Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
Doch behalve do lauweren, welke «le mid
denstand verwierf in den stryd, en die hij
blijde zal oogsten bij de aanstaande wapen
schouwing, is ook de strijd, welke dit jaar
hevig was, een reden, die ons doet verlangen
om nieuwe krijgsmiddelen te beramen in
gemeen overleg, om vooral de gelederen
vaster te sluiten. De arbeidersbeweging, of
juister de stilstand van den arbeid voor bet
openbaar vervoer, heeft ons een gevoelige
les, een schrikwekkend, doch leerzaam vior-
boeld gegeven. De burgers hebben onder
vonden, hoe groot een invloed de organisatie
kan bewerken, hoe de middenstand op de
eerste plaats de dupe is geworden der historie,
hoe noodzakelijk het is, dat de maatschappij
niet afhankelijk worde van de eischen van
een afzouderlijke groep, hoe vele belangen
kunnen worden geschaad door eenzijdige
politieke beschouwingen. Moge dat alles er
toe lijden om de noodzakelijkheid eener goede
middenstands-organisatie atdoende te be
wijzen, om op te wekken tut bestudeeriug
en toepassing der middenstandspolitiek of
sociale wetgeving, waarbij ook met de be
langen van den middenstand rekening worde
gehouden. Liever zou ik spreken van sociale
politiek, want indien men aan het woord de
volle beteekenis geeft, dan omvat de sociale
politiek ook de belangen van den midden
stand, van de geheele maatschappij; doch
tot dusverre is onze wetgeving, evenals in
Duitschland vóór 1804 en in België voor 1898,
wel wat eenzijdig, en is dus noodzakelijk een
middenstandspolitiek, welke ons wetten be
zorgt tegen oneerlijke concurrentie, eeuwig
durende» uitverkoop, de trustmacht van het
groot-kapitaal, de onmogelijke rechtsvorde
ringen, enz.; wetgevingen welke vakopleiding,
handelsonderwijs, gemeenschapszin en samen
werking voor den middenstand bevorderen.
Dat alles, schrijft I)r. Böttger, berust op
billijken, gezonden grondslag" en de afge
vaardigde Gilles de Pelichy verklaarde dezer
dagen in de Kamer: »het bestaan van de
sociale middenstandskwestie is aan eenieder
bekend". Daarheen moeten wij streven in
eendrachtige samenwerking; dat gevoelen wij
het r na het Congres van Amsterdam en na
de gebeurtenissen van Januari en April, en
daarom ook roep ik den Congresleden zoo
van harte toe: »tot wederziens te Rotterdam,
eeti spoedig wederzien."
Aldus schrijft dr. J. Nou wens in het pas
vcr-chenen tweede nummer van »De Handel
drijvende middenstand", liet officieel orgaan
van den Nederlandsclieu handeldrijvende»
middenstand, het weekblad thans gewijd aan
he! op S en 9 .September te Rotterdam te
houden Nationaal congres der middenstanders.
Met artikel kwam ons in vele opzichten j
zóu belangrijk voor, dat we niet aarzelden
er ruimer bekendheid aan te geven dan het j
thans heeft, nu het slechts verspreid wordt i
onder hen die als lid van het congres zich
deden inschrijven.
Moge het velen middenstanders er toe j
brengen, zich alsnog op te geven als lid van j
het congres.
In de Vergadering van den Raad dezer
Gemeente, welke zal worden gehouden op
Donderdag 27 Augustus des namiddags 2
uur, zullen aan de orde worden gesteld de
volgende Punten van behandeling
1. Rapport der Raadscommissie in zake
de benoeming van den leeraar Kerkkamp,
en nader voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
2. Rekening der Gemeente over 1902
met ontwerp-besluit tot vourloopige vaststel- I
ling, en rekeningen van het Burgerlijk Arm- j
bestuur, het Burgerweeshuis, do Schutterij
en de Kamer van Koophandel, met rapport
der commissie tot het nazien daarvan.
3. Voorstel tot wijziging van den titel
•waarnemend Gemeente-archivaris" en »ud-
junct waarnemend Gemeente-archivaris" in
•Gemeente-archivaris" en «adjunct Gemeente
archivaris."
4. Voorstel tot wijziging der jaarwedde
van onderwijzend personeel (Lager onder
wijs).
5. Voorstel tot verlenging van het aan j
den onderwijzer L. A. Slot wegens ziekte
verleend verlof.
