heer Prinsloo gebruikt hadden, gingen we allen naar de kloof, waar sinds den vori- gen dag onze wagens waren opgeborgen. Hier werd nu een soort van krijgsraad belegd en besloten om den volgenden dag, indieu Kliaki soms dezen kant mocht uitkomen, te vechten, totdat de laatste patroon verschoten was eu zich dan over te geven. Hoewel ik maar weinig met dit plan op had en het beier vond, in den nacht er vandoor te gaan en te trach ten achter den vijand te komen, moest ik er echter iu berusten en ging ik slapen met het minder aangename idee, naar alle waarschijnlijkheid spoedig krijgsgevangen te wezen. Don volgenden ochtend deelde de heer Prinsloo aan den luitenant mee, dat hij zich bedacht had en dat hij, zyn zoon en ziju schoonzoon (nog wel de Secretaris van den commandant) zich maar zouden overgeven. Daar wij hierin geen zin hadden, eu onze positie bij nader onderzoek lang zoo uitstekend niet was als de beer Prinsloo beweerd had, vonden wc het maar boter om zoo spoedig mogelijk alles klaar te maken voor de vlucht. Mijn minst slechte kleeren trok ik aan, zoodat ik twee broeken eu twee onderhemden aan 't lijf droeg-Ie andere kleeren, die ik nog bezat, gaf ik weg aan do lui, die meenden ze le kunnen gebruiken. Ik nam een deken onder mijn zaal eu mijn regenjas or boven op; terwjjl ik ook nog een deken aan ee gaf 0111 als zadelkleedje te gebrui- waard0 dat ik die 's nachts zou terug- luileniu:t ken, ondei krijgen. Do lezer zal wel verwonderd zijn, dat ik spreek van mijn zfbri, maar ik kan dit gerust doen. De artilleristen n. 1. hadden verscheidene muilen mee gebracht, die vroeger de bespanning der kanonnen 1 uitmaakten, en nu kreeg wachtmeester Smit een muil, terwijl ik zijn paard kreeg. Ook werd een der muilen als pakdier voor den luitenant en mjj inge- richt, zoodat mijn wnrmjas, mijn kussen en mijn I overige kombaarzen, alsmede de kleeren en het kooi- goed van den luitenant op het muildier werden gepakt, I Wagen, ossen en tent moesten we achterlaten en na nog eeus vruchteloos geprobeerd te hebben de lui, die achterbleven, over te halen niet ons mee te gaan werd het hoog tijd om te vertrekken, want de wachtmeester, die op verkenning was uitgezonden, 1 kwam terug met het bi-richt, dat de Khaki's iu aan tocht waren. We gingen nu een rand af, die zóo steil was, dal 1 uien hem zigzagsgewijs moest afloopeu. Van rijden j was geeu sprake, zoodat luitenant Coetsee, die nog steeds 'iieel slecht ter been was, moeilijk voort kon I noodig was, hem to helpen. We gebruikten een volle dertig minuten om beneden te bomen, waarna we I te paard klommen en langs Dwarsri' Toen we meenden, ver genoeg te zijn vaar meer te loopen, door de Engelseh overvallen, zadelden we af, 0111 „kost" le maken en de paarden wat te laten rusten. Tijdens onsopont- houd werd or j gezelschap vermeerderd meteen Boer, die te Nauwpoort woondedeze vertelde ons, dat j er een groot kamp oiclit bij de plaats van Prinsloo stond en (1e Engebclien bezig waren, in do bergen naar Bueren te zoeken. Hij zelf had een nauwe ontkoiniug gehad plotseling werd hij gestormd door I drio soldaten, waarvan hij er twee neerschoot; hij had echter geen patroon meer in zijn geweer om den derde evenzoo te schieten en hij dacht er reeds om koud te wezen, toeu de soldaat, in plaats van I hem te schieten, het geweer wegwerpt «11 den Hoer aangrijpt; bij de hierdoor ontstane worsteling gelukt bet den Boer, den soldaat op den rug te werpen en met een zakmes wil hij 1111 den Eiigelselinian den lials afsnijden. Deze, dit ziende, tracht, door zijn hoofd voorover te buigen, dit plan te verijdelen, waardoor het mes hem naaBt het oog in het hoofd er trokken. 111 geen ge- 1 le worden drong. De kracht van dun soldaat werd weldra min der en minder en nadar de Hoer den vijand nog een kogeledoor het hoofd had gejaagd, had hij liet op en loopen gezet en kwam, nog geheel ontdaan, toevallig bij ons uit. Of het verhaal van den Boer absoluut waar was, weet ik na tuurlijk niet wel was hij nog geheel bevlekt niet bloed en toonde hij ons de aan liet mes klevende haren van den roodharigeu Eugelsclimuii, terwijl hjj ook de geheele wapenrusting vau den soldaat had meegebracht. Nadat menscli en dier uitgerust waren, werd weder opgezadeld en trokken we verder langs Kléin-Dwars* rivier. Het was ion woeste wereld, waar zelfs geen kaffer woonde en uien dikwijls twijfelde, een pad te zullen vinden. Bij een kloot' gekomen, die dwars j afsloeg, zagen we aan het einde van du kloof een 1 open pluk, waar zich metischen en beesten bevonden. we besloten daarheen te gaan, niet uitzondering van luitenant Coetsee, die nut twee artilleristen naar Vijgeiihoek wilde gaan ter verkenning. Waren de j Engelschen ook dafir, dan zou hij dadelijk terug- I komen; kwam hij niet terug, dan zouden wij na l twee dagen 6ok naar Vijgen hoek treicken. A1111 het einde van de dwarsklool gekomen, bleek het oom- mandant Scltocmau niet een tVn;»! burgers en een I 400 tal beesten te zijn. waarvan hel grootste gedeelto j aan liet Gouvefiiement behoorde eu die hij voor- 1 loopig in veiligheid luid geluncht. Do commandant was zeer blij, ziju klompje meiischen met 14tal le 1 zien vermeerderen, w.uu Iu» wol de kaffers, by wier I kraal we gelagerd waren, ziel. lot nog toe vriend- I schappelijk gezind hadden getoond, kon men heil j toch niet vertrouwen. Twee der burgers, die op ver- kenning waren uitgeweest, kwamen in den avond I teiug en rapporteerden, dat de wagens, die in de in brand stonden; ook haddei Den giof mlgci 1 duur Etu 1 oelm d'kwi kall'i 4d te viitknc ndirs dan met iappels) 11 dag de ariiki j geval met .1 i laatste is 0111 j ko< kt worde I eu worden doo scbouwd. Zij 11 ris ecu lekkernij bc- (U'or* vtrfiffd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1903 | | pagina 1