6% Benoeming van een tijdelijk leeraar
in Natuurlijke Historie aan de Hoogere Bur- i
gerschool (waarvoor aanbevolen dr. Th.
Weevers, te Rotterdam).
7. Voorstel tot splitsing van klasse I, II j
en V der Hoogere Burgerschool in twee, en
klasse 111 en IV in drie afdeelingen.
8. Voor-tel tot uitbreiding van het Her- 1
haltngs onderwijs, met ontwerp-verordening, I
Blijkens 1- in de •Staatscourant" opgeno-
men be vol k ingstalistiek bestond de bevolking
onzer provincie op 1 Januari 1903 uil 129945
mannen en 133815 vrouwen, totaal 263 700 i
en groeide zij in 1902 aan inet3926 personen.
Naar het den Minister van Binnenlandsche
Zaken is gebleken, verkeeren verscheidene i
hoofden en bestuurders van inricatingen,
waarin eenigo uk van fabiieks- of hand-
werksnijverheid wordt uitgeoefend, in de 1
meening dat zij indien in hun bedrijf aan
een persoon een ongeval is overkomen, waar
van ingevolge art. 12 der Veiligheidswet een
schriftelijke kennisgeving aan den Burge
meester der Gemeente, waar het ongeval
plaats had, moet worden gezonden aan
het bepaalde in genoemd artikel niet meer
hebben te voldoen, maar kunnen volstaan met
het doen eener aangifte ingevolge art. 61 der
Ongevallenwet 1901.
In verband hiermede verzoekt de Minister
aan de Commissarissen der Koningin, de Bur
gemeesters uit te noodigen ter kennis van de
ingezetenen hunner Gemeente te brengen,
dat art. 12 van de Veiligheidswet nog steeds
van kracht is en dat zij, die aan het daar
bepaalde niet voldoen, zich blootstellen aan
het gevaar voor een strafvervolging.
F.en eerste waarschuwing.
Bij de ontwerp-oorlogsbegrooting wordt er
op gerekend, dat in 1904 voor herhalings
oefeningen onder de wapenen komen bij de
infanterie de lichtingen 1898 en 1899bij
de hospitaal-soldaten, de pontonniers, de
regimenten vesting-artillerie, en het korps
f intserfort-artillerie de lichtingen 1891 en
901 bij de huzaren de lichting 1901 bij
de torpedisten de lichtingen 1898 en 1"00;
bij de veld- en l ijdende artillerie de lichtin
gen 1899, 1900 en 1901.
De temperatuur van het water in de nieuwe
Bad- en Zweminrichting was gister- en heden
ochtend te 7 uur 59 F.
Zelfs in «AmiciMa" zal in 31 Augustus geen
muziekuitvoering worden gegeven, wijl aan
het stafmuziekkorps van het 5e regiment
infanterie de onderscheiding te beurt is ge
vallen, uitgenoodigd te worden om tijdens
bet diner op 11 et Loo" zich te doen hooren.
Het eerste lustrum der regeering vau H. M.
de Koningin zal hier, behalve in de kazernes
en op enkele scholen, dan ook vrijwel onop
gemerkt voorbijgaan.
Amersfoort steekt wel af bij menig dorpje.
De beer A. L. van Leer, Rijks-kommios
le klasse, dienstgeleider en roeier bij den
dienst der directe belastingen, invoerrechten
en accijnzen, mocht Zaterdag den dag her
denken waarop hij 25 jaar geleden werd be
noemd lot Rijks-kommies.
Mr. J. C. H. Prikken beeft ontslag genomen
als Secretaris van het plaatselijk Departement
der «Maatschappij tot Nut van 't Algemeen."
De heer H. A. Daamen is benoemd tot
onderwijzer te Woudenberg.
De heer B. Willerasen, thans te Bunschoten,
heeft met gunstig gevolg afgelegd het examen
voor de hoold-acte.
De overplaatsing van den heer J. P. Haan-
schoten, Commies der Posterijen 2e klassse,
van hier naar Amsterdam is ingetrokken,
terwijl bepaald is dat hij op 7 September
wordt overgeplaatst naar Hengeloo.
Een bijzondere eer is gisteravond onzen
Kei, dat kostbaar kleinood van onze goede
veste, ten deel gevallen.
Een Cliineesch gezantschap, dat ook in I
dezen najaar-zomer de oefeningen van het I
korps genietroepen op de Zeisterheide bij
woont, bad daar van den Kei gehoord en
fluks was bet plan gerijpt en nóg spoediger
ten uitvoer gebracht om een bezoek aan het
stuk graniet, dat óok eenmaal in de heide
lag, te gftan brengen.
De zonen van het Hemelsche rijk in hun
kleurige gewaden, kwamen tegen den na
middag in de stad en trokken, na in den
huize De Haas, de door den langen rit ver
moeide lichamen en dorstige keelen te heb
ben gelaafd, tegen 10 uur in optocht naar
het Plantsoen, voorafgegaan door een Barba-
rijsch (zetter, niet: barbaarseh) orgel en
toortsdragers.
Onder het aandachtig gehoor van een
overtalrijk en zeer gemengd publiek, door
een der stads-oruroepers nog juist intijds
attent gemaakt op de plechtigheid, werd
met een kernachtige toespraak een reuzen-
krans van heiplanten om den steen gehan
gen, te midden van veel bengaalsch vuur,
veel rook, veel enthusiasme.
Na een geweldigen rondedans om het
monument te hebben gedaan, bestegen de i
langstaarten hun meer ruim dan gemakke- j
lijk vehikel en werden zij, weder in optocht, J
teruggevoerd naar nConcordia" waar zij met
eenige Westerlingen nog geruimen tijdeen- j
drachtig bijeen bleven.
De leden der voormalige Kei-commissie
zullen begin September weder samenkomen i
om te overleggen of het hier zou kunnen
komen tot de oprichting van een standbeeld
voor Johun van Oldenbarneveldt.
De concerten door het stafrnuziekkorps
van het 5e regiment infanterie op het terras I
van Amicitia" te geven, zullen plaats hebben
op 1, 4, 9 en 13 September.
Herinnerd zij aan de voorstelling der Lilli-
putters, morgenavond in «Arnicitia" te geven.
Men verzoekt ons, het volgende mee te i
deden
De gruole zaal van de Sociëteit Amicitia"
is door het Bestuur geweigerd, om Domela
Nieuwenhuis te laten spreken op uitnoodi-
ging van de Vrije Socialisten.
Naar een ander lokaal zal nu door hen
worden uitgezien.
Generaal-majoor A. J. Prins, commandant
der 2e divisie infanterie, vergezeld van zijn
adjudant kapitein B. E. Land, is Zondagavond
hier in garnizoen gekomen tot het houden
eener inspectie over het 5e regiment infan
terie.
Luitenant W. F. N. von Hombracht, van
het 5e regiment infanterie, is eervol ontheven
uit zijn betrekking als instructeur bij het
Reserve-kader, terwijl in zijn plaats benoemd
is luitenant A. van Willigen.
Aan het examen voor vaandrig bij de 2e
divisie infanterie, dat heden aanving en te
Arnhem wordt gehouden, nemen van de drie
regimenten der divisie 4 adspiranten deel.
Kapitein D. M. Storm van Leeuwen, van
het 5e regiment, is een der 5 leden van de
examen-commissie.
Tot stamboek-schrijver bij de boofd-ad-
ministratie van liet 5e regiment infanterie
is ter vervanging van den thans gepension-
neerden adjudant-schrijver J. F. Griessen be
noemd de sergeant-majoor Sigtnund, van het
7e regiment infanterie.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat door
de Vereeniging van postzegel-verzamelaars
«Hollandia" te Amsterdam een postzegel beurs
is geopend, welke voorloopig éen maal per
maand wordt gehouden.
Bij de ten overstaan van architect Hs.
Kroes gehouden aanbesteding van den ver-
bou van bet perceel Langeslraat 39, vroeger
den boekwinkel des beeren Jos. P. H. Hamers,
werd ingeschreven door de volgende stad-
genooten: L. Ruitenberg f5995, J. Bunnik
f5631, II. Noorman f5593, Juffer Schroot
f5383, Keizer Wildeman f4968 en N.
Wolfswinkel 14950; éen biljet was van on
waarde.
De uitvoering is opgedragen aan den laag-
sten inschrijver.
Hedenmiddag omtrent 12 uur sloeg het
voor een Utrechtsch wagentje gespannen
paard van den landbouwer R., uit Hoogland,
op de Groenmarkt plotseling op bol en joeg
huiswaarts.
Eerst op den Hooglandschen weg werd het
gegrepen door zekeren H. die het op zijn
rijwiel achterna gejaagd had.
Wonder boven wonder verooszaakte het
dier in de op dat uur zeer drukke straten
geen enkel ongeval.
De Wilhelmina-spuit" moest gisterochtend
alweer uitrukken voor hooibroei, nu bij Hoks-
bergen in de Rirkt.
Dat Bart van Hove niet op 1 September
gereed kon komen met het gedenkteeken
voor Jan van Scliaffelaar heeft hierin zijn
grond, dat hij twee blokken steen voor het
monument heeft moeten afkeuren.
Tot Rijksveldwachter-jachtopziener te Voort-
huizen, in de plaats van brigadier majoor-
titulair VV. Bos, die na de verwonding hem
door een polderjongen toegebracht, is ge-
pensionneerd, is benoemd J. de Jong, agent
van politie te Amsterdam.
Men schrijft ons uit Harderwijk
De werving bij het Koloniaal Werfdepot
blijft nog steeds onbevredigend. Hoewel
door het Rijk rie toe te kennen premie is
bepaald op f200 en het aanbreDggeld op
f20, óok voor miliciens die voor 2 jaren
gedetacheerd kunnen worden, werden tot
nu toe in dit jaar slechts ruim 600 perso
nen aangenomen voor den Indischen dienst,
terwijl het contingent voor Oosl-lndië aan
vankelijk werd bepaald op 1575, later op
2160, en voor West-Indië op 110 man.
Den 1 September hoopt de heer A. G. C.
Baert, oud-stations-chef te Ermeloo-Veld wijk,
thans werkzaam ten Hoofdbureele der Ne-
derlandsche Centraal Spoorweg Maatschappij,
den dag te herdenken waarop hij vóór 25
jaren bij die Maatschappij in dienst trad.
Het zal den geachten jubilaris aan blijken
van belangstelling zeker niet ontbreken.
In de Legerplaats bij Zeist zijn gisteroch
tend bij het korps genietroepen aangekomen
de detachementen der bezettingsbataljons
van de verschillende, regimenten infanterie
en van het regiment grenadiers en jagers,
elk (bestaande uit 1 officier, 1 onderofficier,
4 korporaals en 12 manschappen, benevens
éen onderofficier van het instructie-bataljon,
die tot en met 24 October zullen worden
geoefend.
Groote daden gelijken dikwijls op lekkere
spijzen. Als men wist hoe en door wien
ze klaargemaakt waren, zou men ze dikwijls
met een heel ander oog aanzien.
Uit Batavia werd gister aan Handelsblad",
•N. Rotterd. Crt." en «Telegraaf" geseind
dat Panglima Polim en Keumala Radja, de
hoofden van het verzet in Atjeh, verzochten
een stoomschip te zenden om hen af fe ha
len, en dat zij zich willen onderwerpen.
Bij het Departement van Koloniën is nog
geen oflicieele bevestiging ontvangen der
aaubieding van onderwerping. Aan het Mi
nisterie verwachtte men echter niet eerder
bericht van generaal Van Heutz, vóór de
in uitzicht gestelde onderwerping een feit
zal zijn, m. a. w. wanneer geen twijfel meer
bestaat, dat de onderwerping plaats had.
Indertijd is door dien bevelhebber de zelfde
weg gevolgd ten opzichte van de onderwer
ping van den Pretendent-sultan.
De welingelichte Haagsche kroniekschrijver
van de »N. Gron. Crt.", die in verband met
de zaak Lindeman opmerkte, dat een regeling
van de rechtspositie der ambtenaren z. i. drin
gend uoodig is, schrijft:
•Mij is verzekerd, dat de Troonrede de
aankoudiging zal bevatten van de ophanden
zijnde indiening eener zoodanige regeling.
Dat de nieuwe Armenwet er op zou staan
vermeldde ik reeds en er kan worden bijge
voegd, dat ook de regeling van het arbeids
contract, die nagenoeg gereed is, tot de nieuwe
voorstellen van wet zal behooren. Ik vrees,
dat de Troonrede voor het overige eenige
teleurstelling zal wekken, in zoover men
mocht rekenen op een nieuwe Onderwijswet.
Daarvan is voorloopig geen sprake."
De eerste vrouwelijke scheepsdokter is door
de «Compagnie de Navigation Mixte", te
Marseille, in dienst genomen. Mej. Boids
zoo beet zij zal haar betrekking uitoefe
nen aan boord van het stoomschip »LaMarsa."
Af en toe reeds hebben we medegedeeld voor
welke zeer verschillende doeleinden de draad-
looze teiegraphie, ook wel vonken-telegraphie
genoemd, is aangewend.
Het „Handelsblad" schrijft nu bet volgende
over baar toepassing in dienst der weervoor
spelling
I)e draadlooze teiegraphie is ongetwijfeld be
stemd, binnen korten tijd een groote rol te gaan
spelen in het verkeer, en het zal een van de
gewichtigste diensten zijn, die zij der menschheid
kan bewijzen, als zij eenmaal gebruikt wordt in
den meteorologischen dienst, voor liet voorspel
len van het weer. De weervoorspellers en
hiermede bedoelen wij de mannen der weten
schap, niet Falb en andere beunhazen moeten
zich nu behelpen met de berichten, die zij langs
den gewonen telegraphischen weg ontvangen,
en de moeilijkheden in aanmerking genomen,
die zich hierbij voordoen, moet men erkennen,
dat zij op mooie resultaten kunnen bogen. Het
feit echter, dat er zooveel kilometers draad en
zooveel kantoren zijn, tusschen de ambtenaren
in het centraalbureau, die de weerberichten
samenstellen en hun correspondenten, die hun
de dagelijksche weerberichten toezendende
omstandigheid, dat vele telegrammen vertraging
ondergaan, of door het breken der draden bij
stormachtig weer in 't geheel niet overkomen,
dit alles levert nog een groot bezwaar op, en
het zal voor de weervoorspellers een gelukkige
dag zijn, als zij de lusschenkomst der telegraaf
lijn kunnen missen.
De meeste landen hebben tegenwoordig een
meteorologischen dienst, welke dagelijks de
weerkaarten samenstelt, en overal gaat men
daarbij op dezelfde wijze te werk. Het doel is
daarbij, een algemeen denkbeeld te krijgen van
den staat van het weder op een gegeven uur
over een groote uitgestrektheiddaartoe zijn in
een menigte plaatsen stations of observatoriums
gevestigd, en het is de taak der waarnemers,
geregeld te rapporteeren, hoe het weer op een
bepaald uur van den dag is. Zij verstrekken
opgaven omtrent den barometerstand, de rich
ting en kracht van den wind, de bewolking van
den hemel, de temperatuur der lucht en de
hoeveelheid en aard van den neerslag. Om van
die opgaven het grootste nut te hebben, is het
noodig, dat het centraalbureau ze spoedig ont
vangt zij worden dus getelegrapheerd, en uit
die gegevens wordt op het centraalbureau een
weerkaart samengesteld, waarop de meteoroloog
met éen oogopslag kan zien, waar de barometer
rijst en waar hij dalende is. Hierop grondt hij
zijne voorspellingen, en als er een storm te ver
wachten is, zendt hij zijne waarschuwing naar
de kustplaatsen.
De eerste berichten zijn van des morgens 8
uurde gegevens, die verder in den loop van
den dag inkomen, zijn van groot belang om de
richting te bepalen, waarin een storm zich
voortbeweegt. De kaart toont b. v. aan, dat er
een storm op de westkust van Ierland is aan
gekomen, en nu is het van belang te weten, of
hij zich noordoostwaarts over Schotland of zuid
oostwaarts over Engeland zal bewegen. Op zulk
een oogenblik staat men voor de moeilijkote
problemen, daar stormen zich plotseling kunnen
verplaatsen in een richting, die men bij gebrek
aan gegevens van het laatste oogenblik niet kan
verwachten; het is dus van het grootste belang,
dat de berichten van de waarnemingsstations
prompt en snel binnen komen. Dit is echter
niet altijd het gevalde organisatie van den
telegraafdienst is dikwijls een beletsel voor de
snelle afzending van belangrijke berichten; op
vele plaatsen zijn de kantoren slechts op een
beperkt aantal uren open, zoodat het kan ge
beuren, dat een belangrijk bericht eenigen tijd
op verzending moet wachten.
De moeilijkheden van een en ander zal men
beter begrijpen, als men hut mechanisme, om
het zoo eens te noemen, van deze kringstormen,
